 |
|
Ötən gün Türkiyə Prezidenti qarşıdakı seçkilərlə bağlı sualları cavablandırıb.
"Qafqazinfo" xəbər verir ki, Ərdoğan Dolmabahçe Sarayında 14 telekanala eyni vaxtda müsahibə verərkən maraqlı anlar yaşanıb.
O, jurnalistin CHP lideri Mustafa Kılıçdaroğlunun Azərbaycandan və Zəngəzur dəhlizindən yan keçəcək “Yeni Orta Doğu” projesi ilə bağlı sualına cavab verib.
Həmin videogörüntünü təqdim edirik:
Azərbaycan Müstəqil Dövlətlər Birliyinin (MDB) Hökumət Başçıları Şurasının Minsk şəhərində keçirilmiş 2021-ci il 28 may tarixli iclasında imzalanmış “Birliyin iştirakçısı olan dövlətlərin geodeziya, xəritəçəkmə, kadastr və Yerin məsafədən zondla tədqiq edilməsi sahələrində qarşılıqlı fəaliyyəti haqqında 1992-ci il 9 oktyabr tarixli Sazişdə dəyişiklik edilməsi barədə” Protokolu Azərbaycan Respublikasının ona dair qeyd-şərti ilə təsdiq edib.
Bununla bağlı qanunu Prezident İlham Əliyev imzalayıb.
Abşeron rayon Polis İdarəsinin rəis müavini işdən azad edilib.
Lent.az-ın əldə etdiyi məlumata görə, bununla bağlı daxili işlər naziri, general-polkovnik Vilayət Eyvazov əmr imzalayıb. Əmrə əsasən, idarənin rəis müavini İsa Babaşov tutduğu vəzifədən azad olunub.
İ. Babaşov Qazax rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Rəcəb Babaşovun qardaşıdır.
Qeyd edək ki, bir müddətdir Abşeron rayon Polis İdarəsində yoxlamalar keçirilib. Yoxlamalar zamanı bir sıra nöqsanlar aşkarlanıb. İsa Babaşovun da nöqsanlar səbəbilə işdən çıxarıldığı bildirilir.
Bundan əvvəl keçirilən yoxlamalar zamanı isə Abşeron rayon Polis İdarəsinin Mehdiabad Polis Bölməsinin rəis müavini, polis mayoru Xəqani Bəhramov və Saray Polis Bölməsinin rəis müavini, polis polkovnik-leytenantı Ziyad İbrahimovun xidməti fəaliyyətində nöqsanlara yol verdiyi aşkar edilib. Onlar işdən azad edilərək sərəncama götürülüb.
“Paşinyanın son illər bütün xarici səfərlərində, o cümlədən son dəfə Çexiyada ölkəmizi antidemokratiklikdə suçlaması, Qərbin “Demokratiya sammitləri”ndə Ermənistana tribuna verilməsi ölkəmiz əleyhinə yeni planlardan və qarşıdırma məqsədlərindən xəbər verir. “Azərbaycanın hərbi təhdidi Ermənistan demokratiyası üçün təhlükədir” ritorikasını işə salanlar unudur ki, işğalçı və separatizmə dəstək verən dövlət demokratik sayıla bilməz. Ötən il 12-14 sentyabr toqquşması zamanı Nikol Paşinyan “müharibədə məğlub olsaq da ədalətli seçki keçiririk” bəyanatları ilə Avropa dövlətlərini Azərbaycana təzyiq göstərməyə çağırdı. Halbuki 3 ildir uzanan “sülh müqaviləsi” bu il imzalanmasa, sərhədlər açılmasa Paşinyan sarkisyanlaşacaq, koçaryanlaşacaq”.
Bunu deputat Zahid Oruc parlamentin bu güm keçirilən plenar iclasında çıxışı zamanı deyib.
Onun sözlərinə görə, Ermənistanı “demokratiya mayakı” kimi tərif edənlərə Azərbaycan vətəndaşı olmaq istəyən şəxsə qaldırılan cinayət işini xatırladırıq.
