 |
|
Çünki Kremlin son davranışları Ermənistandakı “kilsə qiyamı”na münasibətdə Rusiyanın Paşinyan hakimiyyətinə müəyyən mənada, dəstək verməsi anlamı daşıyır... Halbuki, ABŞ və Qərb bu məsələdə Paşinyan hakimiyyətinin gözləntilərindən çox-çox uzaq qaldı, rəsmi İrəvana verdiyi çoxsaylı vədlərin mütləq əksəriyyətini yerinə yetirmədi...
Cənubi Qafqazda situasiya yenidən dəyişməyə başlayıb. Belə ki, son bir neçə ay əvvələ qədər dünya nəhəngləri arasındakı geopolitik qarşıdurma qeyri-müəyyən xarakter daşıyırdı. Hər halda, Paşinyan hakimiyyəti Ermənistanı Rusiyadan uzaqlaşdırıb, Qərbə yaxınlaşdırma kursuna sadiq görünürdü. ABŞ və Qərb isə Ermənistana gələcəyə yönəlik vədlər verməklə, rəsmi İrəvanı daha da şirnikləndirirdi. Və həmin vədlərin sayəsində, Qərb siyasi dairələri hətta Rusiyanın regional maraqlarını ciddi təhlükə altına salmağa da nail olmuş kimi görünürdülər.
Onu da qeyd etmək lazımdır ki, Cənubi Qafqazda cərəyan edən proseslər son vaxtlara qədər Rusiya siyasi dairələrində ciddi narahatlıqla qarşılanırdı. Çünki ABŞ və Qərbin Ermənistan üzərindən qurduğu geopolitik planların reallaşma ehtimalı artdıqca Rusiyanın Cənubi Qafqazdan sıxışdırılıb, kənarlaşdırılması da sürətlənirdi. Və bu səbəbdən də Kremlin dərhal müəyyən manevrlər etmək məcburiyyətində qalması qətiyyən təəccüblü deyil.
Məsələ ondadır ki, Kreml siyasi-diplomatik kanallarla rəsmi İrəvana Qərbyönümlü siyasi vektorun Ermənistana vəd etdiyi ciddi təhlükələri catdırmağa çalışdı. Bu barədə müəyyən məlumatlar Ermənistan mətbuatına artıq sızdırılıb. Rusiyanın Ermənistana ciddi təzyiqlər göstərdiyi artıq heç kəsə sirr deyil. Hətta bəzi məlumatlara görə, Kreml tezliklə ən radikal addımlar atmaq məcburiyyətində qalacağı ilə də rəsmi İrəvanı sərt şəkildə təhdid edib.
Əslində, Rusiyanın Ermənistana xəbərdarlıq mesajı “beşinci kalon” üzərindən hazırda birbaşa çatdırılmaqdadır. Hər halda, “kilsə qiyamı”nın arxasında məhz Rusiyanın xüsusi xidmət servislərinin dayandığı indi o qədər də ciddi şübhələr doğurmur. Kreml rəsmi İrəvana Ermənistanda daxili siyasi-iqtisadi böhran, hətta küçə iğtişaşları vasitəsilə “xaosun diktaturası”nı yarada biləcəyi mexanizmlərə sahib olduğunu göstərməyə nail oldu. Və Paşinyan hakimiyyətinin bütün bunlardan müəyyən nəticələr çıxartmaqda olduğu da qətiyyən diqqətdən yayınmır.
Təbii ki, rəsmi İrəvan üzləşdiyi təhlükəli daxili situasiyaya adekvat davranmaq məcburiyyətindəydi. İlk növbədə mövcud situasiyanın zərərsizləşdirilməsi istiqamətində qərarların qəbul edilməsi qaçılmaz xarakter daşıyırdı. Xüsusilə də, Rusiyaya bağlı erməni hərbi dairələrin hərəkətə gətirilməsindən öncə Kremli radikal addımlardan imtinaya razılaşdırmaq böyük əhəmiyyət daşıyırdı. Və bu məsələdə Qərbin verəcəyi reaksiya da həlledici faktorların sırasına daxiliydi.
