 |
|
Fövqəladə Hallar Nazirliyi gözlənilən hava şəraiti ilə əlaqədar əhaliyə müraciət edib.
Müraciətdə deyilir:
"Milli Hidrometeorologiya Xidmətinin məlumatına görə, bu gün günün ikinci yarısından başlayaraq martın 15-dək respublikanın bəzi ərazilərində, xüsusilə Bakıda və Abşeron yarımadasında havanın küləkli olacağı, küləyin sürətinin arabir güclənəcəyi proqnozlaşdırılır.
Qeyd olunanlarla bağlı Fövqəladə Hallar Nazirliyi əhaliyə müraciət edərək, gözlənilən küləkli hava şəraiti ilə əlaqədar müvafiq təhlükəsizlik qaydalarına riayət etməyə çağırır.
Belə ki, güclü küləkli havada yüngül konstruksiyalı və müvəqqəti tikililərdən, bina və reklam lövhələrindən uzaq durmaq, elektrik dirəyi və naqillərinin, hündür ağacların altında dayanmamaq tövsiyə olunur.
Həmçinin, güclü küləyin baş verən yanğınların söndürülməsi ilə əlaqədar yaratdığı çətinlikləri nəzərə alaraq, küləkli hava şəraitində yanğın təhlükəsizliyi qaydalarına xüsusilə ciddi riayət edilməlidir. Unutmayın: Qaydalara biganəlik – həyatımıza təhlükədir! Təhlükə zamanı 112-yə zəng edin!".
“Martın 11-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin himayəsi altında və Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə “Dünya bu gün: Çağırışlar və ümidlər” mövzusunda X Qlobal Bakı Forumu öz işini baş vurdu. Bakı Forumunda müxtəlif mədəni mənsubiyyətə, siyasi sistemə və siyasi tarixə malik 60 ölkədən 350 nəfər nümayəndə iştirak edirdi. Dövlətimizin başçısı tədbirin açılış mərasimində etdiyi çıxışında Bakı Qlobal Forumunun iştirakçılarının təmsilçilik səviyyəsinin və intellektual potensialının aparıcı beynəlxalq konfranslara uyğun olduğunu vurğuladı. Forumun proqramı Yaxın Şərqi, Afrikanı və Qərbi Balkanları əhatə edirdi. Bununla yanaşı, bu gün dünya gündəminin bir çox digər aktual məsələləri də müzakirələrin gündəliyinə daxil edilmişdi.”
Bu sözləri mətbuata açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Kamaləddin Qafarov söyləyib.
Deputat deyib: “Öz çıxışında Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın Qoşulmama Hərəkatında 2019-cu ildən öz üzərinə götürdüyü və 120 dövlətin yekdil qərarı ilə 2023-cü ilədək uzadılmış sədrliyinin bu ilin sonunda başa çatacağını bildirdi. Azərbaycan təşkilata üzv olduğu bütün müddət ərzində və əlbəttə ki, həm də sədrliyi dövründə Qoşulmama Hərəkatını daha da aktivləşdirmək, onun dünyada gedən proseslərə müdaxilə və təsir imkanlarını artırmaq üçün fəal şəkildə və yüksək effektivliklə çalışıb. Bu məqsədlə beynəlxalq tədbirlər və üç Zirvə toplantısı təşkil edilib. Azərbaycan COVID-19-a dair BMT Baş Assambleyasının Xüsusi Sessiyasının təşkilinin təşəbbüskarı oldu. Zirvə toplantılarından biri pandemiya ilə mübarizəyə həsr edildi. Təşkilatın 60 illik tarixində ilk dəfə məhz Azərbaycanın təşəbbüsü ilə Parlament Şəbəkəsi yaradıldı, Hərəkatın Gənclər Şəbəkəsi təsis edildi. Dövlətimizin başçısı bəyan etdi ki, bu ilin sonunda Azərbaycanın sədrliyi başa çatdıqdan sonra da ölkəmiz öz səylərini davam etdirəcək. Çünki Qoşulmama Hərəkatı körpülərin salınmasında, münaqişələrin həllində yeni yanaşmaların formalaşdırılması və Qoşulmama Hərəkatının təməl prinsiplərinin – Bandunq Prinsiplərinin təmin edilməsində mühüm rol oynaya bilər və oynamalıdır.”
K.Qafarov münaqişələrin həlli mövzusunda fikirlərini bölüşən Prezident İlham Əliyevin öz çıxışında irəli sürdüyü konstruktiv təkliflərdə, əslində, Ermənistana da öz gələcəyini qura bilməsi üçün daha bir şansın verildiyini vurğulayıb: “Dövlətimizin başçısı Forumun açılış mərasimində etdiyi çıxışında Azərbaycanın Ermənistanla münaqişəni dinc yolla həll etmək üçün uzun illər ciddi səylər göstərdiyini bir daha bütün iştirakçıların diqqətinə çatdırdı. İşğal nəticəsində Azərbaycanda humanitar fəlakətə yol açmış, bir milyondan artıq azərbaycanlını yurdsuz qoymuş, qaçqın və məcburi köçkünə çevrilməsinə səbəb olmuş, azərbaycanlılara qarşı etnik təmizləmə siyasəti aparmış Ermənistan münaqişəni dinc yolla həll etmək istəmədi və erməni qoşunlarının Azərbaycan ərazilərindən dərhal, tam və qeyd-şərtsiz çıxarılmasını tələb edən BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinə məhəl qoymadı. Bununla da Ermənistan beynəlxalq hüquqa, beynəlxalq ictimaiyyətə açıq-aşkar hörmətsizlik göstərdi. Lakin Azərbaycan BMT-nin Xartiyasından, xüsusən də onun 51-ci maddəsindən istifadə edərək öz ərazilərini güc tətbiq etməklə azad etdi. Bu, Azərbaycanın legitim hüququ idi. Azərbaycan 2020-ci ilin noyabrında müharibə bitdikdən dərhal sonra sülh danışıqlarına başlamaq təşəbbüsü irəli sürdü və Ermənistanla sülh müqaviləsinin əsasını təşkil edəcək beş məşhur prinsipi təqdim etdi. Yaxşı olardı ki, vasitəçiliyə cəhd göstərən beynəlxalq iştirakçılar Ermənistanı bu şansı əldən buraxmağın böyük səhv olacağına inandıra bilsinlər. Bu, Ermənistanın həqiqətən də sonuncu şansı ola bilər. Çünki, Ermənistan ölkəmizə qarşı təcavüz səbəbindən, faktiki olaraq müstəqil gələcəyini qurmaq fürsətini əldən buraxıb. Bu gün isə, Prezident İlham Əliyev öz konstruktiv və ədalətli təklifləri ilə onlara öz qonşuları ilə qonşu kimi davranmaq şansı yaradır. Dövlətimizin başçısı Azərbaycandakı erməni azlığına dair konkret mövqeyini bir daha ortaya qoyaraq, Azərbaycanın çoxkonfessiyalı, çoxmillətli ölkə olduğunu və bütün azlıqların hüquqlarının Konstitusiyamız tərəfindən qorunduğunu bir daha vurğuladı. Artıq həmin insanlar da anlamalıdırlar ki, onların gələcəyi yalnız Azərbaycan cəmiyyətinə inteqrasiya ilə bağlıdır. Prezident İlham Əliyevin dəfələrlə qeyd etdiyi kimi, Qarabağda yaşayan ermənilər Azərbaycan vətəndaşlarıdır və onların taleyini, onların gələcək həyatını dövlətimiz hər hansı bir ölkə ilə müzakirə etmək fikrində deyil”.
“Azərsu” ASC içməli su təchizatı və tullantı sularının axıdılması xidmətlərinin tariflərinin artırılması ilə bağlı Tarif (Qiymət) Şurasına müraciət etməyib və belə bir müraciət nəzərdə tutulmur.
Bu barədə qurumun açıqlamasında bildirilir.
"Hazırda içməli su təchizatı və tullantı sularının axıdılması xidmətlərinin tarifləri Şuranın 30 yanvar 2021-ci il tarixli 5 nömrəli qərarı ilə tənzimlənir", - deyə səhmdar cəmiyyəti bəyan edib.
Daxili İşlər Nazirliyinin Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsi səhhətində ciddi problemlər olan sürücülərə müraciət edib.
İdarənin rəsmisi polis polkovnik-leytenantı Mübariz Ağayev bildirib ki, yaz fəslinin gəlişi insanların həyat tərzinə, əhval-ruhiyyəsinə birbaşa təsir göstərir:
"Mütəxəssislərin fikrincə iqlim dəyişmələrinə uyğun olaraq yaz fəslində orqanizmdə təlatümlərin olması bir sıra xəstəliklərin oyanmasına və ya kəskinləşməsinə təkan verir.
