 |
|
Bu gün bütün dünyada müşahidə olunan qlobal əhəmiyyətli hadisələrin getdikcə daha çox ziddiyyətli xarakter alması, yeni dünya düzəni kimi təqdim edilən, əslində isə qlobal güclərin öz təsir dairələrini genişləndirmək uğrunda apardıqları mübarizənin növbəti şəkildəyişməsi olan proseslərin planetin müxtəlif nöqtələrində mütəmadi olaraq yeni münaqişə ocaqlarının yaranması ilə müşayiət olunması dünyada yeni güc mərkəzlərinin yaranmasını şərtləndirir. Xüsusilə dünya liderliyinə iddialı olan bəzi Qərb ölkə rəhbərlərinin son vaxtlar islamofob və türkəfob əhval-ruhiyyəli fikirləri qlobal miqyasda təlqin etmək cəhdləri hadisələrin hər an proqnozlaşdırıla bilinməyəcək məcraya keçə bilmə ehtimalını getdikcə yüksəldir. Belə bir vəziyyətdə Azərbaycan Prezidentinin Türk dünyasının vahid ailə olaraq öz birliyini daha da gücləndirməsinin, iqtisadi və hərbi qüdrətini artırmasının vacibliyini vurğulayan bəyanatları getdikcə daha çox özünün aktuallığı və məqsədyönlüyü ilə diqqətləri cəlb edir. Azərbaycan özünün zəngin enerji resurslarını və coğrafi yerləşməsindən yaranan üstünlükləri Türk dünyasının daha da güclənməsi naminə səfərbər edərək bu istiqamətdə mühüm təşəbbüslərlə çıxış edir. Eyni zamanda da ölkəmiz bütün dünyada sülhün və davamlı inkişafın bərqərar olması istiqamətində səylərini davam etdirir. Bütün bunlar Azərbaycanın ən nüfuzlu beynəlxalq təşkilatların işinə getdikcə daha intensiv şəkildə cəlb olunmasını şərtləndirir.
Bugünkü buraxılışımızda Azərbaycanın ilk növbədə Türk Dövlətləri Birliyinin dünyanın aparıcı güc mərkəzlərindən birinə çevrilməsi prosesində önəmli rolu, ölkəmizin Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı kimi aparıcı beynəlxalq təsisatlarla qurduğu tərəfdaşlıq və dostluq münasibətləri, eləcə də ölkə ictimaiyyətini maraqlandıran bir sıra digər mövzular barədə aia.az-ın suallarını Milli Məclisin deputatı, Parlamentin Hesablayıcı Komissiyasının sədri, Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı Parlament Assambleyasının sədr müavini, Azərbaycan Ağsaqqallar Şurasının sədri, iqtisad elmləri doktoru, professor Eldar Quliyev cavablandırır.
- Xoş gördük Sizi, Eldar müəllim. Yenidən Sizinlə görüşmək bizə çox xoşdur və bu müsahibəyə razılıq verdiyinizə görə Sizə bütün redaksiyamız adından dərin təşəkkürümüzü bildiririk. Əminəm ki, bugün regionumuzda və dünyada gedən prosesləri diqqətlə izləyən ictimai-siyasi xadim olaraq, Siz də Azərbaycanın Türk dünyasının daha da güclənməsinə yönəlmiş səylərini getdikcə artırdığının fərqindəsiniz. İlk növbədə mən məhz bu tendensiya barədə fikirlərinizi öyrənmək istərdim. Bu siyasət ölkəmizə nə vəd edir?
- Mən də sizi ürəkdən salamlayıram və yenidən görüşməyimizdən məmnun olduğumu bildirmək istəyirəm.İlk növbədə birmənalı olaraq bu danılmaz və təkzibolunmaz həqiqəti diqqətə çatdırmağı özümə borc bilirəm ki, bu gün Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevin həyata keçirdiyi istər daxili, istərsə də xarici siyasətin hər bir istiqaməti yalnız və yalnız Azərbaycanın milli mənafelərinin, xalqımızın maraqlarının təmin olunmasına xidmət edir. O cümlədən ölkəmizin Türk dünyasının daha da güclənməsinə yönələn səyləri də təbii ki, istisna deyil. Müasir dünyada güc amilinin getdikcə daha çox həlledici faktor kimi çıxış etməsi Türk dövlətləri arasında olan dostluq və qardaşlıq əlaqələrinin gücləndirilməsini vacib şərt kimi önə çəkir. Azərbaycanın xarici siyasətinin əsas prioritet istiqaməti də məhz bu məqsədə xidmət edir. Məhz bu baxımdan iyulun 6-da Şuşada keçirilmiş Türk Dövlətləri Təşkilatının Dövlət başçılarının qeyri-rəsmi Zirvə görüşü də Türk dünyasının daha da güclənməsi istiqamətində atılmış növbəti mühüm addım kimi qiymətləndirilməlidir. Əlbəttə ki, Türk dünyasının birləşməsi sadəcə bizim deyil, bütün türkdilli xalqların gələcəyi üçün son dərəcə önəmlidir. Buna görə də Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv olan bütün ölkələr bu istiqamətdə böyük səylər göstərməlidirlər və bunu da edirlər. Öz növbəsində Azərbaycan üzv olduğu bütün digər beynəlxalq təşkilatlardakı kimi, Türk Dövlətləri Təşkilatında mühüm təşəbbüslərlə çıxış edir. Şuşada keçirilən qeyri-rəsmi Sammit də məhz bu təşəbbüslərdən biridir. Zirvə görüşündə çıxış edən cənab Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın həmişə Türk dünyasının sıx birləşməsi, onun siyasi, iqtisadi və hərbi qüdrətinin artması, qlobal arenada güc mərkəzinə çevrilməsi naminə ciddi səylər göstərdiyini diqqət mərkəzinə çəkdi və bildirdi ki, XXI əsr Türk dünyasının inkişafı əsri olmalıdır.