Maraqlıdır ki, Paşinyan hakimiyyəti prinsipial qərar verməzdən öncə ABŞ və Qərbin reaksiyasını səbrlə gözlədi. Ancaq aprelin əvvəllərində Brüssel ortaq konfransında Ermənistana keniş vədlər verən ABŞ və Qərb Paşinyan hakimiyyətinin dəıstəklənməsi istiqamətində elə bir ciddi addım atmağa həvəs göstərmədi. Yəni, Qərb siyasi dairələri “kilsə qiyamı”na münasibətdə Paşinyan hakimiyyətinin arxasında dayanmağa o qədər də təsləsmədilər.
Nəticədə Paşinyan hakimiyyəti Qərbə yönəlik siyasi kursa yenidən baxmalı oldu. Rəsmi İrəvan Ermənistanın Qərbə yönəlik geopolitik hərəkət vektorunu yenidən dəyişmək qərarına gəlib. Bəzi məlumatlara görə, Brüssel konfransından sonra Kremlin rəsmi İrəvanla səhnəarxası təmaslarının artıq müəyyən nəticələri mövcuddur və son vaxtlar açıq şəkildə müşahidə olunur.
Bəzi məlumatlara görə, Brüssel konfransında ABŞ və Avropa Birliyindən müəyyən vədlər alan Ermənistana Rusiyadan da oxşar reaksiyalar verilib. Yəni, Kreml də siyasi-diplomatik kanallarla rəsmi İrəvana kifayət qədər ciddi vədlər verib. Ancaq ABŞ və Avropa Birliyinin gələcəyə yönəlik vədlərindən fərqli olaraq, Kreml konkret addımlar atmaqla da diqqəti çəkib. Və bu, Qərbin mövqelərinə ağır zərbə vura biləcək yeni situasiyanın yaranmasına münbit şərait yaradır.
Məsələ ondadır ki, ABŞ və Qərbdən fərqli olaraq, Kreml Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyanın bir müddət öncə reallaşdırılmış Rusiya səfərində vədlərinin bəzilərini yerinə yetirib. Belə ki, prezident Vladimir Putinlə qapalı görüşdən sonra baş nazir Nikol Paşinyan Rusiyanın Ermənistana yüz milyon dollar məbləğində maliyyə dəstəyi ayırmasına nail olub. Yəni, Kreml bununla həm də rəsmi İrəvana sadəcə, vədlər deyil, həm də real dəstək addımları da atmağa hazır olduğunu nümayiş etdirib.
Ona görə də, son vaxtlar rəsmi İrəvanın Rusiya əleyhinə sərt ritorikasının artıq yumşalmağa başladığı da müşahidə olunur. Belə ki, Ermənistan KTMT-dan çıxmaq barədə niyyətini təxirə saldığını qətiyyən gizlətmir. Hətta bu qurumdan verilən açıqlamada Ermənistanın KTMT-nın tam hüquqlu üzvü olaraq, qalmağa qərar verdiyi vurğulanıb. Böyük ehtimalla bu barədə rəsmi İrəvanla Kreml arasında müəyyən anlaşmalar mövcuddur.
Digər tərəfdən, rəsmi İrəvan Avrasiya İqtisadi İttifaqından əldə etdiyi sərfəli güzəştləri ABŞ və Avropa Birliyinin reallaşma ehtimalı inandırıcı görünməyən vədləri ilə kompensasiya edilməsinin mümkün olmadığı qənaətinə də gəlib. Hər halda, rəsmi İrəvanın son vaxtlar ABŞ və Qərbdən narazı olduğu müşahidə olunur. Və buna paralel olaraq, Ermənistanın yenidən xarici siyasət vektorunun geriyə - Rusiyaya doğru yönəlməyə hazırlaşdığı da istisna deyil.