“Xankəndi erməniləri ilə birgəyaşyışdan danışan kimi bizi hüquq və azadlıqları pozmaqda suçlayırlar. "Human Rihgts Watch" son 30 ildə Qarabağın demokratiya və azadlıq indeksini ölkəmizdən irəliyə qoyub. Əslində, belə hesabatlar və “Demokratiya zirvələri” işğalçılığın, separatizmin qorunmasına xidmət edir. Misirə, Liviyaya, Yaxın Şərqə inqilab ixrac edənlər yüz minlərlə insanı demokratiyaya görə qətlə yetirdilər. İndi Gürcüstan həbsxanasında can savaşı verən Mixail Saakaşvilini ölüm ayağında tərk edənlər, onu diktaturaya qarşı simvol adlandıranlar indi də Paşinyandan 2-ci Saakaşvili düzəldirlər”, - o qeyd edib.
O əlavə edib ki, ölkəmizdə seçkilər, insan haqları və demokratik azadlıqlar sahəsində görüləsi işlər hələ çoxdur: “Lakin 90-cı illərdə beynəlxalq hesabatlarda bizə ön yeri verənlər, torpaqlarımız işğala uğrayanda ona yardım etdilər. 2020-ci ildə isə ordumuz Şuşanı fəth edərkən, xarici indekslərin heç bir əhəmiyyəti qalmadı”.
"Cənab Ərdoğanla İlham Əliyev Türkiyə-Azərbaycan münasibətlərini o səviyyəyə qaldırıb ki, orada hansısa hakimiyyət dəyişikliyi də bu münasibətlərə ciddi ziyan vura bilməz. Belə bir cəhd etmək istəyən şəxsləri də Türkiyə xalqı əfv etməz".
Bunu deputat Qüdrət Həsənquliyev parlamentin bu gün keçirilən plenar iclasında çıxışı zamanı deyib.
"Ona görə də mən növbəti dəfə Ermənistanın bu təxribatçı fəaliyyətini qınayıram. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fransanın iştirakı ilə hər hansı bir danışıqda iştirak etməyəcəyinə dair mövqeyini növbəti dəfə dəstəkləyirəm və alqışlayıram. Hesab edirəm ki, Fransa Ermənistanın böyük bacısı kimi özünün tərəfsizliyini nümayiş etdirə bilməyib. Ona görə də, bu proseslərdə iştirak etməməlidir və Azərbaycan da buna imkan verməməlidir”, - deyə o bildirib.
“Son proseslər göstərir ki, Rusiya, ABŞ və Avropa İttifaqı Azərbaycan-Ermənistan sülh prosesində geosiyasi rəqabətə giriblər”.
Bu sözləri Cebhe.info-ya açıqlamasında AMEA-nın Qafqazşünaslıq İnstitutunun Qafqaz siyasəti şöbəsinin müdiri, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Elnur Kəlbizadə Qərb və Rusiyanın Azərbaycan-Ermənistan sülh prosesində son təşəbbüslərini şərh edərkən deyib.
O bildirib ki, dünyanın üç geosiyasi mərkəzi Cənubi Qafqazda sülh və əmin-amanlığın bərqərar olunmasından daha çox öz siyasi və iqtisadi maraqlarını güdür:
“Son dövrlərdə baş verən prosesləri diqqətlə nəzərdən keçirsək görərik ki, Rusiya, ABŞ və Avropa İttifaqı Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin tənzimlənməsində aparıcı rolu öz üzərinə götürmək üçün bir-birilə geosiyasi rəqabətə giriblər.
Regionda öz maraqları uğurunda mübarizə aparan güc mərkəzləri arasında geosiyasi rəqabət Bakı və İrəvan arasında görüşlərin sayının artmasına səbəb olub. Bu, müsbət hal hesab oluna bilər, lakin onların geosiyasi rəqabəti görüşlərdə iki tərəf arasında həlledici nəticələrin əldə olunmasında bir çox problemlər yaradıb.
