 |
|
"Düşünürəm ki, belə hadisələrin törədilməsinə rəvac verən səbəb və şəraiti öyrənmək lazımdır. Çox təəssüf ki, Azərbaycan uzun illərdir baş vermiş və baş verəcək cinayətlərin səbəb və şəraitini öyrənməklə bağlı elmi-tədqiqat laboratoriyaları, institut və ya şöbələri yoxdur".
Bu sözləri Ölkə.Az-a açıqlamasında hüquqşünas, kriminalist Şəmsəddin Əliyev ötən gün Bakıda bir ailənin 5 üzvünün qətlə yetirilməsi və evin 25 yaşlı oğlu Əhməd Əhmədovun şübhəli şəxs qismində saxlanılması barədə danışarkən deyib. O iddia edib ki, nə Milli Elmlər Akademiyasında, nə Baş Prokurorluğun nəzdində, nə də Ədliyyə və Daxili İşlər Nazirliklərində belə tədqiqatlar aparılır:
"Cəmiyyətdə son zamanlar qəsdən törədilən xüsusilə ağır cinayətlərin sayı artmaqda davam edir. Biz sadəcə baş vermiş cinayətlərin statistikasına diqqət yetiririk. Amma "nə olub" və "nə etmək lazımdır ki, olmasın" suallarına cavab vermək lazımdır. Bunun üçün də AMEA və yaxud da adını çəkdiyim digər hüquq-mühafizə qurumlarının nəzdində elmi-tədqiqat şöbələri, qrup və laboratoriyaları yaradılmalıdır.
Burada çalışan sosioloqlar, psixiatrlar, kriminoloqlar, həkimlər, peşəkar hüquqşünaslar cəlb olunmalı və cəmiyyətdə baş vermiş cinayətləri doğuran səbəb və şəraitlə bağlı müfəssəl konsepsiya ortaya qoyulmalıdır.
Nazirlər Kabinetinin tərkibinə daxil olan hər dövlət qurumunun, bütün mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının üzərinə vəzifələr qoyulmalıdır ki, belə ağır cinayətlər olmasın. Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən problemli ailələr öyrənilməli, doğuran səbəblər araşdırılmalıdır.
Sovet vaxtında bu istiqamətində konsepsiya var idi. Məəttəl qalmışam, bu qədər alimlərimiz var, heç bir töhfələri də yoxdur. Niyə ölkəmizdə bu cinayətləri doğuran şəraitin aradan qaldırılması istiqamətində vahid konsepsiya ortaya qoyulmur?
İnsan sosial varlıqdır. Hadisələri doğuran səbəblər də sosial səbəblərdir. Bu səbəblər sosial varlığı öz məhvərindən çıxmağa vadar edir. Sonradan cəza da sosial ədaləti bərpa etmək məqsədilə tətbiq olunur".
Bu gün Bakıda ata və anasını, o cümlədən qardaşını öldürməkdə şübhəli bilinən Əhməd Əhmədovun psixoloji problemləri olub.
Bunu ailənin yaxınları jurnalistlərə açıqlamasında bildirib.
"İki gün əvvəl Əhmədin atası Mehmanla bir yerdə idik. Mənə dedi ki, Əhməd dərmanlarını atmır. Dedi ki, həkimlə danışmışam, aparıb Mərdəkandakı xəstəxanaya qoyacam" - ailə yaxınları deyib.
Məlumata görə, Əhməd ailədən ayrı yaşayıb, subay olub:
"Amma ailənin əli Əhmədin üstündə idi. Gündəlik 25-30 manat da pul verirdilər. Bir maşın da ayırmışdılar, taksi fəaliyyəti ilə məşğul olurdu".
© Qafqazinfo
Xəbər verdiyimiz kimi, bu gün Bakıda 1999-cu il təvəllüdlü Əhməd Əhmədov öz ailəsinin 5 üzvünü xüsusi amansızlıqla qətlə yetirib.
Qətlə yetirilənlər arasında Əhmədin öldürdüyü bacısı Elmira Əhmədovanın azyaşlı qızı Ülviyyə də var.
Dünən Bakıda ata-anası, qardaşı, bacısı və onun azyaşlı qızını qətl etməkdə şübhəli bilinən Əhməd Əhmədovun taksi fəaliyyəti göstərdiyi deyilir.
Psixi problemləri olduğu bildirilən şəxsin sürücülük vəsiqəsi alması və taksi sürücüsü kimi fəaliyyət göstərməsi ən çox sorğulanan məsələlərdən birinə çevrilib. Belə ki, həmin şəxsin müştəriləri üçün potensial təhlükə olduğu vurğulanır.