- Həqiqətən də cənab Prezident İlham Əliyev öz çıxışlarında Türk dünyasının bir ailə olduğunu və bizim başqa ailəmizin olmadığını hər zaman vurğulayır. Bununla belə Azərbaycanın xarici siyasətində bizimlə əməkdaşlıq etmək istəyən digər ölkələrlə də dostluq münasibətlərinin qurulması məsələsinə xüsusi önəm verilir...
- Əlbəttə ki, müasir dünyada, xüsusən də yeni dünya düzənin formalaşdığı və özəlliklə bu prosesin qlobal miqyasda kifayət qədər ağrılı bir şəkildə getdiyi bir dövrdə heç bir ölkə beynəlxalq aləmdən təcrid olunmuş formada nə inkişaf edə bilməz, nə də öz təhlükəsizliyini təmin edə bilməz. Azərbaycanın isə bütün bunlardan başqa digər vacib missiyaları da vardır. Məsələn, elə götürək bu gün dünyanın, xüsusən də Avropanın bir çox ölkələrində yaşayan soydaşlarımızın maraqlarının müdafiəsi məsələsini. Təbii ki, həmin ölkələrlə münasibətlər nə qədər yaxşı olarsa, orada yaşayan azərbaycanlıların da cəmiyyətdəki mövqeləri daha stabil və güclü olar. Başqa bir məsələ Azərbaycanın digər ölkələrlə əməkdaşlıq əlaqələrini inkişaf etdirməklə özünün beynəlxalq nüfuzunun yüksəlməsinə nail olmasıdır. Diqqət edirsinizsə, Azərbaycan xüsusilə son bir neçə ildə Avrasiya məkanında gedən proseslərə həqiqətən də böyük təsir imkanları əldə edib. Bu əlbəttə ki, digər amillərlə yanaşı həm də ölkəmizin Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasında artan rolu ilə, Avropa ilə Asiyanı qovuşduran mühüm tranzit ölkəsinə çevrilməsi ilə təmin olunur. Başqa sözlə desək, Azərbaycanın beynəlxalq arenada fəallığı ölkəmizə və xalqımıza böyük dividentlər qazandırır və bunu qətiyyən nəzərə almamaq olmaz.
- Eldar müəllim, bu ilin may ayında Azərbaycana Slovakiya, Bolqarıstan, Belarus kimi ölkələrin rəhbərləri səviyyəsində edilən səfərlərin ölkələrimiz arasında ikitərəfli münasibətlərə nə kimi töhfə verəcəyi barədə qısa da olsa Sizin fikirlərinizi eşitmək bizim üçün çox maraqlı olardı...
- Tamamilə doğru qeyd etdiniz ki, son vaxtlar Azərbaycanla dostluq və əməkdaşlıq əlaqələrini qurmaq və inkişaf etdirmək istəyən ölkələrin sayı durmadan artır. Bu da əlbəttə ki, az öncə də qeyd etdiyim kimi, ilk növbədə cənab Prezident İlham Əliyevin həyata keçirdiyi uğurlu xarici siyasətin nəticəsidir. Məhz bu siyasətin nəticəsidir ki, bu gün Azərbaycanın Avropada strateji tərəfdaşları var və onların da sayı artmaqdadır. O cümlədən may ayının 7-də Slovakiya Respublikasının Baş naziri Robert Fitsonun Azərbaycana səfəri və səfər çərçivəsində strateji tərəfdaşlıq haqqında Birgə Bəyannamənin imzalanması ölkəmizin Avropada strateji tərəfdaşlarının sayının daha bir ölkə artmasına səbəb olacaq. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycan-Slovakiya sənədlərinin imzalanması mərasimindən sonra mətbuata Slovakiyanın Baş naziri ilə birgə verdiyi bəyanatında cənab Prezident İlham Əliyevxüsusi olaraq vurğuladı ki, imzalanmış Bəyannamə çox ciddi və ölkələrimiz arasında əlaqələri ən yüksək səviyyəyə qaldıran siyasi sənəddir. Bəyannamədə əks olunan maddələr tərəflərin niyyətini əks etdirir, eyni zamanda, gələcək əməkdaşlığın perspektivlərini də müəyyən edir.
-Siz tamamilə doğru olaraq Azərbaycanın Avropada strateji tərəfdaşlarının sayının getdikcə artmasını qeyd etdiniz. Bilirik ki, bu ölkələrdən biri də məhz Bolqarıstandır. Bu ölkə strateji tərəfdaşlığın Azərbaycan üçün hansı önəm kəsb etməsi məsələsini necə şərh edə bilərsiz?
