 |
|
- Əsaslı təmir edilib – 7 küçə
- Əsaslı təmir edilmiş küçələrin uzunluğu – 11900 metr
- Əsaslı təmir işlərinin aparıldığı sahə - 65970 kv.metr
- Əsaslı təmir zamanı küçə və yollara düzülmüş səki daşları - 7000 p/metr
- Kanalizasiya lyukarının yenisi ilə əvəz olunması - 80 ədəd
- Üfiqi nişanlanma xətlərinin çəkilişi işləri - 11550 p/metr
- Orta təmir işlərinin aparıldığı küçələrin uzunluğu – 3580 metr
- Orta təmir işlərinin aparıldığı sahə - 23560 kv.metr
YOLUNUZ AÇIQ OLSUN...
- Əsaslı təmir edilib – 7 küçə
- Əsaslı təmir edilmiş küçələrin uzunluğu – 11900 metr
- Əsaslı təmir işlərinin aparıldığı sahə - 65970 kv.metr
- Əsaslı təmir zamanı küçə və yollara düzülmüş səki daşları - 7000 p/metr
- Kanalizasiya lyukarının yenisi ilə əvəz olunması - 80 ədəd
- Üfiqi nişanlanma xətlərinin çəkilişi işləri - 11550 p/metr
- Orta təmir işlərinin aparıldığı küçələrin uzunluğu – 3580 metr
- Orta təmir işlərinin aparıldığı sahə - 23560 kv.metr
YOLUNUZ AÇIQ OLSUN...
2021-ci ilin 3 rübündə dünya üzrə minik avtomobili istehsalı 7,1 milyon ədəd azalıb.
“Yol-xeber.az”ın məlumatına görə, bu barədə Londonun “IHS Markit” məlumat mərkəzinin hesabatında qeyd olunub. Məlumata əsasən, cari ildə avtomobil istehsalı üzrə proqnoz 6,2% azaldılaraq 75,8 milyon ədədə endirilib. Problemin əsas səbəbi kimi qlobal çip çatışmazlığı göstərilir.
Artıq bir sıra dünya avtomobil nəhəngləri sözügedən problemdən irəli gələrək istehsalı azaltmaq qərarına gəlib. Belə ki, Yaponiyanın avtomobil nəhəngi “Nissan” bu ay Meksikadakı iki zavodunda istehsalı dayandıracağını, Almanyanın avtomobil şirkəti “Volkswagen” Volzburq şəhərində yerləşən ən iri zavodunda oktyabr ayının ilk iki həftəsində iş saatlarını azaldacağını, ABŞ-ın avtomobil nəhəngi “General Motors” isə Şimali Amerikadakı istehsalını 1 aylıq dayandıracağını açıqlamışdı.
Eləcə də, “Toyota Motor” şirkəti qlobal avtomobil istehsalının illik müqayisədə avqustda 16,2% azaldığını, “Ford” isə ABŞ-dakı satışlarının 33,1% aşağı düşdüyünü bildirmişdi.
ABŞ-ın elektromobil istehsalçısı “Tesla”nın rəhbəri İlon Mask da öznövbəsində elektron çip böhranının şirkətin böyüməsinə mane olduğunu söyləmişdi.
Məlumdur ki, istehsalın azalması və təklifin aşağı düşməsi qiymətlərə də öz təsirini göstərir. Bəs sözügedən çip böhranının Azərbaycan avtomobil bazarına təsirləri necə olacaq?
Məsələ ilə bağlı “Ölkə.az”a açıqlama verən İKT üzrə ekspert Elvin Abbasov bildirdi ki, hazırda dünyada çip qıtlığı davam edir. Bu çip qıtlığı bütün texnoloji həllərə, avadanlıq istehsalına öz təsirini göstərir:
“Çip qıtlığı informasiya texnologiyaları məhsullarının qiymətini artırır. Bu istiqamətdə hələ ki proqnozlar çox olsa da, dəqiq məlumat yoxdur. Burada əsas məsələ spesifikdir və resurs məsələsidir. Çünki pandemiya dövründə bir müddət çip istehsalı dayandı və uzun müddətdən sonra başladı, bu da balansın pozulmasına səbəb oldu”.