Bəs bu necə mümkün olub?
Nəqliyyat sahəsi üzrə ekspert Elməddin Muradlı "Ölkə.Az"a açıqlamasında iddia edib ki, səhiyyə ocaqlarında bu cür arayışlar 50-100 manata rahat şəkildə satılır:
"Ağıllı "dəli" ola bilir, dəliyə ağıllı kağızı alına bilir. Təəssüf ki, səhiyyə ocaqlarında bu cür arayışlar 50-100 manata rahat şəkildə satılır. Bu gün taksi fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı qaydalar icra olunsa da, tibb məntəqələrində, poliklinikalarda 80-100 manata heç bir müayinədən keçmədən baş həkimlər tərəfindən taksi fəaliyyəti üçün arayışlar satılır. Səhiyyə Nazirliyi rüşvət ocağına çevrilibsə, yol polisi buna nə etməlidir? Şəxs sağlamlıq haqqında arayış alaraq polisə təqdim edir, imtahanda iştirak edərək sürücülük vəsiqəsi alır".
Ekspert deyir ki, problemin üzərinə gedilməlidir: "Biz poliklinikalarda reydlərin keçirilməsi ilə bağlı məsələni dəfələrlə qaldırmışıq. Yaxud da sürücülərin tibbi müayinə məntəqəsi adında vahid struktur yaradılmalı və bu struktur ciddi nəzarət altında fəaliyyət göstərməlidir. Əvvəllər belə bir struktur var idi, lakin o da rüşvət yuvasına çevrilmişdi. Poliklinikaların tərkibinə verildikdən sonra isə 2 qat rüşvət yuvasına çevrildi. Problemin kökü bundan ibarətdir".
E.Muradlı vurğulayıb ki, dəfələrlə qaydaları pozan sürücülərin daha sonra dəlilik kağızı olduğu ortaya çıxıb: "Bu gün pulunu ödəyən övladını dəlilik adı ilə asanlıqla xilas edə də bilir. Daha sonra həmin insanlar belə qatillərə çevrilirlər. Dünən 5 nəfərin qətlində rüşvət alan hər kəsin günahı var. Bütün cəmiyyət bu işin üzərinə getməli, qınamalıdır. Bu qədər özbaşınalıq olmaz".
"Taksilərlə bağlı da qanun qüvvəyə minib, sağlamlıq arayışı tələb olunur. Lakin rüşvətlə satılan sağlamlıq kağızı ilə bağlı taksi şirkəti nə edə bilər?", - deyə ekspet əlavə edib.
Azərbaycan keçən il 19-20 sentyabrda həyata keçirdiyi antiterror əməliyyatından sonra 173 nəfərin meyitini taparaq Ermənistana təhvil verib.
Bu barədə Əsir və itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarla əlaqədar Dövlət Komissiyasından məlumat verilib.
Qeyd olunub ki, Dövlət Komissiyası Ermənistanın eyniadlı qurumunun hərbi əməliyyatlarda itkin düşmüş şəxslərin taleyinin müəyyən edilməsi sahəsində əməkdaşlığa hazır olması barədə mətbuata verdiyi açıqlamanı müsbət qarşılayır və hər zaman olduğu kimi bu istiqamətdə səylərin birləşdirilməsini məqbul sayır.
Bildirilib ki, Azərbaycan beynəlxalq humanitar hüquq normalarını və 2020-ci ilin noyabr ayının 10-da imzalanmış üçtərəfli Bəyanatın müvafiq müddəalarını rəhbər tutaraq, Rusiya sülhməramlı kontingentinin və Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsinin (BQXK) yaxından iştirakı ilə Ermənistan tərəfinə hərbi əməliyyatların aparıldığı ərazilərdə axtarış işlərini həyata keçirmək üçün hərtərəfli şərait yaradıb və nəticədə 44 günlük müharibədən sonra 1713 nəfərin, 12-14 sentyabr 2022-ci ildə Ermənistan-Azərbaycan şərti sərhədində baş vermiş hərbi münaqişədən sonra 157 nəfərin, 19-20 sentyabr 2023-cü ildə həyata keçirilmiş antiterror əməliyyatından sonra isə 173 nəfərin meyiti tapılaraq Ermənistana təhvil verilib.