Bildiyimiz kimi, Rusiya Cənubi Qafqazı özünün təhlükəsizlik konsepsiyasına daxil olan region hesab edir. Moskva bu regionda digər güc mərkəzlərinin vasitəçiliyi ilə hər hansı həlledici qərarın qəbul olunmasına qısqanclıqla yanaşır. Kreml hər zaman istənilən güc mərkəzinin Qafqazla bağlı sülh təşəbbüslərinə müxtəlif vasitələrlə mane olmağa çalışıb. Eyni zamanda Avropa İttifaqı da kifayət qədər böyük enerji və nəqliyyat potensialına malik olan Cənubi Qafqazda söz sahibinə çevrilmək istəyir. Brüssel, həqiqətən bu regionda öz siyasi və iqtisadi nüfuzunu artırmağa çalışır.
Aİ-nın enerji təhlükəsizliyində Cənubi Qafqaz coğrafi cəhətdən xüsusi prioritetlərdən biri hesab olunur. Bununla yanaşı, Avropa İttifaqı regionun üç ölkəsi – Azərbaycan, Gürcüstan və Ermənistan üzərində geostrateji nüfuzunu artırmaqla Rusiyaya təsir göstərmək niyyətindədir. Həmçinin dünyanın hegemon ölkəsi hesab olunan ABŞ-ın da son dövrlər Cənubi Qafqazda siyasi proseslərdə aktivləşməsi müşahidə olunur”.
Onun sözlərinə görə, Vaşinqton, Brüssel və Moskvanın rəqabətyönlü siyasəti nəticəsində Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin nizamlanmasında bir çox problemlər yaranıb:
“Bütün hallarda bir daha vurğulamaq lazımdır ki, ABŞ, Avropa İttifaqı və Rusiya Cənubi Qafqazda uzunmüddətli münaqişləri həll etmək əvəzinə daha çox münaqişələr vasitəsilə regionda öz təsir imkanlarını artırmağa çalışırlar.
Bu da Azərbaycan-Ermənistan sülh prosesində əsaslı və həlledici qərarların qəbul edilməsinə ciddi manelər yaradır. Ermənistan bundan sui-istifadə edərək pozuculuq fəaliyyəti ilə məşğul olur. Belə ki, bir güc mərkəzinin təsiri altında konstruktiv razılaşma əldə olunur, lakin Ermənistan bu razılaşmadan bilərəkdən yayınmaq üçün digər güc mərkəzinə yaxınlaşır və ya onun diktəsi ilə hərəkət edir. İrəvan bu şəkildə sülh prosesini uzatmağa cəhd edir.
Hesab edirəm ki, Azərbaycan və Ermənistan sülh prosesi ilə bağlı danışıqları lokallaşdırmalıdırlar. Yəni, Bakı və İrəvan vasitəçilərin iştirakı olmadan və ya bir vasitəçinin iştirakı ilə bir-birilə danışıqlar aparmalıdırlar. Tərəflərarası birbaşa təmasların qurulması daha çox müsbət nəticələrin əldə olunmasına gətirib çıxaracaq”.
Sonda Elnur Kəlbizadə qeyd edib ki, ABŞ, Avropa və Rusiyanın Azərbaycan-Ermənistan sülh prosesi üzrə danışıqlarda qətiyyətli addımlar atacağı sual altındadır:
“İstər Rusiya, istərsə Avropa İttifaqı, istərsə də ABŞ-ın çətiri altında keçirilən görüşlər müəyyən nəticələrə səbəb ola bilər, amma indidən həlledici nəticənin olacağını proqnozlaşdırmaq qeyri-mümkündür”.
“İyunun 1-də Kişinyovda sülh müqaviləsinin imzalanacağı gözlənilmir. Prinsipial məsələlərdə razılıq olsa da, yarımçıq qalan ciddi nüanslar da az deyil”.
Bunu Musavat.com-a açıqlamasında Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin (STM) mətbuat xidmətinin rəhbəri, beynəlxalq məsələlər üzrə ekspert Əziz Əlibəyli deyib.
Ekspert bildirib ki, həllini tapmayan məsələlərdən biri Ermənistan-Azərbaycan sərhəd xəttinin hələ də müəyyənləşdirilməməsidir.
