 |
|
Türkiyənin “Haber Global” telekanalında Xocalı soyqırımının 33-cü ildönümü ilə bağlı geniş videomaterial hazırlanıb.
Telekanal əməkdaşları Xocalı sakinləri ilə görüşüb, faciənin baş verdiyi gecə ilə bağlı təəssüratlarını dinləyiblər.
Xocalı sakinləri 1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə baş verənləri, rayon ərazisindən çıxaraq Ağdam istiqamətinə neçə qaçdıqlarını danışıblar.
Süjetdə Qarqar çayını keçdikdən sonra sakinlərin bir qisminin əsir götürüldüyü, bir qisminin isə atəşə tutularaq öldürüldüyü vurğulanıb.
Videoaterialda 33 illik həsrətdən sonra Xocalıda yenidən həyatın bərpa olunduğu, sakinlərin doğra yurd-yuvalarına qayıtması da qeyd olunub.
1992-ci ilin fevral ayının 25-dən 26-na keçən gecə Xocalıda baş verənlər təkcə Azərbaycanın deyil, bütün bəşəriyyətin qan yaddaşına yazılmış ən dəhşətli faciələrdən biridir. Bu tarix təkcə bir şəhərin məhv edilməsi deyil, eyni zamanda, insanlığa qarşı törədilmiş ən ağır cinayətlərdən biridir.
Xocalı Soyqırımının Dəhşətli Gecəsi
1992-ci ilin qarlı fevral gecəsində Ermənistan silahlı qüvvələri keçmiş Sovet İttifaqının 366-cı motoatıcı alayının köməyi ilə Xocalıya hücum etdi. Şəhər tam mühasirəyə alındı və dinc əhalinin qaçıb canını qurtarması üçün heç bir yol buraxılmadı. Ağır artilleriya və hərbi texnikadan istifadə edərək şəhəri yerlə-yeksan edən erməni silahlıları qadın, uşaq, qoca demədən hər kəsi qətlə yetirdilər.
Rəsmi məlumata görə:
- 613 nəfər günahsız insan öldürüldü,
- 63 uşaq, 106 qadın, 70 qoca amansızcasına qətlə yetirildi,
- 8 ailə tamamilə məhv edildi,
- 25 uşaq hər iki valideynini itirdi, 130 uşaq isə bir valideynindən məhrum oldu,
- 487 nəfər ağır yaralandı,
- 1275 nəfər əsir götürüldü, 150 nəfərin taleyi isə hələ də naməlumdur.
Erməni silahlıları təkcə insanları qətlə yetirməklə kifayətlənmədilər, eyni zamanda, onların cəsədlərini də şiddətli işgəncələrə məruz qoydular, başlarını kəsdilər, gözlərini çıxardılar, hamilə qadınların qarınlarını yırtdılar. Soyqırım dəhşətlərindən qaçmağa çalışan insanlar isə meşələrdə, çöllərdə donaraq həyatlarını itirdilər.
Xocalı: Soyqırımı və İnsanlıq Cinayəti
Xocalı hadisəsi sadəcə bir müharibə cinayəti deyil. Bu, beynəlxalq hüquqa görə soyqırımı aktıdır. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisi 1994-cü ildə Xocalı hadisələrini soyqırımı kimi tanıdı və hər il 26 fevral tarixini Xocalı Soyqırımı Anım Günü elan etdi. Lakin beynəlxalq ictimaiyyətin böyük hissəsi hələ də bu faciəni soyqırımı kimi tanımayıb.
Lakin "Xocalıya Ədalət" kampaniyası çərçivəsində dünyanın bir çox ölkələrində bu faciə ilə bağlı həqiqətlər beynəlxalq təşkilatlara çatdırılır. Artıq Pakistan, Meksika, Kolumbiya, Çexiya, Sudan, İordaniya, Honduras və daha bir neçə ölkə Xocalı hadisələrini soyqırımı kimi tanıyıb. Azərbaycan dövləti və diaspor təşkilatları bu faciənin bütün dünya tərəfindən tanınması üçün mübarizəni davam etdirir.