Belə hallar, xüsusilə xroniki xəstəliklərdən əziyyət çəkən insanlarda özünü daha aydın göstərir ki, bu da onların ümumi həyat tərzinə təsirsiz ötüşmür. Lakin, təəssüf ki, bəzi hallarda səhhətində ciddi problemlər olduğunu bildiyi halda sükan arxasına əyləşən sürücülərə rast gəlinir ki, bu da sonda insanların həyat və sağlamlığının itirilməsi ilə nəticələnən hadisələrə gətirib çıxarır, ailə faciələrinə yol açır.
Dərman preparatları qəbul etdiklərini əsas gətirərək özlərinə bəraət qazandırmağa çalışan sürücülər isə unudurlar ki, həmin preparatların tərkibində yuxu və ya halsızlıq gətirən maddələr mövcuddur ki, bu amilin özü də avtomobil idarə etməkdən çəkinmək üçün tutarlı səbəbdir".
"Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsi səhhətində ciddi problemlər olan sürücülərə müraciət edərək səhlənkarlıq nəticəsində yaşanmış acı təcrübələrdən, belə halların doğurduğu bədbəxt hadisələrdən düzgün nəticə çıxarmağı, özlərinin və digər yol hərəkət iştirakçılarının həyat və sağlamlığına biganə qalmamağı xahiş edir", - DYP rəsmisi vurğulayıb.
ƏVVƏLİ BURADA
Bugünkü buraxılışımızda Azərbaycanın dünya və Avropa ölkələri ilə ikitərəfli və çoxtərəfli münasibətlərinin inkişaf perspektivləri, ölkəmizin Avrasiya məkanında gedən proseslərdə rolu və mövqeyi, eləcə də Azərbaycan ictimaiyyətini maraqlandıran digər məsələlər barədə AİA.az-ın suallarını Milli Məclisinin deputatı, Milli Məclisin Hesablayıcı Komissiyasının sədri, Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı Parlament Assambleyasının sədr müavini, Azərbaycan Ağsaqqallar Şurasının sədri, iqtisad elmləri doktoru, professor Eldar Quliyev cavablandırır (...müsahibənin davamı).
- Eldar müəllim, söhbətimizi Davos İqtisadi Forumu mövzusunda davam etdirmək istəyirəm. Forumda keçirilən panel iclasında moderatorun Azərbaycan Prezidentinə ünvanladığı suallardan da belə qənaətə gəlmək olurdu ki, Avropa ictimaiyyətində ölkəmizin enerji siyasətinə qarşı maraq getdikcə daha çox artır. Sizcə bu nədən irəli gəlir?
- Bilirsiniz ki, bu gün Azərbaycanın Avropa ölkələrinin enerji təhlükəsizliyində rolu getdikcə artır. Təbii ki, bu vəziyyət özünü Davosda əks etdirməyə bilməzdi. Hər zaman açıq siyasət yürütməyin tərəfdarı olan cənab Prezident İlham Əliyev təbii qazla bağlı Avropa Komissiyasından müraciət daxil olandan dərhal sonra ölkəmizin gördüyü tədbirlərdən də ətraflı danışdı. Qeyd olundu ki, 2021-ci ildə Avropa bazarına qazın ixracı təqribən 8 milyard kubmetrdən çox olduğu halda, bu il həmin göstərici ən azı 11,6 milyard kubmetrə çatdırılacaq. Ötən yay Avropa Komissiyası və Azərbaycan arasında imzalanmış anlaşma memorandumunda isə Azərbaycanın 2027-ci ilə qədər təchizatı iki dəfə artıracağı nəzərdə tutulur. Beləliklə, Avropa İttifaqına təchizat minimum 20 milyard kubmetr səviyyəsində olacaq. Dövlətimizin başçısı bunun üçün Avropada daha çox interkonnektorlara ehtiyac olduğunu vurğuladı. Məlumdur ki, ötən ilin sonlarında açılmış Yunanıstan-Bolqarıstan interkonnektoru ölkəmizə Bolqarıstana və bu ildən etibarən Rumıniyaya təbii qazı təchiz etməyə başlamaq imkanı verdi. Əlbəttə ki, bu gün təbii qazın ixrac həcmi artıq Avropa ölkələrini qane eləmir. Səbəb də artıq bir ildir ki, davam edən Rusiya-Ukrayna müharibəsidir. Məhz bu müharibə nəticəsində enerji təhlükəsizliyi məsələsi indi Avropanı düşündürən və təcili həlli yolları axtarılan ən vacib problemə çevrilib. Təbii ki, Azərbaycan da etibarlı tərəfdaş ölkə olaraq bu problemin həllində önəmli rol oynayır. Avropa ictimaiyyətinin ölkəmizin enerji siyasətinə marağının getdikcə artması da ilk növbədə məhz bu məqamla izah olunur.
- Bu gün bir çox Avropa ölkələri ilə Azərbaycanın əlaqələri artıq strateji əməkdaşlıq səviyyəsinə yüksəlmişdir. Təbii ki, bu tendensiya ölkəmizin beynəlxalq mövqelərinin möhkəmlənməsinin, nüfuzunun yüksəlməsinin göstəricisidir. Bu baxımdan Prezident İlham Əliyevin cari ilin 30 yanvar tarixində Macarıstana rəsmi səfərini necə şərh edərdiniz?
- Azərbaycan özünün xarici əlaqələrinin istər müxtəlif beynəlxalq təsisatların tərkibində, istərsə də ayrı-ayrı ölkələrlə ikitərəfli və ya çoxtərəfli formatlarda inkişaf etdirilməsini hər zaman xüsusi diqqət mərkəzində saxlayır. O cümlədən Macarıstan da artıq uzun müddətdir ki, Azərbaycanla dostluq münasibətlərini saxlayan və inkişaf etdirən ölkələrdən biridir. Dövlət başçımızın yanvar ayında Macarıstana etdiyi rəsmi səfəri də bunu bir daha təsdiqlədi. Cənab Prezident Budapeştdə mətbuata verdiyi bəyanatında da vurğuladı ki, Macarıstan və Azərbaycan iki dost və tərəfdaş ölkə kimi, bundan sonra da həm ikitərəfli əməkdaşlığı dərinləşdirəcək, həm də təmsil olunduqları beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində bir-birinə qarşılıqlı dəstəyi daha da gücləndirəcəklər. Qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan və Macarıstan arasında olan dostluq əlaqələri həm ölkələrimiz üçün, həm də ümumilikdə Avrasiya qitəsi üçün çox böyük önəm daşıyır. İki ölkə arasında strateji tərəfdaşlığa dair imzalanmış sənədlər də onu göstərir ki, Macarıstan və Azərbaycan həqiqətən dost ölkələrdir. Bu gün Azərbaycan və Macarıstan arasında enerji sahəsində əməkdaşlıq üçün güclü zəmin hər iki ölkənin uzun illər ərzində apardıqları uğurlu siyasət, atılan birgə addımlar nəticəsində yaranıb. Lakin ölkələrimiz arasında digər sahələrdə, o cümlədən nəqliyyat sahəsində əməkdaşlığa dair çox böyük planlar mövcuddur. Dəmir yolları vasitəsilə artıq Macarıstandan Azərbaycana, Azərbaycandan Macarıstana yüklərin ötürülməsi də həyata keçirilir. Məlumdur ki, Macarıstan da dənizə çıxışı olmayan ölkədir. Buna görə də bu layihənin böyük potensiala malik olması hər iki ölkənin maraqlarına cavab verir. Rusiya-Ukrayna müharibəsindən sonra Azərbaycan ərazisindən keçən yüklərin həcmi kəskin şəkildə artmışdır. Azərbaycanda mövcud müasir nəqliyyat infrastrukturu isə bütün lazımi tələblərə cavab verir. Həmçinin ölkələrimiz arasında bu gün təhsil sahəsində aparılan əməkdaşlığın çox yaxşı nəticələri var. Artıq 200 Azərbaycan gənci Macarıstan hökumətinin dəstəyi ilə Macarıstanda təhsil alır. Bu da əlbəttə ki, Azərbaycanda kadr potensialının yaradılması istiqamətində çox önəmli hadisədir.
- Bu mövzunun davamı kimi, Rumıniya Prezidentinin fevralın ayında Azərbaycana səfərini də qeyd edə bilərik...
