Bəşər Əsədin Suriyanı tərk edib Rusiyaya qaçarkən neçə milyard dollar qaçırdığı üzə çıxıb.

Əsəd ölkəni tərk edərkən 135 milyard dollar aparıb.

Bu barədə Əsəd rejiminin kəşfiyyat orqanlarında çalışan Halid Beyye açıqlama verib.

Əsədin 135 milyard dollar qaçırdığını açıqlayan Halid Beyye bunları da deyib: “Son hadisələr öncəsi Rusiyayönlü komandirlərlə İranın dəstəklədiyi komandanlıq səviyyəsi arasında böyük qarşıdurma baş verdi. Hələb komandiri general Məhəmməd Səfadlı ilə Rusiyanın sadiq generalı Süheyl Həsən arasında ciddi münaqişə yarandı. Hərbi kəşfiyyatla ordu arasında məlumat axını dayandı. Hələbin süqut etdiyi gün başlayan məğlubiyyət müxalifətin Dəməşqə gəlməsi ilə nəticələndi" .

Beyye bildirib ki, bu hadisələr zamanı komandanlıq səviyyəsindən 273 yüksək rütbəli komandir rejim tərəfindən edam edilib.

ABŞ İsrail ordusunun Colan (Qolan) təpələrindəki bufer zonanı keçərək Suriya ərazisinə daxil olmasını dəstəkləyib.
Bu barədə açıqlama verən ABŞ Dövlət Departamentinin sözçüsü Metyu Miller İsrailin Suriya ərazisinə daxil olmasını “müvəqqəti vəziyyət” adlandırıb.
Suriyadakı son hadisələri və rejimin çöküşünü dəyərləndirən Miller İsrailin Colan təpələrini ələ keçirməsini şərh edərək deyib ki, Suriya ordusu danışıqlar mövzusu olan İsrail-Suriya tampon zonası ətrafındakı mövqelərini tərk edib. "Bu da İsraili potensial olaraq təhdid edəcək bir boşluq yaradıb. Düşünürəm ki, hər bir ölkə, xüsusən də Suriyada indiki kimi qeyri-sabit vaxtlarda, sərhədində terror təşkilatları tərəfindən doldurula biləcək mümkün boşluqdan narahat olardı”,- Miller qeyd edib.
O eyni zamanda İsrailin hərəkətlərinin “müvəqqəti” olduğunu bildirib.
Ağ Ev təmsilçisi eyni zamanda Suriyanın Münbiç bölgəsində hərbi müxalif qüvvələrlə terror təşkilatı PKK/YPG arasında baş verən qarşıdurma ilə bağlı ABŞ-nin mövqeyini açıqlayıb. "Biz heç kimin bu qeyri-sabitlik dövründən istifadə edib Suriya daxilində öz mövqelərini irəlilətməyə çalışmasını istəmirik. Bunu hamıya açıq şəkildə bildiririk", - o bildirib.
Miller onu da əlavə edib ki, ABŞ bundan sonra da terror təşkilatı PKK/YPG, o cümlədən SDQ (Suriya demokratik Qüvvələri) ilə əməkdaşlığını davam etdirəcək və bununla bağlı mövqelərində hər hansı dəyişiklik yoxdur.ABŞ İsrail ordusunun Colan (Qolan) təpələrindəki bufer zonanı keçərək Suriya ərazisinə daxil olmasını dəstəkləyib.

Ölkə.Az xəbər verir ki, bu barədə açıqlama verən ABŞ Dövlət Departamentinin sözçüsü Metyu Miller İsrailin Suriya ərazisinə daxil olmasını “müvəqqəti vəziyyət” adlandırıb.

