![]() |
|
Prezident İlham Əliyev Siyəzən rayonunun Siyəzən–Dağ Quşçu–Ərziküş avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı tədbirlər haqqında Sərəncam imzalayıb.
Yol-xeber.az xəbər verir ki, Sərəncama əsasən, bir min nəfər əhalinin yaşadığı 9 yaşayış məntəqəsini birləşdirən Siyəzən–Dağ Quşçu–Ərziküş avtomobil yolunun tikintisi məqsədilə “Azərbaycan Respublikasının 2023-cü il dövlət büdcəsində dövlət əsaslı vəsait qoyuluşu (investisiya xərcləri) üçün nəzərdə tutulan vəsaitin bölgüsü”nün 1.31.9-cu yarımbəndinə uyğun olaraq, Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyinə 8,8 milyon manat ayrılıb.
Maliyyə Nazirliyinə Sərəncamda göstərilən məbləğdə maliyyələşməni təmin etmək, Nazirlər Kabinetinə bu Sərəncamdan irəli gələn məsələləri həll etmək tapşırılıb.
“Yaxın gələcəkdə Şimal-Cənub dəhlizinin bütün istiqamətlərdə (quru yolu, dəmiryol, dəniz yolu) təkmilləşdirilməsi məqsədilə bu bəyannamənin yüksək səviyyədə imzalanacağı gözlənilir”.
Bu sözləri İranın yol və şəhərsalma naziri, İran və Azərbaycan Birgə İqtisadi Komissiyasının iranlı həmsədri Mehrdad Bəzrpaş “Trend”ə açıqlamasında deyib.
O, iki ölkə arasında Astaraçay üzərində istifadəyə hazır olan avtomobil körpüsü haqda detalları da açıqlayıb:
“İranın Azərbaycanla təxminən 700 km uzunluğunda sərhədi var. İki ölkənin zəngin müştərək tarixi, mədəni və sairə sahələrdə bağları vardır. İki ölkənin iqtisadi potensialları da tarixi və mədəni sahələrdəki kimi böyük ölçüdə inkişaf etdirilə bilər. Müxtəlif zaman kəsiklərində iki ölkə əlaqələrində müəyyən eniş-yoxuşlar mövcud olub.
İran və Azərbaycanın Şimal-Cənub beynəlxalq dəhlizində yer alması iki ölkənin iqtisadi cəhətdən əlaqələrinin yüksək səviyyədə olmasına imkanlar yaradıb. Azərbaycanda səfərdə olduğum müddətdə baş tutan görüşlərdə əsas diqqətçəkən məsələlərdən biri şimal-cənub və şərq-qərb dəhlizlərinin təkmilləşdirilməsi idi. Çünki bu dəhlizlər iki ölkənin iqtisadi əlaqələrinin yüksəlməsinə təkan verir. Bu dəhlizlər iki ölkənin iqtisadi inkişafına da öz töhfəsini verə bilər”.
İranlı nazirin sözlərinə görə, İran, Azərbaycan və Rusiya arasında üçtərəfli şəkildə (9 sentyabr 2022) Şimal-Cənub Beynəlxalq Nəqliyyat Dəhlizinin İnkişafı ilə bağlı Bakı Bəyannaməsi imzalanıb.
“Yaxın gələcəkdə Şimal-Cənub dəhlizinin bütün istiqamətlərdə (quru yolu, dəmiryol, dəniz yolu) təkmilləşdirilməsi məqsədilə bu bəyannamənin yüksək səviyyədə imzalanacağı gözlənilir. İran, Azərbaycan və Rusiya arasında üçtərəfli şəkildə əməkdaşlıqların inkişaf etdirilməsi diqqət mərkəzindədir. Bu istiqamətdə iclasların təşkil olunması nəzərdə tutulub. Region ölkələri arasında müştərək layihələrdən biri İran, Azərbaycan və Rusiya elektrik şəbəkəsinin sinxronlaşdırılmasıdır. Bununla əlaqədar müxtəlif işlər həyata keçirilib və gələcəkdə üç ölkə arasında elektrik mübadiləsinin şahidi olacağıq.
Yaxın vaxtlarda (2 ayadək) Astaraçay üzərində yeni körpü istifadəyə veriləcək. Bu körpü iki ölkənin ticarət mübadiləsində və yük tranzitində yeni imkanlar yaradacaq. Artıq Astaraçay üzərindəki körpünün tikintisi başa çatıb.