Ekspertin sözlərinə görə, dünya bazarında təklifin aşağı düşdüyünü nəzərə alsaq, bu zaman qiymətlərdə artım olacağını deyə bilərik: “Həmçinin bu dövrdə çip qıtlığının daha da artacağı gözlənilir. Bu gün bazarda bir sıra elektron əşyaların qiyməti 2 dəfə, bəziləri isə 3 dəfə bahalaşıb”.
“Azərbaycana gəlincə isə, bütün ölkələr kimi Azərbaycan da dünya avtomobil bazarındakı payı qədər bu təsirə məruz qalacaq”, - deyə E. Abbasov əlavə edib.
Avtomobil bazarı üzrə ekspert Eyyub Əliyev isə “Ölkə.Az”a açıqlamasında bildirdi ki, bir çox elektronika istehsalçısı olan qabaqcıl şirkətlərin istehsal müəssisələrini Çində qurması əsas təsiredici faktorlardan biridir:
“Pandemiya başladığı vaxtdan bu günə qədər həmin istehsalçı şirkətlərin demək olar ki, hamısı istehsal prosesini tam olaraq dayandırdı. Bir müddət sonra isə bəziləri qismən fəaliyyətlərini bərpa etdilər. Bu səbəbdən dünyanın nəhəng avtomobil istehsalçılarının istehsal prosesini tamamlaya bilməmələri böyük bazara sahib olan ölkələrdə avtomobilə olan tələbatın tam ödənilməməsinə gətirib çıxardı. Tələbin çoxluq təşkil etməsi isə ABŞ və Avropanın bir çox ölkələrində qiymət artımına səbəb oldu.
Nəzərə alsaq ki, ABŞ və Avropa ölkələrində utilizasiya proqramı həyata keçirilir və köhnə, istifadəyə yararsız avtomobillər ölkədən çıxarılır, bunun özü də həmin ölkələrdə yeni avtomobilə tələbatı artırır”.
Ekspertin sözlərinə görə, Azərbaycana gətirilən avtomobillərdə qiymət artımı əsasən Çindən gələn avtomobillərdə daha çox hiss olunur: “2019-cu ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə konteynerlərin qiymətində 35-40% artım olduğundan bu da öz növbəsində avtomobilin satış qiymətinə təsir edir. Yol və daşınma xərcləri artdıqca avtomobilin qiyməti də artır. Həmçinin qiymət artımına gömrük amilidə təsir edir”.
“Ölkəmizim avtomobil bazarı təəssüflər olsun ki, ikinci əl, yararsız avtomobillər ilə yüklənməkdədir. Bu səbəbdən də əhali daha çox köhnə avtomobil alır. Sözsüz ki, alınan avtomobillər bir müddət sonra alıcıya böyük problemlər yaşadır”, - deyə E. Əliyev əlavə edib.
Qeyd edək ki, çip böhranının davam etməsi və avtomobil idxalı ilə bağlı daşınma xərclərinin artımı qiymətlərdə bahalaşmanın davam edəcəyini deməyə əsas verir.
“Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş ərazilərində yaradılan Şərqi Zəngəzur və Qarabağ iqtisadi rayonları su ehtiyatları baxımından çox zəngindir”.
Bunu ekologiya və təbii sərvətlər nazirinin müavini Rauf Hacıyev Bakıda Almaniya-Azərbaycan Ticarət Palatasının təşkilatçılığı ilə keçirilən və su infrastrukturunun davamlı inkişafına həsr edilmiş “Davamlılıq Forumu 2021” tədbirində bildirib.
Bununla belə, onun sözlərinə görə, bu ərazilərdə yerləşən transsərhəd çaylar (Araz, Bəsitçay, Oxçuçay) 30 illik işğal dövründə ekoloji nəzarətdən kənarda qalıb: “Bu çaylarda aparılan monitorinqlər həmin axınların Ermənistan ərazisində çirklənməyə məruz qaldığını göstərir. Həmin ərazilərdə 14 çay, 9 su anbarı yerləşir. Oradakı yerüstü və yeraltı su ehtiyatlarından həm içmək, həm də aqrar sahədə istifadə etməklə bağlı zəngin potensial var. Ərazidəki su obyektlərinin səmərəli istifadəsi ilə bağlı dövlət nəzarəti təşkil edilir. Su ehtiyatlarının qiymətləndirilməsi ilə bağlı fəaliyyət bərpa olunub. İşğal nəticəsində sıradan çıxmış hidrometeoroloji məntəqələrdə tezliklə müasir avtomot sistemlərinin tətbiqi ilə müşahidələrin bərpası planlaşdırılır. Bu il avtomat hidroloji stansiyasının qurulması nəzərdə tutulur". Report
Dünya bazarında "Azeri Light" (CIF) markalı neftin qiyməti artıb.
