 |
|
ABŞ prezidenti Donald Tramp İrana tətbiq edilən yeni sanksiyalara haqqında danışıb.
o, bütün dünyada neft qiymətinin artmaması üçün sanksiya məsələsində daha təmkinli addımlar atmaq istədiyini bildirib:
“İranın neft ixracını sıfıra endirə bilərəm. Lakin o zaman birjalarda böyük şok effekti yarada bilər. Ona görə də neft qiymətinin yüksəlməsini istəmirəm”.
Qeyd edək ki, ABŞ-ın İrana 7 avqustda tətbiq etdiyi genişmiqyaslı sanksiyaların 2-ci mərhələsi 5 noyabrda qüvvyə minib. Yeni sanksiya siyahısına 50 İran bankı və 700-dən çox şirkət və şəxs daxil edilib.
İranla əməkdaşlıq edilən ölkələrə və şirkətlərə də sanksiya tətbiq ediləcəyi, Türkiyə, Çin, Hindistan, İtaliya, Yunanıstan, Yaponiya, Cənubi Koreya və Tayvanın bu siyahıdan kənar tutulacağı açıqlanıb.
Azərbaycanla qonşu ölkələrin və əsas ticarət tərəfdaşlarının milli valyutalarının ucuzlaşması manatın məzənnəsinə təzyiqləri artırır.
“Kapital Bank” təqaüdçülər üçün endirimli nağd pul krediti təklif edir.
Növbəti ildə faktiki olaraq böyük vergi islahatına gedirik.
Avronun indiki halda birbaşa ucuzlaşmasının iki əsas səbəbi var.
Azərbaycanda elmin maliyyələşdirilməsinə dövlət büdcəsi ilə yanaşı, digər mənbələrin də cəlb olunmasının stimullaşdırılması nəzərdə tutulur.
Son günlər Bakıda, xüsusilə şəhərin mərkəzi küçələrində yük avtomobilləri sürüclərinə müəyyən qadağalar tətbiq edilib.
Bu il Neft Fonduna faktiki gələn gəlirlər 10 milyard dollar ətrafında olacaq.
Bu sözləri Axar.az-a ölkəmizin bu il neft və qazdan əldə edəcəyi gəlirlərin miqdarına aydınlıq gətirən Neft Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri İlham Şaban deyib. O bildirib ki, əgər hökumətin proqnozlarına baxsaq, burada neft hasilatı faktiki olaraq 2023-cü ilə qədər stabildir, yəni 38-39 milyon ton ətrafında dəyişir:
“Ancaq Neft Fonduna gələn gəlirlərin 90%-i Azəri-Çıraq-Günəşli layihəsi hesabına formalaşır. Bu layihə üzrə hasilatda cari ildə qismən artım müşahidə edilsə də (2011-ci ildən sonra ilk dəfə), sonrakı illərdə yavaş-yavaş azalmağa başlayacaq. Çünki obrazlı desək, yataq özünün “cavanlıq” dövrünü arxada qoyub, “yaşlı” dövrünə keçir. Artıq burada quyulara istənilən geotexniki xidmətin səviyyəsini artırsan belə, hasilat tempində get-gedə azalma olacaq. Bu baxımdan, Neft Fonduna daxilolmalarda da bu özünü göstərə bilər”.
İ.Şaban qeyd edib ki, hökumətin proqnozlarına görə neft hasilatı stabildir:
“Amma bu proqnoz Şahdəniz-2 və sonrakı ildə Abşeron yataqlarından hasil ediləcək kondensat həcmlərinin artması hesabına əldə edilən maye karbohidrogenlərə əsasəndir. Təsəvvür edin ki, Şahdəniz-2-dən ildə təqribən 3,5 milyon ton, Abşeron yatağından isə 0,7 milyon ton kondensat hasil edilməsi proqnozlaşdırılır. Bundan əlavə, “Ümid” və “Bulla” kimi qaz yataqlarının genişləndirilməsi nəticəsində daha əlavə 100 min tondan çox kondensat hasilatı gözlənilir. Bu isə ümumilikdə ildə 4,3 milyon ton maye karbohidrogen deməkdir ki, 2023-cü ilə qədər Azəri, Çıraq, Günəşli, Azneft və qurudakı əməliyyat şirkətlərinin hasilatının təbii azalmasının qarşısını kompensasiyaya edəcək. Təqribən 2023-cü ildə isə Azəri-Çıraq-Günəşlinin yeni hasilat platformasının istifadəyə verilməsi ilə Azərbaycanın ən böyük hasilat blokunda hasilatın stabilləşməsi proqramı növbəti beşillik üçün həyata keçiriləcək. Yəni Azərbaycan uzunmüddətli dövr üçün neft strategiyasını addım-addım həyata keçirir və neft hələ uzun müddət ölkənin əsas qazanc mənbəyi olmaqda davam edəcək”.
Qeyd edək ki, 2018-ci ilin yekunları üzrə Azərbaycan hökuməti neft hasilatını 38 milyon 848,1 min ton, qaz hasilatını isə 30 milyard 205 milyon kubmetr həcmində proqnozlaşdırır.
Bu ilin ilk 9 ayında ölkədə orta illik inflyasiya 2,6% təşkil edib ki, bu da Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) qiymət artımı üzrə hədəf dəhlizindən (6-8%) aşağıdır.
Report-un verdiyi xəbərə görə, bunu AMB-nin sədri Elman Rüstəmov bu gün keçirdiyi mətbuat konfransında deyib.
“Həm xarici, həm də daxili risk amillərinin yumşalması fonunda AMB bu ilin yekununda ölkədə inflyasiyanın 3-4% təşkil edəcəyini proqnozlaşdırır”, - deyə o, qeyd edib.
Ölkənin baş bankiri həmçinin deyib ki, uçot dərəcəsinin gələcəkdə dəyişdirlməsi proqnozlaşdırılan inflyasiyanın elan edilmiş hədəf intervalına uyğunluğundan asılı olacaq.
“Biznes sektorunun inflyasiya gözləntiləri ticarət və xidmət sektorunda qiymət artımı gözləntilərinin azalması hesabına aşağı düşür. İstehlak qiymətlərinin cari dinamikası ev təsərrüfatlarının da inflyasiya gözləntilərinin stabillləşməsini şərtlədirir. Son makroiqtisadi proqnozlar inflyasiyanın bu ilin sonuna 3-4% səviyyəsində qərarlaşacağını göstərir”, - deyə E.Rüstəmov əlavə edib.
İran bazar günü ilk dəfə olaraq özünün enerji birjası vasitəsilə özəl istehlakçıya neft satıb.
Axar.az xəbər verir ki, “Frans Press” agentliyi bu birja vasitəsilə bir barelin 74,85 dollara satıldığını bildirib. Hərracda ümumilikdə 280 min barel neft satılıb.
Hələlik nefti alan şəxsin adı açıqlanmayıb.
Qeyd edək ki, İran iyul ayında ABŞ sanksiyalarıyla əlaqədar neftini öz birjası vasitəsilə satacağını açıqlamışdı.
Dünya birjalarında “Brent” markalı neftin bir barreli hazırda 77 dollar civarındadır.