Artıq Xocalı Azaddır! Şəhidlərimizin Qanı Yerdə Qalmadı!
1992-ci ildə baş verən bu soyqırımı zamanı Xocalı işğal altına düşdü və 30 il müddətində erməni separatçılarının nəzarətində qaldı. Lakin Azərbaycan Ordusu 2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsində tarixi Qələbə qazanaraq Qarabağı azad etdi.
Bundan sonra, 2023-cü ilin sentyabr ayında keçirilən antiterror tədbirləri nəticəsində Xocalı tamamilə Azərbaycan Ordusunun nəzarətinə keçdi. Azərbaycanın suverenliyi tam bərpa olundu və Xocalı artıq öz doğma sahibinə – Azərbaycan xalqına qayıtdı!
Bu gün Xocalı şəhidlərinin ruhu şaddır! Çünki onların qisası alındı, qanları yerdə qalmadı! Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu tarix yazdı və Xocalı işğaldan azad edildi. Artıq Xocalıda Azərbaycan bayrağı dalğalanır və dövlətimiz bu şəhəri yenidən qurmağa başlayıb.
Xocalını Unutmayaq və Unutdurmayaq!
Bu gün bizim borcumuz Xocalı soyqırımını unutmaq deyil, əksinə, bütün dünyaya bu faciəni tanıtmaqdır. Hər bir azərbaycanlı, hər bir gənc Xocalı həqiqətlərini beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırmaq üçün əlindən gələni etməlidir.
- Xocalını dünyaya tanıdaq!
- Şəhidlərimizin xatirəsini daim yaşadaq!
- Azərbaycanın güclənməsi və inkişafı üçün bir olaq!
Bu faciə bizi daha da gücləndirdi, bizi daha da birləşdirdi və düşmənə layiqli cavabımızı verdik. Şəhidlərimizin ruhu qarşısında baş əyirik və söz veririk ki, Xocalını unutmayacağıq!
Xocalı üçün ədalət! Qarabağ Azərbaycandır!
Müharibə qanunlarını və adətlərini pozma, terrorçuluq, terrorçuluğu maliyyələşdirmə və digər maddələrlə təqsirləndirilən Ruben Vardanyanın cinayət işi məhkəmənin baxış iclası başlayıb.
"Report xəbər verir ki, Bakı Məhkəmə Kompleksində Bakı Hərbi Məhkəməsinin hakimi Zeynal Ağayevin sədrliyi ilə məhkəmə prosesi keçirilir.
Qeyd edək ki, ötən prosesdə dövlət ittihamçısı tərəfindən Ruben Vardanyanın cinayət işi üzrə ittiham aktının nəticəvi hissəsinin elanı başa çatıb.
Xatırladaq ki, Ruben Vardanyan Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 100 (təcavüzkar müharibəni planlaşdırma, aparma), 107 (əhalini deportasiya etmə və ya məcburi köçürmə), 109 (təqib), 112 (beynəlxalq hüquq normalarına zidd azadlıqdan məhrum etmə), 113 (işgəncə), 114 (muzdluluq), 115 (müharibə qanunlarını və adətlərini pozma), 116 (silahlı münaqişə zamanı beynəlxalq humanitar hüquq normalarını pozma), 214 (terrorçuluq), 214-1 (terrorçuluğu maliyyələşdirmə) əməllərinin törədilməsində təqsirləndirilib.
Həmçinin, o, həmin məcəllənin 218 (cinayətkar birlik (təşkilat) yaratma), 228 (qanunsuz olaraq silah, onun komplekt hissələrini, döyüş sursatı, partlayıcı maddələr və qurğular əldə etmə, başqasına vermə, satma, saxlama, daşıma və gəzdirmə), 270-1 (aviasiya təhlükəsizliyinə təhdid yaradan əməllər), 278 (hakimiyyəti zorla ələ keçirmə və onu zorla saxlama, dövlətin konstitusiya quruluşunu zorla dəyişdirmə), 279 (qanunvericiliklə nəzərdə tutulmayan silahlı birləşmələri və qrupları yaratma), 318-ci (Azərbaycan Respublikasının dövlət sərhədini qanunsuz olaraq keçmə) və digər maddələrində nəzərdə tutulan əməllərin törədilməsində ittiham olunur.