Təbii ki, “kilsə qiyamı”nın davam etdiyi bir şəraitdə prezident Vladimir Putinin baş nazir Nikol Paşinyana doğum günü təbriki də qətiyyən boşuna deyil. Erməni baş nazirin bundan məmnun olduğu şübhə doğurmur. Çünki Kremlin davranışları “kilsə qiyamı”na münasibətdə Paşinyan hakimiyyətinə müəyyən mənada, dəstək xarakter də daşıyır.
Halbuki, ABŞ və Qərb bu məsələdə Paşinyan hakimiyyətinin gözləntilərindən çox-çox uzaq qaldı. Bütün bunları nəzərə aldıqda, Paşinyan hakimiyyətinin Rusiyaya etdiyi xəyanəti ABŞ və Qərbə münasibətdə də təkrarlaya biləcəyi qətiyyən istisna deyil. Və böyük ehtimalla Ermənistan yenidən Rusiyanın “təhlükəsizlik çətiri” altına qayıtmağa çalışa bilər.(Yeni Müsavat)
"Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Rusiya Federasiyası Hökuməti arasında Azərbaycan-Rusiya dövlət sərhədindən "Samur" (Azərbaycan Respublikası) - "Yaraq-Qazmalar" (Rusiya Federasiyası) buraxılış məntəqələri ərazisində Samur çayı üzərindən avtomobil körpüsünün və giriş yollarının istismarı və onlara xidmət göstərilməsi qaydaları haqqında Saziş" təsdiq olunub.
2024-cü il martın 5-də Bakı şəhərində imzalanmış sazişlə bağlı qanunu Prezident İlham Əliyev imzalayıb.
Səhiyyə Nazirliyinin vəzifələri artırılıb.
Bu, Prezident İlham Əliyevin imzaladığı fərmanla “Azərbaycan Respublikasının Səhiyyə Nazirliyi haqqında Əsasnamə”də edilən dəyişiklikdə əksini tapıb.
Səhiyyə Nazirliyinin vəzifələri sırasına aşağıdakılar əlavə edilib:
- “Dərman vasitələri haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa uyğun olaraq dərman vasitələrinin, dərman maddələrinin və tibb vasitələrinin dövlət qeydiyyatını həyata keçirmək, habelə dərman vasitələrinin dövlət reyestrini aparmaq;
- Azərbaycan Respublikasında istehsal olunan dərman vasitələrinin siyahısını hazırlamaq, ictimaiyyətin məlumatlandırılması məqsədilə rəsmi internet səhifəsində yerləşdirmək və rübdə bir dəfə yenilənməsini təmin etmək;
- dərman vasitələrinin keyfiyyətli, effektiv və təhlükəsiz olmamasına dair əsaslandırılmış faktlar aşkar edildikdə, həmin dərman vasitələrinin dövlət reyestrinə daxil edilməsindən imtina etmək, dərman vasitələrinin dövlət reyestrinə daxil edilmiş və ya “Dərman vasitələri haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 6.5-ci maddəsində nəzərdə tutulan dərman vasitələrinin Azərbaycan Respublikasında tətbiqini qadağan etmək və bu barədə ictimaiyyəti məlumatlandırmaq;
- tibb vasitələrinin risk dərəcəsindən asılı olaraq təsnifatını müəyyən etmək.
Prezident İlham Əliyev Azərbaycanla Qazaxıstan arasındakı iki sənədi təsdiqləyib.
Dövlət başçısı 2024-cü il martın 11-də Bakı şəhərində imzalanmış “Azərbaycan Respublikasının Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi ilə Qazaxıstan Respublikasının Nəqliyyat Nazirliyi arasında dəniz gəmilərinin heyət üzvlərinin ixtisas diplomlarının qarşılıqlı tanınması haqqında Saziş” təsdiq edib.
Prezident İlham Əliyev 2024-cü il martın 11-də Bakı şəhərində imzalanmış “Azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirliyi ilə Qazaxıstan Respublikasının Təhsil və Elm Nazirliyi arasında təhsil sahəsində əməkdaşlıq haqqında 2017-ci il 3 aprel tarixli Sazişə dəyişikliklər edilməsi barədə Protokol”u da təsdiqləyib.
