 |
|
Müşahidəmizə əsasən, seçki prosesinin Azərbaycan qanunlarına uyğun həyata keçirildiyini deyə bilərəm.
“Report” xəbər verir ki, bunu 11 saylı seçki dairəsinə dəvət olunan TÜRKPA-nın Ətraf mühit, təbii ehtiyatlar və sağlamlığın qorunması komissiyasının sədr müavin Ahmet Zenbilci seçki prosesi ilə bağlı danışarkən deyib.
Deputat prosesdəki müşahidələri ilə bağlı fikirlərini bildirib:
"Azərbaycanda yenilənən Milli Məclisin, parlamentin ölkəyə xeyirli, uğurlu olmasını diləyirik. Seçimin hər kəsə xeyirli olmasını diləyirəm. Müşahidəçi olaraq daha bir neçə bölgəyə gedəcəyik. Müşahidələrimizi aparacağıq və ertəsi gün rəsmi şəkildə təqdim edəcəyik. Atatürkü tarixi bir sözü var - Azərbaycanın kədəri kədərimiz, sevinci sevincimizdir. Dost və qardaş ölkədə olmaqdan, Azərbaycan demokratiyasının dünyada sürətlə yüksəlməsindən dolayı son dərəcə xoşbəxtik və qürurluyuq. Dostluğumuz, qardaşlığımız daim olsun".
Milli Məclisə növbədənkənar seçkilər çərçivəsində Şuşa şəhərində səsvermə seçici fəallığı şəraitində davam edir.
“Report”un Qərb bürosunun məlumatına görə, 124 saylı Şuşa-Ağdam-Xocavənd seçki dairəsi üzrə Şuşa şəhəri 1 nömrəli tam orta məktəbdə yerləşən 46 saylı məntəqədə səsvermə nəzərdə tutulan vaxtda başlayıb.
Qeyd edilir ki, Şuşa şəhərində seçicilərin səsvermədə fəal iştirakı müşahidə olunur.
"Daxil olan ilkin nəticələr bu gün ictimaiyyətə çatdırılacaq. Bütün müraciətlərə operativ şəkildə cavab verilir".
Bu sözləri Mərkəzi Seçki Komissiyasının sədri Məzahir Pənahov parlament seçkisinin başlamasına dair mətbuat konfransında deyib.
MSK sədri seçiciləri fəal olmağa çağırıb.
Bu gün Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilər keçirilir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev, birinci xanım Mehriban Əliyeva və qızları Leyla Əliyeva Bakı şəhərinin 7 saylı Səbail seçki dairəsinin 6 nömrəli orta məktəbdə yerləşən 1 saylı seçki məntəqəsində səs veriblər.
“Sülh istiqamətində iş aparılır, bu işin əla nəticələri var. Başa düşmək lazımdır ki, çoxlu sayda hərbi əsirlərin dəyişdirilməsi və sərhədin delimitasiyası hər iki ölkənin dövlət xidmətlərinin gərgin birgə işinin nəticəsidir və bunu inkar etmək olmaz”.Bu fikirləri Bizim.Media-ya açıqlamasında erməni bloger, fəal və ictimai xadim İşxan Verdyan deyib. Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh üçün addımların atıldığını və bəzi qüvvələrin buna əngəl olduğunu deyən Verdyan, daşnakların buna nail ola bilməyəcəyinə diqqət çəkib.
“Əslində, barışıq istiqamətində çox müsbət real addımlar atılıb və əminəm ki, bu iş davam edir. Ümidvaram ki, ölkələrin dövlət xidmətləri arasında belə birgə iş sistemli xarakter alacaq və proseslər sürətlə davam edəcək. Sülh yolunda maneələrə gəlincə, onları daşnaklarla birlikdə cinayətkarların rəhbərlik etdiyi qondarma “Qarabağ klanı” yaradır. Təbii ki, onlar ATƏT-in Minsk qrupunun üzvü olan ölkələrdən gələn tam kənar dəstək alırlar. Düşünürəm ki, biz buna ellipsis qoya bilərik”, - deyə İ.Verdyan qeyd edib.