- Əlbəttə, bu səfər zamanı, səhv etmirəmsə fevral ayının 2-də, mətbuata verdiyi bəyanatında Rumıniya Prezidenti cənab Yohannis özü də qeyd etmişdi ki, onun ölkəsi Cənubi Qafqaz bölgəsində ilk olaraq məhz Azərbaycanla əməkdaşlığını strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə qaldırıb. Həmçinin Rumıniya Avropa İttifaqının ilk üzvüdür ki, Azərbaycanla strateji tərəfdaşlıq haqqında belə bir sənəd imzalayıb. Həqiqətən də Rumıniya ilə Azərbaycan 30 il ərzində gözəl diplomatik və siyasi münasibətlərə malik olublar. Cənab Prezident İlham Əliyevin mətbuata verdiyi bəyanatda da qeyd olunduğu kimi, indiyədək ölkələrimiz arasında Strateji tərəfdaşlığa dair iki sənəd imzalanmışdır. Bu tərəfdaşlıq sadəcə imzalanmış sənədlərdə deyil, eyni zamanda da ölkələrimiz arasında siyasi əlaqələrin çox yüksək səviyyədə olmasında öz təsdiqini tapır. Əldə olunan razılaşmalara əsasən iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsinin şaxələndirilməsi üçün əlavə addımlar atılacaqdır. Təbii ki, bu gün məhz energetika sahəsində əməkdaşlıq daha aktualdır. Həm də bu aktuallıq təkcə Azərbaycan-Rumıniya münasibətlərində deyil, eyni zamanda bütün dünya ölkələrinin gündəliyində özünü göstərir. Azərbaycan qazının Rumıniyaya çatdırılmasına dair imzalanmış saziş ölkələrimiz arasında əməkdaşlığın yeni perspektivlərini müəyyən edir. Rumıniya Azərbaycan qazını yalnız istehlak etməyəcək. Bu ölkənin imkanlarından istifadə olunaraq bir çox digər Avropa ölkələrinə də Azərbaycan qazı nəql ediləcək.
- Bu il Prezident İlham Əliyevin qatıldığı mühüm beynəlxalq tədbirlərdən biri də əlbəttə ki, fevralın 18-də keçirilən Münxen Təhlükəsizlik Konfransı oldu. Konfrans çərçivəsində “Dağları aşmaq? Cənubi Qafqazda təhlükəsizliyin qurulması” mövzusunda keçirilmiş plenar iclasın gedişində moderator tərəfindən məhz bu gün Avropanı xüsusilə narahat edən Rusiya-Ukrayna müharibəsi mövzusunun önə çəkilməsini necə şərh edə bilərsiz?
- Bu, təbii ki, gözlənilən bir hal idi. Çünki müharibə birbaşa qitənin təhlükəsizlik məsələlərini, o cümlədən ilk növbədə enerji təhlükəsizliyi ilə bağlı məsələləri qabardır. Lakin diqqət etdinizsə, müzakirələrin gedişində bu mövzunun da daha çox məhz Cənubi Qafqazda gedən proseslərə təsiri baxımından dəyərləndirildiyi özünü aşkar büruzə verirdi. Bu xüsusda öz fikirlərini səsləndirən Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyev Rusiya-Ukrayna müharibəsinin ölkəmizə birbaşa təsiri olmadığını, bununla belə ümumi geosiyasi vəziyyəti tamamilə və hətta ola bilsin ki, həmişəlik dəyişdiyini vurğuladı. Həmçinin dövlətimizin başçısı Azərbaycan xalqının müharibənin nə olduğunu, onun insanlara hansı dəhşətləri yaşatdığını yaxşı bildiyini qeyd edərək, Avrasiyada sülhün bərqərar olunmasını birmənalı dəstəklədiyimizi bildirdi. Bunu da qeyd etmək lazımdır ki, plenar iclasın bir önəmli özəlliyi də Azərbaycan, Gürcüstan və Ermənistan rəhbərlərinin ilk dəfə bir araya gələrək görüşmələrində idi. Cənab Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, bu gün Azərbaycan və Ermənistan uzun müddət çəkmiş toqquşmadan uzaqlaşmanı nümayiş etdirməli, qarşılıqlı ədavət və düşmənçiliyə son qoymalıdırlar. Ermənistan ilə Azərbaycan arasında sülh sazişinin imzalanması ciddi tarixi fikir ayrılığına malik olan ölkələrin bir araya gəlməsi və düşmənçilik səhifəsinin bağlanması üçün yaxşı nümunə ola bilər. Lakin Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın Azərbaycanda inzibati ərazi vahidi kimi mövcud olmayan “Dağlıq Qarabağ” ifadəsini davamlı olaraq işlətməsi, Qarabağda yaşayan ermənilərin blokadaya alındıqları və hansısa humanitar böhranla üz-üzə gəldikləri barədə cəfəng iddiaları bu ölkənin hələ də sülh və mehriban qonşuluq şəraitində yaşamağa hazır olmadığını deməyə əsas verir. Dövləimizin başçısı Azərbaycanda Dağlıq Qarabağ kimi inzibati ərazi vahidnin olmadığını və Azərbaycanın suverenliyinə və Konstitusiyasına hörmətlə yanaşmanın zəruriliyini bir daha hər kəsin diqqətinə çatdırmaqla öz haqlı və prinsipial mövqeyini növbəti dəfə ortaya qoymuş oldu. Əlbəttə ki, cənab Prezident İlham Əliyevin Azərbaycanla Ermənistan arasında münasibətlərin normallaşdırılması üçün mövcud olan platformalara dair verdiyi açıqlamalar da xüsusi maraq doğurmaya bilməzdi. Dövlət katibi Blinken tərəfindən təşkil olunmuş üçtərəfli görüş zamanı Brüssel prosesinin və üçtərəfli formatın müzakirə edildiyini bildirən cənab Prezident İlham Əliyev bu formatın üçtərəfli yəni, Aİ, Azərbaycan və Ermənistan arasında olduğu barədə ümumi bir anlaşma olduğunu diqqət mərkəzinə çəkdi və keçmiş Minsk qrupunun isə artıq yalnız kağız üzərində mövcud ola biləcəyini vurğuladı. Xüsusi olaraq, keçmiş həmsədrlərin vəziyyətə hələ ki, müəyyən təsir imkanlarına malik olduqlarını istisna etmədiyini deyən dövlət başçımızın Fransa hökumətinin birtərəfli ermənipərəst mövqe tutduğundan bu ölkənin yeni yaradılmış platformada artıq iştirak etmədiyini bəyan etməsi Azərbaycanın prinsipial mövqeyini bir daha nümayiş etdirdi.
- Eldar müəllim, bu il ölkəmizin ictimai-siyasi həyatında baş vermiş çox önəmli hadislərdən biri də sözsüz ki, mart ayının 9-da “Dünya bu gün: Çağırışlar və ümidlər” mövzusunda işə başlamış X Qlobal Bakı Forumudur. Əlbəttə ki, bu barədə də fikirləriniz bizim üçün çox maraqlıdır...
- Heç şübhəsiz, bu, həqiqətən də çox önəmli bir hadisədir. Bildiyiniz kimi, Qlobal Bakı Forumu Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin himayəsi altında ölkəmizdə 2013-cü ildən keçirilir. Bu gün bir çox dünya ölkələrinin liderləri, əksər beynəlxalq ekspertlər də təsdiq edirlər ki, Qlobal Bakı Forumu getdikcə nüfuzunu artıraraq, hazırda aparıcı beynəlxalq platformalardan birinə çevrilib. Forum çərçivəsində müxtəlif regionları və mədəniyyətləri təmsil edən hazırkı və sabiq liderlər toplaşaraq cari problemləri müzakirə edə bilirlər. Bu baxımdan mədəniyyətlərarası dialoqun təşviqi sahəsində Azərbaycanın və şəxsən Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevin rolu yüksək qiymətləndirilir. Çünki bu Forumda müxtəlif mədəni mənsubiyyətə, siyasi sistemə və siyasi tarixə malik ölkələrin nümayəndələri iştirak edirlər. “Dünya bu gün: Çağırışlar və ümidlər” mövzusunda keçirilən X Qlobal Bakı Forumunun açılış mərasimində iştirak edən dövlətimizin başçısı öz çıxışında xüsusi olaraq vurğuladı ki, bu mötəbər tədbirin iştirakçılarının təmsilçilik səviyyəsi və intellektual potensialı aparıcı beynəlxalq konfranslara uyğundur.
- Öz çıxışında Prezident İlham Əliyev müzakirə mövzularına dair fikirləri ilə də bölüşdü. Bu baxımdan dövlət başçımızın panellərdən birinin həsr olunduğu multilateralizm mövzusu ilə bağlı verdiyti açıqlamaları necə şərh edə bilərsiz?