"Yol-xeber.az"ın məlumatına görə, Azərbaycan neftinin 1 barelə olan qiyməti 1,11 ABŞ dolları və ya 1,31% artaraq 85,89 dollar təşkil edib.
Bu gün Türkiyə lirəsinin Azərbaycan manatı qarşısında rəsmi məzənnəsi 0,1897 manat olub. Bu isə yeni tarixi minimum hesab olunur.
“Yol-xeber.az”ın xəbərinə görə, bu, ötən günün rəsmi məzənnəsi ilə müqayisədə 0,89% azalma deməkdir.
Sonuncu dəfə türk lirəsinin manat qarşısında ən aşağı məzənnəsi isə cari ilin sentyabrın 30-da - 0,1906 manat qeydə alınmışdı.
Qeyd edək ki, indiyədək (denominasiyadan sonra) lirənin manata qarşı ən yüksək dəyəri 2008-ci ilin yanvarın 15-də qeydə alınıb. Bu isə 0,7363 manat təşkil edib.
Denominasiyadan sonra cari ilin iyunun 2-də lirə 0,20 manatdan aşağı düşüb.
Prezident İlham Əliyevin oktyabrın 3-də Tərtər rayonunda Talış-Tapqaraqoyunlu-Qaşaltı-Naftalan avtomobil yolunun təməlqoyma mərasimindən dərhal sonra Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyi tərəfindən ərazidə genişmiqyaslı tikinti işlərinə start verilib.
Yol-xeber.az məlumat verir ki, Talış-Tapqaraqoyunlu-Qaşaltı-Naftalan avtomobil yolu Qarabağ və Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonları ərazisində dövlətimizin başçısının tapşırığı ilə icra olunan və işğaldan azad edilmiş rayon və kəndlərin sosial-iqtisadi inkişafında mühüm rol oynayacaq layihələrindən biridir.
Dörd yaşayış məntəqəsini birləşdirən yolun ümumi uzunluğu 22 kilometr təşkil edəcək.
Dövlətimizin başçısının tapşırığına əsasən Qarabağın inkişaf planı nəzərə alınmaqla avtomobil yolunun 19 km-lik hissəsi II, 3 km-lik hissəsi isə IV texniki dərəcəyə uyğun inşa edilir. Müvafiq olaraq yolun layihə üzrə hərəkət hissəsinin eni 19 km-lik hissədə doqquz metr, 3 km-lik hissədə isə altı metr, torpaq yatağının eni 13 və 10 metr, çiyin hissələrin eni isə 2x2 metr təşkil edəcək.
Hazırda yolboyu genişmiqyaslı tikinti işləri aparılır. Yolun ilk 1.8 km-lik hissəsində artıq asfaltlanma işləri icra olunub. Yolun Talış-Tapqaraqoyunlu hissəsində isə layihəyə uyğun olaraq torpaq yatağı tikintisi icra olunur. Bunun üçün yararsız qrunt müxtəlif dərinliklərdə qazılaraq çıxarılır, əks-dolğu işləri aparılmaqla kipləşdirilir. Yolun relyefdən aşağı olan hissələrində torpaq yatağının qaldırılması üçün yararlı qrunt tökülərək yayılır, yol yatağı genişləndirilir.
Daha sonra layihəyə uyğun olaraq torpaq yatağı hazır olan hissələrdə yol əsasının inşasına start veriləcək, ardınca isə yeni asfalt-beton örtüyü döşənəcək.
Avtomobil yolunun altından suların ötürülməsini təmin etmək məqsədi ilə mövcud borular yeniləri ilə əvəz olunacaq, zəruri yerlərdə yeniləri inşa ediləcək. Bundan başqa layihə çərçivəsində yolun Tapqaraqoyunlu hissəsində İncəçay üzərində yeni avtomobil körpüsünün tikintisi də icra olunacaq.
Bütün işlər “İnşaat Norma və Qaydaları”nın tələblərinə əsasən agentliyin rəhbərliyinin nəzarəti altında aparılır.