“Aİ missiyası kəşfiyyatçılardan ibarətdir”
Ermənistandakı Avropa missiyasının fəaliyyətinin qonşu ölkələrə qarşı kəşfiyyat aparmasını şərh edən Verdyan, Ermənistanın missiyanın fəaliyyətini süni olaraq şişirtdiyini bildirib:
“Ermənistan və Azərbaycan Avropa İttifaqı üçün bərabər məsafədədirlər. Bu kontekstdə diqqət yetirin ki, müşahidə missiyası kəşfiyyatdan başqa bir şeylə dolanmağı bilməyən təqaüdçü kəşfiyyat mütəxəssislərindən ibarətdir. Ermənistandakı bu mütəxəssislər isə daxildən Ermənistanın bütün strateji zəifliklərinə məruz qalırlar.
Ermənistan hakimiyyəti bu komissiyanın fəaliyyətini açıq-aşkar şişirdir, bəzən öz nailiyyətlərini də onlara bağlayır: məsələn, çox vaxt Ermənistan hökumətinin üzvləri sərhəddə sülh və əmin-amanlığı bu komissiyanın xidməti hesab edirlər. Ona görə də, çox yaxşı olardı ki, Ermənistan ilk növbədə bu kəşfiyyatçıların əlində olan öz strateji məlumatların üzərində düşünsün”, - deyə İ. Verdyan əlavə edib.
İstəyirlər 3 il yox, lap 10 il olsun. 30 il Ermənistanla heç bir əlaqəmiz yox idi, aramızda dondurulmuş münaqişə var idi, bu, Azərbaycanın inkişafına maneə törətmədi. Ordumuzu möhkəmləndirdik, torpağımızı azad etdik. Odur ki, uzatsalar, itirən yenə İrəvan olacaq.Bu sözləri Axar.az-a politoloq Rasim Musabəyov İrəvanın Konstitusiya referendumunu 2027-ci ilə planlaşdırmasının sülh müqaviləsinə təsiri ilə bağlı danışarkən deyib.
Onun sözlərinə görə, Azərbaycanın sülh müqaviləsi ilə bağlı tələbləri aydındır:
“Öz iddialarından əl çəkməyə və bunu öz qanunvericliliyində də əks etməyə hazır olsalar, buyursunlar, gəlsinlər. Ermənilər Azərbaycan torpaqlarına iddialarını aradan götürməsələr, biz onlarla heç bir sənəd imzlayan deyilik. Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə bağlı məsələni sülh müqaviləsindən çıxartmışıq, amma bu, heç də o demək deyil ki, tələbimizdən vaz keçirik. Zəngəzur dəhlizi açılmasa, Ermənistana heç bir nəqliyyat xətti açılmayacaq. Bunlar həm də sülh müqaviləsi bağlandıqdan sonra Qərbdəki “dayı”larının köməyi ilə erməniləri Qarabağa qaytarmaq niyyətindədirlər. Sülh müqaviləsini uzatsalar, demək, o biri məsələlər haqqında danışmaq imkanları olmayacaq”.
Rasim Musabəyovun sözlərinə görə, Ermənistan Konstitusiyaya dəyişiklikləri ertələsə belə, sülh müqaviləsinin bağlanması bəzi şərtlər əsasında mümkündür:
“Sadəcə olaraq, razılaşdırılmış mətn paraflana bilər. Paraflanma sənədin təsdiq olunması demək deyil. Bu, o deməkdir ki, razılaşdırılmış mətn tam şəkildə ya qəbul olunur, ya da rədd olunur. O mətnə daha düzəliş olunmur. Paraflanma ilə bağlı cənab Prezident də fikirlərini deyib. Bu sənəd xarici işlər nazirlərinin imzası ilə olur və radifikasiyaya göndərilmir”.
Sabah keçiriləcək Milli Məclisə seçkilərlə əlaqədar bu gün Azərbaycanda “sükut günü”dür.