Məlumata əsasən, Birinci Qarabağ müharibəsində 3 890 Azərbaycan vətəndaşı Dövlət Komissiyasında itkin düşmüş şəxs kimi qeydiyyata alınıb və bu ilin yanvar ayının 1-nə olan məlumata əsasən onlardan yalnız 25 nəfərinin qalıqları eyniləşdirilib. Birinci Qarabağ müharibəsində itkin düşmüş 54 azərbaycanlının taleyi Azərbaycan cəmiyyətini ötən müddət ərzində daha ciddi narahat edib. Belə ki, 1998-2001-ci illərdə daxil olmuş məlumatlara əsasən, birinci Qarabağ müharibəsi zamanı əsir-girov götürülən həmin 54 Azərbaycan vətəndaşına Ermənistandakı və vaxtilə işğal altında olmuş Azərbaycan ərazilərindəki saxlanma yerlərində BQXK tərəfindən baş çəkilmiş və onlar bu qurumun rəsmi qeydiyyatında olublar. Lakin sonradan onlardan 17 nəfərinin meyiti Azərbaycana təhvil verilmiş, 4 nəfərin sonrakı taleyinə aydınlıq gətirmək mümkün olmayıb, 33 nəfərin saxlanma yerində öldüyü bildirilsə də, meyitləri qaytarılmayıb.
"Eyni zamanda Dövlət Komissiyası itkin düşmüş soydaşlarımızın dəfn yerlərinin axtarışı prosesinə kütləvi məzarlıqların yerləri barədə kifayət qədər məlumatlara malik və 1994-cü ilədək Ermənistan tərəfindən döyüş əməliyyatlarına rəhbərlik etmiş səhra komandirlərinin və digər səlahiyyətli şəxslərin cəlb edilməsini zəruri hesab edir.
Dövlət Komissiyası olaraq, hər iki tərəfə aid itkin düşmüş şəxslərin axtarışlarının təmin edilməsi sahəsində Ermənistan Respublikasının müvafiq strukturları ilə dəqiqlik, şəffaflıq prinsiplərinə riayət edilməklə və qarşılıqlı etimad mühitində əməkdaşlığa hazır olduğumuzu bir daha bəyan edirik", - məlumatda bildirilib.
"Mən onun şəklini ekranlarda gördüm. Açığı, peşəkar hüquqşünas,uzun müddət əməliyyat-axtarış fəaliyyətində çalışan bir şəxs və kriminoloq kimi əhvalında, hərəkətlərində, anatomik durumunda psixi pozuntu hiss etmədim".
Bu sözləri açıqlamasında hüquqşünas, kriminalist Şəmsəddin Əliyev ötən gün Bakıda bir ailənin 5 üzvünün qətlə yetirilməsi və evin 25 yaşlı oğlu Əhməd Əhmədovun şübhəli şəxs qismində saxlanılması barədə danışarkən deyib. O, son 30 ildə bu cür ağır cinayətlərinin sayının az olduğunu desə də, xüsusilə ağır cinayətlərin artmasından gileylənib:
"Yəni qısamüddətli ilkin vizual baxışlarım mənə belə deməyə əsas verir. Təbii ki, bu mənim ehtimalımdır. Tamamilə səhih mənbə kimi qəbul etmək olmaz.
Ona sürücülük vəsiqəsinin verilməsinə gəldikdə isə burada onun psixi sağlamlıq durumu ilə fiziki şəxs kimi hərəkətlərini diktə edə biləcək müfəssəl bir arayış olmalıdır. Çünki sürücü təkcə özü üçün yox, həm də ətrafdakı insanlar üçün təhlükə yarada bilər deyə tibbi arayış mütləqdir.
Bu hadisə xüsusilə ağır cinayətdir. Belə cinayətlər son 30 ildə - müstəqilliyimizin bərpa olunmasından sonra nadir hallarda baş verib. Yəni ətrafında olan valideynlərini, doğmaların qətlə yetirilməsindən söhbət gedir.
O xəstə idisə, niyə cəmiyyətdən təcrid olunub xəstəxanaya yerləşdirilməyib. Ölkədə nə qədər xəstə insanlar var. Onların hər birinə cəzasızlıq mühiti yaratsaq, necə olacaq? Bizdə ölüm hökmü də yoxdur. Belə çıxır ki, 4-5 adam öldürən şəxsi buraxmaq lazımdır? Ruhi xəstə o deməkdir ki, nə etdiyini anlamır, törətdiyi əməlin nəticəsini görmür və onu arzulamır. Düşünürəm ki, o yəqin istintaq ərəfəsində məcburi müalicəyə cəlb olunacaq.
Əgər mütəxəssis onun cinayətləri törədən zaman anlaqsız vəziyyətdə olması barədə rəy versə, deməli, yenə də müvafiq qurumların günahı ucbatından evdə saxlanılıb. Ola bilər bu hadisəyə qədər anasını nə qədər itələyib, atasına qaba söz deyib. Hələ biz bunları bilmirik. Nə üçün belə bir ailə müvafiq qurumların diqqətindən yayınıb?"