- İlk növbədə deməliyəm ki, 2015-ci ildən strateji tərəfdaşımız olan Bolqarıstanla əlaqələrin formalaşmasında Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevlə Bolqarıstan Prezidenti Rumen Radevin şəxsi münasibətləri, dövlət başçılarının müntəzəm xarakter daşıyan görüşləri mühüm rol oynayır. Bu görüşlərin, qarşılıqlı səfərlərin hər biri iki ölkə arasında əməkdaşlığın möhkəmlənməsinə və şaxələnməsinə xidmət edir. Təsadüfi deyil ki, hazırda Bolqarıstan Azərbaycanı Cənubi Qafqazda və Qara dəniz regionunda prioritet, strateji və etibarlı tərəfdaş hesab edir. Əlbəttə ki, Prezident Radevin 8 may tarixində ölkəmizə növbəti rəsmi səfəri də bu tərəfdaşlığın dərinləşməsinə mühüm töhfə verəcək. Cənab Prezident İlham Əliyevin mətbuata verdiyi bəyanatda qeyd olunduğu kimi, Azərbaycan ilə Bolqarıstan arasında mövcud olan fəal və səmərəli dialoq bütün istiqamətlər üzrə əlaqələrin genişlənsinə və dərinləşməsinə möhkəm zəmin yaradır.Azərbaycan və Bolqarıstan çoxtərəfli institutlar vasitəsilə də uğurlu əməkdaşlıq edirlər. Məsələn, hər iki ölkə Azərbaycanın Bolqarıstan da daxil olmaqla Cənub-Şərqi Avropa ölkələri ilə əlaqələrinin inkişafına köməkedən Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının üzvüdür. Sofiya həmçinin Bakının NATO ilə tərəfdaşlığının intensivləşdirilməsini fəal şəkildə təşviq edir və Azərbaycanın təşəbbüslərini dəstəkləyir. Digər tərəfdən də Azərbaycanla əməkdaşlıq Bolqarıstanınuzun illər davam edən Moskvadan asılılığını azaltmaq üçün mühüm amil kimi çıxış edir. Məhz bu məqsədlə Bolqarıstan Azərbaycanla strateji enerji əməkdaşlığına başladı və Yunanıstan-Bolqarıstan İnterkonnektorunun tikintisi bu istiqamətdə həlledici addım oldu. Eyni zamanda da bu əməkdaşlıq təkcə Sofiyanın daxili tələbatı üçün yox, həm də Ukrayna müharibəsinə görə neqativ çağırışlarla üzləşmiş Avropanın daha geniş enerji təhlükəsizliyi üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.
- Eldar müəllim, yəqin mənimlə razılaşarsınız ki, Azərbaycanın keçmiş SSRİ-nin tərkibində olmuş ölkələrlə münasibətlərinin formalaşdığı müstəvi bir qədər fərqli formata malikdir. Bu baxımdan Azərbaycan-Belarus münasibətlərinin hansı məqamları daha çox diqqətinizi cəlb edir?
- Belarus Respublikası Azərbaycanın ənənəvi olaraq səmimi dostluq və əməkdaşlıq əlaqələri saxladığı ölkələrdən biridir. 70 il ərzində keçmiş SSRİ tərkibində müttəfiq respublikalar kimi mövcud olmaları əlbəttə ki, Belarus-Azərbaycan münasibətlərinə təsirsiz ötüşə bilməzdi. Qeyd olunmalıdır ki, Belarus hər zaman Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tam dəstəkləyib və hərbi sahədə ölkələrimiz arasında sıx əməkdaşlıq mövcuddur. Ümumiyyətlə ölkələrimiz arasında əlaqələr kifayət qədər geniş sahəni əhatə edir. Bura təhlükəsizlik, iqtisadi, siyasi və beynəlxalq arenada qarşılıqlı dəstək kimi strateji əhəmiyyətkəsb edən sahələr də aiddir. Şübhə yoxdur ki, Belarus Prezidenti Aleksandr Lukaşenkonun may ayının 16-da Azərbaycana etdiyi növbəti dövlət səfəri mövcud əlaqələrin daha da genişlənməsinə və dərinləşməsinə səbəb olacaq. Cənab Prezident İlham Əliyev mətbuata bəyanatla etdiyi çıxışında xüsusi olaraq vurğuladı ki, çox uzaq olmayan gələcəkdə Belarus-Azərbaycan münasibətlərinin yeni perspektivləri görünəcək, yeni müəssisələr və iş yerləri açılacaq, əməkdaşlığın yeni istiqamətləri müəyyənləşəcək. Dövlət başçısı həmçinin Belarus şirkətlərini Qarabağ və Şərqi Zəngəzur bölgələrinin bərpasında fəal iştirak etməyə dəvət etdiyini bildirdi. Əlbəttə ki, Belarusun zəngin şəhərsalma təcrübəsinin, müasir texnologiyalarının, aqroşəhərciklərin tikintisi təcrübəsinin Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş ərazilərində tətbiqi çox yüksək səmərə verə bilər. Bir sözlə Azərbaycan-Belarus münasibətlərinin bundan sonra daha yüksək dinamika ilə inkişaf edəcəyi heç bir şübhə doğurmur.