- Bildiyiniz kimi, multilateralizm anlayışı beynəlxalq xarici iqtisadi əlaqələrin hər bir ölkənin bütün tərəfdaşlarla münasibətlərdə bərabərlik əsasında, eyni imtiyazlardan istifadə etməsinə imkan verən mexanizmlərə əsaslanan formatda təşkilini nəzərdə tutur. Məhz bu baxımdan Azərbaycanın Qoşulmama Hərəkatında fəaliyyəti multilateralizmin təbliği və təşviqi yönümündə ən bariz nümunələrdən biri kimi qiymətləndirilməlidir. Öz çıxışında cənab Prezident İlham Əliyev də ölkəmizin 2019-cu ildən öz üzərinə götürdüyü və 120 dövlətin yekdil qərarı ilə 2023-cü ilin sonunadək uzadılmış sədrliyi dövründə Təşkilatı daha da aktivləşdirmək, onun dünyada gedən proseslərə müdaxilə və təsir imkanlarını artırmaq üçün fəal şəkildə və yüksək effektivliklə çalışdığını qeyd etdi. Bu məqsədlə indiyədək çoxsaylı beynəlxalq tədbirlər və üç Zirvə toplantısı təşkil edilib. Azərbaycan COVID-19-a dair BMT Baş Assambleyasının Xüsusi Sessiyasının təşkilinin təşəbbüskarı olub. Zirvə toplantılarından biri pandemiya ilə mübarizəyə həsr edilib. Həmçinin Azərbaycan əksəriyyəti Qoşulmama Hərəkatına üzv olan 80-dən artıq ölkəyə maliyyə və humanitar yardım edib və koronavirusla mübarizəni dəstəkləmək üçün Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatına 10 milyon ABŞ dolları həcmində birbaşa ianə edib. Azərbaycanın sədrliyi dövründə Qoşulmama Hərəkatının institusional inkişafını təmin etmək üçün məqsədyönlü addımlar atılıb. Təşkilatın 60 illik tarixində ilk dəfə məhz Azərbaycanın təşəbbüsü ilə Parlament Şəbəkəsi yaradılıb, Hərəkatın Gənclər Şəbəkəsi təsis edilib. Əlbəttə ki, bütün bunlar dünya ictimaiyyətinin nəzərindən qaça bilməz. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycanın Qoşulmama Hərəkatında aparıcı rolu Təşkilata üzv olmayan digər ölkələrin dövlət başçıları tərəfindən də qeyd olunur. Ölkəmizin son illər ərzində oynadığı mühüm rol əslində beynəlxalq münasibətlərdə etiraf olunub.
- Artıq qeyd etdiyimiz kimi, bu gün bütün dünya ölkələrinin gündəmində duran ən vacib məsələlərdən biri də enerji təhlükəsizliyi ilə bağlıdır. Bu baxımdan Qlobal Bakı Forumunda panel müzakirələrdən birinin də məhz bu mövzuya həsr olunacağı gözlənilən idi...
- Enerji təhlükəsizliyi bu gün bütün beynəlxalq platformalarda demək olar ki, ilk növbədə müzakirəyə çıxarılan ən aktual məsələlərdən biridir. Cənab Prezident İlham Əliyev də öz çıxışında bu mövzuya toxunaraq ilk növbədə tədbir iştirakçılarını IX Qlobal Bakı Forumundan sonra keçən bir il ərzində bu sahədə görülən işlər barədə ətraflı məlumatlandırdı. Həmçinin dövlətimizin başçısı ötən ilin dekabrında Buxarestdə Azərbaycan, Gürcüstan, Macarıstan və Rumıniyanın Avropa Komissiyasının Sədrinin iştirakı ilə yaşıl enerji və onun ötürülməsinə dair Saziş imzaladıqlarını xatırlatdı və bunun çox önəmli hadisə olduğunu qeyd etdi. Azərbaycan indi özünün yaşıl enerji potensialını reallaşdırmaq istiqamətində intensiv iş aparır. Artıq məlumdur ki, Xəzər dənizinin külək potensialı 157 qiqavatdır. Bundan başqa quruda Azərbaycanın potensialı 27 qiqavatdır. Eyni zamanda, iki il bundan əvvəl aparılmış Vətən müharibəsində işğaldan azad edilmiş ərazilərdə 10 qiqavat potensial mövcuddur. Ümumilikdə ölkəmizin mövcud potensialı 200 qiqavata yaxındır. Buxarestdə imzalanmış müqaviləyə görə çəkiləcək xəttin gücü 4 qiqavatdır. Hazırda bu layihənin texniki-iqtisadi əsaslandırılması işləri aparılır. Azərbaycan ilə dünyanın bu sahədə aparıcı şirkətlərindən olan “Masdar” arasında imzalanmış razılaşma külək və günəş enerjisi hasilatını 2027-ci ilədək 4 qiqavat və 2037-ci ilədək 6 qiqavat artıracaq. “Fortescue Future Industries”lə imzalanmış Anlaşma Memorandumuna əsasən 12 qiqavatadək hasilat üçün Azərbaycana investisiya yatırılacaq. Bu, həqiqətən də enerji siyasətinin yeni fəslidir. Bütün bunların nəticəsində Azərbaycan yaxın gələcəkdə artıq beynəlxalq yaşıl enerji bazarında da vacib təchizatçıya və oyunçuya çevriləcək.
- Eldar müəllim, söhbətimizin sonuna yaxınlaşırıq. İstərdim ki, bir qədər də sədri olduğunuz Ağsaqqallar Şurasının fəaliyyəti barədə danışasınız. Bildiyimə görə, bu yaxınlarda Sizin rəhbərlik etdiyiniz nümayəndə heyəti Türkiyə səfirliyini ziyarət edib...
- Fevralın 6-da qardaş Türkiyədə baş vermiş zəlzələ həqiqətən də bütün Türk dünyası üçün böyük sarsıntı oldu. Həmin ərəfədə mən və Əhliman müəllim (Azərbaycan Ağsaqqallar Şurası sədrinin birinci müavini, millət vəkili, akademik Əhliman Əmiraslanov – red.) Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarovanın başçılığı ilə Misir Ərəb Respublikasında və Cənubi Afrika Respublikasında rəsmi səfərdə olan parlamentin nümayəndə heyətinin tərkibində idik. Səfər zamanı qardaş Türkiyədə baş verən dəhşətli zəlzələ barədə xəbəri aldıq və telefonla türk həmkarlarımızla əlaqə saxlayaraq bu faciə ilə bağlı onlara və bütün Türkiyə xalqına başsağlığı verdik. Həmçinin Milli Məclisin xətti ilə qardaş ölkəyə yardım etdik. Azərbaycan Ağsaqqallar Şurası zəlzələdən zərər çəkənlər üçün Heydər Əliyev Fondu tərəfindən təşkil edilən yardım kampaniyasına qoşuldu və biz Türkiyəyə xeyli sayda yataq dəstləri, isti geyimlər və təbii fəlakətdən zərər çəkmiş bölgələrdə insanların ehtiyac duyduğu digər əşyalar göndərdik. Səfərdən qayıdan günün səhəri mən, Əhliman müəllim və Eldar müəllim (Azərbaycan Ağsaqqallar Şurasının sədr müavini, millət vəkili, professor Eldar İbrahimov – red.) Türkiyə səfirliyində olduq, səfir Cahit Bağçı ilə görüşdük və zəlzələ nəticəsində çox sayda insanın həlak olması ilə əlaqədar bir daha böyük Türk xalqına başsağlığı verərək uca Allahdan ölənlərə rəhmət, xəsarət alanlara şəfa dilədik, matəm kitabına ürək sözlərimizi yazdıq.
Bilirsiniz ki, Azərbaycan Ağsaqqallar Şurası xarici əlaqələrinin genişləndirilməsini də hər zaman diqqət mərkəzində saxlayır. Bu baxımdan deməliyəm ki, biz hazırda Türkiyə Respublikasının sabiq Baş naziri Binəli Yıldırımın rəhbərlik etdiyi Türk Dövlətləri Təşkilatının Ağsaqqallar Şurasının üzv ölkələri ilə yaxın əməkdaşlıq əlaqələri həyata keçiririk və Ulu Öndər Heydər Əliyevin Azərbaycan və Türkiyə haqqında tarixi “Bir millət, iki dövlət” ifadəsi bu gün daha da genişlənərək “Bir millət, altı dövlət” formasında öz təsdiqini tapıb. Yeri gəlmişkən, mart ayının 3-də Türk Dövlətləri Təşkilatının Baş katibi Kubanıçbek Ömüralıyev ölkəmizə səfər edərək Azərbaycan Ağsaqqallar Şurasının qonağı olub və biz Türk Dövlətlərinin Ağsaqqallar Şuraları arasında əlaqələrin mövcud vəziyyətini, eləcə də bir çox sahələr üzrə əməkdaşlığın genişləndirilməsi perspektivlərini müzakirə etmişik.
Bu gün Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin ağsaqqallara və onların təmsil olunduğu Şuraya yüksək diqqət və qayğısı sayəsində təşkilatımız səmərəli fəaliyyət göstərir, respublikanın 78 şəhər və rayonunda yerli təşkilatları ilə uğurla təmsil olunur. Onu da qeyd edim ki, Azərbaycan Ağsaqqallar Şurası tərəfindən 3 may 2023-cü ildə Bakı şəhərində Türk dünyası qarşısında əvəzsiz xidmətləri olan Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illiyinə həsr olunan “Heydər Əliyev və müasir Türk dünyası” adlı beynəlxalq konfrans keçiriləcək və bu tədbirə dili bir, dini bir, əqidəsi bir olan qardaş türk dövlətlərindən nümayəndələr də dəvət ediliblər. Əminəm ki, bizim bu istiqamətdə fəaliyyətimiz Türk Dövlətləri Təşkilatında təmsil olunan türkdilli ölkələrin və qardaş xalqların münasibətlərinin qarşılıqlı fayda və həmrəylik əsasında daha da inkişaf etməsinə gözəl töhfələr verəcəkdir.