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev iyunun 3-də Beynəlxalq Enerji Agentliyinin icraçı direktoru Fatih Birolu qəbul edib.
Bu barədə Prezidentin Mətbuat Xidməti məlumat yayıb.
Prezident İlham Əliyev Azərbaycan Respublikası mülki aviasiya işçilərinin təltif edilməsi haqqında sərəncam imzalayıb.
1. Mülki aviasiya sahəsində xidmətlərinə görə aşağıdakı şəxslər təltif edilsinlər:
2-ci dərəcəli “Vətənə xidmətə görə” ordeni ilə
Axundov Zaur Sənan oğlu
3-cü dərəcəli “Əmək” ordeni ilə
Məlikova Gülbəniz Yusif qızı
“Tərəqqi” medalı ilə
Balabəyov Ağabəy Ağagüloviç
Əhmədov Rafiq Əhməd oğlu
Əliyev Arif Abbas oğlu
Həsənov Elgün Arif oğlu
Həsənov Rafiq Ağahüseyn oğlu
Həsənov Telman Əsgər oğlu
Hüseynov Rinat Nazim oğlu
Nəsirov Zaur İbrahim oğlu
Prokofyeva Svetlana Aleksandrovna
Süleymanov Arzu Arif oğlu
Tahirova Esmira Kazım qızı.
2. Mülki aviasiya sahəsində səmərəli fəaliyyətinə görə aşağıdakı şəxslərə Azərbaycan Respublikasının fəxri adları verilsin:
“Əməkdar mühəndis”
Bağıyev İmran Ağasəf oğlu
Mazanov Rauf Mahmudoviç
Mirzəyev Arif Qəribxan oğlu
“Əməkdar pilot”
Həsənov Fazil Alaverdi oğlu
Həsənov Səfadə Səfalı oğlu
Kovalyov Ruslan Vyaçeslavoviç.
44 günlük müharibədən sonra Şuşada Türkiyə konsulluğunun açılması mühüm idi. Amma bu gün orada nə separatçılar var, nə də sülhməramlılar. Belə olan halda da konsulluğun təcili sürətdə açılmasına ehtiyac qalmadı.
Bu sözləri Axar.az-a açıqlamasında politoloq Asif Nərimanlı deyib.
“Şuşada konsulluq məsələsi bizə əvvəl birmənalı olaraq siyasi baxımdan lazım idi. Çünki 44 günlük müharibədən sonra Qarabağda separatçılar qalmışdı və əlavə olaraq xüsusi ilə Rusiya sülhməramlılarının orada olması bizə təhdidlər yarada bilərdi. Amma indi separatçılar da, sülhməramlılar da qalmayıb. Buna görə də konsulluğun açılması sadəcə texniki məsələdir. Şəhər tamamilə qurulduqdan sonra konsulluq da açılacaq. Sadəcə, bir az səbir etmək lazımdır”, - politoloq bildirib.
Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyeva rəsmi instaqram səhifəsində 1 İyun – Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Günü münasibətilə paylaşım edib.
Paylaşımda deyilir:
"Balaca soydaşlarımızı 1 İyun - Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Günü münasibətilə səmimi-qəlbdən təbrik edirəm! Hər bir uşağa möhkəm cansağlığı və xoşbəxtlik arzulayıram! Qəlbinizdən sevinc, üzünüzdən təbəssüm əskik olmasın! Uca Allah sizi qorusun!"
Həm ABŞ və Qərb, həm də Rusiya yekun sülh sazişinin imzalanmasına platforma təqdim etməklə, Cənubi Qafqaza geopolitik müdaxilə mexanizmləri qazanmağı hədəfləyir... Çünki buna nail olan tərəf, uzun müddət orbitr statusu ilə sülh sazişi üzərindən regionda özünün geopolitik maraqlarını diqtə şansı əldə edə bilər, bu, Cənubi Qafqazın gələcək inkişaf perspektivlətinə ən ciddi təhdiddir...
