|
Politoloq Zərdüşt Əlizadə Teleqraf.com-un suallarını cavablandırıb.
Onunla müsahibəni təqdim edirik.
- ABŞ Prezidenti Co Bayden bəşəriyyətin Üçüncü Dünya Müharibəsinə yaxın olduğunu açıqladı. Təkcə ABŞ yox, bir çox Avropa lideri də bu düşüncədədir. Hətta Türkiyə Müdafiə Nazirliyi ölkənin belə bir qlobal savaşa hazır olduğunu bəyan etdi. Həqiqətənmi yeni dünya müharibəsinə doğru gedirik?
- Təkcə siyasilər yox, həm də ciddi elm adamları Üçüncü Dünya Müharibəsinin yaxınlaşması haqqında fikirlər söyləyirlər. Təəssüf ki, bəzi səviyyəsiz və məsuliyyətsiz siyasilərin hərəkətləri nəticəsində bəşəriyyət Üçüncü Dünya Müharibəsinə yaxınlaşır. Hamı bunun təhlükəsini anlayır və qarşısını almağa çalışır. Amma vəziyyət qeyri-sabit olaraq qalır. Məsuliyyətsiz də olsa, ABŞ prezidenti kimi yüksək vəzifə tutan bir insanın Üçüncü Dünya Müharibəsi barədə xəbərdarlığı ciddi əlamətdir. O, bütün bəşəriyyətə deyir ki, bir az ayıq-sayıq olun, bu dəhşətli hadisənin qarşısını almağa çalışaq.
- Necə fikirləşirsiniz: böyük savaş hansı bölgə və ya gərginlik ətrafında başlayacaq?
- Hazırda dünyada iki çox qaynar nöqtə var: Rusiya ilə müharibənin davam etdiyi Ukrayna və İsraillə ərəb dünyası arasındakı gərginliyin alovlandırdığı Yaxın Şərq. Üçüncü Dünya Müharibəsi bu iki bölgədən birindən başlaya bilər. Düşünürəm ki, bu mümkün savaş bəşəriyyətin sonu olacaq.
- Mümkün müharibədə nüvə silahlarından istifadə ehtimalı nə qədərdir?
- Yüksəkdir. İki nüvə silahı olan ölkə (ABŞ və Rusiya) açıq mübarizəyə başlayacaqsa və biri ənənəvi silahlarla aparılan döyüşdə məğlub olacaqsa, iş nüvə silahlarından istifadəyə qədər gəlib çata bilər.
- Sizcə, nüvə silahından istifadə etmə ehtimalı yüksək olan ölkə hansıdır?
- İndiyədək dünya tarixində yalnız bir dövlət öz rəqibi – düşməninə qarşı istifadə edib, o da Amerika Birləşmiş Ştatlarıdır. 1945-ci il avqustun 6-10-da Yaponiyanın Naqasaki və Xirosima şəhərlərinə nüvə bombaları atmışdılar. Bundan sonra baş verən müharibələrdə nüvə silahından istifadə edən ölkə olmayıb. Amma indi nüvə silahı olan ölkələrin sayı çoxdur: ABŞ, Rusiya, Pakistan, Çin, Hindistan, Şimali Koreya, İsrail, Fransa, İngiltərə. Əlbəttə, ən çox nüvə silahından istifadə ehtimalı yüksək olan dövlət Rusiya sayılır.
- Qlobal gərginlik və dünyada artan aqressiyanın kökündə duran səbəblər nələrdir, böyük güclər nəyi bölüşdürə bilmirlər?
- Tamah, acgözlük, mədəniyyətsizlik, məsuliyyətsizlik – bütün ziddiyyətlərin kökündə bunlar dayanır. Ziddiyyətləri kəskinləşdirən, Üçüncü Dünya Müharibəsi riski yaradan bunlardır.
- Cənubi Qafqaz belə bir qorxunc savaşın harasında qalacaq?
- Təkcə Cənubi Qafqaz yox, bütün dünya ayaq altında qalacaq. Təsəvvür edirsiniz ki, strateji nüvə silahlarından istifadə olunacağı müharibə başlasa, nə olacaq? Bəşəriyyətin sonu çatacaq, bir insan, bir heyvan salamat qalmayacaq. Ola bilsin ki, Üçüncü Dünya Müharibəsindən 30-40 il sonra hansısa həşarat, cücü sürünüb yerin altında çıxacaq, amma yer üzündə heç kim, heç nə salamat qalmayacaq.