Şaxtalı hava şəraiti ilə əlaqədar Bakının bir sıra yollarında tıxac müşahidə olunur.
Daxili İşlər Nazirliyinin (DİN) Nəqliyyatı İntellektual İdarəetmə Mərkəzinə (NİİM) xəbər verir ki, aşağıdakı yollarda sıxlıq müşahidə olnur:
1. Alı Mustafayev küçəsi, Ziya Bünyadov prospekti istiqamətində;
2. Tbilisi prospekti, “20 Yanvar” metro stansiyasından mərkəz istiqamətində;
3. Bakı-Sumqayıt şosesi, “20 Yanvar” metro stansiyası istiqamətində;
4. Heydər Əliyev prospekti, köməkçi yol, “Koroğlu” m/st istiqamətində;
5. Əbdülvahab Salamzadə küçəsi, Ziya Bünyadov prospekti istiqamətində sıxlıq müşahidə olunur.
Biləsuvarda evdə dəm qazından kütləvi zəhərlənmə hadisəsi baş verib.
report xəbər verir ki, hadisə rayonun Çaylı kəndində qeydə alınıb.
Bir evdə yaşayan Səidə Əmirova, Salah Ağayev, Sevda Ağayeva, Əli Ağayev, Zümrüd Ağazadə və Gülay Ağayeva dəm qazından zəhərləniblər.
Zəhərlənənlər xəstəxanaya yerləşdirilib.
Faktla bağlı araşdırma aparılır.
Kənd təsərrüfatı məhsullarının ixracından əldə olunan pul vəsaitlərini ölkəyə qaytarmamaqda təqsirləndirilən vəzifəli şəxs barəsində cinayət işi məhkəməyə göndərilib.
Bu barədə Baş Prokurorluğun Mətbuat xidmətinin məlumatında deyilir.
Məlumatda qeyd olunub ki, xarici ölkələrə müxtəlif növ məhsulları ixrac edən bəzi sahibkarlıq subyektlərinin müvafiq valyutada olan pul vəsaitlərini Azərbaycan Respublikasına qaytarmamaları ilə bağlı Dövlət Gömrük Komitəsindən daxil olmuş məlumatlar əsasında prokurorluq orqanlarında cinayət işləri başlanaraq ibtidai istintaq aparılır.
Belə ki, Sumqayıt şəhər prokurorluğunda istintaq edilən cinayət işi "Qala Meyvə-Tərəvəz İxracat İdxalat MMC” tərəfindən kənd təsərrüfatı mallarının konsiqnasiya yolu ilə xarici ölkəyə ixracından əldə edilən ümumilikdə 51 milyon ABŞ dollarından artıq (müvafiq dövrün məzənnəsi ilə 86 milyon manatdan artıq) pul vəsaitinin Azərbaycan Respublikasında müvəkkil edilmiş bankın hesabına qaytarılmamasına əsaslı şübhələr müəyyən edildiyindən Abbasov İlham Məzahir oğlu iş üzrə Cinayət Məcəlləsinin 208.2.1 (külli miqdarda xarici valyuta vəsaitini xaricdən qaytarmama), 213.3 (xüsusilə külli miqdarda vergiləri ödəməkdən yayınma) və 308.2-ci (vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə etmə, ağır nəticələrə səbəb olduqda) maddələri ilə təqsirləndirilən şəxs qismində cəlb olunub, barəsində müstəntiqin vəsatəti və ibtidai araşdırmaya prosessual rəhbərliyi həyata keçirən prokurorun təqdimatı əsasında məhkəmənin qərarı ilə həbs qətimkan tədbiri seçilib.
Cinayət işi üzrə ibtidai istintaq tamamlanaraq baxılması üçün aidiyyəti üzrə məhkəməyə göndərilib.
Ermənistanın hərbi təcavüzü nəticəsində çoxsaylı cinayətlərdə təqsirləndirilən Arayik Arutyunyan və digərlərinin məhkəməsi təxirə düşüb.
