|
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti başçısının tabeliyindəki “Bakı Nəqliyyat Agentliyi”(BNA) publik hüquqi şəxs Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyinin tabeliyindəki Azərbaycan Yerüstü Nəqliyyat Agentliyinin balansına verilib. Bu barədə Prezident İlham Əliyev fərman imzalayıb.
Nəqliyyat sahəsi üzrə ekspert Ərşad Hüseynli BNA ilə bağı Fərmanın gözlənilən olduğunudeyib. O bildirib ki, ölkədə mobillik, yol hərəkəti təhlükəsizliyi və yol-nəqiyyat infrastrukturu ilə bağlı vahid dövlət siyasəti, vahid institusional sistem, vahid prinsip və yanaşmalar, vahid nəzarət və ən başlıcası bu işlərə görə vahid cavabdehlik olmalıdır. Belə bir vahid dövlət siyasəti, yəni vahid yanaşma və prinsiplər əsasında konkret istiqamətlər üzrə çevik tənzimləmə, koordinasiyalı fəaliyyət, cari işlərin icrası ərazilər və sahələr üzrə şaxələnmiş altqurumlar tərəfindən həyata keçirilməlidir.
"Yaxın 3 ayda BNA ləğv ediləcək və onun səlahiyyətlərini, özü də bir qədər dəyişikliklərə məruz qalan səlahiyyətlərini bundan sonra həmin altqurumlardan biri (təbii ki, başqa ad, məsələn, AYNA-nın departamenti adı altında) həyata keçirəcək.
Bundan sonra bəhs etdiyim vahidlik RİNN-in tabeliyində həyata keçirilməlidir. Lakin bu, hələ son deyil, çünki Nəqliyyatı Əlaqələndirmə Şurası yaradılır. Bu Şura ölkəmizdə mobillik, yol-nəqliyyat infrastrukturu və yol hərəkəti təhlükəsizliyi sahəsində təkmilləşdirmə işləri, yəni islahatla məşğul olmalıdır. Bu islahatlar nəticəsində dövrümüzün çağırışlarına uyğun institusional sistem qurulmalı, hər bir subyektin konkret rolu, xüsusən yerli icra hakimiyyətlərinin və bələdiyyələrin rolu müəyyən olunmalıdır".
"Ən ağrılı məsələlərdən biri – ictimai nəqliyyatın gələcək inkişaf xətti müəyyən edilməlidir. Burada dövlətin və özəl sahibkarların yeri, rolu və payı aydın olmalıdır. İctimai nəqliyyatın inkişafı üçün dayanıqlı maliyyə mənbələri müəyyən edilməlidir. İctimai nəqliyyatın dayanıqlı və səmərəli inkişafı olmadan hər hansı uğurlu və müasir mobillikdən, yol hərəkəti təhlükəsizliyindən söhbət gedə bilməz", - deyə Ə. Hüseynli əlavə edib.
Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyi (AAYDA) Laçın şəhərinin daxili yollarının bərpasını yaxın müddətdə yekunlaşdırmağı planlaşdırır.
“Yol-xeber.az” xəbər verir ki, bu barədə Agentlik məlumat yayıb.
Prezident İlham Əliyev və Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevanın iştirakı ilə 16 avqust 2021-ci il tarixində təməli qoyulmuş Laçın Beynəlxalq Hava Limanının tikintisi ilə əlaqədar torpaq, qazma-partlayış işləri icra olunur.
İnşası aparılan beynəlxalq hava limanında qazma işləri 26,512 milyon kubmetr, tökmə işləri isə 1,956 milyon kubmetr təşkil edir. Qazmanın maksimal orta dərinliyi 73 metr, tökmənin orta hündürlüyü isə 14 metrdir.
Layihə üzrə 162,8 min kubmetr ərazidə bitki qatının çıxarılması, 6,9 milyon kubmetr həcmində partlayış işləri, 859,8 min kubmetr qaya tipli süxurların mexanizmlə qazılması, 5,04 milyon kubmetr həcmində isə torpaq qazma işləri aparılıb.