Ermənistan ölkədaxili xaosa doğru sürüklənir. “Kilsə qiyamı”nın ssenari müəllifləri kütləvi etiraz aksiyalarını artıq küçə iğtişaşlarına çevirməyə çalışırlar. Ən önəmli məqam isə Ermənistanın siyasi lider qıtlığı yaşamasıyla bağlıdır. Hər halda, erməni toplumu bir keşişin liderliyini qəbul edərək, onun arxasınca gedəcək inkişafdan uzaqlaşıb. Keşiş Baqrat isə intellektsizliyi ucbatından yalnız öz təlimatçılarının sifarişlərini icra etməyə məhkumdur. Və əslində, onu elə məhz bu səbəbdən, kütlənin önünə çıxarıblar.
Onu da qeyd etmək lazımdır ki, Ermənistanda küçə iğtişaşları və hüquq-mühafizə orqanları ilə birbaşa toqquşmalar üçün ilk addımlar artıq atılıb. Belə ki, polisləri “hər şeyə görə başınızla cavab verəcəksəniz” təhdidi ilə hədələyən keşiş Baqrat tərəfdarlarına Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyinə hücum göstərişi də verib. Yəni, indi Paşinyan hakimiyyəti dövlət qurumlarını erməni kilsəsinin birbaşa hücumundan da qorumaq məcburiyyətindədir. Və bu proses nəzarətdən çıxarsa, Paşinyan hakimiyyətinin siyasi mövqeləri ciddi şəkildə zəifləyə bilər.
Təbii ki, “kilsə qiyamı”nın arxasında dayananların Ermənistanın sərhədlərindən kənarda olduğu qətiyyən şübhə doğurmur. Erməni diasporunun “kilsə qiyamı”nı maliyyələşdiridiyi barədə məlumatlar mövcuddur. Eyni zamanda, Qarabağ klanının etiraz dalğasında əsas sosial baza rolunu öz üzərinə götürməsi isə Rusiyanın da bu prosesin içində olduğunu təxmin etməyə tamamilə imkan verir. Hər halda, həm Qarabağ klanına, həm də erməni kilsəsinə Rusiya xüsusi xidmət servislərinin nəzarət etdiyi inkaredilməz reallıqdır. Və bu baxımdan, Qərbin Paşinyan hakimiyyətinə daxili siyasi hesablaşmalarda ciddi dəstək verə bilməməsi vəziyyəti daha da qəlizləşdirir.
Əslində, Paşinyan hakimiyyəti hazırda son dövrlərdə yol verdiyi kobud geopolitik səhvlərin girovuna çevrilmiş kimi görünür. Çünki rəsmi İrəvan Ermənistanda sabitliyin və dövlətçiliyin gələcək taleyinin məhz qonşularla münasibətlərin normallaşdırılmasından asılı olduğunu anlamaqda çətinlik çəkdi. Rusiyanın Ukrayna savaşında ağır vəziyyətə düşməsindən cəsarətlənərək, Ermənistanın Qərbə “qaçırılması”na cəhd göstərdi. Və bunun yaxın onilliklərdə mümkün ola bilməyəcəyini doğru hesablaya bilmədi.
Əksinə, Paşinyan hakimiyyəti ABŞ və Avropa Birliyinin reallıqdan uzaq vədlərinə uyaraq, Cənubi Qafqazda sülh prosesini pozmağa daha çox üstünlük verdi. ABŞ, Avropa Birliyi və Fransanın geopolitik maraqlarının icrasıyla məşğul oldu. Nəticədə Azərbaycanla yekun sülh sazişinin imzalanması ilə bağlı zamanı itirmiş oldu. Düzdür, indi rəsmi İrəvan bu kobud səhvini artıq anlayaraq, yaxın aylarda sülh sazişinin imzalanmasının mümkünlüyünü qabardır. Ancaq Ermənistandakı daxili siyasi-ictimai xaos davam etdikcə, Paşinyan hakimiyyətinin buna nail olması o qədər də asan məsələ təsiri bağışlamır.
