İyulun 27-si Şimali Koreyanın şimal rayonlarına rekord dərəcədə güclü leysan yağıb, Amnok çayının suyunun səviyyəsi təhlükəli həddi xeyli keçib. Nəticədə Sinuiju şəhəri və Phenyan-Punkto əyalətinin Uiju mahalının 5 mindən çox sakini daşqın təhlükəsi olan ərazilərdə təcrid olunub.

“Qafqazinfo”nun Koreya Mərkəzi Xəbər Agentliyinə istinadən məlumatına görə, ölkə lideri Kim Çen In iyulun 28-i həmin ərazilərə baş çəkib. O, güclü yağışdan zərər çəkmiş və daşqın təhlükəsi ilə üzləşmiş rayonların sakinlərinin xilas edilməsinə və təxliyəsinə şəxsən rəhbərlik edib.

Bildirilir ki, o, məsul qurumları belə fövqəladə hallara hazırlıq prosesində yol verdikləri səhlənkarlıqlarına görə tənqid edib. Qeyd edib ki, yerli hakimiyyət orqanları lazımi səviyyədə bir dənə də olsun xilasedici texnika ehtiyatı saxlamayıb və buna görə də ordunu cəlb etməli olublar. Bundan başqa, məsul məmurların təxliyənin baş verdiyi ərazilərdə əhali ilə bağlı dəqiq məlumatı olmayıb. Kim Çen Inın sözlərinə görə, xilas edilənlərin sayı yerli hakimiyyət orqanlarının məlumatlarını xeyli ötüb.

Məlumata görə, KXDR liderinin əmri ilə Koreya Xalq Ordusunun Hərbi Hava Qüvvələrinin helikopterləri və Hərbi Dəniz Qüvvələrinin xilasedici gəmiləri əməliyyata cəlb edilib.

 

Venesuelanın hazırkı dövlət başçısı Nikolas Maduro respublikada keçirilən prezident seçkilərində qalib gəlib.

“Qafqazinfo” TASS-a istinadən xəbər verir ki, siyasətçi üçüncü altıillik müddətə seçilib.

Belə ki, bülletenlərin 80%-nin hesablamasından sonra Maduro seçicilərin 51,2% səsini qazanıb. Onun əsas rəqibi Edmundo Qonsales isə 44,2% səs toplayıb.

Qeyd edək ki, N. Maduro 2013-cü ildən respublikaya rəhbərlik edir. 

Politoloq Cümşüd Nuriyev Teleqraf.com-un suallarını cavablandırıb.

Onunla müsahibəni təqdim edirik:

- Avropa İttifaqının Ermənistanla viza rejimini ləğv etməsi qərarı nəyə hesablanıb? Hərbi yardımın ardınca atılan bu addım İrəvanın gələcəyi üçün nə vəd edir?

- Fransanın Ermənistanla bağlı siyasəti alt-üst oldu. Azərbaycan Fransanı çox çətin vəziyyətə saldı. Bu, Avropa İttifaqı üçün gözlənilməz siyasi zərbə idi. Həmin zərbənin Azərbaycan tərəfindən vurulacağına inanmırdılar və gözləmirdilər. Fakt odur ki, Fransanın müstəmləkəçilik siyasətini Azərbaycan ifşa etdi. Bununla Fransa çox çətin vəziyyətə düşdü.

Hazırda rəsmi Paris bu məngənədən çıxa bilmir. Ona görə də, Avropa İttifaqı ABŞ-nin təhdidi ilə bu prosesə qoşuldu. Onlar əvvəlcə Azərbaycanın AŞPA-da olan parlament nümayəndə heyətini hədəf aldılar. Bundan sonra Aİ Ermənistana 10 milyon avroluq hərbi yardım ayırmağı gündəmə gətirdi. Daha sonra viza rejimin ləğvi məsələsi ortaya atıldı. Həmin taktikadan Aİ Ukraynaya, Gürcüstana qarşı da istifadə etmişdi. Sadəcə olaraq Gürcüstan 15 ildən sonra ayıldı ki, Avropa İttifaqı onu özü üçün qula, nökərə çevirir. Ona görə də, gürcülər bunu öz qürurlarına sığışdırmadı.

