|
Prezident İlham Əliyev Laçın şəhərinə qayıdan əhali ilə görüşdə Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarının xarakteristikasını, gələcəyə dair Bakının ata biləcəyi addımları təsvir edib.
İlham Əliyevin çıxışındakı parametrlər:
- Üç istiqamət və bu aspektlər üzrə vahid yanaşmada cəmlənir;
- Moskvada Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanla görüşdən sonra Türkiyədəki prezident seçkisinin nəticələrinin aydınlaşdığı vaxtda diqqət çəkir.
Birincisi: Əliyev Azərbaycan-Ermənistan sərhədləri üzrə dövlətin yanaşmasını Laçının Ermənistanla sıfır nöqtəsində qurulan sərhəd-buraxılış məntəqəsi fonunda izah etdi və bu məntəqənin gələcək üçün presedent yaratdığına işarə verdi.
Əliyev həmin sahə üzrə açıqlamasını sülh danışıqlarındakı delimitasiya paketi ilə bağlı yekun razılıq əldə edilməyəcəyi ehtimalı fonunda göstərdi.
Yəni Ermənistan sərhədlərin delimitasiyası üzrə Azərbaycanın şərtləri ilə razılaşmasa, o zaman sərhəd rəsmi Bakının istədiyi yerdən başlayacaq və yeni coğrafiyalarda sərhəd-buraxılış məntəqələri qurulacaq.
Bu, Azərbaycanın sərhədləri qorumaq üçün strateji təhlükəsizlik konsepsiyasını, danışıqlarla pozitiv nəticələr əldə edilməsə, Bakının güc tətbiqinin miqyasına dair verəcəyi qərarı təsvir etməyə imkan verir.
Sərhədlərin təhlükəsizliyi həyati əhəmiyyətlidir, Ermənistan təhlükəsizlik zonası ilə bağlı Bakının şərtlərini yerinə yetirməlidir, əks təqdirdə, bu, hərbi vasitələrlə təmin olunacaq.
İkincisi: Sərhəddəki təhlükəsizlik arxitekturası Rusiya sülhməramlılarının müvəqqəti yerləşdikləri Azərbaycan ərazilərində yaşayan ermənilərin də əlini-qolunu bağlayır.
Çünki artıq Laçın yolundan giriş-çıxış Azərbaycanın suveren nəzarəti altındadır və Qarabağdakı erməniləri silahla qidalandıran kanallar tamamilə bağlanıb.
Əliyev şərt qoyur – separatçılar da daxil erməni sakinlər Azərbaycan qanunlarına tabe olmalı, oradakı qondarma strukturlar ləğv edilməlidir. Bu, könüllü olsa, rəsmi Bakı separatçı ünsürlərin mühakiməsini güc tətbiqi olmadan həyata keçirəcək.
Yox, bu olmasa, Azərbaycan hərbi əməliyyat keçirərək onlardan müqavimət göstərənləri zərərsizləşdirəcək, sağ qalanları əliqandallı ədalət mühakiməsi önünə çıxaracaq və onların cəzası daha ağır olacaq.
Üçüncüsü: Azərbaycanın Naxçıvana yolu açılmalıdır, yəni Zəngəzur dəhlizi işə düşməlidir, Əliyev bunu sərhədlərin delimitasiyası və ədalətli, beynəlxalq şərtlər altında sülh müqaviləsinin təmin edilməsi çağırışı fonunda qiymətləndirib. Axırda isə: “Onu da bilsinlər ki, Ermənistan kəndləri buradan görünür. Biz də görürük o kəndləri, yəni onu da unutmasınlar”, - deyib.
Kifayət qədər genişmiqyaslı şərtlər və çağırışlardır və Əliyev göstərir ki, bu məsələdə Azərbaycana beynəlxalq dəstək də mövcuddur.
Görünür ki, hələ Azərbaycan-Ermənistan arasında sülh müqaviləsinin imzalanmasından danışmaq tezdir, çünki İrəvanın sülh üçün lazım olan çevrələrdən çıxmaq ənənəsi səngiməyib, həmçinin Bakının şərtləri mütləq mənada İrəvanda qəbul edilməyib.
PROQNOZ:
Türkiyədə prezident seçkisində Rəcəb Tayyib Ərdoğan qələbə qazandı, o, ölkəsinin Cənubi Qafqazdakı iştirak səviyyəsini qaldırmaq üçün yeni planları İlham Əliyevlə razılaşdıracaq.
Bu, ikitərəfli və Rusiyanın da iştirak etdiyi üçtərəfli formatda da canlanma yaradacaq, həmçinin Azərbaycan-Türkiyə-NATO, Azərbaycan-Türkiyə-İsrail, Azərbaycan-Türkiyə-Pakistan əməkdaşlıq çərçivələrini genişləndirəcək.
Ermənistanla bağlı xəbərdaredici siqnallar həmin əməkdaşlıqlar fonunda yeni nəticələr meydana çıxara bilər. /oxu.az