Əziz Əlibəyli Paşinyanın təqdimatına diqqət çəkərək qeyd edib ki, Ermənistan əslində Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımır: “Digər tərəfdən, Azərbaycan Ermənistanı öz silahı ilə cəzalandırmaq istəyir. Qarabağdakı ermənilərlə bağlı məsələnin şişirdilməsinin, sözün əsl mənasında müharibəyə çevrilməsinin səbəbkarı Ermənistandır.
Ermənistanın Qarabağla bağlı öhdəlikləri olmalıdır. Ermənistanın bu məsələdən tamamilə kənarlaşması, Qarabağın Azərbaycana məxsus olması fikrini bəyan etməli olduğunu daha məqbul sayırdım, lakin bu, Ermənistanı xilas edə bilməz. Qarabağdakı erməni terrorçuların silahlandırılması, qoşuna rotasiyanın verilməsi və s. amilləri nəzərə aldıqda Ermənistanın bəlli öhdəlikləri olmalıdır. Sülh müqaviləsi də həmin öhdəliklər üzərindən razılaşdırılacaq. Bunun qısa zamanda reallaşması gözlənilmir. Sülh müqaviləsi iki mərhələdə imzalana bilər: kommunikasiyaların açılması və yekun sülh müqaviləsi”.
Qeyd edək ki, “news.am”ın yazdığına görə, Ermənistan xarici işlər nazirinin müavini Mnatsakan Səfəryan deyib ki, sülh müqaviləsinin mətni danışıqlar masasındadır: “Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirləri bir araya gələcəklər. Nazirlərin görüşü mayın 19-da baş tutacaq”.
M.Səfəryan görüşün harada keçiriləcəyini açıqlamayıb.
Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyinin ilk günündən İran Bakıya qarşı düşmən münasibət bəsləyib, onun təhlükəsizliyini və müstəqilliyini sarsıtmaq üçün ardıcıl fəaliyyət göstərib. Bununla belə, son bir ildə iki həmsərhəd ölkə arasında əlaqələr daha da pisləşib. Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev bu yaxınlarda tədqiqatçılarla görüşündə bu tənəzzülə səbəb olan amilləri açıqlayıb. Prezident Əliyev bildirib ki, İranda “terror hökumət səviyyəsində təşkil olunub”.Bu barədə FDD-də yazılıb.
ABŞ nəşrinin təhlilində qeyd olunur ki, İran və Azərbaycan Respublikası həmsərhəd ölkələrdir və İran əhalisinin üçdə birinə qədərini etnik azərbaycanlılar təşkil edir:
“Çoxlu azərbaycanlılar sərhədyanı ailə bağlarını bölüşürlər və iki Azərbaycan icması arasında ticarət və mədəni mübadilələr Azərbaycan Respublikasının müstəqillik qazanmasından sonra inkişaf edib.
Tehran Azərbaycan Respublikasına qarşı düşmənçiliyinin motivi ilə bağlı çox açıqdır: Tehran müstəqil Azərbaycanın öz etnik azərbaycanlı icmasına daha böyük hüquqlar axtarmaq üçün ilham mənbəyi ola biləcəyini düşünür”.
Təhlildə xatırlanır ki, müvafiq olaraq, Azərbaycanla birinci müharibədə (1992-94) İran Ermənistanı dəstəkləyib, nəticədə Ermənistan Azərbaycanın qanuni ərazisinin altıda birini işğal edib və bir milyona yaxın azərbaycanlı öz yurd-yuvasından didərgin düşüb:
İran Ermənistanla əməkdaşlıq edir və bu ölkənin Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərindəki fəaliyyətdən qazanc əldə edirdi. İran 2020-ci ildə İrəvan və Bakı arasında gedən müharibə zamanı da Ermənistanı dəstəkləyib: İran Rusiyadan Ermənistana silah və təchizat daşıyan əsas kanal rolunu oynayıb, çünki Rusiya və Ermənistan sərhədi bölüşmür.