Parlament seçkiləri ilə əlaqədar bu gün seçkiqabağı təşviqat aparıla bilməz.
Seçki Məcəlləsinə əsasən, qeydə alınmış namizədlər, onların səlahiyyətli nümayəndələri və vəkil edilmiş şəxsləri, namizədi qeydə alınmış siyasi partiyalar, siyasi partiyaların blokları, onların səlahiyyətli nümayəndələri və vəkil edilmiş şəxsləri tərəfindən seçkiqabağı təşviqatın aparılmasına səsvermə gününə 23 gün qalmış başlanmalı və səsvermənin başlanmasına 24 saat qalmış dayandırılmalıdır.
Növbədənkənar parlament seçkiləri ilə əlaqədar seçkiqabağı təşviqatın aparılmasına 2024-cü il avqustun 9-dan başlanılıb və proses bu gün saat 8:00-da dayandırılmalıdır.
Bu günü qeyri-rəsmi olaraq “sükut günü” də adlandırırlar.
Qeyd edək ki, sentyabrın 1-də keçiriləcək seçkilərlə əlaqədar seçki məntəqələri səhər saat 8-də açılacaq və səsvermə 19:00-a qədər davam edəcək. Parlament seçkilərində 125 deputat mandatı uğrunda 990 namizəd mübarizə aparacaq.
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva sosial şəbəkə hesabında Azərbaycan parataekvondoçusu İmaməddin Xəlilovun Fransada keçirilən Paris-2024 Yay Paralimpiya Oyunlarında qalib gəlməsi ilə bağlı paylaşım edib.
Politoloq İlqar Vəlizadə Teleqraf.com-un suallarını cavablandırıb.Onunla müsahibəni təqdim edirik.
- Rusiya Prezidenti Vladimir Putin Bakı səfərindən çox keçməmiş azərbaycanlı həmkarı İlham Əliyevə zəng elədi. Liderlərin söhbətində ən müxtəlif mövzular müzakirə olundu. Rusiyanın, şəxsən Putinin Cənubi Qafqazla bağlı artan fəallığı nədən xəbər verir?
- Əlbəttə, kommunikasiyaların açılması ilə bağlıdır. İndi Şimal-Cənub dəhlizi və onun İranla yanaşı, Zəngəzura gedən qanadları Rusiya üçün çox vacibdir. Buna görə də, belə bir aktivlik müşahidə olunur. Son gəlişmələr də bunu təsdiqləyir. Hazırda kommunikasiyalar ölkələr üçün strateji əhəmiyyət kəsb edir, təkcə Rusiya yox, Azərbaycan üçün də. Buna görə də müzakirələr davam etdirilir, həll yolları axtarılır.
- Rusiya rəsmisi Mariya Zaxarova Zəngəzur dəhlizinin üçtərəfli qaydada müzakirə olunduğunu söylədi. Uzunmüddətli fasilədən sonra Ermənistanın yenidən üçtərəfli formata qayıtdığını və ya prosesin Rusiyanın vasitəçiliyi ilə davam edəcəyini deyə bilərikmi, belədirsə, bu, hara qədər gedəcək?
- Azərbaycan, Ermənistan və Rusiyadan ibarət bir üçtərəfli komissiya var. Bu komissiyanın hüquqi statusu hələ də qüvvədədir. Komissiya Ermənistanın iştirak etməməsi səbəbindən passivdir. Amma hesab etmək olar ki, son gəlişmələrdən sonra komissiya yenidən aktiv şəkildə işə başlasın. Paralel olaraq, Rusiya ilə Ermənistan arasında ticarət dövriyyəsi kəskin artır. Bunda da daha çox Ermənistan maraqlıdır. Buna görə də, Ermənistanın mövqeyində müəyyən dəyişikliklər ola bilər.
- Zaxarova “İranın Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı narahatlığı”na diqqət çəkdi. Bunu Moskvanın Tehrana etiraz kimi şərh etmək olarmı? Çünki Rusiya son bəyanatlarında bu dəhlizin açılmasına olan marağını açıqca bəyan edib, İran buna qarşıdır.