Hazırda həm İran tərəfində, həm də Azərbaycan tərəfində gömrük infrastrukturları yaradılmaqdadır. Körpünün ilk olaraq müvəqqəti şəkildə istifadəyə verilməsi, sonradan isə daimi şəkildə fəaliyyət göstərməsi nəzərdə tutulub”, - deyə o əlavə edib.
O qeyd edib ki, Azərbaycana səfəri çərçivəsində iki ölkə arasında digər iqtisadi məsələlərdən biri hava reyslərinin artırılmasıdır. İki ölkənin mövcud potensiallarını nəzərə alaraq iş adamları, tələbələr və vətəndaşların asan şəkildə səfər etməsi üçün hava reyslərinin artırılması diqqət mərkəzində saxlanılıb.
“İran tərəfi Azərbaycanın rəqəmsal inkişaf və nəqliyyat naziri Rəşad Nəbiyevlə görüşdə birgə gəmiçilik şirkətinin yaradılmasını təklif edib. Azərbaycan tərəfi bu təklifə müsbət yanaşır. Azərbaycanlı nazir Azərbaycanın gəmiçilik şirkətləri ilə bu məsələni koordinasiya edəcəyini bildirib. Həm Azərbaycanın limanlarında böyük imkanlar var, həm də son illər ərzində İranın limanlarında investisiyalar yatırıldığı üçün imkanlar yaradılıb. Yüklərin mexanika vasitələri ilə yüklənib-boşaldılması üçün imkanlar var. İran bundan sonra da limanlarının inkişaf etdirilməsini qarşıya əsas məqsədlərdən biri kimi hədəfləyib. Birgə gəmiçilik şirkətinin yaradılması iki ölkənin dənizçilik sahəsində mövcud potensiallarından daha səmərəli şəkildə istifadə etməyə şərait yaradacaq.
İki ölkə arasında hidroqovşaqların tikilməsi üzrə əməkdaşlıq mövcuddur. Bu hidroqovşaqlardan biri Xudafərin hidroqovşağıdır. Bu hidroqovşağa yaxın zamanlarda su vurulacaq. Digər hidroqovşaq isə Qız Qalası hidroqovşağıdır.
Bu hidroqovşaqda tikinti işləri başa çatmaq üzrədir. Gələn üç ay ərzində tikinti işlərinin başa çatacağı gözlənilir.
Ordubad hidroqovşağının tikilməsi üzrə müəyyən ekoloji məsələlər var. Hər iki ölkədə bunun üzərində işlənəcək”, - deyə M.Bəzrpaş vurğulayıb.
Nazir bildirib ki, iki ölkənin iqtisadi inkişafına kömək edə biləcək məsələlərdən biri preferensial ticarətdə endirimlərin nəzərdə tutulmasıdır:
“İki ölkədə daha çox istifadə olunan məhsulların mübadiləsi üzrə qərar verilib və siyahısı hazırlanıb, endirimlər nəzərdə tutulub. İki ay ərzində iki ölkənin aidiyyəti qurumları tərəfindən preferensial ticarətin elan olunacağı gözlənilir.
İran və Azərbaycan arasında iqtisadi əlaqələr üzrə tamamilə aydın perspektiv var. İki ölkə arasında müəyyən anlaşılmazlıqlar tezliklə aradan qalxacaq və iki ölkə arasında əvvəlkindən daha yüksək səviyyədə ticarət dövriyyəsinin şahidi olacağıq”.
İsrail-Fələstin müharibəsinin investorlar arasında narahatlıq yaratması qlobal bazarda təhlükəsiz liman hesab olunan dolları bahalaşdırıb.
Dollar indeksi 0,33% artaraq 106,57 səviyyəsinə yüksəlib.
Dolların bahalaşmasının bir digər səbəbi ABŞ-da cümə günü açıqlanan yüksək məşğulluq göstəriciləri olub.
Avro və funt sterlinq möhkəmlənən dollar qarşısında ucuzlaşıb. Belə ki, avro 0,6% dəyər itirərək 1,0522 dollara, sterlinq isə 0,5% ucuzlaşaraq 1,2167 dollara satılıb.
İsrail Bankının 30 milyard dollara qədər xarici valyuta satacağını elan etməsindən sonra, İsrail milli valyutası şekel Asiya sessiyasının əvvəlində 3%-dən çox ucuzlaşaraq bir dollar üçün 3,9880-ə yaxın səkkiz illik minimuma enib.
Müharibə bir digər təhlükəsiz sığınacaq valyutası olan yapon yenini bahalaşdırıb. Yaponiya milli valyutası 0,1% bahalaşaraq bir dollar üçün 149,15 səviyyəsinə yüksəlib.