Bir çox jurnalist və analitik mərkəzlərin tədqiqatçıları arasında yayılmış rəvayətdən fərqli olaraq, İranın düşmənçiliyi Bakının İsraillə yaxın münasibətlərindən irəli gəlmir. Zaman qrafiki açıq-aşkar pozulur: Tehran 1991-ci ildən Azərbaycana düşmən münasibət bəsləyirdi, İsraillə Azərbaycan arasında əməkdaşlıq isə yalnız 1995/1996-cı illərdə başlayıb. İdeologiya Tehranın Azərbaycan və Ermənistanla bağlı siyasətini istiqamətləndirmir və İranın şimal sərhədindəki dövlətlərə münasibətdə siyasətində əsas amillər müdafiə xarakterlidir - regionda baş verən hadisələrin onun milli təhlükəsizliyinə və daxili siyasi arenasına mənfi təsir göstərməsinin qarşısını alır.
İranın Azərbaycana qarşı siyasəti xatırladır ki, Tehranın elan etdiyi müsəlmanların hüquqlarını və İslam həmrəyliyini müdafiə edən siyasət İslam Respublikasının xarici siyasətini istiqamətləndirmir. Ermənistan şiə müsəlmanların torpaqlarını işğal etdi, yüz minlərlə insanı öz yurd-yuvasından didərgin saldı, buna baxmayaraq Tehran İrəvanla açıq əməkdaşlıqda çox rahat idi.
Əsas fikir ayrılıqlarına baxmayaraq, 30 ildə Tehran və Bakı səmimi ritorikanı saxlamağa, iqtisadi və nəqliyyat əməkdaşlığını inkişaf etdirməyə və hərtərəfli böhranların yaranmasının qarşısını almağa çalışıblar. Bununla belə, gərginliyin bir neçə pik nöqtəsi olub. 2001-ci ildə İran Xəzər dənizinin dəniz sərhədi zonasında BP-nin tədqiqat gəmisini hədələdi. 2012-ci ildə Bakı İranın ABŞ-ın Azərbaycandakı səfirini öldürmək, Bakıda yəhudi məktəbinə və digər yəhudi icma qurumlarına hücum etmək planının qarşısını aldı. Bundan əlavə, İran Azərbaycandakı islam qrupları ilə gizli əlaqələr saxlayır. Məsələn, İran Azərbaycan hökumətini devirmək məqsədi daşıyan “Hüseyniyun” briqadalarına sponsorluq edir, Qumdan müntəzəm televiziya və digər media yayımları aparır. Tehran “Huseyniyun” briqadalarını Livandakı “Hizbullah” kimi Yaxın Şərqdə sponsorluq etdiyi digər silahlı qruplaşmalara nümunə göstərir”.
Təhlildə qeyd olunur ki, 2020-ci il Ermənistan-Azərbaycan müharibəsi İran və Azərbaycan arasında münasibətlərin pisləşməsinə səbəb olub: “2020-ci il müharibəsində İranın münaqişədə iştirakı yeni zirvəyə çatdı, İran qüvvələri bir neçə dəfə Azərbaycan sərhəddini keçərək Azərbaycanın döyüş meydanında irəliləyişlərini pozdu. 2020-ci il oktyabrın 17-də İran qüvvələri Cəbrayıl rayonunun Zəngilana yaxın hissəsində yola iri beton bloklar yerləşdirərək, Zəngilandakı Azərbaycan qüvvələrini təchizat və əlavələrdən kəsiblər. İran qüvvələri də bir neçə dəfə Azərbaycanın İranla həmsərhəd eksklavı olan Naxçıvana keçib, həmçinin müharibə zamanı Azərbaycan qüvvələrinin əlaqəsini dəfələrlə kəsib, Ermənistana Azərbaycan qoşunlarının hərəkəti barədə məlumat verib. Müharibə zamanı Ermənistanın işğalı altında olan ərazilərdə İran İnqilab Keşikçiləri Korpusunun (SEPAH) təmin etdiyi texnologiya ilə yaradılan tunellər aşkar edilib”.
