Çox güman ki, sürücülük məktəbində bunlar sizə tədris olunmayıb. Yolda dövlətin qanunvericilik səviyyəsində təsdiq etdiyi yol qaydaları ilə birlikdə riayət edilməli yazılmamış qaydalar olduğunu bilirsinizmi? Təəssüf ki, sürücülük məktəbində təlim zamanı müəllimlər bəzi şeyləri izah etmir, yalnız yol hərəkəti qaydalarına diqqət yetirirlər. Avtosfer.az bildirir ki, yazılmamış sürücülük qaydaları olmadan yolda çətin olacaq. Budur, əməl edilməli olan 7 əsas yazılmamış qayda.
1. Yolda nəzakətli olmalı və sənə yol verən sürücüyə necə təşəkkür etməyi bilməlisən

Sürət zolağında və ya tənzimlənməyən bir kəsişmədə uzun müddət dayanaraq heç bir şəkildə əsas hərəkata qoşula bilmirsiniz? Əsəbləşibsiz və əsas yolda hərəkətə necə qoşulacağınızı bilmirsiniz? Heç kim sizi buraxmır, guya görmür? Tanışdır? Təəssüf ki, çox vaxt insanlar başqalarına etinasız yanaşırlar. Ancaq hamı yox.

Buna görə də, uzun müddət yolda dayansan da, səni görən və yol verəcək avtomobilini dayandırası biri var. Təbii ki, siz xilaskarınıza təşəkkür etməlisiniz. Bəs necə? Əlinizi bir az qaldırın və yelləyin. Həmçinin, yola çıxaraq qısa müddətli qəza işığını yandıra bilərsiniz, bunun köməkliyi ilə sizə yol verən sürücüyə ona minnətdar olduğunuzu göstərəcəksiniz.

2. Avtomobili əlcək ilə idarə etmək rahatdır

Şübhəsiz ki, sürücülük məktəbində oxuduğunuz zaman, heç kim əlcəklərlə sürməyin daha rahat olduğunu söyləməyib. Xüsusilə, xüsusi avtomobil əlcəklərindən söhbət gedirsə. İş ondadır ki, əlcəklər əllərin sükan çarxında sürüşməsinə imkan vermir.

Nəticədə bütün hərəkətləriniz daha aydın və düzgün olacaq.

3. Digər yol iştirakçılarının yol qəzəbindən necə qaçmaq olar?

Təəssüf ki, sürücülük məktəblərində yol iştirakçılarının sizə qarşı qəzəbli davranışın qarşısını almaq üçün bir şey söyləmirlər. Yolda digər sürücülərin qəzəbinə necə gəlmək olmaz? Bilirsiz? Niyə bu şeylər sürücülük məktəblərində izah edilmir?

Axı, bu yol təhlükəsizliyinin çox vacib bir hissəsidir. Ancaq təəssüf ki, sürücülük məktəblərində avtomobil müəllimi, əksinə, gələcək sürücülərə digər yol istifadəçilərinə əhəmiyyət verməməyi öyrədir. Əsas odur ki, onların fikrincə - yol hərəkəti qaydalarına ciddi əməl etməkdir. Qalanları - başqalarının problemləridir.

Şübhəsiz ki, sürücülük məktəblərinin tez-tez tıxaclar və təhlükəli vəziyyətlərə necə səbəb olduğunu görürsünüz. Bir tərəfdən bu nəqliyyat vasitələrini idarə edən kursantlara anlayışla yanaşmaq lazımdır. Axı, onlar hələ də təcrübəsiz sürücülərdir. Buna görə səhvləri bağışlamaq olar. Ancaq digər tərəfdən, təlimçilər niyə gələcək sürücülərə öz növbəsində başqalarına anlayışla yanaşmağı öyrətmirlər? Nəticədə, yeni vəsiqə alan təcrübəsiz sürücülər ətrafdakılara əhəmiyyət vermədən və vicdan əzabı çəkmədən səhvlər edərək yollara çıxırlar. Bəli, əlbəttə ki, təkəbbür - ikinci xoşbəxtlikdir, amma yenə də hər bir sürücü kimisə qəzəbləndirməmək üçün avtomobil idarə etməyi bilməlidir. Yolda tək olmadığınızı unutmayın.

4. Avtomobili necə park etmək olmaz?

Yəqin ki, bir çox sürücülərin pis park etdiklərini görmüsünüz. Təəssüf ki, bu, yalnız son zamanlar sükan arxasında olanlara aid deyil. Cəmiyyətimizdə bir çox insan "nə özümə, nə də insanlara" prinsipi ilə yaşayır. Məsələn, avtomobilinizi ictimai dayanacaqda park edərkən nə düşünürsünüz? Əlbəttə, hamımız avtomobili elə bir şəkildə qoymaqdan çəkinirik ki, Allah eləməsin, kimsə ona zərər verməsin.

Ancaq təəssüf ki, park anında, avtomobili necə gəldi qoymaqla, digər sürücülərin park yerlərindən məhrum edərək başqalarını çox unuturuq. Bunun ən çox niyə baş verdiyini bilirsinizmi? Xeyr, yolda olan avtomobillərin əksəriyyəti tək özünü düşündüyünə görə deyil. Hər şey daha sadədir.