Qeyd edək ki, görülən işlərə paralel olaraq, tikinti ərazisinə cəlb olunmuş xüsusi texnikaların çevik hərəkətinin təmin olunması məqsədi ilə yolun minalardan və partlamamış hərbi sursatlardan təmizlənməsi işləri də aparılır.
Tərtərin Talış kəndindən Goranboy rayonunun Tapqaraqoyunlu kəndini keçməklə Naftalan şəhərinə doğru yeni yolun inşası yolboyu yerləşən yaşayış məntəqələrinin sakinlərinin rahat gediş-gəlişini təmin etməklə bərabər bölgənin sosial-iqtisadi inkişafına töhfə verəcək.
Bu yolun istifadəyə verilməsi nəticəsində Tərtər şəhəri ilə yanaşı alternativ olaraq Naftalan şəhərindən də bu istiqamətdə hərəkət etmək mümkün olacaq.
Trans-Anadolu qaz kəməri (TANAP) vasitəsilə kəmər işə salınandan (2018-ci ilin iyun ayının 30-dan) 2020-ci ilin sonunadək 8,38 mlrd. kubmetrə yaxın Azərbaycan qazı nəql edilib.
Bu barədə "Yol-xeber.az" SOCAR-ın illik hesabatına istinadən xəbər verir.
Hesabatda qeyd olunur ki, 2022-ci ildə boru kəmərinin ümumi illik nəqletmə gücünün 16 mlrd. kubmetrə çatdırılması nəzərdə tutulub.
"TANAP layihəsinin iqtisadi mənfəəti ilə yanaşı, eyni zamanda sosial siyasət, ətraf mühit və digər amilləri də nəzərə alınır. Əsas nəzərə alınan amillər, layihənin inşası və istismarı zamanı baş verə biləcək mənfi təsirlərin qarşısını almaq, mümkün olduqda onu minimuma endirmək və İctimaiyyətlə Əlaqələrin İdarə edilməsi Sistemini tətbiq etməklə məşğulluq kimi müsbət təsirləri artırmaq məqsədi daşıyır", - hesabatda vurğulanır.
Xatırladaq ki, TANAP kəməri Cənubi Qaz Dəhlizinin (CQD) mərkəzi elementidir. Bu kəmər vasitəsi ilə Azərbaycan qazının bir hissəsi Türkiyəyə, digər hissəsi isə Avropaya nəql edilmək üçün (Trans-Adriatik boru kəməri (TAP) vasitəsilə) Türkiyə ilə Yunanıstanın sərhədinədək çatdırılır.
"Şahdəniz" yatağının işlənməsinin ikinci mərhələsinin layihəsi çərçivəsində hasil olunan Azərbaycan təbii qazını əvvəlcə Türkiyəyə, sonra isə Avropaya nəql edəcək Cənub Qaz Dəhlizinin ən önəmli həlqəsi olan TANAP-ın Türkiyə-Gürcüstan sərhədindən Əskişəhərə qədər olan hissəsi (Faza-0) 2018-ci il iyunun 12-də keçirilmiş beynəlxalq açılış mərasimində istifadəyə verilib, iyunun 30-da isə Türkiyəyə kommersiya məqsədli qazın axını başlayıb.
Boru xəttinin Əskişəhərdən Türkiyə-Yunanıstan sərhədinə (İpsala) qədər olan ikinci hissəsində isə mexaniki tamamlama işləri 2018-ci ilin sonunda başa çatıb, ötən ilin aprelində xəttə sınaq məqsədilə qaz vurulub.
2019-cu ilin noyabrında TANAP-ın ikinci – Türkiyə ilə Avropa sərhədinə qədər olan hissəsinin (Faza-1) təntənəli istismara verilməsi mərasimi keçirilib.
TAP kəməri ilə Avropaya kommersiya yönümlü Azərbaycan qazının nəqlinə isə ötən il dekabrın 31-də başlanılıb.
Pandemiya dövründə bir sıra ölkələrdə tütün qiymətlərində artımlar müşahidə olundu. Bəzi ölkələrdə isə qiymət artımı hələ də davam edir.
İlin sonuna qədər Rusiyada siqaret qiymətlərində artım gözlənildiyi açıqlanıb. Siqaretin orta qiymətinin bir paket üçün 140-145 rubla qədər yüksələ biləcəyi söylənilir ki, ilin birinci yarısında bu qiymət 135,8 rubl təşkil edib.