Ermənilərdə isə qürur anlayışı olmadığına görə həmişə öz maraqlarına xidmət edən etno-korporativ qrup kimi hərəkət edirlər. Bu baxımdan indiki halda Aİ-nın Ermənistanla viza rejimini ləğv etməsi heç bir məntiqlə izah oluna bilməz.

- Ermənistanın hərbi potensialını artırmaqda Avropa İttifaqının məqsədi nədir?

- Məqsədləri Ermənistanda müasir hava hücumundan müdafiə sistemi qurmaqdan ibarətdir. Bunu xristian həmrəyliyi və sair kimi amillərlə izah etmək olar.

Digər tərəfdən Rusiya hərbi elitasında da müəyyən qüvvələr var ki, Ermənistanı hərtərəfli olaraq dəstəkləməyi təklif edir.

- Sülh danışıqlarının aktiv dönəmində Ermənistana edilən hərbi yardımlar prosesə necə təsir edə bilər?

- Həmin qüvvələrin əsas məqsədi Azərbaycanla Ermənistan arasında yenidən müharibənin başlamasına nail olmaqdır. Azərbaycanı mümkün qədər günahkar çıxararaq öz çirkin niyyətlərini reallaşdırmaq istəyirlər. Azərbaycanın son 300 ildə əldə etdiyi uğurları onun əlindən almaq kimi bəd niyyətləri var. Çünki bu çirkin planlara başqa ad vermək olmur. Bunu açıq danışmaq lazımdır.

- Bu halda Azərbaycanla Ermənistan arasında yeni hərbi eskalasiyanın başlaması təhlükəsi nə dərəcədə real görünür?

- Əslində bu tək iki ölkə arasında bir müharibə olmayacaq. Bu üçüncü dünya müharibəsinin başlaması deməkdir. Azərbaycan bu halda meydanda tək qalmayacaq. Bakının əsas müttəfiqləri Türkiyə, Pakistan və digər türk dövlətləri, eləcə də İsraildir. Beləliklə dünya iki cəbhəyə bölünəcək.

Rusiyalı politoloq, millətlərarası münaqişələr üzrə mütəxəssis, təhlükəsizlik üzrə ekspert Yevgeni Mixaylovun Axar.az-a müsahibəsi:

- Son vaxtlar Ermənistan getdikcə daha çox silah almağa başlayıb. Hindistan bu yaxınlarda Ermənistanı ən böyük silah alıcısı elan etdi. Sülh müqaviləsinin imzalanmasının hər zamankından daha yaxın olduğunu nəzərə alsaq, Ermənistan nəyə can atır?

- Başa düşmək lazımdır ki, Ermənistan son zamanlar NATO ilə qarşılıqlı fəaliyyətdə fəallığını artırıb, sərt antirusiya ritorikasına əl atıb. Əslində, Ermənistan müqaviləni imzalamaq üçün sülhməramlı niyyətləri ilə Azərbaycanı aldadır. Ermənistanın sülh müqaviləsi imzalamaq fikrində olmadığını görmək üçün Azərbaycana çəhrayı eynək lazım deyil. Əgər imzanı atsa belə, bu, sonradan onu pozmaq niyyəti güdəcək. Hindistana gəlincə, Ermənistanın silah almasına təəccüblənmək lazım deyil. Bütün bunlar onu deməyə əsas verir ki, Azərbaycan diqqətli olmalı, “sülh istəyirsənsə, müharibəyə hazırlaşın” məsəlini unutmamalıdır.

- Mariya Zaxarova bir neçə gün əvvəl keçirdiyi brifinqdə Bakı ilə İrəvan arasında danışıqlar platforması təklif etdi. Azərbaycan XİN-in mətbuat xidmətinin rəhbəri Ayxan Hacızadə də rəsmi Bakının danışıqlar üçün istənilən, o cümlədən Moskva platforması ilə razılaşdığını açıqlayıb. Erməni tərəfi isə heç bir rəsmi şərh verməyib. Ermənistanın bu addımını necə qiymətləndirirsiniz?