- Əlbəttə! Bu, məsələ ilə əlaqədar Rusiya və İran arasında ziddiyyətlərin olmasından xəbər verir. Moskva da bununla bağlı maraqlarını Tehrana çatdırır. Rusiyanın da marağı odur ki, 10 noyabr bəyanatının dəhlizlə bağlı 9-cu bəndi olduğu kimi yerinə yetirilsin. Biz də bu dəhlizin açılmasında maraqlıyıq, amma İran maraqlı deyil. Rusiya haqlı olaraq düşünür ki, bu, İranın məsələyə müdaxiləsi deməkdir. Çünki Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan məsələ ilə bağlı razılığa gəlib. Sadəcə olaraq, Ermənistan axır vaxtlar bu razılaşmadan qaçmağa çalışır. Amma bütün hallarda bu, qüvvədədir. İran da Ermənistan vasitəsilə bu anlaşmaları pozmağa cəhd edir. Əlbəttə, Rusiya İranın bu müdaxiləsinə normal yanaşa bilməz.
- Hesab etmək olarmı ki, üçtərəfli qaydada gedən müzakirələr həm də nəzarət məsələsini həll edir? Rusiya 10 noyabr bəyanatını əsas gətirərək, nəzarət məsələsində özünü qabağa çıxarır.
- Burada birmənalı şəkildə nəsə demək çox çətindir. Komissiya işinə başlaya bilər, amma məsələ hələlik müzakirə obyektidir. Bu o demək deyil ki, komissiya işinə başlayan kimi məsələ öz həllini tapacaq. Bu, hələlik digər məsələlərlə yanaşı müzakirə ediləcək. Düşünmürəm ki, bu halda da Ermənistanın mövqeyində əsas dəyişikliklər olacaq.
Nəzarətdən qabaq digər məsələlər də var. Bu, əsasən yolun tikintisi ilə bağlıdır. Hələ heç nə yol, nə də infrastruktur var, bunlar həll edilməlidir. Komissiya digər məsələləri də müzakirəyə çıxara bilər.
Ətraflı
Təhlükəsizlik məsələsinə gəlincə, bununla əlaqədar müxtəlif fərziyyə və yanaşmalar var. Məsələn, Ermənistan bir xarici qurumun gətirilməsi və təhlükəsizliyin qorunması məsələsini ortaya atır. Rusiyanın mövqeyi qətidir. İnanmıram ki, Moskva bu variantla razılaşacaq. Bu, bizim üçün məqbul ola bilər, amma bununla 10 noyabr bəyanatının 9-cu bəndi pozulmuş olur. Biz Rusiya ilə ziddiyyətə girmək istəmirik. Putinin səfəri də onu göstərir ki, yanaşmalarda fərq yoxdur, bir ümumi yanaşma var. Müzakirələr isə hələ davam edəcək.
- Qərbin, xüsusən də artıq Ermənistanda müəyyən dayaqları olan ABŞ-ın Rusiyanın bu həmlələrinə cavabı necə ola bilər?
- Qərb istəyir ki, kommunikasiyalar Ermənistanın nəzarətində olsun. Həmçinin bu baxımdan Ermənistana yardım etmək, təlimlər keçirmək istəyirlər. Artıq ABŞ-ın gömrükçüləri Ermənistanda işləyiblər, treninqlər keçiriblər. Mümkündür ki, dəhlizin keçdiyi bölgədə yer almaları üçün Ermənistan rəhbərliyi ilə fikir mübadiləsi aparıblar. Əslində, dəhlizə Ermənistan yox, dolayısı ilə özləri nəzarət etmək istəyirlər. Bunu sadəcə Ermənistanın əliylə etməyə çalışırlar.