Suriyadakı son hadisələri və rejimin çöküşünü dəyərləndirən Miller İsrailin Colan təpələrini ələ keçirməsini şərh edərək deyib ki, Suriya ordusu danışıqlar mövzusu olan İsrail-Suriya tampon zonası ətrafındakı mövqelərini tərk edib. "Bu da İsraili potensial olaraq təhdid edəcək bir boşluq yaradıb. Düşünürəm ki, hər bir ölkə, xüsusən də Suriyada indiki kimi qeyri-sabit vaxtlarda, sərhədində terror təşkilatları tərəfindən doldurula biləcək mümkün boşluqdan narahat olardı”,- Miller qeyd edib.

O eyni zamanda İsrailin hərəkətlərinin “müvəqqəti” olduğunu bildirib.

Ağ Ev təmsilçisi eyni zamanda Suriyanın Münbiç bölgəsində hərbi müxalif qüvvələrlə terror təşkilatı PKK/YPG arasında baş verən qarşıdurma ilə bağlı ABŞ-nin mövqeyini açıqlayıb. "Biz heç kimin bu qeyri-sabitlik dövründən istifadə edib Suriya daxilində öz mövqelərini irəlilətməyə çalışmasını istəmirik. Bunu hamıya açıq şəkildə bildiririk", - o bildirib.

Miller onu da əlavə edib ki, ABŞ bundan sonra da terror təşkilatı PKK/YPG, o cümlədən SDQ (Suriya demokratik Qüvvələri) ilə əməkdaşlığını davam etdirəcək və bununla bağlı mövqelərində hər hansı dəyişiklik yoxdur.

"İran Ermənistanın köməyinə gəlməyəcək, istəsə belə, Paşinyan buna imkan verməyəcək. Burada söhbət Zəngəzur dəhlizindən gedir".

Bunu Ermənistanın keçmiş baş naziri Qrant Baqratyan deyib.

“Paşinyan dedi ki, biz bunu Türkiyə-Azərbaycan tandemi ilə bölüşmək qərarına gəldik. O, azərbaycanlıların da burada yaşaması üçün danışıqlar aparır. Əgər İran təhlükəni neytrallaşdıra bilsə, o zaman mövcud rejim hakimiyyətdə qalsa, İranın müdaxiləsinə imkan verməyəcək”, - Baqratyan qeyd edib.

Rusiya televiziyaları və “z” təbliğatçıları “ayaqqabılarını tez bir zamanda dəyişdilər”.

Musavat.com xəbər verir ki, yerli analitiklərin Suriya ilə bağlı yaranan pərtliyi ört basdır etmək üçün dəridən qabıqdan çıxması sosial şəbəkələrdə belə bir lağedici ifadə ilə təsvir olunub.

İndi Kremlə yaxın mətbu orqanlarda Suriyada hakimiyyəti ələ keçirən silahlılar artıq terrorçu adlandırılmır, Bəşər Əsəd və Suriya ordusu sərt şəkildə tənqid edilir.

Halbuki dekabrın 7-ə qədər “Birinci Kanal” Suriya üsyançılarını "terrorçular" adlandırdı, lakin artıq bazar günü bu söz təbliğatçıların leksikonundan itdi, “Rusiya dəfələrlə Əsəd rejiminə xəbərdarlıq etdi, lakin onun ordusu birdən-birə gücünü itirməyə başladı”-indi kanallarda belə bir təbliğat gedir.

Birinci Kanalın ekspertləri isə yaranan vəziyyəti “Suriya ordusunun çürüməsi” ilə izah etməyə çalışıblar.

Solovyov bütün məsuliyyəti adi suriyalıların üzərinə atlıb. "Bu məsuliyyəti öz üzərinə götürmək istəməyən bir xalqın həyatı üçün məsuliyyət daşımaq qəribədir", - deyə qara təbliğatçı "Rossiya 1" kanalında deyib.

Z-kanallarında Rusiyanın Suriyadakı siyasətinin uğursuzluğu şiddətlə müzakirə olunur. Əksər müəlliflər birbaşa günahkarların adını çəkməkdən və sadələşdirilmiş formalarda yazmaqdan qorxurlar, Lakin yazılarda kinayəli eyhamlar da az deyil. Budur onlardan bəziləri:

“Rusiya hərbçilərinin Suriyadan çıxarılması üçün əmrlər alınıb. Müdrik siyasətçinin alçalmasının növbəti zəfəri”.