Ş.Əliyev düşünür ki, belə halların qarşısının alınması üçün elmi-tədqiqat laboratoriyaları olmalıdır:
"Düşünürəm ki, belə hadisələrin törədilməsinə rəvac verən səbəb və şəraiti öyrənmək lazımdır. Çox təəssüf ki, Azərbaycan uzun illərdir baş vermiş və baş verəcək cinayətlərin səbəb və şəraitini öyrənməklə bağlı elmi-tədqiqat laboratoriyaları, institut və ya şöbələri yoxdur. Nə Milli Elmlər Akademiyasında, nə Baş Prokurorluğun nəzdində, nə Ədliyyə və Daxili İşlər Nazirliklərində belə tədqiqatlar aparılır. Cəmiyyətdə son zamanlar qəsdən törədilən xüsusilə ağır cinayətlərin sayı artmaqda davam edir. Biz sadəcə baş vermiş cinayətlərin statistikasına diqqət yetiririk. Amma "nə olub" və "nə etmək lazımdır ki, olmasın" suallarına cavab vermək lazımdır. Bunun üçün də AMEA və yaxud da adını çəkdiyim digər hüquq-mühafizə qurumlarının nəzdində elmi-tədqiqat şöbələri, qrup və laboratoriyaları yaradılmalıdır.
Burada çalışan sosioloqlar, psixiatrlar, kriminoloqlar, həkimlər, peşəkar hüquqşünaslar cəlb olunmalı və cəmiyyətdə baş vermiş cinayətləri doğuran səbəb və şəraitlə bağlı müfəssəl konsepsiya ortaya qoyulmalıdır.
Nazirlər Kabinetinin tərkibinə daxil olan hər dövlət qurumunun, bütün mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarnın üzərinə vəzifələr qoyulmalıdır ki, belə ağır cinayətlər olmasın. Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən problemli ailələr öyrənilməli, doğuran səbəblər araşdırılmalıdır.
Sovet vaxtında bu istiqamətində konsepsiya var idi. Məəttəl qalmışam, bu qədər alimlərimiz var, heç bir töhfələri də yoxdur. Niyə ölkəmizdə bu cinayətləri doğuran şəraitin aradan qaldırılması istiqamətində vahid konsepsiya ortaya qoyulmur?
İnsan sosial varlıqdır. Hadisələri doğuran səbəblər də sosial səbəblərdir. Bu səbəblər sosial varlığı öz məhvərindən çıxmağa vadar edir. Sonradan cəza da sosial ədaləti bərpa etmək məqsədilə tətbiq olunur".
Kriminalist ölüm hökmünün bərpasını da zəruri sayır:
"Ölüm hökmünün cəzası vacibdir. Cəmiyyət biməlidir ki, ağır və xüsusi amansızlıqla törədilən cinyətlərə görə, ölüm cəzası var. Sabitliyi təmin etmək üçün bu cəza vacibdr. Canavarın ağzı ətə dəydisə, onu ət yemək vərdişindən kənara çəkmək qeyri-mümkündür. Mən bu cür cinayətləri törədən insanları vəhşilərə bənzədirəm. Konstitutiyamızın 27-ci maddəsində azadlıq hüququ hansı hallarda məhdudlaşa bilər göstərilib. Ölkənin konstutsion quruluşu əleyhinə, vətəndaşlara qarşı xüsusilə ağır cinayətlərə görə və s. hallarda yaşamaq hüuquqndan məhrum edilə ilər. Biz ölüm hökmünə qadağa qoymamışıq. Müvəqqəti moratorium qoyulub. Dövlət qətlə yetirilən vətəndaşının qisasını digərindən almalıdır ki, vətəndaş üçün qisas almağa bəhanə qalmasın".
Bakıda 25 yaşlı oğlanın ailə üzvlərini qətlə yetirməsinin görüntüləri yayılıb.
Bununla bağlı kadrları “Report” yayıb.
Videodan oğlanın bacısı və onun beş yaşlı qızını balta ilə qətlə yetirməsi əks olunub.
Həmin görüntüləri təqdim edirik:
Ürəyi zəif olanların videoya baxması məsləhət deyil.