Laçın rayonunun Qorçu kəndinin ərazisində inşa edilən hava limanı Azərbaycanın dəniz səviyyəsindən ən hündürdə yerləşən aeroportu olacaq. Hava limanından Laçın şəhərinə qədər olan məsafə 38,1 kilometr, Şuşa şəhərinə qədər olan məsafə 75 kilometr, Kəlbəcər şəhərinə isə 59,2 kilometr təşkil edəcək.
İşğaldan azad edilmiş əzəli torpaqlarımızda aparılan abadlıq-quruculuq işlərinin miqyasını göstərən hava limanının inşası ümumilikdə bölgənin sosial-iqtisadi inkişafına təkan verəcək və turizm potensialının artırılmasına səbəb olacaq.
Yeni tikili binalarda bünövrədən (katlavandan) mənzil almaq qiymət baxımından sərfəlidir. Lakin burda “baş ağrıdan” məqamlar da az deyil.
"Azərbaycan Qiymətləndiricilər Cəmiyyəti" İctimai Birliyinin sədri Vüqar Oruc “report”a açıqlamasında bünövrədən mənzil alarkən yarana biləcək risklərdən danışıb.
Çox insan bünövrədən mənzil almağa risk etmir
V. Oruc hesab edir ki, tikinti işlərinin ilkin hazırlıq dövründə mənzillərin satışı binanı tikən şirkətə ciddi dəstəkdir: "Bu, binanın daha tez tikilməsinə səbəb olur.
Nəticədə biznesin reallaşması, binanın təhvili prosesi tezləşir. Əslində bu, çox uğurlu variantdır. İndiyə qədər Azərbaycanda tikinti şirkətləri bu variantdan çox istifadə edib.
Təbii ki, burda müəyyən risklər var. Çünki tikinti şirkətinin prosesi axıra qədər aparıb-aparmayacağı, yaxud vətəndaşın hansısa hüquqi problemlə qarşılaşıb-qarşılaşmayacağı məlum olmur.
Vətəndaşlarımız belə hallarda şirkətlərin keçmişinə nəzər yetirir. Şirkət keçmişdə problem yaşamayıbsa, ölkədə bir neçə binanın tikintisini yekunlaşdırmaq təcrübəsinə malik dayanıqlı şirkətdirsə, bu prosesə ruh yüksəkliyi ilə gedirlər.
Ancaq yeni tikinti şirkətləri və keçmişi o qədər də şəffaf olmayan şirkətlərlə bu prosesi aparmaq risklidir. Bir çox hallarda vətəndaşlar bu riskə getmir. Ümumiyyətlə bizim insanlar hazır olmayan binadan mənzil almağa ehtiyatlı yanaşır və riskə getmirlər".
Şirkətin keçmişini araşdırmaq lazımdır
Ekspert vurğulayır ki, bünövrədən mənzil alarkən ciddi araşdırma aparandan sonra qərar verilməlidir. Bu zaman bir neçə suallara cavab tapılmalıdır. Məsələn, binanın tikintisi bir dövrdən sonra müəyyən dövlət ehtiyacları üçün yarımçıq saxlanılacaqmı? Hansısa dövlət qurumunun bu prosesi dayandırmaq ehtimalı varmı? Şirkət bu prosesi axıra qədər aparmaqda nə qədər etibarlıdır? Şirkət maddi baxımdan prosesi sona qədər aparmaq imkanlarına malikdirmi?
"Nəzərə alsaq ki, tikinti işlərində dələduzluq halların rast gəlinir, bu məsələdə şirkətin keçmişi çox aktualdır. Şirkətin keçmişində dələduzluq hallarının olub-olmaması araşdırılmalı, gələcəkdə bu cür halların yaşanma ehtimalının olmaması barədə əminlik hasil edilməlidir.