- Sizin bu əminliyinizi böyük məmnuniyyətlə bölüşürəm. Eldar müəllim, hər zaman olduğu kimi, səmimi və ətraflı müsahibənizə görə Sizə bütün redaksiya heyətimiz adından səmimi təşəkkür edirəm. Sağ olun.
- Mən də sizinlə həmsöhbət olduğuma görə çox məmnunam və ümid edirəm ki, suallarınızı maksimum dərəcədə obyektiv cavablandıra bildim. Sağ olun.
Söhbətləşdi: Azər Məmmədov
aia.az
Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevin 29 sentyabr 2022-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Azərbaycanda 2023-cü ilin “Heydər Əliyev İli” elan olunması sözsüz ki, dövlətimizin və xalqın tarixində silinməz iz buraxacaq ən əlamətdar hadisələrdən biridir. Bu ilin ölkənin ümumi inkişafı, xalqımızın rifah yüksəlişi, dövlətimizin beynəlxalq mövqelərinin daha da möhkəmlənməsi baxımından bir sıra müstəsna özəlliklərə malik olacağı artıq ilin ilik aylarından başlayaraq cərəyan edən hadisələrin, ölkə daxilində və beynəlxalq müstəvidə gedən proseslərin intensivliyində və mütərəqqi yönümündə özünü göstərməyə başladı. Dövlət başçımızın xarici ölkələrə səfərləri və mühüm beynəlxalq tədbirlərdə iştirakı, Azərbaycanın xarici siyasət kursuna və ilk növbədə enerji siyasətinə dünyada marağın son dərəcə böyüməsi, ölkəmizlə münasibətlərin strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə qaldıran ölkələrin sayının getdikcə artması, xarici ölkələrin dövlət başçılarının Azərbaycana səfərlərinin intensivliyi və əlbəttə ki, ölkəmizdə dünya və Avropada keçirilən aparıcı Forum və Konfranslar səviyyəsində mötəbər beynəlxalq tədbirlərin təşkili gedən prosesləri xarakterizə edən əsas göstəricilərdir. Əlbəttə ki, bütün bu baş verənlər ölkə ictimaiyyəti tərəfindən böyük maraq və diqqətlə izlənilir, təqdir olunur. Eyni zamanda, cərəyan edən hadisələrin yaxın gələcəkdə ölkəmizin ictitimai-siyasi həyatına bilavasitə göstərə biləcəyi təsirlər, regionda səbəb ola biləcəyi dəyişikliklər barədə ortaya çıxan suallar da kifayət qədərdir.
Bugünkü buraxılışımızda cərəyan edən hadisələrin fonunda Azərbaycanın dünya və Avropa ölkələri ilə ikitərəfli və çoxtərəfli münasibətlərinin inkişaf perspektivləri, ölkəmizin Avrasiya məkanında gedən proseslərdə rolu və mövqeyi, eləcə də mövzu ətrafında Azərbaycan ictimaiyyətini maraqlandıran digər məsələlər barədə AİA.az-ın suallarını Milli Məclisinin deputatı, Milli Məclisin Hesablayıcı Komissiyasının sədri, Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı Parlament Assambleyasının sədr müavini, Azərbaycan Ağsaqqallar Şurasının sədri, iqtisad elmləri doktoru, professor Eldar Quliyev cavablandırır.
- Xoş gördük Sizi, Eldar müəllim. İlk növbədə suallarımızı cavablandırmaq üçün bizə vaxt ayırdığınıza görə Sizə bütün redaksiyamız adından dərin təşəkkürümüzü bildiririk.
- Xoş gününüz olsun. Mən də sizinlə yenidən həmsöhbət olmaqdan çox məmnunam. İnanıram ki, bugünkü söhbətimiz də məzmun baxımından kifayət qədər aktual və maraqlı olacaq.
- Elə isə, birbaşa mövzuya keçək. Eldar müəllim, cari ilin ilk rübünün hələ tamam olmamasına rəğmən, respublikamızın ictimai-siyasi həyatı istər ölkə daxilində, istərsə də beynəlxalq müstəvidə artıq kifayət qədər zənginliyi ilə diqqəti cəlb edir. Əlbəttə ki, baş verən hadisələr, cərəyan edən proseslər barədə bir qədər sonra ətraflı söhbət edəcəyik. Lakin ilk növbədə məhz yaşadığımız bu ilin xüsusi özəlliyi barədə, yəni 2023-cü ilin Azərbaycanda “Heydər Əliyev İli” elan olunması ilə əlaqədar fikirlərinizi eşitmək istərdik.
- Sizin bu ilin xüsusi özəlliyini qeyd etməyiniz çox dəqiq ifadə oldu. Həqiqətən də, Azərbaycan xalqı bu il özünün dahi lideri və xilaskar oğlu, Ulu Öndər Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illiyini böyük təntənə ilə qeyd edəcək. Bu münasibətlə Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevin 29 sentyabr 2022-ci il tarixli Sərəncamı ilə 2023-cü ilin Azərbaycanda “Heydər Əliyev İli” elan olunması da bu ilə xalqımızın və dövlətimizin tarixində xüsusi bir önəm, çəki vermiş oldu. Ümummilli Lider Heydər Əliyevin öz ölkəsi və xalqı qarşısında olan xidmətləri barədə hələ bundan sonra illər boyunca elmi araşdırmalar aparılacaq, kitablar, elmi əsərlər yazılacaq. Təsadüfi deyil ki, bu dahi şəxsiyyətin respublikamıza rəhbərlik etdiyi illər Azərbaycan tarixində Heydər Əliyev epoxası adlandırılır. Ulu Öndərin 1993-cü ildə xalqın təkidli tələbi ilə ikinci dəfə ölkə rəhbərliyinə qayıdandan sonra titanik səylər nəticəsində Azərbaycanın vahid bir ölkə kimi varlığını qoruyub saxlaması, müstəqil dövlət olaraq dünyanın siyasi xəritəsindən silinməsinin qarşısını alması faktı bu gün sadəcə ölkəmizdə deyil, həmçinin dünyanın bütün siyasi dairələrində birmənalı olaraq qəbul edilir. Lakin bu, Ulu Öndərin özünün dediyi kimi, müstəqilliyə gedən yolun hələ başlanğıcı idi. 1993-cü ilin 18 oktyabr tarixində, Dövlət Müstəqilliyinin Bərpası Günü münasibətilə Azərbaycan xalqına ünvanladığı təbrikində Ulu Öndər Heydər Əliyev bu başlanğıcın ardınca görüləcək işlərin ağırlığını və məsuliyyətini hər kəsə açıqlayaraq belə demişdir: “Müstəqilliyi əldə etmək, dövlətin tam müstəqil olmasına nail olmaq üçün xalqımız çətin yollardan keçmişdir. Ancaq müstəqilliyi əldə saxlamaq, onu möhkəmləndirmək, dövlətin tam müstəqilliyinə nail olmaq və bütün vətəndaşlara müstəqil dövlət şəraitində layiqli həyat tərzi təmin etmək daha çətindir.” Bu sözlər Ümummilli Liderin müstəqilliyimizin ilk illərindən bugünkü firavan, güclü, suveren və qalib Azərbaycanın vətəndaşları olaraq yaşadığımız şərəfli dövrə qədər gəlib çıxmaq üçün xalqımızın və dövlətimizin birlikdə dəf etməli olacağı çətinliklərə hazır olmağa bir çağırış idi.
- Həqiqətən də çətinliklər çox idi. Lakin Azərbaycan bu çətinliklərin öhdəsindən gəldi, düşmənlərimizin qarşımıza çəkdiyi bütün maneələri aradan qaldırdı. Sizcə xalqımıza bu gücü verən ən böyük qaynaqlar hansılar idi?