- Mariya Zaxarovanın simasında Rusiyadan gələn təklif tamamilə məntiqlidir. Moskva, əvvəlcə, danışıqların əsas iştirakçısı olub və Ermənistanı hələ 2020-ci ildə tam məğlubiyyətdən xilas edib. Moskva sülh müqaviləsinin əldə olunmasında vasitəçi olmaqda davam edir. Amma başa düşmək lazımdır ki, Ermənistan artıq üçüncü ildir ki, öz səylərini birləşdirmək və Qərblə birgə tərəfdaşlıq etmək kursu götürüb. Üstəlik, Qərb ermənilərə şirin vədlər verərək, artıq vizasız rejimi müzakirə edir, İrəvana “gəl” deyirlər. Ermənilərin çoxu isə “Ah, nə yaxşı, indi 5 min avro maaş alacağıq, hər şey yaxşı olacaq”, - deyə fikirləşir. Əslində, Ermənistan bu mənada Ukraynaya baxsın. Deməli, öz siyasətçilərinin simasında Ermənistan öz yolunu seçib. Bu yol dövlətçiliyin itirilməsinə gətirib çıxararsa, təəccüblü olmaz.

- Bildiyiniz kimi, Azərbaycan öz istəyi ilə Ermənistanı COP29-a dəvət etdi. Paşinyan avqustda bu məsələ ilə bağlı mətbuat konfransı keçirməyi planlaşdırır. Dəvət qəbul olunarsa, Ermənistan hökuməti və ictimaiyyətinin reaksiyası necə olacaq?

- Azərbaycan bütün beynəlxalq müqavilələrə, şərtlərə və oyun qaydalarına əməl edən ölkə olaraq Ermənistanı COP29-a dəvət etdi. Paşinyanın siyasi addımlarını izlədikdə isə həm də hücum texnikası almağa üstünlük verdiyini görərik. Pilotsuz təyyarələr, artilleriya və s. bu silahları alaraq arsenalını gücləndirir. Hesab edirəm, Paşinyanın konfransa gəlmək ehtimalı azdır. Digər tərəfdən, əgər Paşinyanın Qərb tərəfdaşları onu razı salsalar, daha doğrusu, “Nikol Vovayeviç, getmək lazımdır”, - desələr, o, gələcək. Çünki Nikol tamamilə idarə olunan liderdir. COP29-a gəlmək istiqamıtində iradəli qərar verərsə, bu, ona böyük müsbət xal gətirəcək. Amma nədənsə buna şübhə edirəm. Ermənistan cəmiyyətində Azərbaycana qarşı müsbət münasibət müşahidə etməmişəm.

ABŞ-də prezidentliyə namizəd Donald Trampın komandası Demokratlar Partiyasının namizədi Respublikaçı təmsilçisini əvvəlcədən planlaşdırılan üzbəüz görüşə çağırdıqdan sonra vitse-prezident Kamala Harrislə debatdan imtina edib.
"Bloomberg" xəbər verir ki, Trampın sözçüsü Stiven Çenqin sözlərinə görə, debat Demokratlar öz namizədləri ilə bağlı rəsmi qərar verənədək ola bilməz.
"Harrislə debat yersiz olardı, çünki Demokratlar öz fikirlərini dəyişə bilərlər", - Çenq bildirib.
Kamala Harris isə Tramp komandasının bu mövqeyini kəskin tənqid etməklə cavab verib.
O, sosial şəbəkədə X-ə cavab olaraq yazıb: “İstənilən vaxt, istənilən”.ABŞ-də prezidentliyə namizəd Donald Trampın komandası Demokratlar Partiyasının namizədi Respublikaçı təmsilçisini əvvəlcədən planlaşdırılan üzbəüz görüşə çağırdıqdan sonra vitse-prezident Kamala Harrislə debatdan imtina edib.
"Bloomberg" xəbər verir ki, Trampın sözçüsü Stiven Çenqin sözlərinə görə, debat Demokratlar öz namizədləri ilə bağlı rəsmi qərar verənədək ola bilməz.
"Harrislə debat yersiz olardı, çünki Demokratlar öz fikirlərini dəyişə bilərlər", - Çenq bildirib.
Kamala Harris isə Tramp komandasının bu mövqeyini kəskin tənqid etməklə cavab verib.
O, sosial şəbəkədə X-ə cavab olaraq yazıb: “İstənilən vaxt, istənilən”.