Ermənistanın bu məsələ ilə bağlı Rusiya ilə fikir ayrılıqları var. Burada söhbət təkcə yollara yox, həm də Ermənistanın bütün təhlükəsizlik sisteminə nəzarətdən gedir. Bu da birbaşa xaricdən regiona müdaxilə deməkdir. Bunun bizim üçün maraqlı olduğuna inanmıram. Buna görə də, Azərbaycan hələlik üstünlüyü İran marşrutuna verir. Ən azı bilirik ki, burada durum necədir, kim var, kim yox – bir İrandır, bir də biz. Amma Ermənistanda vəziyyət qarışıqdır, oyunçular çoxdur.
Ermənistan və arxasında duran Qərb dövlətləri durumu çətinləşdirir. Bilmirsən ki, Ermənistanla danışasan, ya onun havadarları ilə. Ona görə də, biz bu yanaşma ilə razı ola bilmərik. Düşünürəm ki, burada nə qədər az ortaq və tərəf olsa, bir o qədər yaxşı olar.
- Yenidən fəallığını artıran Türkiyənin proseslərə baxışı necə ola bilər, digər maraqlı oyunçuların yanaşmalarından fərqlənirmi?
- Azərbaycanla ümumiyyətlə üst-üstə düşür. Çünki Zəngəzur dəhlizi ideyasını Türkiyə tərəfindən də dəstəklənir. Türkiyə də istəmir ki, məsələyə kənar müdaxilələr olsun. Bəli, ideal variant olaraq biz istəyərdik ki. Zəngəzur dəhlizi məsələsi Azərbaycan, Türkiyə və Ermənistan arasında həll edilsin. Amma indi Ermənistanın arxasında Qərb durur, Azərbaycan və Türkiyə burada öz maraqlarını ifadə eləmək istəyir, həmçinin Rusiya amili var. İstər-istəməz Türkiyə də bunu qəbul edir ki, burada ortaq tərəf kimi Rusiya çıxış edir. Çünki Ermənistanın dəmir yol qurumu Rusiyanın əlindədir. Eyni zamanda, Rusiyadan göndərilən əsas yüklər Türkiyə üzərindən daşınacaq.
Hazırda Rusiyaya Yaxın Şərq və Cənub ölkələrinə çıxış lazımdır. Rusiyanın bu ölkələrlə əlaqələri genişlənib, buna görə də quru yolları önəmlidir. Türkiyə də bunu başa düşür. Yeri gəlmişkən, Rusiya və Türkiyə arasındakı ticarət dövriyyəsi 50 milyard dollardan çoxdur, üstəgəl, bu rəqəmi artırmaq istəyirlər. Hədəf 100 milyard dollardır. Bu ticarətin əhəmiyyətli hissəsi dəmir yolları vasitəsilə həyata keçirilə bilər.
Bizim də marağımız odur ki, Azərbaycan tranzit rolunu oynasın, gəlirlərimiz artsın, regiondankənar oyunçular müdaxilələr eləməsinlər. Bir sözlə, dəhliz məsələsində Türkiyə ilə bizim yanaşmalarımızda fərqlər yoxdur. Rusiya ilə də maraqlarımız üst-üstə düşür.
Hazırda tərəflər maraqlarını bir daha götür-qoy edir və tənzimləyirlər. Elə tənzimləyirlər ki, ziddiyyətlər olmasın və ya az olsun, vahid mövqelərdən çıxış edə bilsinlər. Xarici işlər nazirimizin Türkiyəyə səfəri də ona hesablanmışdı ki, Ankara və Bakı vahid mövqelərini bundan sonra da davam etdirsin.
Yol-xeber.az" xəbər verir ki, Xalqlarımızın zamanın sınağından çıxmış sarsılmaz birliyi dəmir yollarından da yan keçmir. Tərəfdaşımız TCDD - Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları ilə ölkələrimiz və regionumuz üçün etibarlı nəqliyyat bağlantısı təmin etmək üçün yorulmadan çalışırıq.
Qardaş Türkiyə xalqına yeni zəfər səhifələri arzu edir, dəmir yolları daxil olmaqla hər bir sahədə getdikcə daha da güclənən əməkdaşlığımızın yeni zirvələr fəth etməsini diləyirik.
Zafer Bayramın kutlu olsun, Türkiye!