“Suriyada on illik kampaniyamızın əsas nəticəsi yalnız Əsəd və ailəsinin Moskvaya təxliyə olunmasıdırsa, çox üzücü olacaq. Digər tərəfdən, mənfi təcrübə də təcrübədir”.

“Deyəsən, biz Suriyadakı bazalarımızı itirəcəyik. Olsun. Saçımızı yolası deyilik ki. Bu o deməkdir ki, əsas cəbhədə daha çox insan və təyyarə olacaq. Aydındır ki, Suriyadakı bazaların itirilməsi ilə biz Afrikanı da itirəcəyik”.

Bundestaqdakı Xristian Demokrat və Xristian Sosial Birlik (CDU/CSU) fraksiyasının rəhbərinin müavini Yens Şpan Almaniyadan vətənlərinə qayıtmağa razılıq verən hər bir suriyalıya min avro ödəməyi təklif edib.

“Report” xəbər verir ki, bu barədə Şpan Almaniya televiziyasına müsahibəsində bildirib.

İlk addım olaraq deyərdim ki, təklif verəcəyik. Əgər Almaniya hökuməti desəydi ki: Suriyaya qayıtmaq istəyən hər kəsi təyyarəyə mindirəcəyik və onlara 1 min avro başlanğıc kapitalı verəcəyik. İkincisi, ümid edirəm ki, Almaniya ən çox suriyalı qaçqını qəbul edən dörd ölkə Avstriya, Türkiyə və İordaniya ilə birlikdə indi tezliklə əlaqə yaradacaq və bəlkə də yazda yenidənqurma və qayıdış konfransı planlaşdıracaq”, - deyə o qeyd edib.

Qeyd edək ki, Almaniya, Böyük Britaniya, Çexiya, Danimarka, Norveç, Belçika və Finlandiyanın hakimiyyət orqanları suriyalı qaçqınların sığınacaq müraciətlərinə baxmayacaq.

Bu yazı Türkiyənin tanınmış hərbi və təhlükəsizlik eksperti Abdullah Ağara məxsusdur.
Onu Azərbaycan türkcəsində təqdim edirik.

Şamın (Dəməşq) düşməsi və Bəşər Əsədin Suriya səhnəsindən çəkilməsi ilə birlikdə yeni suallar ortaya çıxır: Heyət Təhrir əş-Şam (HTŞ) və digər müxalif qruplar bundan sonra nə edəcək? Suriyanın gələcəyində hansı ssenarilər gözlənilir?

Əsədin devrilməsindən sonra Suriyada yeni qüvvələr ortaya çıxır, lakin YPG/PKK kimi terror təşkilatları hələ də ciddi üstünlüklərə malikdir. YPG/PKK-nın mövqeyi, azlıq olaraq çoxluq üzərində hökmranlıq etdiyi Əsədin keçmiş hakimiyyətini xatırladır. İndi isə Fəratın şimal və şərqində, Suriyanın ən strateji ərazilərində bu təşkilatın gücü qorunub saxlanılır.

YPG/PKK-nın nəzarətində olan resurslar bunlardır:

• Suriyanın neft və təbii qaz yataqları.
• Ölkənin ən məhsuldar əkin sahələrinin 70%-i.
• Su ehtiyatları (bölgədə “qızıl dəyərində” olan əsas resurs).
• Əsasən ərəb xalqına məxsus torpaq və mülklər.

Bu qədər strateji resursların əlində olduğu bir vaxtda YPG/PKK, Suriyanın gələcəyi üçün təhlükə olaraq qalır. Terrorçu azlıq Arap coğrafiyasının və onun resurslarının üzərinə çökmüş vəziyyətdədir. Bu isə Suriyanın siyasi birliyinə ciddi təhdid yaradır.