Nüvə silahı, hələ də, sülhün ən böyük dayağıdır, əks halda, 3-cü Dünya Savaşı dünyanın hər yerini bürümüşdü. İndi də müharibədir, lakin nüvə silahı var deyə daha çox proksi, hibrid və lokaldır. Ümid edək ki, xaos bitəcək, dünya bir masa ətrafına toplaşıb bütün problemləri həll edib yenə 40-50 il sakitləşəcək. Ümid isə getdikcə azalır, əsas məsələ də iqtisadiyyatdadır. Dünyanın bərbad idarəedilməsi, 2020-ci ildə isə “pandemiya” mərəzi iqtisadiyyatı çökdürmək üzrədir, dünya ölkələrinin borcu faciəvi şəkildə artıb.
Bunu iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli deyib. O bildirib ki, 2001-ci ildə dünyada borc həcmi 61,8 trilyon dollar idisə, 2015-də artıq borc 158,3 trilyon oldu. 2022-ci ilin sonunda isə bu rəqəm 307 trilyon dollara çatıb və hələ də artır:
"Təəssüf ki, bu borc yükü böyük müharibələrsiz “silinməyəcək”. Dünyanın ÜDM-i ildə cəmi 100 trilyon dollar civarındadır. Yəni, dünya ÜDM-indən 3 dəfə artıq borcu qaytarmaq və ya azaldıb təhlükəsiz hala gətirmək artıq mümkün deyil. Deməli, dünyada yeyib həzm etmək üçün “yağlı tikələr” tapılmalıdır. Müharibələrin hesabına iqtisadi normallaşmaya gediləcək (həm 1-ci, həm də 2-ci Dünya savaşından öncə böyük iqtisadi böhranlar oldu, onlardan çıxmaq üçün müharibələr alovlandı), sonra da böyük “masa” qurulacaq, dünya yenə 40-50 illik “sakitləşəcək”.
"Bu qarışıq zamanda Azərbaycanın öz ərazi bütövlüyünü bərpa edib sərhədlərini mökhəmlətməsi möcüzəvi dərəcədə yaxşı gedişat oldu. İndi qalır o böyük “masada” udanların tərəfində yer almaq",- deyə ekspert əlavə edib.
Bazar ertəsi Asiya ticarətində neftin qiyməti bir barel üçün 3 dollardan çox artıb.
Buna səbəb İsrail və Fələstinin "Həmas" qrupu arasında hərbi toqquşmaların Yaxın Şərqdə siyasi qeyri-müəyyənliyi dərinləşdirməsi və tədarüklə bağlı narahatlıqları artırması olub.
Belə ki "Brent" markalı neft 3,10 dollar və ya 3,67% bahalaşaraq bir bareli 87,68 dollara, ABŞ-ın Qərbi Texas (WTI) neftinin qiyməti isə 3,26 dollar və ya 3,94% artaraq 86,05 dollara satılıb. Hər iki göstərici ucuzlaşmadan əvvəl bir barel üçün 4 dollardan çox artmışdı.
Qeyd edək ki, ötən həftə neft qiymətləri yüksək faiz dərəcələri və onların qlobal tələbata təsiri ilə bağlı narahatlıqlar fonunda mart ayından bəri ən böyük həftəlik eniş yaşamışdı (Brent - 11%, "WTI" - 8%).
Xatırladaq ki, "Həmas" şənbə günü İsrailə son onilliklərin ən böyük hərbi hücumunu həyata keçirib, yüzlərlə israilli öldürülüb və İsrailin Qəzzaya cavab hava zərbələri dalğasına səbəb olub.
Bazarlarda soğanın baha olması sakinlərin narazılığına səbəb olub.
Belə ki, fermerlər mövsümdə məhsulun bol olacağını düşünsələr də, gözlədiklərinin əksi ilə qarşılaşıblar.
Hazırda rayon bazarlarında soğanın satış qiyməti 50-70 qəpik arasında dəyişir.
“ATV Xəbər”in mövzu ilə bağlı hazırladığı süjeti təqdim edirik:
İran ərazisindən keçməklə Şərqi Zəngəzurla Naxçıvan arasında yeni dəmir yolu xətti çəkiləcək.
Nazirlər Kabinetinin mətbuat xidmətindən verilən məlumata görə, bununla bağlı oktyabrın 6-da Bakıda Baş nazirinin müavini, Azərbaycan Respublikası ilə İran İslam Respublikası arasında iqtisadi, ticarət və humanitar sahələrdə əməkdaşlıq üzrə Dövlət Komissiyasının həmsədri Şahin Mustafayev ilə İran İslam Respublikasının yol və şəhərsalma naziri, Komissiyanın İran tərəfdən həmsədri Mehrdad Bəzrpaş arasında görüş zamanı sənədlər imzalanıb.