Ermənistanın hərbi təcavüzü nəticəsində sülh və insanlıq əleyhinə cinayətlər, müharibə cinayətləri, o cümlədən təcavüzkar müharibənin hazırlanması və aparılması, soyqırımı, müharibə qanunlarını və adətlərini pozma, habelə terrorçuluq, terrorçuluğu maliyyələşdirmə, hakimiyyəti zorla ələ keçirmə, onu zorla saxlama və digər çoxsaylı cinayətlər törətməkdə təqsirləndirilən Ermənistan Respublikasının vətəndaşları Arayik Harutyunyan, Arkadi Qukasyan, Bako Sahakyan, Davit İşxanyan, Davit Babayan, Lyova Mnatsakanyan və digərlərinin barəsində olan cinayət işləri üzrə Bakı Hərbi Məhkəməsində fevralın 24-nə təyin edilmiş məhkəmə prosesi Bakıdakı qarlı-şaxtalı hava şəraitinə görə təxirə salınıb.
Növbəti məhkəmə prosesi fevralın 27-də keçiriləcək.
Qeyd edək ki, Ermənistan dövlətinin onun dövlət qurumlarının vəzifəli şəxslərinin, hərbi qüvvələrinin və qanunsuz silahlı birləşmələrin bilavasitə rəhbərliyi və iştirakı, şifahi-yazılı qaydada verdiyi tapşırıq, göstəriş və təlimatları, maddi, texniki, şəxsi heyətlə verdiyi dəstəyi, mərkəzi qaydada idarəçiliyi əsasında, eləcə də ciddi nəzarəti altında Azərbaycan ərazisində daxili və beynəlxalq hüquq normalarına zidd şəkildə, Azərbaycana hərbi təcavüz etmək məqsədilə yaradılmış, həmçinin Köçəryan Robert Sedraki, Sarkisyan Serj Azati, Manukyan Vazgen Mikaeli, Sarkisyan Vazgen Zaveni, Babayan Samvel Andraniki, Balasanyan Vitali Mikaeli, Balayan Zori Hayki, Ohanyan Seyran Muşeqi, Qaramyan Arşavir Surenoviç, Melkonyan Monte Çarlz və digərlərinin rəhbərliyi, bilavasitə və dolayı iştirakları ilə Ermənistan dövləti, o cümlədən sözügedən cinayətkar birlik tərəfindən aparılan təcavüzkar müharibənin gedişində törədilmiş çoxsaylı cinayət faktlarına dair cinayət işi üzrə erməniəsilli 15 təqsirləndirilən şəxs ittiham edilir.
Həmin şəxslər, yəni, Harutyunyan Arayik Vladimiri, Qukasyan Arkadi Arşaviri, Sahakyan Bako Sahaki, İşxanyan Davit Rubeni, Manukyan David Azatini, Babayan Davit Klimi, Mnatsakanyan Levon Henrikoviç, Beglaryan Vasili İvani, Qazaryan Erik Roberti, Allahverdiyan Davit Nelsoni, Stepanyan Qurgen Homeri, Balayan Levon Romiki, Babayan Madat Arakeloviç, Martirosyan Qarik Qriqori, Paşayan Melikset Vladimiri Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 100 (təcavüzkar müharibəni planlaşdırma, hazırlama, başlama və aparma), 102 (beynəlxalq müdafiədən istifadə edən şəxslərə və ya təşkilatlara hücum etmə), 103 (soyqırımı), 105 (əhalini məhvetmə), 106 (köləlik), 107 (əhalini deportasiya etmə və ya məcburi köçürmə), 109 (təqib), 110 (insanları zorakılıqla yoxa çıxarma), 112 (beynəlxalq hüquq normalarına zidd azadlıqdan məhrumetmə), 113 (işgəncə), 114 (muzdluluq), 115 (müharibə qanunlarını və adətlərini pozma), 116 (silahlı münaqişə zamanı beynəlxalq humanitar hüquq normalarını pozma), 118 (hərbi soyğunçuluq), 120 (qəsdən adam öldürmə), 192 (qanunsuz sahibkarlıq), 214 (terrorçuluq), 214-1 (terrorçuluğu maliyyələşdirmə), 218 (cinayətkar birlik (təşkilat) yaratma), 228 (qanunsuz olaraq silah, onun komplekt hissələrini, döyüş sursatı, partlayıcı maddələr və qurğular əldə etmə, başqasına vermə, satma, saxlama, daşıma və gəzdirmə), 270-1 (aviasiya təhlükəsizliyinə təhdid yaradan əməllər), 277 (dövlət xadiminin və ya ictimai xadimin həyatına sui-qəsd etmə), 278 (hakimiyyəti zorla ələ keçirmə və onu zorla saxlama, dövlətin konstitusiya quruluşunu zorla dəyişdirmə), 279-cu (qanunvericiliklə nəzərdə tutulmayan silahlı birləşmələri və qrupları yaratma) və digər maddələri ilə ittiham olunurlar.