Digər tərəfdən, HTŞ və onun müttəfiqlərinin əllərində heç bir mühüm strateji resurs yoxdur. Onların sadəcə ideologiyaları və mübarizə niyyətləri var. Bu vəziyyətdə sual yaranır: Əgər Suriya bölünərsə və ya siyasi birliyi pozularsa, ərəb çoxluğuna nə çıxar, terrorçu YPG/PKK-nın əlinə nə keçər?

HTŞ və müttəfiq qrupların bu sualı hesablamaqda və buna uyğun strategiya qurmaqda çətinlik çəkdiyi görünür. Əsədin süqutundan sonra onlar üçün ən böyük problem bu resursların və strateji ərazilərin nəzarət altına alınması olacaq.

Türkiyənin bu prosesdəki mövqeyi də mühüm əhəmiyyət daşıyır. YPG/PKK ilə hər hansı bir angajmana girilməsi Türkiyənin qətiyyətlə qarşı çıxacağı bir addımdır. Türkiyə, sərhədlərində terrorçu təşkilatların mövcudluğunu qəbul etməyəcəyini dəfələrlə bəyan edib və bu istiqamətdə əməliyyatlar keçirib. Buna görə də, Suriyanın yeni rəhbərliyinin Türkiyənin maraqlarını və reaksiyalarını nəzərə alması zəruridir.

Ortaya çıxan mənzərə aydındır. YPG/PKK-nın nəzarətində olan resurslar və onların strateji üstünlüyü Suriyanın gələcəyi üçün ciddi təhlükə yaradır. HTŞ və müttəfiqləri bu problemi həll etmək üçün ciddi planlar hazırlamalıdır.

Siyasi birliyin qorunması, resursların ədalətli paylanması və beynəlxalq aktorlarla, xüsusilə Türkiyə ilə əməkdaşlıq Suriyanın gələcəyi üçün ən mühüm addımlardan biri olacaq. Bu çətin dövrdə strateji qərarlar Suriyanın siyasi taleyini və ərəb xalqının rifahını müəyyən edəcəkdir.

Dünya ölkələri Əsədin Suriyadakı vəzifəsini tərk edərək Rusiyaya getməsi və HTŞ-nin başçılıq etdiyi cihadçı qrupların paytaxt Dəməşqə nəzarəti ələ keçirməsinə reaksiyalar verib.

Milli.Az xəbər verir ki, Suriyadakı son hadisələrlə bağlı dünya liderlərindən açıqlamalar gəlməyə davam edir.

Aİ: "Acımasız Əsəd diktatorluğu sona çatdı"

Avropa İttifaqı (Aİ) Komissiyasının sədri Ursula fon der Leyen Suriyadakı hadisələrlə bağlı verdiyi açıqlamada, "Qəddar Əsəd diktaturası çökdü. Bölgədəki bu tarixi dəyişiklik fürsətlər təqdim edir, lakin vəziyyət risklərdən azad deyil Avropa milli birliyi qorumalıdır və "Bütün azlıqları qoruyan Suriya dövlətinin yenidən qurulması üçün dəstək verməyə hazırıq."

Böyük Britaniya: "Suriya xalqı çox uzun müddət əziyyət çəkdi"

İngiltərə Baş naziri və İşçi Partiyasının sədri Keir Starmer, "Suriya xalqı Əsədin barbar rejimi altında çox uzun müddət əziyyət çəkdi; onun gedişini alqışlayırıq" dedi. "Biz bütün tərəfləri mülki şəxsləri və azlıqları qorumağa və vacib yardımın yaxın saatlarda və günlərdə ən həssas təbəqələrə çatmasını təmin etməyə çağırırıq" dedi Starmer.

Ukrayna: "Putin ona güvənənlər üçün həmişə belə olub"

Ukraynanın xarici işlər naziri Andriy Sybiha Suriyadakı vəziyyətlə bağlı açıqlamasında "Əsəd yıxıldı" deyərək Rusiya prezidenti Vladimir Putinə işarə edərək, "Putin üçün oynayan diktatorlar üçün həmişə belə olub və olacaq, ona güvənənlər həmişə belə olub." "İndi əsas məqsəd Suriyada təhlükəsizliyin bərqərar olması və insanları zorakılıqdan effektiv şəkildə qorumaqdır".