(ardı var...)
Söhbətləşdi: Azər Məmmədov
ƏVVƏLİ BURADA
Bugünkü buraxılışımızda Azərbaycanın ilk növbədə Türk Dövlətləri Birliyinin dünyanın aparıcı güc mərkəzlərindən birinə çevrilməsi prosesində önəmli rolu, ölkəmizin Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı kimi aparıcı beynəlxalq təsisatlarla qurduğu tərəfdaşlıq və dostluq münasibətləri, eləcə də ölkə ictimaiyyətini maraqlandıran bir sıra digər mövzular barədə aia.az-ın suallarını Milli Məclisin deputatı, Parlamentin Hesablayıcı Komissiyasının sədri, Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı Parlament Assambleyasının sədr müavini, Azərbaycan Ağsaqqallar Şurasının sədri, iqtisad elmləri doktoru, professor Eldar Quliyev cavablandırır.
- Məlumdur ki, Azərbaycanla dostluq və əməkdaşlıq əlaqələri saxlayan çox sayda Avropa ölkələri arasında Macarıstan xüsusi mövqeyə sahibdir. Bu mövqe digər amillərlə yanaşı həm də Orban hökumətinin Türk Dövlətləri Təşkilatının işində yaxından iştirakı ilə müəyyən edilir. Hətta bu mövqeyə görə Avropa İttifaqının rəhbərliyi tərəfindən açıq-aşkar qısqanclıq və narahatlıq hissləri də ifadə olunur. Bu barədə nə deyə bilərsiniz?
- Macarıstan 2018-ci ildən etibarən Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) müşahidəçi üzvüdür. Sizinlə tam razıyam ki, bu hal Qərb dairələrində olan bəzi mürtəce qüvvələri son dərəcə narahat edir. O cümlədən, bu ilin may ayının 15-də İstanbulda TDT-nin Baş katibi Kubanıçbek Ömüralıyev ilə Macarıstanın xarici işlər və beynəlxalq ticarət naziri Peter Siyartonun görüşü zamanı “Birgə fəaliyyət planı”nın imzalanması, Macarıstanın Baş naziri Viktor Orbanın Türk Dövlətləri Təşkilatının qeyri-rəsmi Şuşa Sammitində iştirakı və Sammit çərçivəsində Təşkilata üzv ölkələrin rəhbərləri ilə ikitərəfli formatda danışıqlar aparması Avropa İttifaqının xarici siyasət idarəsinin rəhbərliyi tərəfindən qeyri-adekvat qarşılanıb. Hətta Josep Borrel Viktor Orbanı türk dövlətlərinin zirvə toplantısına getməsinə görə tənqid etməkdən belə çəkinməyib. Əlbəttə ki, Sammitdə çıxış edən Macarıstanın Baş nazirinin Qərb və Şərq arasında əməkdaşlıq üçün TDT-ni çox mühüm təşkilat kimi gördüyünü bildirməsi, “regionda minlərlə insana sülh şəraitində yaşamaq imkanı verdiyinə” görə Azərbaycan prezidenti cənab İlham Əliyevə təşəkkür etməsi və belə bir fürsətin Avropada “mümkün qədər tez” yaranacağına ümid etdiyini deməsi anti-Azərbaycan əhval-ruhiyyəli Borreli narahat etməyə bilməz. Məlumdur ki, hazırda Macarıstanın Avropa İttifaqına iyul ayında başlayacaq sədrliyi dövründə TDT-Aİ əlaqələrinin inkişafı istiqamətində atılacaq addımlar və Macarıstanda keçirilməsi planlaşdırılan tədbirlər intensiv şəkildə müzakirə olunur. Bütün bunlar isə türkəfob əhval-ruhiyyəsini Avropada mümkün qədər daha geniş coğrafiyada yaymağa çalışan qüvvələrin planlarına uyğun gəlmir. Lakin bütün bunlara rəğmən, Macarıstan TDT və təşkilata üzv ölkələrlə çoxşaxəli əməkdaşlığını daha da gücləndirməkdə qətiyyətli olduğunu birmənalı şəkildə bəyan edib.
- Eldar müəllim, elə bilirəm Azərbaycanın xarici ölkələrlə əlaqələrinin, xüsusilə də iqtisadi əlaqələrinin formalaşmasında məhz enerji mənbələri amilinin əsas rol oynadığını söyləsəm səhv etmərəm. Keçən ayın əvvəllərində Bakıda növbəti dəfə keçirilmiş Bakı Enerji Həftəsi beynəlxalq tədbirini nüfuzunun getdikcə artmasını da bunun daha bir təsdiqi kimi qəbul etmək olarmı?