Tikinti tarixində belə hallar olub ki, sahibkarlar binanı tikməzdən öncə vətəndaşlardan ödənişi alıb, sonra isə onu tikməyiblər", - V. Oruc bildirir.
Hazır binadan mənzil almaq daha məsləhətlidir
Bünövrədən mənzil alarkən cavab tapılmalı digər sual tikintinin təhlükəsizlik qaydalarına uyğun aparılacağı, materialların keyfiyyəti ilə bağlıdır.
Ekspertin fikrincə, bu da şirkətin keçmişinə aid ciddi bir məsələdir. Tikinti yekunlaşandan sonra müvafiq dövlət qurumları tərəfindən binada yaşayış üçün icazənin verilib-verilməyəcəyi məlum edilməlidir.
Çünki bina tikildikdən sonra FHN binada müxtəlif kriteriyalar üzrə yoxlanış aparıb rəy verməlidir. Bünövrədən mənzil alarkən bu rəyin müsbət olacağını öncədən bilmək olmur.
"Bu riskləri nəzərə alaraq vətəndaşlara tövsiyə olunur ki, mənzil alarkən sənədləşmə prosesi bitmiş, tikintisi yekunlaşmış və dövlət reyestrindən çıxarışın əldə olunduğu binalara müraciət etsinlər.
Vətəndaş müəyyən məsləhətləşmələrdən və konsaltinq xidmətindən istifadə etsə belə, bünövrədən mənzil almaq riskli ola bilər. Amma ölkədə onlarla tikinti işi aparmış, tarixçəsi normal olan, vətəndaşlarla hüquqi problem yaşatmayan etibarlı bir şirkət bu prosesi aparırsa, onunla əməkdaşlıq etmək olar”, - V. Oruc vurğulayır.
Bünövrədən alınan mənzillər xeyli ucuz olur
V.Oruc hesab edir ki, Bakıda bünövrədən mənzil almaq kifayət qədər əlçatandır:
“Əsasən paytaxtın Nərimanov, Yasamal rayonlarında belə təkliflər var. Bünövrədən alınan mənzillərlə hazır binadan alınmış mənzillərin qiyməti arasında təqribən 7-15 % aralığında fərq olur.
Bu da ciddi bir məbləğ edir. Hazır binada mayak formasında bir kvadrat metri 2 min manata olan mənzil bünövrədən 1 800-1 850 manata satılır.
Çox da tanınmayan MTK-lardan mənzil alanda bu fərq 20 % civarında ola bilir. Qabaqcadan alınan məbləğ tikintiyə yönəldilir, yaxud ərazidə aparılan söküntü işlərinin kompensasiyası üçün sərf edilir.
Sahibkarın həmin məbləğə ehtiyacı çox olarsa, alıcıya edilən endirim də çox olur. Amma binanı prestijli bir MTK tikirsə, bünövrədən mənzil alarkən çox ciddi endirimə ümid etmək olmaz.
Eyni zamanda binalarda hazır olan mərtəbələr hazır olmayanlardan fərqli qiymətə təklif edilir. Bu da vətəndaşda haqlı olaraq şübhələr yarada bilər. Odur ki, ən yaxşı variant hazır binadan mənzil almaqdır”.
Quru sərhədlərinin açılması məsələsi hazırda ən çox müzakirə edilən məsələlərdəndir. Azərbaycanda quru sərhədlərin bağlanması birbaşa pandemiya ilə əlaqədar idi. Bununla belə, artıq karantin rejimi ilə bağlı əsas məhdudiyyətlər aradan qaldırılıb. Buna görə də, Operativ Qərargah tərəfindən, xüsusən qonşu ölkələrdəki epidemioloji vəziyyətə uyğun olaraq gələn aydan quru sərhədlərin mərhələli şəkildə açılması ilə bağlı qərar qəbul edilməsi məqsədəuyğun olardı.