Almaniya : "Hazırda önəmli olan qanunun yenidən bərqərar olmasıdır"

Almaniya Federal Kansleri Olaf Şolz mövzu ilə bağlı açıqlamasında Bəşər Əsədin öz xalqına vəhşicəsinə zülm etdiyini, bu prosesdə saysız-hesabsız insanın həyatını itirdiyini, Əsədin saysız-hesabsız insanı Suriyadan qaçmağa məcbur etdiyini bildirib. Bu insanların bir qisminin Almaniyaya sığındığını xatırladan Scholz, "Suriya xalqı dəhşətli dərəcədə əziyyət çəkdi. Bu səbəbdən Suriyada Əsəd hakimiyyətinin sonu yaxşı xəbərdir" dedi.

Yunanıstan : "Ölkədə tezliklə sülh bərqərar olmalıdır"

Yunanıstan Xarici İşlər Nazirliyi Suriyadakı vəziyyətlə bağlı açıqlamasında Əsəd hakimiyyətinin sona çatmasını alqışladıqlarını qeyd edib. Nazirlikdən verilən açıqlamada, "Yunanıstan Suriyada avtoritar (Bəşər) Əsəd rejiminin devrilməsini alqışlayır. Digər tərəfdən, ölkədə ən qısa zamanda sülh bərqərar edilməli və demokratik, qanuni hökumət bərpa edilməlidir. (Birləşmiş Millətlər Təşkilatı) Təhlükəsizlik Şurasının 2254 saylı qətnaməsi əsasında normal qaydada hakimiyyət."

Yaponiya: "Sülhü qorumaq üçün əməkdaşlıq edəcəyik"

Yaponiya Nazirlər Kabinetinin Baş Katibi Hayaşi Yoşimasa da açıqlamasında Yaponiya hökumətinin Suriyadakı hadisələri yaxından izlədiyini bildirib. Suriya xalqının azad və rifah içində yaşayacağına ümid etdiklərini ifadə edən Hayaşi, bölgədəki humanitar vəziyyətin yaxşılaşacağına ümid etdiklərini bildirib. Hayaşi həmçinin qeyd edib ki, uzunmüddətli perspektivdə regionda sülh və sabitliyin təmin edilməsi üçün beynəlxalq ictimaiyyətlə əməkdaşlıq edəcəklər.

Türkiyədə hərbi helikopterin qəzaya uğraması nəticəsində daha bir nəfərin meyiti tapılıb.

report verdiyi məlumata görə, həlak olanlardan biri generaldır. O, təlimə komandirlik edirmiş.

Qəzaya səbəb kimi təlim zamanı iki helikopterin biri-birinə toxunması göstərilir. Təmasdan sonra helikopterlərdən biri qəzaya uğrayıb, digəri isə təhlükəsiz şəkildə endirilib.

Azad Suriya Ordusu (ASO) ABŞ-nin dəstəklədiyi terror təşkilatı PKK/YPG-nin işğalı altında olan Münbiçi azad edərək Fərat çayının qərbindəki ən böyük terror yuvasını təmizləyib.

Əməliyyat çərçivəsində Azad Suriya Ordusu Münbiç şəhərinin qərbindəki Ureyme qəsəbəsi və şimaldakı Um Dadat kəndini terrordan təmizləyərək, şimal və qərb xəttindən rayona daxil olaraq rayonu nəzarətə götürüb. Beləliklə, Əsəd rejiminə hərbi müxaliflər Fərat çayının qərbindəki ən böyük terrorçu yuvasını xilas ediblər.

Münbiç Fərat çayının qərbindəki ən böyük terror yuvası olub.

Hazırda nəzarətə götürülən ərazidə mina və tələlərə qarşı axtarış-yoxlama tədbirləri həyata keçirilir.