ABŞ nəşri xatırladır ki, 2020-ci ilin noyabrında atəşkəs əldə edildikdən sonra İran Qarabağdakı erməni qüvvələrinə müxtəlif təxribat və təxribat taktikalarını öyrətmək üçün İİKK mütəxəssislərini göndərməyə davam edib: “İran Azərbaycanla sərhədə yaxın və Ermənistanla Azərbaycan arasında toqquşmaların olduğu bölgəyə yaxın olan Ermənistanın Qafan şəhərində də konsulluq açıb. Tehran çox güman ki, bu postu kəşfiyyat məlumatlarının toplanması və təminatını artırmaq və Ermənistanı dəstəkləmək üçün təsis edib”.
Bildirilir ki, İran da Ermənistanla Azərbaycan arasında münaqişənin həllinə mane olan siyasət aparır:
“Müvafiq olaraq, İran Rusiya sülhməramlılarının nəzarəti altında Azərbaycandakı ermənilərin məskunlaşdığı ərazilərə silah göndərib.
Konkret olaraq Tehran Zəngəzur dəhlizinin açılmasının qarşısını almağa çalışır ki, bu da Türkiyənin tranzitdə İrandan, Azərbaycanın isə Naxçıvanla əlaqədə İrandan asılılığını aradan qaldıracaq.
Prezident Əliyev 2023-cü il mayın 2-də Şuşada keçirdiyi müşavirədə İran-Azərbaycan münasibətlərinin son zamanlar geriləməsini şərtləndirən amilləri açıqlayıb. Əliyev bildirib ki, Tehran Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü rəsmi şəkildə tanısa da, əslində İran “Ermənistanın İran ərazisindən daşıma, o cümlədən hərbi sursat və texnikanın daşınması ilə bağlı fəal istifadə etməsi” vasitəsilə Ermənistanın Azərbaycan ərazilərini işğal etməsini dəstəkləyib.
Əliyev müharibədən sonra İranın Qarabağın ermənilərin məskunlaşdığı ərazilərə yük maşınlarını necə göndərdiyini izah edib: “Biz İran yük maşınlarının Qarabağa müntəzəm hərəkətini aşkar etdik. Bu, tamamilə qanunsuz idi”.
O daha sonra qeyd edib ki, İran Azərbaycanla sərhəddə bir neçə hərbi təlim keçirib: “Bunu başa düşmək çətin idi, çünki işğal zamanı həmin ərazidə heç vaxt hərbi təlimlər keçirməyiblər... Ona görə də, həmişə olduğu kimi, cavab verdik və onların sərhədi boyunca iki hərbi təlim keçirdik. Birincisi, xüsusi təyinatlılarımız tərəfindən… İkincisi, müttəfiqimiz Türkiyə ilə, Türkiyənin “F16”-ları və Türkiyə xüsusi təyinatlıları ilə. Amma bu, özümüzü müdafiə edə biləcəyimiz mesajı idi”.
Əliyev 2023-cü il yanvarın 27-də Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə hücumu dövlət terroru kimi qiymətləndirib: “Sonra səfirliyimizə qarşı terror aktı baş verdi və demək olar ki, hər şeyi məhv etdi, çünki videogörüntülər var idi... Bu, diplomatlarımızı və onların ailə üzvlərini öldürmək üçün qəsdən təşkil edilmiş terror aktı idi. 40 dəqiqə ərzində polis yox idi, təhlükəsizlik işçiləri yox, heç nə”.
Prezident Əliyev əlavə edib ki, “üstəlik, həmin gün həmin şəxs mətbuatda da görünür. O, müsahibələr verir. Təsəvvür edirsinizmi, başqa ölkənin səfirliyinə soxulan və bir nəfəri öldürən, iki nəfəri yaralayan bir şəxs müsahibə verərək bunu hansısa başqa məqsədlə etdiyini deyir? Və iki gün sonra İranda o, hər cür hüquqi təqibdən yayınmaq üçün əqli cəhətdən qüsurlu elan edildi”.