Bunu iqtisadçı deputat Vüqar Bayramov deyib. O bildirib ki, əksər region ölkələrində, o cümlədən, qardaş Türkiyə və qonşu Gürcüstanda epidemioloji vəziyyət nəzarət ediləcək həddədir. Artıq Türkiyə ilə quru sərhədlər açılıb, amma yalnız Naxçıvanda qeydiyyatda olan vətəndaşlarımız gedə bilər:
"Bu baxımdan təklif edirik ki, Gürcüstan və Türkiyə ilə mərhələli şəkildə quru sərhədlərin tam açılması ilə bağlı qərar verilsin. Təbii ki, daha sonra digər qonşu ölkələrdəki epidemioloji vəziyyətə uyğun olaraq həmin ölkələrlə quru sərhədlərin açılması məsələsi müzakirə oluna bilər. Lakin Türkiyə və Gürcüstanla Azərbaycanın strateji əməkdaşlığının olduğunu, yoluxma sayını nəzərə alsaq, hər iki ölkə ilə mərhələli şəkildə daha qısa zamanda quru sərhədlərin açılması məqsədəuyğun olardı".
Millət vəkilinin sözlərinə görə, quru sərhədlərin açıq olması iqtisadi baxımdan məqsədəuyğundur: "Çünki bu, turizmə təsir göstərən əsas faktorlardan biridir. Xüsusən nəzərə alsaq ki, Azərbaycana gələn turistlərin təxminən 70%-i Azərbaycanın quru sərhədi olan ölkələrdən gəlir. Bu eyni zamanda, Azərbaycan vətəndaşları üçün daha asan qonşu ölkələrə səfər imkanları baxımdan da vacibdir. Ona görə quru sərhədlərin açılması iqtisadi baxımından da əhəmiyyətlidir".
"2023-cü ildə regionda və qlobal olaraq epidemioloji vəziyyətin yumşalması Azərbaycanda da quru sərhədlərin açılmasını daha da aktuallaşdırıb", - deyə V. Bayramov əlavə edib.
Avtomobillərin qiyməti bahalaşıb.
Ekspert Sərxan Qədirov "Xəzər Xəbər"ə açıqlamasında qeyd edib ki, ölkədə dizel mühərrikli və ili köhnə olan nəqliyyat vasitələrinin sayında artım müşahidə edilir.
Maşınların qiymətinin bahalaşmasına iri avtomobil istehsalçılarının qiymət siyasəti, ehtiyyat hissələrinin və daşınmanın bahalaşması da ciddi təsir göstərib.
Ekspert bildirir ki, Rusiya istehsalı olan avtomobillərə bölgələrdə daha çox ehtiyac var. Buna əsas səbəb ölkənin rayonlarında xarici ölkə istehsalı olan avtomobillərin rəsmi servisinin az və ya heç olmamasıdır. Bu səbəbdən də, bölgələrdə asan təmir olunan və ucuz başa gələn Rusiya istehsalı olan avtomobillərin də qiymətində bahalaşma var. 2004-2005-ci il istehsalı olan Rusiya avtomobilləri hazırda bazarda 6 min manata təklif olunur. Halbuki, onların qiyməti ötən il 4 min manat civarında idi.
Ölkəyə gətirilən avtomobillərin dəyəri də ötən illə müqayisədə artıb. 2023-cü ilin yanvar-mart aylarında Azərbaycana 314 milyon 994 min dollar dəyərində 20 min 799 ədəd nəqliyyat vasitəsi idxal edilib.
Dövlət Gömrük Komitəsindən bildirilib ki, nəqliyyat vasitələrinin idxalı 2022-ci ilin ilk rübü ilə müqayisədə dəyər ifadəsində 125 milyon 640 min dollar və ya təxminən 1,7 dəfə artıb.
Bakı şəhərində yeni park salınacaq.
Bununla bağlı artıq Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətinə məxsus "Bakı Şəhər Əsaslı Tikinti və Təmir" MMC iki mərhələli tender elan edib.