Belə anlaşılır ki, regionla sülh sazişini əngəlləməklə Azərbaycana qarşı revanş üçün zaman qazanmağa çalışan Paşinyan hakimiyyəti əslində, buna nail olmayıb. Əksinə, qazanmağa çalışdığı zamanı itirib və indi erməni kilsəsinə qarşı həlledici savaşa başlamaq məcburiyyətində qalıb. Halbuki, Paşinyan hakimiyyətinin erməni kilsəsinə qalib gəlməsi belə, Ermənistanın gələcək taleyini xilas etmək üçün yetərli olmaya bilər. Və bunun üçün rəsmi İrəvan həm də Ermənistanın yalnız öz regional maraqları barədə düşünən beynəlxalq himayədarlarının təsirindən də çıxmalıdır.
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan “Ermənistan xarici təsirlərdən nə qədər tez uzaqlaşarsa, sülhə də bir o qədər yaxınlaşa bilər” mesajını verməklə, Paşinyan hakimiyyətinin düşdüyü durumu tam dəqiqliyi ilə ifadə edib. Eyni zamanda, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev də sülh prosesində yalnız öz geopolitik maraqlarını düşünən regiondan kənar vasitəçilərin iştirakının əngəlləyici faktor olduğuna diqqəti çəkib. Və Azərbaycan-Ermənistan sülh danışıqlarının məhz ikitərəfli formatda aparılmasının daha perspektivli olduğunu vurğulayıb.
Məsələ ondadır ki, ABŞ və Qərbin Rusiya ilə beynəlxalq qarşıdurması Cənubi Qafqaz regionunda məhz Azərbaycan-Ermənistan sülh danışıqları prosesinin üzərinə yüklənib. Hər iki tərəf Cənubi Qafqazda uğrunda mübarizəni qazanmaq üçün regional sülh prosesinə nəzarəti ələ keçirtməyə can atır. Üstəlik, hər iki tərəf öz cəhdlərini məhz Ermənistana təzyiqlər sayəsində nail olmağa çalışır. Və bu, Ermənistanın regionda “zəif bənd” olduğunu göstərir.
Maraqlıdır ki, ABŞ və Qərb yekun sülh sazişinin məhz Avropa məkanında imzalanmasını Ermənistana diqtə edir. Rusiya isə buna əngəl olmaq üçün Ermənistandakı revanşist-radikal qüvvələri kütləvi iğtişaşlara sövq etməklə, bu ölkədə “xaosun diktaturası”nı qurmağa çalışır. Halbuki, yekun sülh sazişinin həm Avropa məkanında, həm də Rusiyada imzalanması Azərbaycanın və Ermənistanın maraqlarına ziddir. Eləcə də, ümumiyyətlə, Cənubi Qafqazın gələcək imkişaf perspektivləri baxımından, qətiyyən sərfəli deyil.
Səbəb isə çox sadədir. Həm ABŞ və Qərb, həm də Rusiya yekun sülh sazişinin imzalanmasına platforma təqdim etməklə, Cənubi Qafqaza geopolitik müdaxilə mexanizmləri qazanmağı hədəfləyir. Çünki buna nail olan tərəf, uzun müddət orbitr statusu ilə sülh sazişi üzərindən regionda özünün geopolitik maraqlarını diqtə etmək şansı əldə edə bilər. Ona görə də, rəsmi Bakının mövqeyi daha proqmatik xarakter daşıyır. Və rəsmi İrəvan regiondan kənar təsirlərdən xilas ola bilərsə, yekun sülh sazişinin məhz Azərbaycan-Ermənistan sərhəd bölgəsində vasitəçilərin iştirakı olmadan imzalanması ən sərfəli variantdır.(Yeni Müsavat)
Ermənistanda vətəndaş itaətsizliyinə çağıran, Nikol Paşinyan hökumətindən istefa tələb edən keşiş Baqrat Qalstanyanla (Srbazan) bağlı maraqlı məlumat yayılıb. Bəzi erməni mənbələri və sosial şəbəkələrdə yayılan məlumatlara görə, ikili vətəndaşlığı olan Erməni Apostol Kilsəsinin nümayəndəsi Baqrat Qalstanyan hazırda Bakıda həbsdə saxlanılan milyarder Ruben Vardanyana yaxın adam hesab olunur. Hətta etirazçı keşişi oliqarx Ruben Vardanyanın “səlahiyyətli nümayəndəsi” adlandıranlar da var. (Modern.az)Qeyd edilir ki, vaxtilə Rusiyada təlimatlandırılaraq Qarabağa göndərilən, Xankəndidə separatçılara “dövlət naziri” təyin olunan Ruben Vardanyan daha sonra İrəvana yüksək posta transfer olunacağı anı gözləyirdi. Lakin Vardanyanın planlarını pozan Nikol Paşinyan buna imkan vermədi.