Tərəflər bu gün Zəngilan rayonunun Ağbənd qəsəbəsi yaxınlığında təməlqoyma mərasiminin keçirilməsi, müvafiq inşaat işlərinə başlanılması və inşa ediləcək yeni dəmiryolu xətti və körpülərinin planlarının müzakirəsi ilə bağlı məmnunluqlarını ifadə ediblər.
İki ölkənin nümayəndə heyətlərinin iştirakı ilə keçirilmiş görüşdə Azərbaycanla İran arasında nəqliyyat və kommunikasiya, enerji və su ehtiyatlarından istifadə ilə bağlı ikitərəfli gündəlikdə duran aktual məsələlər müzakirə edilib.
Tərəflər regionun tranzit cəlbediciliyinin artırılmasının önəmini qeyd edərək, “Şimal-Cənub” dəhlizinin vacib komponenti olan Astaraçay üzərində inşa edilmiş körpünün yaxınlaşma yollarının tikintisi və sərhəd-gömrük infrastrukturunun yaradılması ilə bağlı təxirəsalınmaz tədbirlərin görülməsinin zəruriliyini vurğulayıblar.
Eyni zamanda Astara yük terminalının tikintisinin tezliklə başa çatdırılması üçün dövlət qurumlarına müvafiq tapşırıqlar verilib.
Görüşdə həmçinin “Xudafərin”, “Qız Qalası” və “Ordubad-Marazad” hidroqovşaqlarının və su elektrik stansiyalarının tikintisi layihələrinin tezliklə yekunlaşdırılması məqsədilə işlərin sürətləndirilməsinin vacibliyi qeyd edilib.
Danışıqların yekunlarına görə iki ölkə arasında aşağıdakı sənədlər imzalanıb:
- İran İslam Respublikasının ərazisindən keçməklə Azərbaycan Respublikasının Şərqi Zəngəzur İqtisadi Rayonu ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında yeni dəmir yolu xəttinin və dəmir yolu körpülərinin tikintisi haqqında Niyyət Protokolu;
- Azərbaycan-İran dövlət sərhədində Ağbənd (Azərbaycan Respublikası) - Kəlalə (İran İslam Respublikası) dövlət sərhədinin buraxılış məntəqələrində Araz çayı üzərində avtomobil sərhəd körpüsünün və piyada keçidinin tikintisinə dair Birgə İşçi Qrupun həmsədrlərinin görüşünün Protokolu.
Yol-xeber.az" xəbər verir ki, Sentyabrın 15-də intensiv yağıntılar nəticəsində yaranmış güclü sel sularının uçurduğu Respublika əhəmiyyətli Gəndob-Xaçmaz-Yalama-Rusiya Federasiyası ilə dövlət sərhədi avtomobil yolunun 27-ci km-də, Qudyalçay üzərində yerləşən avtomobil körpüsünün söküntüsü və ətraf ərazinin təmizlənməsi işləri yekunlaşdırılaraq yeni körpünün inşasına start verilib.
Qeyd edək ki, hadisə baş verəndən dərhal sonra əraziyə Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyinin əməkdaşları cəlb olunaraq, ərazidə əlavə təhlükəsizlik tədbirləri görülüb.
Agentliyin rəhbərliyi və aidiyyəti qurumların əməkdaşları tərəfindən təbii fəlakət nəticəsində çökmüş körpüyə baxış keçirilib və yerində yeni avtomobil körpüsünün inşası qərara alınıb. Bununla əlaqədar olaraq əraziyə xüsusi texnikalar cəlb edilərək işlərə başlanılıb.
İnşasına başlanılan sözügedən körpünün kənar dayaqlarının svay işləri yekunlaşıb, hazırda orta dayaqların svay işləri üçün hazırlıq və kənar dayaqların tikintisi üçün qəliblərin quraşdırılması işləri aparılır.
Xatırladaq ki, sürücülər müvəqqəti alternativ yol kimi Xaçmaz rayonu, Qımılqışlaq kəndi ərazisindən keçən yoldan istifadə edə bilərlər. Sözügedən yol boyunca hərəkətlə əlaqədar əlavə təhlükəsizlik tədbirləri görülüb. Alternativ yolun Xaçmaz və Xudat istiqamətdən girişinə məlumatlandırıcı nişanlar quraşdırılıb.
YOLUNUZ AÇIQ OLSUN…