- Mən deyərdim ki, Bakı Enerji Həftəsi bu gün artıq təkcə regionda deyil, eləcə də bütün dünyada enerji sahəsində ən önəmli qlobal beynəlxalq platformalardan biri hesab olunur. İyun ayında keçirilmiş tədbir çərçivəsində Bakı Ekspo Mərkəzində 29-cu Beynəlxalq Xəzər Neft və Qaz – “Caspian Oil&Gas” və 12-ci Xəzər Beynəlxalq Energetika və Yaşıl Enerji – “Caspian Power” sərgilərinin açılışı olub. Məlum olduğu kimi, bu beynəlxalq tədbir hər il Xəzəryanı regionun əsas neft-qaz layihələrinin müzakirəsi və enerji təhlükəsizliyinin təmin olunması məqsədilə ən yüksək səviyyəli rəhbər işçiləri öz platformasında bir araya gətirir. Xəzər neft-qaz sərgisi ilk dəfə 1994-cü ildə keçirilib və o vaxtdan bəri Azərbaycanın enerji sektoruna birbaşa xarici sərmayənin cəlb edilməsində çox vacib rol oynayır. Bakı Enerji Həftəsi dövlətimizin enerji siyasətinin neft, qaz, emal, ixrac və əlbəttə ki, yaşıl enerji də daxil olmaqla bütün seqmentlərini əhatə edir. Etiraf olunmalıdır ki, bu gün Avropanın enerji təhlükəsizliyində ən önəmli və aparıcı rolu hələ də məhz təbii qaz təchizatı oynayır. Buna görə də Azərbaycanın bu qitədə enerji daşıyıcıları sahəsində fəaliyyətini genişləndirməsi həm ölkəmiz, həm də tərəfdaşlarımız üçün zəruridir.
- Yeri gəlmişkən, Bakı Enerji Həftəsinə Avropa ictimaiyyətinin böyük marağı iyun ayının 21-də “Euronews” televiziyasında yayımlanan reportajda da öz əksini tapıb...
- Tamamilə doğrudur. Bu gün Azərbaycanla, ölkəmizin karbohidrogen ehtiyatları ilə bağlı istənilən məsələ Avropa ictimaiyyəti üçün getdikcə daha böyük önəm kəsb edir. Bunun əsas səbəbi əlbəttə ki, ilk növbədə Avropa İttifaqının enerji təhlükəsizliyində ölkəmizin oynadığı rolun önəminin durmadan artmasıdır.Bu baxımdan, “Euronews” televiziyasında yayımlanan reportajda Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin müsahibəsinə xüsusi yer ayrılması da kanalın günün nəbzini düzgün tutmaq bacarığına malik olduğunu deməyə əsas verir. Dövlət başçımızın dediyi kimi, Azərbaycan bu gün nəinki ənənəvi enerji mənbələrinə, o cümlədən bərpaolunan enerjiyə sərmayə yatıranlar üçün cəlbedicidir. Bu seqmentdə dünyanın aparıcı şirkətlərindən olan “Masdar” Azərbaycanın bərpaolunan enerji sahəsində strateji tərəfdaşıdır. Ötən ilin oktyabrında ölkəmizdə 230 meqavatlıq ilk Günəş enerjisi stansiyasının açılışı oldu. Perspektivdə 10 qiqavata və 2030-cu ilədək 5 qiqavata qədər gücü əhatə edən bütün müqavilələr və anlaşma memorandumları icra olunacaqdır.Azərbaycan digər ənənəvi enerji resurslarına malik olan dövlətlərə nümunə göstərərək COP29-a ev sahibliyi edəcək ölkə kimi öz üzərinə yaşıl enerjiyə keçid prosesində öndə gedənlərdən olmaq öhdəliyi də götürüb. Əlbəttə ki, bu sahədə böyük nailiyyətlərə imza atmaq üçün hər bir ölkənin strateji tərəfdaşlara ehtiyacı ola bilər. Azərbaycan bu gün “Masdar”, “ACWA Power” və BP timsalında belə tərəfdaşlara və sərmayədarlara malikdir. Bütün bu məsələlər Avropa ictimaiyyətini ilk növbədə özlərinin enerji təhlükəsizliyinin təminatı baxımından son dərəcə maraqlandırmaya bilməz.
- Eldar müəllim, yəqin mənimlə razılaşarsınız ki, iyul ayında ölkə ictimaiyyəti tərəfindən diqqətlə izlənən və maraqla müzakirə olunan ən mühüm hadisələrdən biri də cənab Prezident İlham Əliyevin Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının Zirvə toplantısında iştirakı oldu...
- Tamamilə sizinlə razıyam. İlk növbədə qeyd edim ki, Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı 2001-ci ildə Qazaxıstan, Çin, Qırğızıstan, Rusiya, Özbəkistan və Tacikistan tərəfindən Çinin Şanxay şəhərində təsis olunub. Ərazisinə və əhalisinin sayına görə dünyanın ən böyük ölkələrindən bir neçəsinin Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına üzv olması isə bu təsisatın yüksək nüfuzunu şərtləndirən əsas amillərdən biridir. Azərbaycan hazırda bu təşkilatın dialoq tərəfdaşı statusuna malikdir. Cari ilin 3 iyul tarixində Qazaxıstanın paytaxtı Astana şəhərində keçirilmiş ŞƏT-ə üzv ölkələrin dövlət başçıları səviyyəsində Zirvə toplantısındadövlət başçımızın iştirakı ölkəmizin və şəxsən cənab Prezident İlham Əliyevin yüksək nüfuzundan xəbər verir. Həm də nəzərə almaq lazımdır ki, Azərbaycan Prezidenti təşkilatın 2022-ci il sentyabrın 16-da Özbəkistanın Səmərqənd şəhərində keçirilmiş Zirvə toplantısında da iştirak edib.