Əliyev İranı dövlət terrorunda ittiham edib: “Bu, ciddidir; bu terrordur. Biz isə bu terrorun hökumət səviyyəsində təşkil olunduğunu düşünürük”.
Hücumdan sonra prezident Əliyev Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinin bağlanması barədə göstəriş verib və İran və Azərbaycan diplomatları qarşılıqlı surətdə (açıq qalan Azərbaycanın Təbrizdəki konsulluğundan başqa) çıxarılıb. Bundan əlavə, Əliyev Bakıda açıq tənqidi fikirlər səsləndirən bir parlamentarın və ya İranın az qala ölümünə səbəb olan sonrakı terror aktını Tehranın “qırmızı xətti keçməsi” kimi qiymətləndirib. “Bir neçə gündən sonra həmin qrup saxlanılıb. Beləliklə, hüquq-mühafizə orqanlarımız çox səmərəli işlədilər və onların bütün şəbəkəsi açıqlandı. Onlar ifadə veriblər ki, İrandan sifariş alıblar. Bu, qırmızı xətti keçməkdir”.
Prezident Əliyev bildirdi ki, İranla münasibətlərin yaxşılaşması üçün bir neçə ilkin şərt var:
“Biz ilk növbədə İranda sığınacaq tapmış bəzi terrorçuların Azərbaycana ekstradisiyasını tələb edirik. Biz səfirliyimizə edilən terror aktının şəffaf araşdırılmasını tələb edirik. İndi təsəvvür edə bilərsiniz ki, Azərbaycanla İran arasında münasibətlər indiyədək ən aşağı səviyyədədir. Onların o səviyyədə qalıb-qalmayacağını, aşağı düşəcəklərini, yoxsa yüksələcəklərini proqnozlaşdırmaq çox çətindir”.
Əliyev bəyan edib ki, “İranda hamı, quruluşun bütün təbəqələri nəhayət başa düşməlidir ki, Azərbaycanla təhdid və terror dili işləməyəcək. Nə qədər tez başa düşsələr, normallaşma əlamətlərini bir o qədər yaxşı görə bilərik”.
İran-Azərbaycan münasibətlərində bu gərginlik misli görünməmiş səviyyədədir. Vəziyyət hər iki tərəf üçün risklər yaradır. Həm İran, həm də Rusiya Ermənistanı Azərbaycanla sülh sazişi və sərhədlərin delimitasiyasının qarşısını almağa çağırdığı halda, İranla münaqişə hərbi münaqişənin yenidən alovlanmasına və Qarabağda və bütün Azərbaycanda terror hücumlarının artmasına səbəb ola bilər. Bununla belə, İran həm də, bəlkə də daha böyük risklərlə üz-üzədir. Tehran 2022-ci ilin sentyabrından etibarən hakim rejimin sabitliyini təhdid edən, demək olar ki, rejim əleyhinə görünməmiş fəaliyyət dalğaları ilə üz-üzədir. Rejimin Azərbaycan Respublikasına qarşı fəaliyyəti İranın Azərbaycanla sərhədə bitişik əyalətlərində yaşayan etnik azərbaycanlıların böyük hissəsini daha da qızışdırır. Tehran Azərbaycana qarşı düşmənçiliyi ilə İranda anti-rejim fəaliyyətinin miqyasının genişlənməsi riskini daşıyır”.
ABŞ nəşrinin yazdığına görə, Tehranın bu yaxınlarda törətdiyi terror aktları göstərir ki, İran keçmişdə Səudiyyə Ərəbistanı və BƏƏ-ni müntəzəm hücumlar üçün hədəfə aldığı kimi Azərbaycanı da hədəf seçib: “Bu hücumları “hökumət səviyyəsində təşkil edilmiş terror” adlandıran Azərbaycan prezidenti İranın dövlət tərəfindən maliyyələşdirilən terrorizmini birbaşa çağırmağa hazır olan azsaylı dünya liderlərindən biridir”.