Qeyd edək ki, dünən 1999-cu il təvəllüdlü Əhməd Əhmədov aralarında yaranmış mübahisə zamanı atası 1972-ci il təvəllüdlü Mehman Əhmədova, anası 1977-ci il təvəllüdlü Pikə Əhmədovaya və 2015-ci il təvəllüdlü azyaşlı qardaşına balta ilə xəsarətlər yetirərək onları öldürüb. Bundan əvvəl isə Ə.Əhmədov başqa ünvanda bacısı - 1997-ci il təvəllüdlü Elmira Mehman qızı Əhmədovanı və onun beş yaşlı qızı Ülviyyə Niftəliyevanı da öldürüb.
Fevralın 12-də Ermənistan tərəfi növbəti dəfə təxribata əl atıb.
Belə ki, Azərbaycan-Ermənistan şərti dövlət sərhədinin Zəngilan rayonu ərazisindən keçən hissəsində Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin Qafan rayonunun Nerkin-And yaşayış məntəqəsi istiqamətində yerləşən mövqeyindən Dövlət Sərhəd Xidmətinin Sərhəd Qoşunlarının Zəngilan rayonunun Kolluqışlaq kəndi ərazisində yerləşən mövqeyinə atəş açılıb. Təxribat nəticəsində Dövlət Sərhəd Xidmətinin hərbi qulluqçusu əsgər Xəlilzadə Pərviz Ağakişi oğlu yaralanıb.
İctimai Televiziya Zəngilan rayonunda təxribatın törədildiyi əraziyə yaxın yerdən süjet yayımlayıb. Videodan da göründüyü kimi, hazırda əməliyyat şəraiti sabit və bölmələrimizin nəzarəti altındadır.
Həmin görüntüləri təqdim edirik:
Tiktok sosial şəbəkəsində 9 yaşlı övladı Adəmlə canlı yayımlara çıxan və videolar paylaşan Ağcabədi rayonunun Hüsülü kənd sakini Sadiq Mirzəyev barəsində tədbir görülüb.
Qafqazinfo xəbər verir ki, bu barədə DİN-in Mətbuat xidmətinin rəisi polis polkovnik-leytenantı Elşad Hacıyev məlumat verib.
O bildirib ki, azyaşlı və yeniyetmələrlə bağlı məsələlərə həssaslıqla yanaşılır: "Ağcabədi rayon Hüsülü kəndində yaşayan azyaşlı Adəmin Tiktok sosial şəbəkəsində atası ilə paylaşdığı neqativ videolarla bağlı tədbirlər görülüb. Övladının təlim-tərbiyəsi ilə ciddi şəkildə məşğul olmayan valideyn barəsində protokol tərtib olunaraq rayon icra hakimiyyətinin müvafiq komissiyasına göndərilib".
Qeyd edək ki, 9 yaşlı Adəmin atası ilə birgə canlı yayımlar açması, nalayiq ifadələr işlətməsi, gələcək tərbiyəsinə neqativ təsir edə biləcək mövzularla bağlı müzakirələr aparması cəmiyyətdə birmənalı qarşılanmayıb.
Xatırladaq ki, daha əvvəl Adəmin söyüş söydüyü videosunu paylaşan həmkəndlisi Samir Ələsgərov həbs edilib.
Xəbər verdiyimiz kimi, Dövlət Sərhəd Xidmətinin (DSX) bölmələri fevralın 13-də Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin dünən törətdikləri təxribata cavab olaraq "Qisas əməliyyatı" keçirib.
Ermənistan mətbuatı "Qisas əməliyyatı" zamanı həlak olanlarla bağlı məlumat yayıb.
Bildirilib ki, həlak olanlar Yerkrapah Könüllülər Birliyinin üzvləridir.
"Yerkrapah" (Torpağın Müdafiəçiləri) Könüllülər Birliyi Vazgen Sarkisyanın yaratdığı 6000 Birinci Dağlıq Qarabağ müharibəsi veteranından ibarət erməni qeyri-hökumət təşkilatıdır. "Yerkrapah" Ermənistanda böyük və nüfuzlu veteran qrupudur.
Qeyd edək ki, fevralın 12-də Azərbaycan-Ermənistan şərti dövlət sərhədinin Zəngilan rayonu ərazisindən keçən hissəsində Dövlət Sərhəd Xidmətinin Sərhəd Qoşunlarının Zəngilan rayonunun Kolluqışlaq kəndi ərazisində yerləşən mövqeyinə Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin Qafan rayonunun Nerkin-And yaşayış məntəqəsi istiqamətində yerləşən mövqeyindən açılan atəş nəticəsində azərbaycanlı hərbi qulluqçu yaralanıb.
Xatırladaq ki, bundan öncə "Yerkrapah"ın sədri Sasun Mikaelyan Ermənistanın Azərbaycanla şərti sərhədinə dəstə üzvlərinin yerləşdirildiyini bəyan etmişdi.
Elvin