- Mən sizinlə razılaşıram ki, o dövrdə Azərbaycanın öz müstəqilliyini qoruyub-saxlamaq uğurunda apardığı mübarizədən qalib çıxa bilməməsi üçün var gücü ilə çalışan, həm ölkə daxilində, həm də xaricdə yer alan düşmən qüvvələr kifayət qədər idi. Həm də bu qüvvələr heç də zəif deyildilər. Onlara qarşı dura bilmək üçün, onlara qalib gəlmək üçün böyük güc lazım idi. İqtisadi güc lazım idi, hərbi güc lazım idi, iradə, qətiyyət, fədakarlıq lazım idi. Lakin hətta bütün bu amillərin mövcudluğu belə istənilən nəticənin əldə olunacağına tam təminat vermir. Tarix göstərir ki, belə mücadilələrdən yalnız o xalqlar qalib çıxa biliblər ki, onların milli ideyaya əsaslan, milləti qələbəyə aparacaq düşünülmüş strategiyaları və ən əsası da, bu strategiyanı hazırlayan və həyata keçirə bilən liderləri olub. Ötən əsrin sonlarında dövlət müstəqilliyini bərpa edən Azərbaycan xalqının milli inkişaf strategiyasının və ideologiyasının formalaşması da məhz Ulu Öndər Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır. Həmin dövrdə Ümummilli Lider cəmiyyətin bütövləşməsi, azərbaycançılıq ideologiyasının milli həmrəyliyin aparıcı amilinə çevrilməsi istiqamətində zəruri tədbirlər görərək ümumxalq birliyinin fundamental əsaslarını formalaşdırdı. Ulu Öndər real müstəqilliyə nail olmaq, vahid, bölünməz Azərbaycanı qoruyub saxlamaq və möhkəmləndirmək üçün azərbaycançılıq ideologiyasının ən effektiv vasitə olduğunu hər kəsdən daha yaxşı bilir və bu məsələni daim diqqət mərkəzinə çəkirdi. Heç bir şübhə yoxdur ki, Azərbaycan bu gün suveren, qüdrətli və artıq bütün dünyada yüksək nüfuza malik olan bir dövlətə çevrilə bilmək üçün sahib olduğu gücü də məhz Ulu Öndər Heydər Əliyevin müəllifi olduğu milli inkişaf strategiyasından alıb.
- Eldar müəllim, hamımız bilirik ki, 1991-1992-ci illərdə respublikamızı bürümüş hərc-mərclik, anarxiya mühiti heç də müstəqilliyimizi təhdid edən amillərin hamısı deyildi. Belə ki, həmin dövrdə ölkəyə rəhbərlik edən qüvvələrin yürütdükləri yarıtmaz xarici siyasət nəticəsində Azərbaycanın ətrafında həm də son dərəcə arzuolunmaz, gərgin beynəlxalq siyasi mühit formalaşmışdı. 1993-cü ildən başlayaraq bu vəziyyətin aradan qaldırılması üçün görülən tədbirlər barədə nə deyə bilərsiz?
- Siz müstəqilliyimizin ilk illərində Azərbaycana rəhbərlik edən qüvvələrin yürütdükləri xarici siyasət kursunu bir kəlmə ilə çox dəqiq müəyyən etdiniz. Bu, həqiqətən də yarıtmaz siyasət idi. Əbəs yerə deyil ki, bu siyasət xəttinin tamamilə yolverilməz və milli maraqlara zidd olduğunu vurğulayan Ümummilli Lider Heydər Əliyev dünyanın Azərbaycanı tanımamasının, problemlərimizdən xəbərsiz olmasının, haqq səsimizin beynəlxalq aləmdə eşidilməməsinin səbəbini də məhz bu siyasi xəttdə görürdü. Halbuki, həmin dövrdə Azərbaycanın beynəlxalq mövqelərinin gücləndirilməsi, dövlət müstəqilliyimizin qorunub-saxlanması və möhkəmləndirilməsi üçün tələb olunan zəruri şərtlərdən biri məhz praqmatik və effektiv xarici siyasət kursunun olması idi. Ulu Öndər 9 mart 1994-cü il tarixində Pekin İctimai Elmlər Akademiyasında çıxış edərkən bu məsələnin əhəmiyyətini qeyd edərək demişdir: “Dövlət istiqlaliyyətinin əldə edilməsi Azərbaycan xalqı üçün tarixi hadisədir və bizim vəzifəmiz, məqsədimiz istiqlaliyyətimizi, beynəlxalq mövqelərimizi hər vasitə ilə möhkəmləndirməkdən ibarətdir.” Məhz bu məqsədlə Ümummilli Lider Azərbaycanda ikinci dəfə hakimiyyətə gəldiyi ilk günlərdən dövlətin xarici siyasətini dəyişməyə, ölkənin strateji maraqları əsasında yeni xarici siyasi kurs müəyyənləşdirməyə başladı və qısa müddətdə buna nail oldu. Bu praqmatik kurs Azərbaycanın strateji maraqlarının digər region ölkələrinin və Qafqazda xüsusi təsiri olan ayrı-ayrı dövlətlərin maraqları ilə uzlaşdırılmasına imkan yaratdı. Ulu Öndər Heydər Əliyevin müəllifi olduğu xarici siyasət kursu ölkəmizin tarixində ilk dəfə olaraq Azərbaycanın dünya dövlətləri birliyinə bərabər hüquqlu bağlantısını, ölkənin mənafelərini və dünya miqyasında bir müstəqil dövlət kimi tanınmasını təmin etdi. Bu gün isə, eyni strategiyanın Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam və inkişaf etdirlməsi nəticəsində Azərbaycan artıq bütün dünyada nüfuzlu, müstəqil siyasət yürüdən və öz sözünü deməyi bacaran bir dövlət kimi tanınır. Həmçinin bu məqamı da mütləq qeyd etmək lazımdır ki, dövlət başçımızın son 20 il ərzində yürütdüyü uğurlu enerji siyasəti sayəsində Azərbaycanın Avropa ölkələrinin enerji təhlükəsizliyində rolu getdikcə artır və bu da əlbəttə ki, ölkəmizin beynəlxalq mövqelərinin daha da möhkəmlənməsinə xidmət edir.
- İlin əvvəlində, daha dəqiq olsaq, yanvar ayının 10-da Prezident İlham Əliyev yerli televiziya kanallarına müsahibə verdi. Öz müsahibəsində dövlətimizin başçısı həm də ölkəmizin üzərində olduğu beynəlxalq nəqliyyat dəhlizlərinin hazırkı vəziyyəti ilə bağlı önəmli açıqlamalar təqdim etdi. Bu barədə hansı fikirlərinizi bizimlə bölüşmək istərdiniz?
- Yeni beynəlxalq nəqliyyat dəhlizləri bu gün təkcə ölkəmiz üçün deyil, bütün Avrasiya məkanı üçün son dərəcə mühüm, aktual bir məsələdir. Bilirsiniz ki, Azərbaycan nəqliyyat sahəsində artıq uzun illərdir ki, mühüm beynəlxalq layihələrin aparıcı iştirakçısı və bir çox hallarda həm də təşəbbüskarı kimi çıxış edir. Hazırda davam edən Rusiya-Ukrayna müharibəsi nəticəsində yaranmış yeni geosiyasi şərait isə Azərbaycanın gördüyü işlərin əhəmiyyətini daha da artırmışdır. Bu səbəbdən cənab Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyiniz müsahibəsində toxunduğu Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı məsələ Orta Dəhliz layihəsinin tam reallaşması baxımından xüsusilə önəmlidir. Dövlət başçımızın qeyd etdiyi kimi, Azərbaycan bu sahəyə uzun illərdir ki, böyük vəsaitlər qoyur və nəticə etibarı ilə öz ərazisində həm Orta Dəhlizlə bağlı, həm də Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizi ilə bağlı bütün əsas işləri yekunlaşdırıb. Azərbaycan Orta Dəhliz layihəsi ilə bağlı ardıcıl siyasət aparır. Hələ beş il bundan əvvəl bütün dünya Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun açılışının şahidi oldu. Burada bir məqama xüsusi diqqət etmək lazımdır. Ermənistanın bu layihədən tamamilə kənarda qalması səbəbindən bəzi böyük Qərb ölkələri onun əleyhinə çıxış edir və reallaşmasına ciddi maneələr törədirdilər. Başqa sözlə, cənab Prezident İlham Əliyevin dediyi kimi, ermənipərəstlik bu layihənin icrasında da özünü göstərdi. Buna görə də layihənin icrası mümkün ola biləcəyindən daha çox zaman aldı. Lakin Azərbaycan bütün hallarda olduğu kimi, öz məqsədinə nail oldu və hazırda bu layihənin genişləndirilməsi ilə bağlı ciddi iş gedir. Hazırda Orta Asiyadan gedən yüklər üçün yeni yolların açılması beynəlxalq gündəmdə duran əsas məsələlərdən biri olduğuna görə, Zəngəzur dəhlizinin iqtisadi səmərəsi də artıq heç kimdə şübhə doğurmur. Nəzərə almaq lazımdır ki, bu layihə böyük bir coğrafiya üçün həm də strateji bir layihədir və onun reallaşması ölkəmizin təbii hüququdur. Məlumdur ki, Zəngəzur dəhlizinin açılması şərti eyni zamanda, 10 noyabr 2020-ci il tarixində imzalanmış üçtərəfli Bəyanatda da öz əksini tapıb. Həmin sənəddə açıq-aydın göstərilir ki, Azərbaycanın qərb rayonları ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında nəqliyyat bağlantısı olmalıdır və Ermənistan bunu təmin etməlidir. Zəngəzur dəhlizinin reallaşması tarixi zərurətdir və Ermənistan istəsə də, istəməsə də bu, baş verəcək. Bununla yanaşı möhtərəm dövlət başçımızın açıqlamasında belə bir vacib açıqlama da yer almışdı ki, hesablamalara görə təkcə Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizi ilə Azərbaycan ərazisindən mərhələli qaydada 15 milyon tondan 30 milyon tona qədər yük daşına bilər. Bu isə o deməkdir ki, Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizi Orta Dəhlizlə rəqabət apara biləcək layihədir. Layihənin əhəmiyyətini artıran bir xüsusi məqam da budur ki, Rusiya-Ukrayna müharibəsinin başlanmasından sonra bu, Rusiya üçün əsas prioritet məsələlərdən birinə çevrilib.