Məsələ burasındadır ki, çoxları bu barədə düşünmür. Amma əgər təlimçilər, təlim müddətində yeni başlayanlara başqalarını düşünərək avtomobillərini düzgün park etməyi öyrətsə idilər, bu gün yollarda daha diqqətli sürücülər olardı. Buna görə dayanacaq davranışınıza yenidən baxmağın vaxtı gəldi. Sadə birindən başlayın - ən azı dayanacaqda çəkilmiş xətlər boyunca park edin.

"Əgər kimsə səhv edibsə, mən də edərəm" prinsipinə görə səhv park edənlər ilə müqayisə edilməyinizə ehtiyac yoxdur.

5. İşıqforda yaşıl işıq yanan kimi dərhal hərəkətə başlamağa ehtiyac yoxdur

Yolda olan bir çox sürücü üçün işıqforun yaşıl işığı, korridodakı öküz üçün qırmızı dəsmala bənzəyir. Yolda sürücülərin yarış yolundakı kimi kəsişmənin hər iki tərəfinə baxmağı unudaraq, işıqfordan necə hərəkətə başladığını yəqin ki, dəfələrlə görmüsüz, bu da tez-tez qəzaya səbəb olur. Heç bir halda işıqforun yaşıl işığı yandıqdan dərhal hərəkətə başlamayın. Xüsusilə söhbət kəsişmədən gedirsə.

Axı, yaşıl işıq yanandan dərhal sonra kimsə kəsişmə boyunca manevrini tamamlamamış ola bilər və ya kimsə işıqforun sarı işığında keçərək həyatını sınamağa qərar vermişdi. Təəssüf ki, bütün avtomobil təlimçiləri işıqforun yaşıl işığında hərəkətə başlamağı öyrətmirlər. Ancaq bir qayda olaraq bənzər hərəkət tərzinə özünüzü öyrətməlisiniz. Beləliklə, idarə etməniz daha təhlükəsiz olacaq.

6. Sürücüləri yoldakı təhlükədən xəbərdar edin

Sürücülük məktəblərində avtomobil müəllimi izah etməyi unutduğu daha bir məqam. Məsələ burasındadır ki, təhlükə zamanı digər yol iştirakçılarını təhlükə barədə xəbərdarlıq etməkdir. Məsələn, yolun kənarında piyada olduğu yerlərdə piyada keçidinə yaxınlaşarkən - vəziyyəti təsəvvür edin (təəssüf ki, ölkəmizdə, digər ölkələrdən fərqli olaraq maqistral yollarda çox sayda piyada keçidi yoxdur). Qanunvericiliyə görə siz ona yol verməlisiz.

Təbii ki, bu vəziyyətdə olduqca kəskin şəkildə yavaşlatmalısınız. Lakin, magistral yolda sürətin kəskin azalması ilə arxadan gələn avtomobil dayanmaya bilər. Xüsusilə, siz sürəti kəskin yavaşladığınıza vaxtında fikir verməsəz. Bunun baş verməməsi üçün yolda yalnız özünüzü deyil, digər yol iştirakçıları barədə də düşünməlisiniz.

Məsələn, bu vəziyyətdə, sürəti azaldan zaman arxadan gələn avtomobilin sürücüsünü təhlükə barədə xəbərdar etməlisiniz. Bunu etmək üçün qəza işıqlarını işə salın. Bunu əvvəlcədən, hətta dayanmağa başlamazdan əvvəl etmək məsləhətdir. Beləliklə, digər yol iştirakçılarına təhlükəsiz bir dayanma üçün vaxt verəcək təhlükə barədə xəbərdarlıq edirsiniz.

7. Ona yol verməyinizi necə anlatmalı?

Bilirsiniz, qəzaların ən çox yayılmış səbəblərindən biri nədir? Bəli, əlbəttə ki, yol hərəkəti qaydalarının pozulmasıdır. Ancaq həmişə qanun pozuntularına görə qəzalar baş vermir. Çox vaxt sürücülər bir-birini başa düşməməsi səbəbindən qəzaya düşürlər. Üstəlik, tez-tez bu cür qəzalar düz yerlərdə olur.

Məsələn, bəzən nəzakətli və səliqəli sürücülər bir-birlərinə yol verməyə çalışırlar. Ancaq bəzən belə qarşılıqlı hörmətdə də anlaşılmazlıqlar olur. Məsələn, belə olur ki, başqa bir sürücüyə yol vermək qərarına gəlirsiz, lakin onun sizin niyyətinizi başa düşmədiyini görürsüz. Sonda, yola davam etməyi qərara alırsınız ki, bu da ona yol vermək istədiyinizi gec başa düşən sürücü tərəfindən gözlənilmədən bloklana bilər. Çox vaxt belə hallar axmaq qəzalarla başa çatır.

Ancaq yol vermək qərarına gəldiyinizi digər sürücüyə necə izah etmək olar? Çox sadədir. Sürücüyə uzaq vuran və ya yaxın vuran işıq fənərləri ilə işarələyin. Həmçinin, hərəkətlərlə də yol vermək istəyinizi göstərə bilərsiniz. Beləliklə, sizi başa düşmə şansınızı artırırsınız.

Natiq Nazimoğlu

Twitter