Şərqi İngiltərə Universiteti və Plimut Dəniz Laboratoriyasının britaniyalı alimləri sübut ediblər ki, Antarktidanı əhatə edən Cənub Okeanı atmosferdən güclü karbon qazı (CO2) uducu rolunu oynayır.

Tədqiqat "Science Advances" (SciAdv) elmi jurnalında dərc olunub.

Hava və dəniz arasında CO2 mübadiləsinin birbaşa ölçülməsindən istifadə edərək komanda Antarktida ətrafındakı okeanın əvvəlki hesablamaların proqnozlaşdırdığından 25% daha çox CO2 çıxardığını müəyyən edib.

Məlumatlar 2019 və 2020-ci illərdə baş verən təxminən 175 gün davam edən elmi ekspedisiya zamanı toplanıb. Daha sonra COVID-19 pandemiyası səbəbindən tədqiqat uzun müddətə dayandırılıb.

Nəticələr göstərib ki, Cənubi Okean yay aylarında havadan çoxlu miqdarda karbon çıxarır. Müəlliflərin fikrincə, karbon qazının udulması ilə bağlı əvvəlki təxminlər suyun yuxarı qatında temperaturun dəyişməsi və digər dəyişikliklər səbəbindən lazımi səviyyədə qiymətləndirilməyib.

Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, Cənubi Okeanın udma qabiliyyətini daha dəqiq təhlil etmək üçün qış dövründə məlumat toplamaq lazımdır. Lakin qütb bölgəsinə daxil olmaqda çətinliklər səbəbindən buna nail olmaq çətindir.(Qaynarinfo)

Fransanın paytaxtı Paris və onun ətraf ərazilərini əhatə edən İl-de-Frans bölgəsində olimpiya obyektlərinin yaxınlığında cinayətlərin, o cümlədən hücum və oğurluqlar artıb.

Bu barədə Fransa Daxili İşlər Nazirliyinin statistik xidmətinin iyulun 15-dən iyulun 21-dək olan dövrü əhatə edən və ötən həftənin göstəriciləri ilə müqayisəni əks etdirən hesabatında deyilir.

Sənədə əsasən, bu ərazilərdə dövlət məmurlarının təhqir edilməsi və onlara hücumların sayı əvvəlki həftə ilə müqayisədə 20%, zorakılıq xarakterli oğurluqlar 12%, davalar 11%, narkotik istifadəsi 3% daha çox qeydə alınıb.

O da qeyd olunub ki, olimpiya obyektlərinə bitişik ərazilərdən kənarda avtomobillərlə bağlı oğurluqların sayı 8% artıb. Vurğulanıb ki, bu rəqəmlər yekun deyil və şikayətlər həmişə cinayət baş verəndən dərhal sonra verilmədiyi üçün sonradan yoxlanıla bilər. Törədilmiş cinayətlərin sayı barədə də dəqiq məlumat verilmir.

Paris Polis Prefekturası, öz növbəsində, 2024-cü ilin birinci yarısı üçün statistik məlumatları dərc edərək cinayətlərin sayında “görünməmiş azalma” olduğunu qeyd edib.

Beləliklə, guya zorakılıq hadisələri 3%, quldurluq və oğurluqlar isə ümumilikdə 8% azalıb. İlin əvvəlindən nəqliyyatda oğurluq halları isə 11,2% azalıb. Qeyd olunub ki, iyulun 26-na planlaşdırılan Olimpiya Oyunlarının açılış mərasimi ərəfəsində Paris küçələrində polis və jandarm patrullarının gücləndirilməsi “çəkindirici amil”ə çevrilib.(Report)

Rumıniya ərazisinə PUA hissələrinin düşməsi ilə bağlı məlumatlardan sonra Rusiyanın bu ölkəyə məqsədli şəkildə zərbə endirdiyini düşünmürük.

Bu barədə NATO nümayəndəsi Fərəh Dahlalla deyib.

"NATO Rusiyanın alyans ərazisinə qəsdən hücum əlaməti görmür" - deyə alyans rəsmisi bildirib.

O bildirib ki, NATO son günlərdə hava patrullarının sayını artırmaqla hava məkanındakı vəziyyətə nəzarəti artırıb.

Qeyd edək ki, Rumıniya Müdafiə Nazirliyi ölkənin şimal-şərqindəki Tulça qraflığında, Ukrayna ilə sərhəd yaxınlığında düşmüş PUA qalıqlarının axtarışının aparıldığını açıqlamışdı.