Hazırda Ruben Vardanyan həbsdə olmasına baxmayaraq, Baqrat Qalstanyan vasitəsilə Ermənistanda hakimiyyət dəyişikliyinə nail olmaq istəyir. Bu məsələdə erməni diasporu və bir sıra erməni iş adamlarının keşiş Qalstanyana dəstək verdiyi bildirilir. Təbii ki, Rusiya da baş verənlərə seyrçi qalmır və etirazçıları dəstəkləyir.
Yada salaq ki, Vardanyan ötən il Qarabağda saxlanılaraq Bakıya gətirilib. Ona Cinayət Məcəlləsinin 214-1 (terrorçuluğu maliyyələşdirmə), 279.3 (qanunvericiliklə nəzərdə tutulmayan silahlı birləşmələrin və ya qrupların yaradılmasında və fəaliyyətində iştirak etmə) və 318.1-ci (Azərbaycan Respublikasının dövlət sərhədini qanunsuz olaraq keçmə) maddələri ilə ittiham verilib. Bu yaxınlarda cinayət işi üzrə istintaqın aparıldığı Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti İstintaq Baş İdarəsinin vəsatətinə Səbayel Rayon Məhkəməsində baxılıb və Vardanyan barəsində həbs-qətimkan müddəti daha 5 ay uzadılıb.
Bakıda həbsdə saxlanan Vardanyanın keşişə dəstək verməsi mümkünmü və mümkündürsə, hansı vasitələrlə edə bilər? Milyarderin pulları Ermənistanda hakimiyyət dəyişikliyi etmək gücündədir?
“Alyans” Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Abutalıb Səmədov “Yeni Müsavat”a bildirdi ki, keşiş Baqrat Qalstanyana erməni iş adamlarının kömək etdiyi şübhə doğurmur. Eyni zamanda Rusiya da onun arxasında dayanıb: “Rusiya hamıdan çox istəyir ki, Paşinyan hakimiyyətdən uzaqlaşdırılsın. Bu qədər maliyyə vəsaiti olmasa, dılğır bir keşişin az qala hər gün müəyyən sayda insanları etiraz aksiyalarına, küçəyə çıxarması asan deyil. Deməli, bu prosesə kənardan dəstək var. Burada Ruben Vardanyanın rol oynadığı da şübhə doğurmur. Vardanyan özü Bakıda təcridxanada olsa da təbii ki, onun Rusiyada böyük miqdarda vəsaitləri, bu vəsaitləri idarə edən ailəsi, adamları var. Həmin vəsaitlər üzərində sərəncam vermək imkanı Ruben Vardanyanın həyat yoldaşındadır. Vardanyana məxsus pullardan şübhəsiz ki, Nikol Paşinyana qarşı proses üçün də istifadə edilir. Bu, Nikol Paşinyanı yıxmaq üçün kifayət edərmi? Güman ki, kifayət etməyəcək. Çünki Nikol Paşinyan hərəkatın qarşısını zorakılıqla alacaq, Ruben Vardanyanın planları pozulacaq, Baqrat həbs olunacaq. Baqrat Qalstanyan özünü artıq tamamilə həyasız aparır, avantürist keşişdir. Çox güman ki, onun bu avantürist fəaliyyəti yaxın günlərdə tamamlanacaq. Əks halda, proses uzansa, Nikol Paşinyan ciddi problemlərlə üzləşə bilər. Bu cür başıpozuqluğu artıq bundan sonra uzatmaq olmaz. Nikol Paşinyan bunun qarşısını qətiyyətlə tezliklə almalıdır. Paşinyanın başqa yolu yoxdur. İlk növbədə Baqrat həbs olunmalıdır. Yəqin ki, yaxın günlərdə biz bunun şahidi olacağıq”.
Siyasi şərhçi Əli Orucov isə bildirdi ki, keşiş Baqrat revanşistlərin və Ermənistan-Azərbaycan arasında normallaşmanı pozmaq istəyən xarici güclərin uğursuz layihəsidir. Apostol kilsəsinin erməni ideologiyasının təbliğində önəmli rol almasına baxmayaraq, hazırkı dönəmdə onun normallaşma prosesini poza biləcəyi ehtimalı yox səviyyəsindədir: “Onların indiki baş nazir Paşinyanı devirə biləcəyi də mümkün deyil. Paşinyan hakimiyyəti zəifdir, ardıcıl və sistemli xarici siyasət yürütmür, Rusiya ilə Qərb arasında vurnuxmaqdadır, ancaq Baqrat Qalstanyan erməni cəmiyyəti üçün cəlbedici və ümidverici fiqur deyil. Separatçıların keçmiş "dövlət naziri" Ruben Vardanyanın Kremlin layihəsi olması şübhə doğurmurdu. Ancaq rəsmi Bakının həm separatçılara, həm də Moskvaya davamlı təzyiqləri Ruben Vardanyan üzərindən qurulan layihəni pozdu. Milyardları, xarici havadarları onun Azərbaycanda həbs edilməsinə və istintaq orqanına təhvil verilməsinə mane ola bilmədi. Bu gün Ruben Vardanyanın özü bütün imkan və kanallarını işə salıb ki, Azərbaycanda ona qurulacaq ədalət məhkəməsindən xilas ola bilsin. Ona görə də Vardanyanın keşiş Qalstanyana dəstək verərək hakimiyyət dəyişikliyi edə biləcəyi ehtimal olunmur. Həm Baqrat, həm də Vardanyanın indiki məqamda bir-birilərindən maksimum istifadə etməyə çalışmaları mümkündür, lakin birgə qarşılarına qoyulan məqsədlərə çatmaq şanslarını görmürəm. Eyni zamanda onların maraq dairələri də fərqlidir. Tavuş arxiyepiskopu özünü artıq baş nazir kimi hiss edir, Ruben Vardanyan da həmin posta iddialıdır. Rusiya hər iki şəxsi ayrı-ayrılıqda istifadə edir. Vardanyanın milyardlarından və biznes şəbəkəsindən, Qalstanyanın isə kilsə əlaqələrindən, ermənilərin üzərindəki ənənəvi kilsə təsirindən yararlanmaqla Paşinyanın əl-qolunu bağlamaq niyyəti güdür".
Ə.Orucov qeyd etdi ki, Paşinyan arxiyepiskopun şıltaqlığına, təhrikinə maksimum dərəcədə tolerantlıq nümayiş etdirir. Amma bu sonsuzadək davam etməyəcək: “Moskva Ermənistanda xaosun, qarşıdurmanın olmasında maraqlı deyil. Sadəcə, prosesləri nəzarətdə saxlamaq onun üçün daha uyğundur. Baqrat Qalstanyandan da "xortdan" obrazı yaratmaqla Paşinyanı tərəddüdə saxlayır. Odur ki, erməni baş nazirinin də, Ermənistanın da xilası Azərbaycanla normallaşma sürəcinin tezliklə başa vurulmasından asılıdır".