- Dövlət başçımızın iyulun 4-də Astana şəhərində “ŞƏT plyus” formatında keçirilmiş görüşdə etdiyi çıxışında səsləndirdiyi fikirləri necə şərh edə bilərsiz?
- Azərbaycan artıq uzun illrdir ki, ŞƏT-ə üzv ölkələrlə həm ikitərəfli formatda, həm də müxtəlif beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində uğurlu əməkdaşlıq edir. Öz çıxışında cənab Prezident ilk növbədə bu məqamı xüsusi olaraq qeyd etdi ki, Şərq-Qərb və Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizləri üzrə qarşılıqlı fəaliyyət Azərbaycan ilə ŞƏT-ə üzv dövlətlər arasında əməkdaşlığın vacib sahəsini təşkil edir. Coğrafi mövqeyi və nəqliyyat infrastrukturuna qoyulmuş böyük sərmayələr Azərbaycana Avrasiyanın nəqliyyat-logistika qovşaqlarından birinə çevrilmək imkanı verib və ölkəmiz cənab Prezident İlham Əliyevin həyata keçirdiyi son dərəcə uğurlu xarici siyasət sayəsində bu imkanı uğurla reallaşdırmaqdadır. Həmçinin öz çıxışında dövlətimizin başçısı bir daha qeyd etdi ki, Azərbaycan multilateralizmi fəal şəkildə dəstəkləyir. Ölkəmizin 2019-2023-cü illərdə Qoşulmama Hərəkatına uğurlu sədrliyi təşkilatın qlobal arenada nüfuzunu və gücünü möhkəmləndirdi, Hərəkatın institusional inkişafına töhfə verdi, üzv dövlətlərin dəstəyi ilə Hərəkatın Parlament Şəbəkəsini, Gənclər Təşkilatını təsis etdi, habelə Qadın Platformasının əsasını qoydu.Cənab Prezident İlham Əliyev bir daha diqqətə çatdırdı ki, Bakıda keçiriləcək COP29 çərçivəsində Azərbaycan inkişaf etmiş və inkişaf etməkdə olan ölkələr arasında körpü yaratmaq üçün səylərini əsirgəməyəcək və inkişaf etməkdə olan ölkələrin legitim maraqlarını nəzərə alacaq razılaşmanın əldə edilməsinə çalışacaq. Məhz Azərbaycanın bu prinsipial və ədalətli mövqeyi ölkəmizin beynəlxalq nüfuzunun günü-gündən artmasını şərtləndirən əsas amillərdəndir.
- Eldar müəllim, özünüz də qeyd etdiniz ki, Azərbaycan ŞƏT-ə üzv ölkələrlə həm də ikitərəfli formatda münasibətlərini uğurla inkişaf etdirir. İstərdim bu barədə bir qədər daha ətraflı danışasınız.
- Bilirsiniz ki, Azərbaycan dövlətinin xarici siyasətində Mərkəzi Asiya dövlətləri ilə əlaqələrin inkişaf etdirilməsi prioritet istiqamətlərdən biridir. Bu regionda Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının təsisçi ölkələrindən olan Tacikistanla münasibətlər də ölkəmiz üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Azərbaycan ilə Tacikistan arasında etibarlı əməkdaşlıq əlaqələrinin formalaşmasında ölkə rəhbərlərinin qarşılıqlı səfərləri ən vacib amil kimi çıxış edib. Bu əlaqələrin inkişafında Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin və Tacikistan Prezidenti Emoməli Rəhmonun şəxsi dostluq münasibətləri mühüm rol oynayır. Bu gün də səmimi dostluq münasibətləri dövlət başçılarının qarşılıqlı səfərlərinin intensivliyində və məhsuldarlığında öz əksini tapır. Daha bir önəmli məqam ölkələrimiz arasında münasibətlərin parlamentlər səviyyəsində də uğurla davam etdirilməsilə bağlıdır. Hazırda Azərbaycan Respublikası Milli Məclisində Azərbaycan-Tacikistan parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupu fəaliyyət göstərir. Tacikistan Respublikasının Ali Məclisinin hər iki palatasında Azərbaycan Milli Məclisi ilə parlamentlərarası dostluq və əməkdaşlıq qrupu mövcuddur.