Belə ki, sözügedən park Nərimanov rayonu, Vaqif prospekti, Ceyhun Hacıbəyli, Şəmsi Rəhimov və Nəsib Bəy Yusifbəyli küçələrinin kəsişməsində salınacaq.
Yeni parkın layihə-smeta sənədlərinin hazırlanması işlərinin satın alınması nəzərdə tutulur.
Azərbaycan Mərkəzi Bankının bu günə olan rəsmi valyuta məzənnələri açıqlanıb.
"Avronun məzənnəsi 0,38% artaraq 1,8575 manat, Rusiya rublunun məzənnəsi dəyişməyərək 0,0208 manat, Türkiyə lirəsi 0,11% ucuzlaşaraq 0,0881 manat təşkil edib.
ABŞ dollarının məzənnəsi isə dəyişməyərək 1,7000 manat olub.
“Azərbaycan Hava Yolları” QSC (AZAL) ilə bağlı aparılan islahatların əsas hədəflərindən biri məhz qiymətlərin optimallaşdırılmasıdır”.
Bunu Report-a müsahibəsində Azərbaycan rəqəmsal inkişaf və nəqliyyat nazirinin müavini Rəhman Hümmətov deyib.
R.Hümmətov hesab edir ki, AZAL-ın qiymətləri rəqibləri ilə müqayisədə o qədər də baha deyil:
“AZAL-ı öz sinfinə və xidmət kateqoriyasına uyğun şirkətlərlə müqayisə etsək, görərik ki, qiymətlər, əslində, göstərilən xidmətlərə mütənasibdir. Amma əlbəttə ki, biz də aviabiletlərin daha ucuz olması, AZAL-ın xarici vətəndaşları ölkəmizə daşıyan şirkətə çevrilməsi, Heydər Əliyev Hava Limanının beynəlxalq tranzit məkana çevrilməsi istiqamətində işlər aparırıq. Hazırda bu istiqamətdə aparılan müvafiq tədbirlərin nəticəsi olaraq artıq müştərilərə müxtəlif qiymətlərdə biletlər təqdim edilir. Populyar istiqamətlər üzrə qiymətlərə nəzər yetirsək, Bakı-Moskva bileti almaq istəyən sərnişinə “Buta Airways” ilə 29 avrodan, AZAL ilə isə 135 avrodan, Bakı-Dubay istiqaməti üzrə AZAL ilə 133 avrodan, Bakı-İstanbul reysi üzrə “Buta Airways” ilə 29 avrodan, AZAL ilə isə 114 avrodan başlayaraq seçim imkanı var.
Uzunmüddətli inkişaf strategiyasında təyyarə parkının yenilənməsi ilə yanaşı, qiymət siyasəti də nəzərə alınıb. Daha ucuz aviabiletlərlə bağlı AZAL tərəfindən müəyyən kampaniyalar keçirilir. 2022-ci ilin sonlarında AZAL 9 istiqamət üzrə 29 avrodan başlayan qiymətlərlə 10 min aviabileti satışa çıxarıb və bu kimi kampaniyaların gələcəkdə də baş tutması nəzərdə tutulur.
Onu da qeyd edək ki, AZAL tərəfindən sərnişin tutumu daha çox olan təyyarələrin alınması nəzərdə tutulub. Bu da, öz növbəsində, biletlərin qiymətinə təsir edəcək”.
Sosial şəbəkələrdə Azərbaycanda bankların bağlanacağı ilə bağlı şayiələr yayılıb.
Bəzi istifadəçilər bankların çökəcəyini, əmanətlərin dondurulacağını bildirərək vətəndaşların bankda olan pullarını çəkməsini tövsiyə ediblər.
Mövzu ilə bağlı Banklar Assosiasiyasından bildirilib ki, bu məlumatlar yanlışdır və təxribat xarakteti daşıyır.
Daha ətraflı Baku TV-nin süjetində: