|
"Digər aylarda olduğu kimi Ramazan ayında da nizamlı qidalanmaq olduqca vacibdir. Belə ki, Ramazanda orqanizmimiz 16-18 saat aclıq müddəti yaşayır və bir çox insanlarda fiziki aktivlik azalmış olur. Ona görə də imsak və iftarda istifadə olunan qidalar və içkilər orqanizmin günlük enerji ehtiyacını qarşılamalıdır".
Bu sözləri Ölkə.Az-a açıqlamasında diyetoloq Vüsalə Tağıyeva deyib. O bildirib ki, uzun müddət aclıq zamanı qan şəkərində enmə, halsızlıq, baş ağrısı kimi əlamətlər ola bilir:
Susuzluq yaratmayacaq qidalar qəbul edin
"Belə ki, imsakda həcmi kiçik olan və iftara qədər tox saxlayan çox susuzluq hiss etdirməyəcək qidalar seçilməlidir. Məsələn, yumurta, süd və ya az duzlu pendirlər, yulaf, tam buğdadan hazırlanmış çörəklər, tərkibində proteini yüksək olan qidalar seçilməlidir.
Çünki onlar orqanizmi uzun müddət tox saxlayır. Eyni zamanda fındıq, qoz, badam kimi yağlı toxumlar da çiy halda istifadə oluna bilər. Bu qidalar həm proteinlə, həm də yağla zəngindir və uzun müddət də tox saxlama qabiliyyəti var. Eyni zamanda mədədə kiçik bir hissəni tutduğu üçün həzmi də daha rahat olur. Ümumiyyətlə, imsak zamanı çalışmaq lazımdır ki, həddən artıq yemək yeyilməsin. İnsanlar 16-18 saat ac qalacaqları üçün səhvən düşünürlər ki, imsakda çox yemək yemək lazımdır".
Mədə-bağırsaq problemlərindən qorunmağın yolu
Diyetoloqun sözlərinə görə, orqanizmdə yaranacaq problemlərin qarşısını almaq üçün bəzi məsələlərə diqqət yetirmək lazımdır:
"İftarda da həddən artıq qida qəbul etdikdə bu, həzmsizlik, mədədə yanma, turuşuluq kimi problemlərlə nəticələnir. İftarda birdən-birə yeməyə başlamamaq lazımdır. Qidaları çoxlu çeynəmək çox vacibdir. Çünki birdən birə çoxlu qida çeynənilmədən mədə bağırsaq sisteminə düşdükdə bu, qan şəkərinin anidən yüksəlməsinə və həzmsizliyə yol aça bilər".
Tərlədəcək fiziki aktivlikdən uzaq durun
V.Tağıyevanın Ramazan ayında fiziki aktivliyi davam etdirməyin əhəmiyyətinə də diqqət çəkib:
"Lakin bu, ağır fiziki aktivlik olmamalıdır. Yəni ki, çox suya olan ehtiyacınızı artıracaq, həddən artıq tərlədəcək fiziki aktivlik seçilməməlidir. Metobolizmanı da sürətləndirmək üçün yüngül tempolu yürüyüşlər məsləhətlidir".
Enerjisi yüksək olan və lifli qidalara üstünlük verin
Mütəxəssis iftarda hansı qidalara üstünlük verilməsi ilə bağlıs suallara da aydınlıq gətirib:
"Orucun xurma kimi tərkibində lifi yüksək olan qida və su ilə açılması qan şəkərini nizamlamağa kömək edə bilər. İftar çox duzlu olmyan zeytunla da açıla bilər. Oruc açıldıqdan sonra 15-20 dəqiqə fasilə vermək olar. Şorbalarla iftara başlamaq daha məsləhətlidir. Çalışmaq lazımdır ki, iftarda salat, qatıq və ya ayran mütləq şəkildə masada olsun. Qəbizlik riskini azaltmaq, eyni zamanda qan şəkərinin anidən yüksəlməsinin qarşısını almaq üçün tam taxıllı çörəklər, bulqur, qarabaşaq kimi tərkibində lifi yüksək olan qidalar da süfrədə yer almalıdır. Qızartamalara və un məmulatlarına,o cümlədən şirniyyatlara daha az yer vermək lazımdır. Onların yerinə südlü şirniyyatlar, meyvə və ya meyvəli şirniyyatlar seçilməlidir".
Bişirmə texnikası da önəmlidir.
"Belə ki qızartmalar və ya qovurma yerinə daha çox soyutma, buğlama və ya sobada bişmiş yeməklərlə qidalanmaq daha məqsədəuyğundur", - V.Tağıyeva əlavə edib.
Şuşada son 30 ildə ilk dəfə yamac paraşütündən (paraplan) uçuş həyata keçirilib.
Yol-xeber.az xəbər verir ki, bu barədə Şuşa Şəhəri Dövlət Qoruğu İdarəsinin İdarə Heyətinin sədri Məftun Abbasov “Twitter” hesabında məlumat yayıb.
“Tovuz döyüşlərindən sonra orduya könüllü yazıldım, 44 günlük Vətən müharibəsində iştirak elədim. Füzuli, Xocavənd istiqamətində ağır yaralandım. Qolumda, ayağımda, boynumda qəlpə yaraları var, səhhətim mənə işləməyə imkan vermir. Buna baxmayaraq 1 il 6 aydır ki, əlillik dərəcəsi ala bilmirəm”.
Bu şikayətlə “Qafqazinfo”ya Vətən müharibəsi qazisi Davud Bağırzadə müraciət edib. Qazinin sözlərinə görə, onu ağır yaralı vəziyyətdə ön cəbhədən Füzuli Mərkəzi Rayon Xəstəxanasına təxliyə edərək əməliyyat ediblər.
Sonra Mingəçevir xəstəxanasına göndərilib, bağırsaq və qaraciyərindən əməliyyat olunub. Daha sonra Bakıda Hərbi Hospitalda müayinələrdən keçib və lazımi sənədlərini alıb: “Mənə deyirlər ki, sizin xəstəliyinizə əlillik təyin olunmur. Nə etməli idim, ölməli idim? Qarnımda 20 tikiş var, qolumda qan işləmir, rahat hərəkət etdirə bilmirəm. Həm də hissiyat yoxdur. Ayağım da axsayır. Belimdə o qədər ağrılar var ki, səhərə qədər yata bilmirəm. Belim ağrımasın deyə taxta üzərində yatıram. İndi vəziyyətimə görə işləyə bilmirəm. Mənə 80 manat təqaüd verilir. O da heç dərmanlarıma kifayət eləmir, mən hər gün dərman atıram. O qədər əsəbi olmuşam ki, evimdə mənimlə rahat danışa bilmirlər.
Atam rəhmətə gedib, anam və bacımla qalırıq. Bacım ödənişli təhsil alır, onun üçün pul lazımdır. 27 yaşım var, indiyə kimi heç kimdən 1 manat pul istəməmişəm. Amma indi bu vəziyyətə düşmüşəm. Mən də işləyə bilmirəm ki, özümə baxım...”
Qazi yaralı halda çəkilmiş fotoşəkillərini də redaksiyamıza göndərib. Görüntülərin həssas insanlara təsir edə biləcəyini nəzərə alıb yayımlamırıq.
Məsələ ilə bağlı ƏƏSMN-in Dövlət Tibbi-Sosial Ekspertiza və Reabilitasiya Agentliyinə müraciət etdik. Qurumun mətbuat xidmətinin rəhbəri Tural Qurbanov sorğumuza cavab olaraq qazinin mart ayında əyani müayinə edildiyini və əlilliklə bağlı müraciətinə imtina verildiyini bildirib: “Vətən müharibəsi iştirakçısı Bağırzadə Davud Rasim oğlu 01.03.2022-ci ildə Dövlət Tibbi-Sosial Ekspertiza və Reabilitasiya Agentliyində əyani müayinə edilib.
Müəyyən edilib ki, aidiyyəti qurum tərəfindən təqdim edilən sənəddə D.Bağırzadə barəsində “Hərbi əməliyyatlar nəticəsində digər növ partlayışlarla və ya qəlpələrlə törənmiş zədələnmələr, nazik bağırsağın zədələnməsi ilə müşayət olunan kor qəlpə yaralanması” diaqnozu qeyd edilib. Müayinə zamanı D.Bağırzadənin orqanizmində əlillik təyinatına əsas yaradan ağırlaşmalar olmadığı müəyyən edilib və bu səbəbdən əlillik təyin edilməsindən imtina qərarı verilib”.
Qeyd edək ki, Davud Bağırzadə Vətən müharibəsində göstərdiyi şücaətə görə Xocavənd və Füzulinin azad olunmasına görə medalları ilə təltif olunub.
Gülnar Əliyeva
Aprelin 8-də Bakı və Sumqayıt şəhərləri, eləcə də Abşeron rayonu üzrə pensiyaların ödənişinin həyata keçirilməsi nəzərdə tutulub.
Bu barədə Dövlət Sosial Müdafiə Fondundan bildirilib.
Qeyd edək ki, 2022-ci il üzrə verilməsi nəzərdə tutulan 200 manat maddi yardımın növbəti rüb üzrə ödəniləcək 50 manatı da aprel ayınının pensiyasının üzərinə əlavə olunacaq. Güzəştli şərtlərlə pensiya hüququna malik şəxslərin pensiyaları bu ay da qrafik üzrə ödəniləcək.
Azərbaycan Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı İlham Əliyevin göstərişinə əsasən Azərbaycan Ordusunda şəxsi heyətin peşəkarlıq səviyyəsinin artırılması istiqamətində görülən işlər davam etdirilir.
Bu barədə Müdafiə Nazirliyindən məlumat verilib.
"Efes-2022" çoxmillətli təlimə hazırlıq mərhələsi çərçivəsində hərbi qulluqçularımız dəniz yolu ilə düşmən arxasına sızma, sahil xəttinin minalardan təmizlənməsi, şərti düşmənin sahildə yerləşən hərbi obyektinə basqın və terrorçuların zərərsizləşdirilməsi üzrə fəaliyyətləri icra ediblər.
Qeyd edək ki, 2022-ci ilin may-iyun aylarında Türkiyə Respublikasının İzmir şəhərində keçiriləcək "Efes-2022" çoxmillətli təliminin dörd mərhələdə keçirilməsi planlaşdırılır.
Bundan başqa cari il ərzində hərbi qulluqçularımızın digər müxtəlif beynəlxalq təlim və seminarlarda, o cümlədən konfranslarda iştirakı da nəzərdə tutulub.
Bakı metro stansiyalarının qarşısında qalaq-qalaq və çiyələk dolu yeşiklər göz oxşayır.
Satıcılar çiyələyin 1 kiloqramını 2 manata təklif edir. Amma buna baxmayaraq, alıcılar ilin-günün bu çağında mövsümünə görə belə ucuz satılan çiyələk məhsullarının yanından düz keçir.
Aprel ayında çiyələyin belə ucuz satılmasına səbəb nədir?
Kənd təsərrüfat məhsulları üzrə ekspert Vahid Məhərrəmov “qaynarinfo”ya açıqlamasında bunun səbəbini ölkədə çiyələk yetişdirənlərin sayının çox olması ilə əlaqələndirib:
“İstehsalçılar düşünür ki, bazara böyük həcmdə çiyələk çıxacaq. Əslində 2 manat normal qiymətdir. Bir də baxır, kim onu necə və hansı şəraitdə yetişdirib. Onun məhsulunun maya dəyəri də neçəyə başa gəlirsə, ona uyğun qiymət təyin edilir.
Əslində, məhsulun qiymətini bazar müəyyən edir. Qoyduğu qiymət o demək deyil ki, ona sata biləcək. Çiyələk tez xarab olur. İndi alıcılıq qabiliyyəti də aşağıdır.
İnsanlar əsas kartof, soğan və südə üstünlük verir. Ağıllı sahibkarlar çalışır ki, məhsulu tez satsınlar. İndi çiyələk istehsal etmək əvvəlki kimi çətinlik törətmir”.
İqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli isə bildirib ki, məntiqlə aprel ayında kilosu 2 manata çiyələk olmaz:
“Bu, haradan gəlib, necə gəlib bunu artıq aidiyyəti orqanlar araşdırmalıdır. Ərzaqların və məhsulların küçədə satışı ilə bağlı müəyyən prosedurlar var. Onun istehsalı ilə bağlı arayış olmalıdır. Bu gün Rusiyaya mal göndərmək çətinləşib. Ola bilsin ki, Rusiya üçün nəzərdə tutulubmuş, xarab olmasın deyə tez-bazar satışa çıxarıblar”.
“Keçən iclasda da qeyd etmişdim ki, Bakı-Quba yolu ilə bağlı ciddi tədbirlər görülsün. Daha sonra Baş nazir və nazir müavini ilə görüşdüm və yolların bərpası üçün vəsaitin ayrılmasını xahiş etdim. Lakin bir neçə gün öncə o yolla Qubaya, Xaçmaza getdim. Yollar yenə də bərbad vəziyyətdədir və o yola getmək mümkün deyil".
Bu fikirləri Milli Məclisin bu gün keçirilən plenar iclasında millət vəkili Vahid Əhmədov qeyd edib.
"Alternativ yolun çəkilməsi isə çözüm deyil. İstər Baş nazir, nazir müavinləri istərsə də, nazirlərin Quba, Qusar, Xaçmazda villaları var və həftədə bir dəfə o yoldan istifadə edirlər. Ora turizm zonasıdır. O yolu bir dəfə gedən adam bir də getmək istəmir. Baş nazir, onun müavini bilirsə və bunu həll etmirsə, məcburuq ki, biz Prezidentə müraciət edək”, - o bildirib.
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti (BŞİH) və “Azəriqaz” İstehsalat Birliyinin məsul nümayəndələrindən ibarət yaradılmış xüsusi qruplar paytaxtın ictimai-iaşə obyeklərində monitorinqlərə başlayıblar.
Bu barədə BŞİH-in Mətbuat Xidmətindən məlumat verilib.
Monitorinqlərin məqsədi bu obyektlərdə real vəziyyətin yerində öyrənilməsi, gələcəkdə baş verə biləcək hadisələrin qarşısının alınması və burada çalışan işçilərininin maarifləndirilməsidir.
İlk növbədə mütəxəssislər tərəfindən obyektlərin mətbəx və digər sahələrinə baxışlar keçililib, orada olan qaz balonları və digər qızdırıcıların, elektrik təsərrüfatının, havalandırma və digər sistemlərin vəziyyəti araşdırılıb.
Zirzəmi və yaşayış binasının birinci mərtəbəsində yerləşən bəzi obyektlərdə qaz balonlarından istifadə edilməsi, həmçinin bura rezin və digər materiallardan hazırlanan şlanqlar vasitəsi ilə çəkilən qaz xətləri aşkar edilib və bu nöqsanlar obyekt rəhbərliyinin nəzərinə çatdırılıb.
Eyni zamanda, təhlükəsizlik texnikası qaydaları tələblərinə düzgün riayət edilməsi və digər məsələlələ bağlı obyektlərin işçi heyəti ilə maarifləndirici söhbətlər aparılıb.
Monitorinqlərin ilk olaraq mərkəz ərazidə və yaradılan digər qruplar tərəfindən bütün paytaxtın ictimai-iaşə və digər xidmət obyektlərində aparılması nəzərdə tutulub.
Monitorinqlərin nəticələri yekunlaşandan sonra sahibkarlarla müvafiq seminarların keçirilməsi nəzərdə tutulub.
“Bakı Metropoliteni” QSC-nin əməkdaşlarının əməkhaqları artırılıb. Modern.az-ın əldə etdiyi məlumata görə, artım barədə qərar ötən ay verilsə də, yanvar, ferval aylarına da şamil edilib.
“Bakı Metropoliteni” QSC-nin Mətbuat xidmətinin rəhbəri Bəxtiyar Məmmədov Modern.az-ın sorğusuna cavab olaraq faktı təsdiqləyib.
O bildirib ki, “Bakı Metropoliteni” QSC-nin sədri Zaur Hüseynovun əmrinə əsasən əməkhaqları 20 faiz artırılıb:
“Əmr mart ayında verilib. Buna baxmayaraq, artım yanvar və fevral aylarına da şamil edilib.