Bundan başqa, hazırda Azərbaycanın Çin Xalq Respublikası ilə münasibətləri yüksələn dinamika ilə inkişaf edir. Ölkəmizin hər gün daha da möhkəmlənən beynəlxalq mövqeləri, cənab Prezident İlham Əliyevin həyata keçirdiyi uğurlu siyasət nəticəsində əldə olunan siyasi və iqtisadi nailiyyətlər Çin kimi qlobal güc olan dövlətin də ölkəmizə maraq və diqqətini artırır. ŞƏT-in Zirvə toplantısı çərçivəsində iyulun 3-də “Azərbaycan Respublikası ilə Çin Xalq Respublikası arasında strateji tərəfdaşlığın qurulması haqqında Birgə Bəyannamə”nin qəbul olunması da ölkələrimiz arasında əlaqələrin inkişafına çox önəmli bir töhfədir. Bəyannamədə qeyd olunan vacib məqamlardan biri budur ki, ölkələriniz strateji tərəfdaşlıq qurur, ikitərəfli münasibətlərin təməl prinsipləri olan qarşılıqlı hörmət, bərabərlik, etimad, qarşılıqlı dəstək, qarşılıqlı fayda və əməkdaşlıqdan çıxış edirlər. Həmçinin Bəyannaməyə görə, Azərbaycan və Çin bir-birini prioritet və etibarlı tərəfdaş hesab edir və xarici amillərdən asılı olmayaraq ikitərəfli münasibətlər üzrə siyasətlərini müstəqil şəkildə müəyyənləşdirirlər. Beləliklə, Azərbaycan ŞƏT-in demək olar ki, bütün üzv ölkələri ilə ikitərəfli səviyyədə də yaxşı münasibətlər qurub və bu əlaqələri ildən-ilə uğurla inkişaf etdirir.
- Bu gün Azərbaycanın həqiqətən də ən yüksək səviyyədə dostluq və qardaşlıq münasibətləri saxladığı ölkələrdən biri də Pakistan İslam Respublikasıdır. İyulun 11-də Prezident İlham Əliyevin bu qardaş ölkəyə etdiyi dövlət səfərinin nəticələri barədə hansı fikirlərinizi paylaşmaq istərdiniz?
- Azərbaycan və Pakistan arasında artıq uzun illərdir ki, dərin tarixi, mədəni və dini köklər əsasında qurulmuş möhkəm dostluq əlaqələri, çoxşaxəli münasibətlər mövcuddur. Pakistan Azərbaycanın müstəqilliyini tanıyan ilk dövlətlərdən biridir. Vacib məqamlardan biri budur ki, Pakistan istər işğal dövründə, istərsə də 44 günlük Vətən müharibəsi zamanı hər zaman Azərbaycana güclü siyasi dəstək göstərib və bu günə kimi Ermənistanla diplomatik əlaqələr qurmayıb, onu bir dövlət kimi tanımayıb. Hazırda Azərbaycan ilə Pakistan arasında əməkdaşlıq siyasi, iqtisadi, təhlükəsizlik, mədəniyyət, müdafiə və digər sahələrdə uğurla davam etdirilir və hər iki ölkə bir-birinə sıx dostluq əlaqələri ilə bağlıdır. Birmənalı olaraq demək lazımdır ki, iyul ayının 11-də cənab Prezident İlham Əliyevin Pakistana etdiyi rəsmi dövlət səfəri bu əlaqələrin daha da dərinləşməsinə və möhkəmlənməsinə yeni təkan verəcək. Bu gün bütün dünyada məhz güc amili getdikcə daha qabarıq formada ön plana çıxmaqdadır. Ona görə də istənilən bir ölkənin müstəqilliyinin və ərazi bütövlüyünün qarantı kimi yalnız həmin ölkənin güclü hərbi potensial çıxış edə bilər. Məhz bu səbəbdən də Azərbaycan və Pakistan rəhbərləri arasında aparılan müzakirələrdə müdafiə sənayesi sahəsində əməkdaşlıq xüsusi yer alıb. Qeyd etmək lazımdır ki, Qarabağ problemində hər zaman ölkəmizin mövqelərini dəstəkləyən Pakistana Azərbaycan da öz növbəsində daim Cəmmu və Kəşmir məsələsində dəstək verib. Bu məqamda belə bir tarixi faktı xatırlamaq yerinə düşər ki, hələ 1996-cı ildə Ulu Öndər Heydər Əliyev Pakistanda rəsmi səfərdə olduğu zaman Azərbaycan və Pakistan Prezidentləri Qarabağ münaqişəsi və Kəşmir problemlərində bir-brilərini dəstəklədiklərini bəyan etmişdilər. Eynilə iyul ayının 11-də İslamabadda mətbuata bəyanatla etdiyi çıxışında cənab Prezident İlham Əliyev ölkəmizin bu prinsipial və ədalətli mövqeyini bir daha təsdiqlədi və bildirdi ki, Azərbaycan hər zaman qardaş Pakistanın, onilliklər boyunca hüquqları pozulmuş Kəşmirlilərin yanında olacaqdır.
- Eldar müəllim, hər zaman olduğu kimi, səmimi və ətraflı müsahibənizə görə Sizə həm oxucularımız adından, həm də bütün redaksiya heyətimiz adından səmimi minnətdarlığımızı bildirirəm. Sağ olun, sağlıqla qalın.
- Mən də sizə dolğun və məzmunlu suallarınıza görə təşəkkür edirəm. Sağ olun.
Söhbətləşdi: Azər Məmmədov
Bu gün saat 11:00-dan 2024-2025-ci tədris ili üzrə ümumi təhsil müəssisələrinin məktəbəhazırlıq qruplarına qəbul üçün qeydiyyata start verilir.
“Qafqazinfo” xəbər verir ki, qeydiyyat mektebeqebul.edu.az elektron sistemi üzərindən həyata keçiriləcək.