Bəs Azərbaycanda siqaret qiymətlərində yenidən artım gözlənilirmi?
İqtisadçı ekspert Xalid Kərimli “Ölkə.Az”a açıqlamasında bidirdi ki, ümumiyyətlə, tütün məhsullarının qiymətləri ölkələr üzrə kəskin fərqlənir. Qiymətlər dəyişikliyində həmin ölkələrin qiymət siyasətinə diqqət yetirmək lazımdır: “Ötən il Rusiyada tütün məhsulları üzrə aksiz vergisinin dərəcəsi artırılıb, bu ilin oktyabrında Yaponiyada oxşar vergi artımı həyata keçiriləcək. ABŞ-da demokratlar hakimiyyətə gəldikdən sonra böyük stimul paketləri, büdcə xərcləri nəzərdə tutulur ki, bunun da bir mənbə kimi tütün məhsullarına vergilərin, aksizlərin qaldırılması hesabına təmin olunacağı gözlənilir. Tütün istehlakı insan sağlamlığına zərərli hesab olunduğu üçün dövlətlər əlavə gəlir əldə etmək məqsədilə ənənəvi olaraq aksizli məhsullar hesab olunan tütün məhsullarına əlavə vergilər qoyurlar. Həmçinin cəmiyyət də bunu çox narazılıqla qarşılamır. Bu baxımdan bir sıra inkişaf etmiş ölkələrdə bu məhsullara vergilər artırılıb və bu il də artırılması nəzərdə tutulur”.
Tütün məhsullarının dünya bazarında bahalaşmasına gəlincə, ekspert bildirdi ki, yalnız tütün məhsulları yox, ərzaq məhsulları, materiallar, xammal, kənd təsərrüfatı məhsulları bahalaşıb:
“Ötən ildən başlayaraq pandemiyanın yaratdığı dəyər zəncirində qırılmalardan irəli gələrək həm daşınma xərclərinin bahalaşması, həm istehsalın aşağı düşməsi nəticəsində yaranan defisit qiymətləri bahalaşdırıb”.
X. Kərimli Azərbaycanda tütün məmulatları və siqaret qiymətlərində dəyişikliklərə də toxunub: “Ölkəmizdə hazırda ilin sonuna qədər tütün məhsullarına əlavə vergiqoyma gözlənilmir. Lakin ümumi şəkildə dünya bazarında siqaretin istehsal olunduğu tütün məhsullarının qiymətində bahalaşma qeydə alınır. Təqribən son ildə 10%-ə qədər bahalaşma var. Gözləmək olar ki, daxili bazarda tütün məhsulları və siqarət qiymətlərində artım olsun”.
Azərbaycan nəqliyyat, rabitə və yüksək texnologiyalar naziri Rəşad Nəbiyevin başçılıq etdiyi nümayəndə heyəti İstanbulda keçirilən beynəlxalq 12-ci Nəqliyyat və Rabitə Şurası çərçivəsində Gürcüstan və Türkiyəndən olan həmkarları ilə Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xətti layihəsinin inkişafı məsələsini müzakirə edib.
Yol-xeber.az xəbər verir ki, Rəşad Nəbiyev bu barədə "Twitter" hesabında məlumat verib.
"Qardaş Türkiyədə beynəlxalq 12-ci Nəqliyyat və Rabitə Şurasında iştirak edirik. Tədbir çərçivəsində keçirilmiş toplantıda Azərbaycan, Gürcüstan və Türkiyə arasında Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xətti layihəsinin inkişafına dair üçtərəfli görüşün protokolu imzalandı", - deyə nazir bildirib.
Xatırladaq ki, BTQ 30 oktyabr 2017-ci ildə açılıb. Dəmir yolu xətti Asiya və Avropanın dəmir yol şəbəkələrinin birləşdirilməsini təmin edir.
Bu, təkcə 3 ölkə arasında deyil, həm də Asiya ilə Avropa arasında ən qısa yoldur. BTQ yüklərin daşınmasına sərf edilən vaxtı 2 dəfədən çox qısaltmağa imkan verir. Ümumi uzunluğu 846 kilometr olan BTQ-nin 504 kilometrlik hissəsi Azərbaycanın ərazisinə düşür.