- Eldar müəllim, xatırlamaq yerinə düşər ki, Orta Dəhliz layihəsi yanvar ayının 17-də Prezident İlham Əliyevin Davos Dünya İqtisadi Forumunda iştirakı zamanı Çinin CGTN televiziya kanalına verdiyi müsahibəsində də müxbirləri maraqlandıran əsas mövzulardan idi...
- Tamamilə doğru deyirsiniz və bu, təbiidir. Bildiyiniz kimi, Çin artıq yeni Çin-Qırğızıstan-Özbəkistan dəmir yolu layihəsinin təşəbbüsü ilə çıxış edib və hətta artıq onun icrasına da başlayıb. Dövlətimizin başçısı öz müsahibəsində bu məsələyə toxunaraq qeyd etdi ki, bu layihə də Azərbaycana, Xəzər dənizinə istiqamətlənib. Əlbəttə ki, bu layihə çox vacib əlavə təchizat marşrutudur və ümumilikdə Orta Dəhlizin əhəmiyyətini daha da artırır. Yeri gəlmişkən, cənab Prezident İlham Əliyev bunu da qeyd etdi ki, Azərbaycan Çinin 10 il bundan öncə bir təşəbbüs kimi irəli sürdüyü, bu gün isə artıq nəhəng beynəlxalq layihəyə çevrilmiş “Bir kəmər, bir yol” layihəsində də çox konstruktiv rol oynayır. Vurğulandı ki, Azərbaycan bu təşəbbüsə ilk günlərdən fəal şəkildə qoşuldu və o zaman hələ mövcud olmayan infrastruktura investisiya yatırmağa başladı. Bu illər ərzində Azərbaycan Xəzər dənizində ən böyük ticarət limanlarından birini, bəlkə də ən böyüyünü və Xəzər dənizi ilə yükləri daşımaq üçün gəmiqayırma zavodunu inşa etdi. Həmçinin dəmir yolu infrastrukturuna ən çox investisiya yatırıldı. Buna paralel olaraq bütün digər layihələr - avtomagistrallar, hava limanları kimi layihələr də həyata keçirildi. Beləliklə, açıq dənizə çıxışı olmayan bir ölkə olmasına rəğmən Azərbaycan beynəlxalq logistik və nəqliyyat mərkəzinə çevrildi.
- Amma düşünürəm ki, Çin jurnalistlərinin Azərbaycan Prezidentinin bu və ya digər qlobal məsələyə münasibətdə tutduğu mövqeyinə olan maraqları təkcə nəqliyyat layihələrinin reallaşması perspektivləri ilə bağlı deyil. Bu baxımdan Çin ilə Azərbaycan arasında mövcud iqtisadi əlaqələr barədə nə deyə bilərsiz?
- Azərbaycanın Şərq və Qərb arasında, ənənəvi İpək yolu coğrafiyasında yerləşməsi bu əlaqələrin istər Avropa, istərsə də Asiya dövlətləri ilə yüksək səviyyədə qurulması üçün əlavə imkanlar yaradır. Bu gün Azərbaycanın etibarlı münasibətlər qurduğu ölkələrdən biri də dünyanın ən nəhəng iqtisadiyyatlarından birinə malik olan Çin Xalq Respublikasıdır. Cənab Prezident İlham Əliyev də öz müsahibəsində qeyd etmişdi ki, iki ölkənin dövlət başçıları arasında təşkil olunan görüşlər də Çin və Azərbaycanın yaxşı dost və tərəfdaş ölkələr olduğunu təsdiq edir. Elə ötən ilin payızında Pekində keçirimiş “Bir kəmər, bir yol” Sammiti çərçivəsində Çinin dövlət başçısı Si Cinpinin Prezident İlham Əliyevi “Çinin böyük dostu” adlandırması da dövlət başçıları arasında mövcud olan qarşılıqlı hörmətin rəmzi kimi qiymətləndirilməlidir. Azərbaycan ilə Çin arasında 30 il ərzində davam edən siyasi münasibətlər, iki ölkənin beynəlxalq təsisatlar çərçivəsində çox yaxşı əməkdaşlığı və bir-birinin ərazi bütövlüyünü və suverenliyini dəstəkləməsi artıq ölkələrimizin yaxşı tərəfdaş və bir-birinə etibar edən dostlar olduğunu nümayiş etdirir. Təbii ki, siyasi münasibətlər həmçinin iqtisadi əlaqələri inkişaf etdirmək üçün möhkəm zəmin deməkdir. Azərbaycan Orta Dəhlizlə bağlı Çinin təşəbbüslərini hər zaman dəstəkləyib. Bununla belə ölkələrimiz arasında enerji, kənd təsərrüfatı və yüksək texnologiyalar sahələrində də əməkdaşlığın cəlbedici perspektivləri mövcuddur. İnformasiya texnologiyaları sektorunu təmsil edən bir çox Çin şirkətləri Azərbaycanda uzun illərdir ki, fəaliyyət göstərirlər. Bu da əlbəttə ki, ölkəmizdə investisiya mühitinin çox müsbət olması sayəsindədir. Azərbaycanda xarici və yerli investisiyaların lazımınca qorunması son dərəcə önəmli amildir. Buna görə də hazırda iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi, qeyri-enerji sektoruna, infrastruktura, xüsusilə nəqliyyat infrastrukturuna, bərpaolunan enerji mənbələrinə yönəlmiş investisiyalar dövlətimiz tərəfindən prioritet istiqamətlərdən biri kimi müəyyən edilib.
Ardı var...
Söhbətləşdi: Azər Məmmədov
aia.az
Bakı, Sumqayıt və Gəncədə yeni binalarda yaşayanların 31%-i, köhnə binalarda məskunlaşanların isə 52%-i yalnız dövlət yardımı halında daha etibarlı bir evə köçmək istəyir.
Bu, Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin (STM) 384 respondent arasında keçirdiyi "Zəlzələ ehtimalına qarşı risklərin, ictimai davranış və mühakimənin qiymətləndirilməsi" ictimai rəy sorğusunun nəticələrinə əsasən məlum olub.
Köçməyi planlaşdıranların nisbəti yeni və köhnə binalar üzrə bərabər olmasına baxmayaraq (hər biri üzrə 13%), bunun dövlət yardımı halında mümkün olacağını ifadə edənlər üzrə fərqlər qeydə alınır. Belə ki, yeni binalarda yaşayanların 31%-i, köhnə binalarda məskunlaşanların isə 52%-i yalnız dövlət yardımı halında köçə biləcəyini ifadə edib. Həmçinin yeni binalarda yaşayan iştirakçıların yarısı (50%-i), köhnə binalarda yaşayanların 36%-i ümumiyyətlə köçməyi planlaşdırmır.
Martın 2-də dünyasını dəyişən tanınmış ilahiyyatçı, Məşhədi Dadaş məscidinin axundu Hacı Şahini əvəzləyən şəxsin kimliyi məlum olub.
Ölkə.az xəbər verir ki, bundan sonra Hacı Şahini Hacı Elbrus Kərimov əvəz edəcək. Bu gün saat 13:00-da möminlər Məşhədi Dadaş məscidində onun imaməti ilə cümə namazı qılacaqlar.
Hacı Elbrus Kərimov kimdir?
Hacı Şahinin xələfi gənc olsa da, şiə cameəsi tərəfindən yaxşı tanınır.
Hacı Elbrus Kərimov 5 noyabr 1992-ci ildə anadan olub. Hacı Şahinin əsas yetirmələrindən biri sayılır. Azərbaycan dili ilə yanaşı, ərəb və rus dillərini də bilir. Hazırda Darul-Hikmət Elm və Tədris mərkəzində müəllim və elmi işçidir.
Mədrəsə təhsilini bitirdikdən sonra İİR Əl-Mustafa Universitetində distant təhsil almağa başlayıb.
Darul Hikmət Elm və Tədris Mərkəzində rus və azərbaycan bölməsində Ərəb dili, Fars dili, Şəriət və Üsul dərslərini tədris edir.
“Dini anlama məntiqi” adlı kitabın müəllifidir. Kitaba ön sözü müəllimi Hacı Şahin Həsənli yazıb. Mərhum ilahiyyatçı yazmış olduğu ön sözdə tələbəsinin zehni əməyini yüksək qiymətləndirib.
Sələfindən fərqli olaraq, Elbrus Kərimov sosial şəbəkələrdə o qədər də fəal deyil. Onun “İnstgram” hesabını cəmi 725 nəfər, “YouTube” hesabını isə 563 nəfər izləyir.
Mərhum Hacı Şahin Həsənlinin öz sevimli tələbəsi Hacı Elbrusa həmişə dəstək olduğu bildirilir. Hacı Şahin sağlığında bir neçə dəfə Məşhədi Dadaş məscidində cümə namazının Hacı Elbrus Kərimov tərəfindən qılınmasına şərait yaradıb.
Hacı Elbrus Kərimov ailəlidir, bir qız, bir oğul atasıdır.
İcbari tibbi sığortanın tətbiqindən sonra xəstəxanalarda sıxlıq müşahidə olunur. Bu barədə zaman-zaman sosial şəbəkələrdə paylaşımlar edilir.
Mövcud problemin həlli üçün ASAN Xidmət modeilini təklif edənlər var. Qeyd olunur ki, sıxlıq və növbələrin olmaması üçün ASAN Xidmət mərkəzlərində olduğu kimi növbə modeli tətbiq olunsa, yaxşı olar. Beləliklə, vətəndaş vaxtın çatmasına nə qədər qaldığını biləcək və buna görə saatlarla xəstəxanalarda növbə gözləməli olmayacaq.
Bu cür sistemin tətbiqi ilə bağlı isə sual altındadır.
Mövzu ilə bağlı İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyindən Ölkə.Az-ın sorğusuna cavab olaraq bildirilib ki, bu cür növbə sisteminin tətbiqi nəzərdə tutulub və bununla bağlı yaxın vaxtlarda yenilik olacaq:
“Agentlik tərəfindən əhaliyə təqdim olunan tibbi xidmətlərin elektronlaşdırılması prioritet istiqamətlərdəndir. Tibb müəssisələrində onlayn növbənin tənzimlənməsi məqsədilə “e-Tabib” mobil tətbiqində təkmilləşdirmə işləri aparılır. Belə ki, tibb müəssisələrində onlayn növbə götürmək üçün mobil tətbiqdə bölmə yaradılır. Bölmənin yaxın vaxtlarda istifadəyə verilməsi nəzərdə tutulub”.
“2020-ci il fevralın 9-da Azərbaycanda keçirilmiş növbədənkənar Parlament seçkilərinin əsas məqsədi islahatları dərinləşdirmək, yeni tərkibdə Milli Məclisin işini təşkil etmək idi. 2020-ci il martın 10-da VI çağırış Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin ilk iclasında çıxış edən Ölkə Prezidenti İlham Əliyev 2018-ci ilin aprel ayında keçirilən prezident seçkilərindən sonra onun təşəbbüsü ilə ölkədə dərinləşən islahatlar kursuna start verildiyini və bu islahatlar kursunun bütün sferaları əhatə etdiyini diqqətə çatdırmış, islahatlar nəticəsində Prezident Administrasiyasında, Nazirlər Kabinetində, yerli mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarında struktur və kadr dəyişikliklərinin həyata keçirildiyini qeyd etmişdir. Milli Məclisə keçirilən növbədənkənar seçkilərdə xalqın iradəsini əks etdirən parlament heyəti formalaşdı.”Bu sözləri mətbuata açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Kamaləddin Qafarov deyib.
Millət vəkili bildirib: “Altıncı çağırış Milli Məclis çoxpartiyalı məclisdir. Bu gün müxalifət partiyalarının nümayəndələri Milli Məclisin rəhbərliyində və komitələrin rəhbərliyində təmsil olunurlar. Bu, çox mühüm məsələdir və Azərbaycanda siyasi sistemi möhkəmləndirmək, siyasi münasibətləri sağlam zəmində gücləndirmək üçün böyük əhəmiyyətə malikdir. Siyasi islahatlar partiyalararası geniş dialoq aparılmadan həyata keçirilə bilməz. Buna görə də Prezident Administrasiyasının nümayəndələri mütəmadi olaraq siyasi qüvvələrin rəhbərləri ilə görüşlər keçirirlər. Prezident İlham Əliyevin dediyi kimi, Azərbaycanda çoxpartiyalı sistem daha da möhkəm əsaslar üzərində qurulacaq və bu məqsədlə siyasi partiyaların fəaliyyəti üçün lazım olan bütün alətlər spektri yaradılmalıdır. Bu gün ölkəmizdə aparılan islahatlar həm konseptual xarakter, həm də struktur xarakteri daşıyır. Bütün sahələrdə aparılan kadr islahatları da bunu bir daha təsdiq edir. O cümlədən, mərkəzi və yerli icra orqanlarında, bütün dövlət qurumlarında aparılan təmizləmə işləri birmənalı olaraq xalqın iradəsini ifadə edir və milli maraqlara söykənir.”
K.Qafarov Azərbaycanda demoqrafik mənzərənin çox müsbət, ölkə əhalisinin mütləq əksəriyyətinin isə gənclər olduğunu qeyd edərək, məhz bu səbəbdən də gənclərin asudə vaxtlarının səmərəli təşkili, onların fəal işə cəlb edilməsi, vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə edilməsi istiqamətində qanunvericilikdə müvafiq addımların atılmasının vacibliyi barədə Prezident İlham Əliyevin çıxışında yer almış açıqlamaların əhəmiyyətini vurğulayıb: “Azərbaycan gəncliyinin milli-vətənpərvər ruhda tərbiyə almaları, xarici təsir altına düşməmələri həm dövlətin, həm də bütün cəmiyyətimizin qarşısında duran ən vacib məsələlərdən biridir. Əsl vətənpərvərlik fədakarlıq, qəhrəmanlıq və məğlubedilməzlik hissi yaradır, mübarizədə inam hissini gücləndirir. Məhz bu hisslər şanlı Azərbaycan Ordusuna Vətən müharibəsində qələbə qazanmaq əzmi verdi. Gənclərin Parlament seçkilərində çox sayda mandat almasının səbəbi də onlara göstərilən yüksək etimadla izah olunur. Prezident İlham Əliyevin VI çağırış Milli Məclisin ilk iclasında bu məsələ ilə bağlı söylədiyi fikirlər də təsdiqləyir ki, gənc nəslin milli və hərbi-vətənpərvərlik hissləri ilə tərbiyə olunmasında dövlətlə xalqın üzərinə düşən vəzifə eynidir. Dövlət başçısı bir daha qeyd edib ki, milli-mənəvi və ənənəvi dəyərlərimizin qorunması ilə bağlı qanunvericilik bazası daha geniş olmalıdır. Məlumdur ki, bu gün Azərbaycanın Avropa İttifaqı ilə əməkdaşlığı yüksələn dinamika ilə inkişaf edir. Avropa İttifaqına üzv olan doqquz ölkə ilə Azərbaycanın strateji tərəfdaşlıq sənədləri vardır. 9 ölkə Avropa İttifaqına üzv ölkələrin üçdə biri deməkdir. Həmçinin həyata keçirilən düşünülmüş xarici siyasət nəticəsində hazırda Azərbaycanın qonşu ölkələrlə sağlam, işgüzar və dostluq prinsipləri əsasında qurulmuş münasibətləri var. Ölkəmizin müsəlman aləmində yüksək nüfuzu var və bu nüfuz getdikcə daha da artır. Təbii ki, bütün bunlar xaricdə olan düşmənlərimizi son dərəcə narahat edir. Buna görə də hazırda ölkə xaricində anti-Azərbaycan qüvvələri yaratmaq istəyirlər. Yeni beşinci kolonun yaradılması istiqamətində iş aparılır. Çünki hazırki beşinci kolon öz sahiblərinin etimadını doğrultmur. Əlbəttə ki, bu yol xəyanət yoludur və sadəcə iqtidara qarşı deyil, bütün dövlətə və xalqa qarşı edilən cinayətdir. Bu səylər də heç bir nəticə verə bilməz. Lakin bu kimi cəhdlərin qarşısını vaxtında və qətiyyətlə almaq lazımdır. Bu ideoloji mübarizədə hamı səfərbər olmalıdır. O cümlədən, Milli Məclis də. Dövlət başçımızın dediyi kimi, Azərbaycana qarşı əsassız ittihamlar irəli sürən təşkilatlarla daha səmərəli iş görülməlidir. O təşkilatlarda ki, ölkəmizə qarşı, qərəzli bəyanatlar verilir, həmin qurumlara münasibətdə ölkəmizin mövqeləri gücləndirilməlidir. Onların qarşısında yaxşı olmaq yox, dövlət, xalq qarşısında yaxşı olmaq lazımdır.”