Reyting.az
Ermənistan hər zaman olduğu kimi yenə də təxribatlara əl atmaqla sərhəddə gərginlik yaradıb, hər vasitə ilə danışıqlar prosesini pozub, sülhdən yayınmağa çalışır.
Bunu açılamasında deputat Müşfiq Məmmədli deyib.
Onun sözlərinə görə, nə zaman ki, danışıqlar prosesi aktivləşir, o zaman Ermənistanın sülh danışıqlarını pozması adət halını alıb.
“Bununla da danışıqlar prosesinə kölgə salıb, bölgədə gərginliyin davam etməsinə çalışırlar”, - o qeyd edib.
Məmmədli əlavə edib ki, Ermənistanın bu gün Zod istiqamətində törətdiyi təxribat isə istər mayın 1-dən 4-dək Vaşinqtonda reallaşan danışıqları, istərsə mayın 14-də Brüsseldə üçtərəfli formatda, istərsə Moskvada nəzərdə tutulan, istərsə də iyunun 1-nə Kişinyovda planlaşdırılan danışıqları pozmaq məqsədi daşıyır: “Bu bir daha onu göstərir ki, Ermənistan bölgədə sülhün yaranmasında yox, sülh danışıqlarından öz məqsədləri üçün manipulyasiya edir. Lakin unudur ki, bu cür cəhdlər nəticə verməyəcək. İrəvanın müxtəlif hiylələrə əl ataraq sülh danışıqlarından yayınması nəticə etibarı ilə özünün ziyanına olacaq. Onsuz da Azərbaycan öz hədəflərinə doğru addım-addım irəliləyir. Çünki İrəvanın sülhdən başqa variant yoxdur. Bunun əksi Ermənistanın faciəsi deməkdir”.
Deputat onu da əlavə edib ki, Ermənistanın Zodda törətdiyi təxribat nəticəsində hər iki tərəfdən itkilər var.
“Bu təxribata görə bütün məsuliyyət Ermənistanın üzərinə düşür. Amma onlar bilməlidir ki, Azərbaycan tərəfi bu cür təxribatların qarşısını alacaq və artıqlaması ilə cavabını verəcək”, - o qeyd edib.
Ermənistan sərhədyanı bölgələrdə Azərbaycana qarşı hərbi təxribatlarını artırır.
Bu barədə Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin Ermənistan tərəfindən növbəti hərbi təxribatlar barədə mətbuat məlumatında qeyd olunub.
Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyi tərəfindən verilmiş məlumata əsasən, mayın 10-u axşam saatlarında Ermənistan silahlı qüvvələrinin bölmələri Zod istiqamətində yerləşən mövqelərindən Azərbaycan Ordusunun üzbəüz mövqelərini müxtəlif növ atıcı silahlardan intensiv atəşə tutmaqla qəsdən təxribat törədib və bu təxribat nəticəsində Azərbaycan Ordusunun hərbi qulluqçusu ağır yaralanıb.
Ermənistan tərəfinə təxribatlarına son qoyulması və qəsdən vəziyyətin gərginləşdirməməsi barədə xəbərdarlıq edilməsinə baxmayaraq, mayın 11-i səhər saatlarından etibarən Ermənistan silahlı qüvvələri vəziyyəti daha da gərginləşdirərək Azərbaycan Ordusunun mövqelərini minaatanlardan atəşə tutub, təxribatlar nəticəsində bir nəfər hərbi qulluqçumuz həlak olub.
Ermənistanın təxribatlarının hər zaman olduğu kimi sülh sazişi üzrə danışıqların intensivləşdiyi, eləcə də liderlər arasında gözlənilən danışıqlar fonunda baş verməsi Ermənistanın sülh prosesində maraqlı olmadığını göstərir. Ermənistanın danışıqlar prosesinə xələl gətirən bu kimi əməlləri ciddi formada beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən rədd edilməli və qınanılmalıdır.
Ermənistanın təxribatlarının qarşısını almaq məqsədilə Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələri bütün lazımı tədbirləri görür.
Vəziyyətin qəsdən gərginləşdirilməsinə görə bütün məsuliyyət Ermənistanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin üzərinə düşür.