Cənab İvanişvili prezidentliyə namizəd olmaq qərarına gəlsə, əminəm ki, o, Gürcüstan tarixinin ən yaxşı prezidenti olacaq.

"Bu sözləri mediaya açıqlamasında Gürcüstan ədliyyə naziri Rati Breqadze milyarder, Gürcü Arzusunun qurucusu Bidzina İvanişvilinin prezidentliyə namizəd olub-olmayacağı haqda sualı cavablandırarkən deyib.

Qeyd edək ki, Gürcüstanda prezident parlament üzvləri tərəfindən seçilir.

İranın Ermənistanla 500 milyon dollarlıq silah müqaviləsi imzaladığı haqda məlumatlar yayılıb. Tehranın bölgədəki maraqlarını və informasiyanı yayan resursun - “İran İnternational”ın sıradan media orqanı olmadığını nəzərə alanda bunun doğruluq ehtimalı yüksəlir.
Məlumatda İranın müqavilə çərçivəsində Ermənistana pilotsuz təyyarələr və raketdən müdafiə sistemləri verdiyi deyilir. Müqaviləyə həmçinin, Ermənistana kəşfiyyat dəstəyinin verilməsi, hərbi bazaların inşa edilməsi, erməni hərbçilərə təlimlərin keçirilməsi kimi məsələlər də daxildir.
Rusiyanın “təhlükəsizlik çətirindən” imtina edən Ermənistan hərbi müstəvidə dəstəyi şaxələndirmək siyasəti yürüdür. Əsas istiqamət kimi Qərb, xüsusilə ABŞ və Fransa görünsə də bu ölkələrdən silahların göndərilməsi marşrutunda çətinliklər var. Və bir çox hallarda Azərbaycanın sərt reaksiyası problemlər yaradır. Bu baxımdan, Ermənistan üçün İranla hərbi əməkdaşlıq daha sərfəlidir.
- Bu ölkədən silah daşınmasını Azərbaycanın nəzarətindən kənar həyata keçirə bilirlər;
- Region ölkəsi olan İrandan hərbi dəstəyin əldə edilməsi Ermənistan üçün uzaq Qərb ölkələrindən daha effektiv rol oynaya bilər: bu həm də İrəvanın bölgədə təklənmək riskini azaldır;
İranın Cənubi Qafqazda mövqelərini gücləndirmək siyasəti Ermənistanda Rusiyanın boşalan yerini tutmaq strategiyasına əsaslanır. Bu müqavilə Tehran üçün ciddi uğur hesab oluna bilər. Başda Fransa olmaqla Qərbdə Ermənistanın İranla əməkdaşlığına qarşı sərgilənən mövqe isə daha çox ritorik xarakter daşıyır. Çünki onlar üçün İranın dəstəyi “əllərinin çatmadığı” bölgədə Ermənistanın müdafiəsinin təmin edilməsi baxımından sərfəlidir.
Azərbaycanlı Pezeşkianın prezident olması İranın siyasətində korektlərə ümidlər yaratsa da, Tehran rejiminin mahiyyətinə ciddi təsir etməyəcəyi də məlum idi. İranın Ermənistana dəstəyini, bölgədəki maraqlarını bu ölkə üzərindən tətbiq etmək siyasətini müəyyən edən daha çox SEPAH, qərarverici isə dini liderdir. Pezeşkianın bunu dəyişmək gücü yoxdur. Pezeşkian amili İranın Azərbaycan siyasətində loyallığın ön plana çıxmasında müəyyən rol oynaya bilər. Ki, bu ehtimal da o qədər yüksək deyil.
Bütün bunların fonunda əsas diqqətçəkən məqam İran-Ermənistan silah müqaviləsi haqda informasiyanın səfirliyimizin fəaliyyətə başlaması və Bakı-Tehran xəttində normallaşmanın praktiki müstəvidə irəliləməsindən sonra ortaya çıxmasıdır. İstisna deyil ki, 500 milyon dollarlıq silah müqaviləsini İranda Azərbaycanla münasibətlərə qarşı olan qüvvələr mediaya sızdırıb.

Asif Nərimanlı