Ötən gün Xocalı rayonunun Ulubaba kəndi ərazisində minaya düşən Ağdam rayon sakini, 1963-cü il təvəllüdlü İmanov Nağı Novruz oğlunun vəziyyəti açıqlanıb.
Modern.az xəbər verir ki, Bərdə Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının direktoru Vüsal Məmmədov xəstənin sağ aşağı ətrafı, baldır nahiyəsinin aşağı hissəsinin 3-də 1-i amputasiya olunduğunu bildirib.
“Nağı İmanov xəstəxanamıza çox ağır vəziyyətdə, həddindən artıq qan itirərək gəlmişdi. Dünənki gün üçün ağır olaraq dəyərləndirilirdi, ancaq bu gün vəziyyəti nisbətən stabilləşib və reanimasiya şöbəsinə köçürülüb. Xəstənin vəziyyətinin bir neçə gün sonra tam stabilləşəcəyi gözlənilir və ona qədər müalicəsi davam etdiriləcək”.
V.Məmmədov onu da vurğulayıb ki, xəstə hazırda ayılıb və suallara cavab verir:
“Amma çox qan itirdiyindən vəziyyətindəki ağırlıq qalmaqdadır, bunun üçün də müalicəsi reanimasiya şöbəsində davam etdirilir. Hər keçən gün həyati riskinin daha da azalacağı gözlənilir və 2 gün sonra vəziyyətinin daha stabilləşdiyini görmək mümkün olacaq”.
Qeyd edək ki, Nağı İmanov Birinci Qarabağ müharibəsi veteranıdır, o, Ağdərənin Sırxavənd kəndində anadan olub. 1991-ci ildə atası və qardaşı ermənilər tərəfindən vəhşicəsinə qətlə yetirilib. Birinci Qarabağ müharibəsinin iştirakçısı tabor komandiri kimi ehtiyata buraxılıb.
Lerikdə polisin keçirdiyi əməliyyatla 10 kiloqram narkotik aşkarlanıb.
DİN-in Mətbuat Xidmətinin cənub regional qrupundan verilən məlumata görə, çətin relyef şəraitindən istifadə edərək qaçaqmalçılıq yolu ilə ölkəyə gətirilən külli miqdarda narkotik vasitənin Bakı şəhərində realizə olunmasının qarşısı polis əməkdaşları tərəfindən alınıb.
Qeyd edilən əməli törədən şəxslər - Zülfüqar Süleymanov və Məhəmməd Nağıyev Lerik Rayon Polis Şöbəsinin əməkdaşlarının keçirdikləri tədbirlərlə saxlanılıb. Onlardan 10 kiloqram marixuana aşkarlanıb. Araşdırmalarla onların narkotik vasitəni şəxsiyyəti araşdırılan İran vətəndaşından əldə etdikləri və maddi qazanc qarşılığında Bakı şəhərində deyiləcək ünvanlara çatdırmağa razılaşdıqları müəyyən edilib.
Faktla bağlı cinayət işi başlanılıb, araşdırma aparılır.
Xəzər dənizində zəlzələ baş verib.
Bu barədə Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzi məlumat yayıb.
Qeyd edilib ki, 3,1 maqnitudalı zəlzələ yerli vaxtla saat 01.03-də qeydə alınıb.