Azərbaycan bölməsi üzrə məktəb və müəllim seçimi iyulun 16-sı saat 11:00-da, tədrisin digər dillərdə aparıldığı bölmələr üzrə məktəb və müəllim seçimi isə iyulun 18-i saat 11:00-da aktiv ediləcək.
Qeyd edək ki, məktəbəhazırlıq qruplarına cari ildə 5 yaşı tamam olan uşaqlar (2019-cu il təvəllüdlü) qəbul edilirlər.
Məktəbəhazırlıq qruplarına qəbul zamanı da üstünlük hüququ tətbiq ediləcək. Belə ki, Azərbaycan bölməsi üzrə iyulun 16-dan 30-dək Bakı və Gəncə şəhərlərində yerləşən 45, rus bölməsi üzrə isə iyulun 18-dən avqustun 1-dək Bakı və Gəncə şəhərlərində yerləşən 111 ümumi təhsil müəssisəsində prioritet tətbiq ediləcək.
Həmin müəssisələrin siyahısı mektebeqebul.edu.az saytında yerləşdiriləcək.
Xəbər verdiyimiz kimi, müdafiə nazirinin müavini-Əlahiddə Ümumqoşun ordunun komandanı general-polkovnik Kərəm Mustafayev vəzifəsindən azad edilib.
“Qafqazinfo”nun məlumatına görə, artıq onun adı Müdafiə Nazirliyinin rəsmi saytından çıxarılıb.
Hazırda sözügedən saytda onun tutduğu vəzifə - müdafiə nazirinin müavini, Əlahiddə Ümumqoşun Ordu komandanı haqda məlumat tapmaq mümkün deyil.
Xatırladaq ki, məlumata görə, Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı general-mayor Kənan Seyidov Əlahiddə Ümumqoşun ordunun komandanı təyin edilib.
Qeyd edək ki, K.Mustafayev 2014-cü ilin mayında sözügedən vəzifəyə təyin edilmişdi.
Yol-xeber.az" xəbər verir ki, Dəmiryol Muzeyində baş tutan tədbirdə ADY-nin və Mətbuat Şurasının rəhbərliyi, Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyinin və Medianın İnkişafı Agentliyinin məsul əməkdaşları, tanınmış media nümayəndələri və jurnalistlər iştirak ediblər.
"Səsvermədən sonra sərbəst toplaşma üçün normalara riayət etməyən qruplaşmaların qarşısı alınacaq".
Yol-xeber.az oxu.az-a istinadən xəbər verir ki, bu barədə Mərkəzi Seçki Komissiyasının Dairə Seçki Komissiyalarının sədrləri üçün keçirilən müşavirədə daxili işlər nazirinin müavini Oqtay Kərimov deyib.
O bildirib ki, mühüm tədbirin keçirilməsində Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) öz üzərinə düşən vəzifələri böyük məsuliyyətlə həyata keçirəcək:
"DİN orqanlarının əməkdaşlarının xidməti fəaliyyət zamanı kobud davranışlara yol verməmələri, şəxslərlə ünsiyyət zamanı nöqsanlardan yayınmaları üçün zəruri tapşırıqlar veriləcək".
Yol-xeber.az" xəbər verir ki, ADY Mobile-da balansınızı ABB kartları ilə artırdıqda və ya bilet aldıqda ödənişin faizi kartınıza keşbek kimi qayıdacaq.
Bunun üçün ABB mobil tətbiqində “Macərapərəst” və ya “Gənc” keşbek paketini seçərək yeni imkandan istifadə edin.
ADY Mobile tətbiqini buradan yükləyə bilərsiniz: ady.az/appyukle
8 Noyabr prospektində yeraltı tunel tikilir.
Bu barədə layihənin rəhbəri Raqif İsmayılov "İTV xəbər"ə açıqlamasında deyib.
O bildirib ki, COP29-la əlaqədar ərazidə bütün qurumlar özlərinə məxsus kommunikasiya xətlərini yenidən bərpa edirlər.
Onun sözlərinə görə, işlərin növbəti ayın ortalarında yekunlaşması nəzərdə tutulub.
Ətraflı süjetdə:
Yol-xeber.az" xəbər verir ki, Şəhərimizin ən gözəl yerlərindən birində yerləşən, 100 ilə yaxın yaşı olan bu tarixi binanı yerli sakinlərlə yanaşı ölkəmizin qonaqları, xarici nümayəndəliklərin əməkdaşları və turistlər də ziyarət edib.
Ziyarətçilər ölkəmizin və dünyanın dəmir yolu sahəsinin inkişaf mərhələlərinə aid müxtəlif maraqlı eksponatlarla, foto və video materiallarla, qatar modelləri ilə, o cümlədən dəmir yollarının gələcəyi, innovativ yenilikləri haqqında məlumatlarla tanış olub.
Dəmiryol Muzeyi həftənin 6 günü 10:00-18:00 arası fəaliyyət göstərir.
Hər birinizi muzeyimizdə gözləyirik!
General-leytenant Ragim Əhəd oğlu Lətifovun adı Fövqəladə Hallar Nazirliyinin saytında nazir müavinləri siyahısından çıxarılıb.
Oxu.az-ın məlumatına görə, R.Lətifov vəzifəsindən azad edilib.
Onun hansı səbəbdən işdən ayrılması ilə bağlı məlumat yoxdur.