Türkiyə lirəsi Azərbaycan manatı qarşısında rekord həddə ucuzlaşıb.

TRY/AZN nisbəti ötən günlə müqayisədə 6,8% azalaraq 0,0672 manata enib.

İyun ayının əvvəli ilə müqayisədə lirə manat qarşısında 17,95% dəyər itirib.

Türkiyə lirəsinin ucuzlaşmasına səbəb dünən Türkiyə Mərkəzi Bankının uçot dərəcəsini gözləntilərdən daha az - 6,5% bəndi artıraraq 15%-ə yüksəltməsi olub.

Lirə dollar qarşısında da tarixi minimumunu yeniləyib və dünən gecə saatlarında 25,4804 səviyyəsinə yüksəlib. Avro isə 27,8835 lirəyə çatıb.

Söhbət paytaxt ərazisindəki kirayə mənzillərin qiymətindən gedir.

Yeni avtomobilin haradan alınmasının heç demə çox böyük əhəmiyyəti varmış. Ekspertlərin rəyinə görə bazardan alınan avtomobillə, rəsmi dilerdən alınan avtomobil arasında çox böyük fərq var imiş.

Belə ki, bazarda avtomobilin gələcəyi üçün heç bir zəmanət verilmir. Üstəlik bazarda satılan avtomobillər daha aşağı keyfiyyətdə və az komfortlu olur.

Amma rəsmi dilerdən alınan avtomobillərin bir sıra üstünlükləri var. Ən başlıcası rəsmi dilerdə satılan avtomobillər həmin region üçün nəzərdə tutulur, həmin ölkənin və yaxud regionun iqlim şəraitinə, yanacaq keyfiyyətinə, yol infrastrukturuna uyğun olaraq istehsal olunur. Bu da əsas şərtdir.

Lakin bazardan alınan avtomobillərin çoxunda bunlar nəzərə alınmayıb. Bildiyimiz kimi bir sıra avtomobil brendlərin Çində, BƏƏ-də digər ölkələrdə istehsal sahələri var. Və bu dövlətlərdə istehsal edilən avtomobil daha çox həmin ölkələrin iqliminə və yol infrastrukturuna uyğun yığılır.

Bəzən Çindən və Ərəb ölkələrindən gətirilən və ya qeyri-rəsmi şəbəkələrdən əldə olunan yeni avtomobillərdə ehtiyat hissələrinin uyğunsuzluğu və ya tapılmaması kimi şikayətlər olur.

Xüsusilə Çin bazarı üçün nəzərdə tutulan və Azərbaycana gətirilən avtomobillərdə ciddi fərqlər mövcuddur. Ən vacib hal bu avtomobillər üçün bəzən ehtiyat hissələrinin mövcud olmaması və ya ehtiyat hissələrinin kodunun sifariş üçün tamamilə ayrı olmasıdır.

Bundan əlavə sistemlərin diaqnostika zamanı Çindən gətirilən avtomobilləri tanımaması kimi çətinliklər də yaranır.

Mövzu ilə bağlı Bizim.Media-ya danışan Nəqliyyat üzrə ekspert Eldəniz Cəfərov bildirdi ki, rəsmi dilerdən alınan avtomobillərə uzunmüddətli zəmanət verilir:

Dövlət Sərhəd Xidməti qılıncların alınması ilə bağlı elan etdiyi açıq tenderə yekun vurub.

Tenderin qalibi “Yusif-NS” MMC olub.

Qalib təşkilatla 41,3 min manat məbləğində satınalma müqaviləsi imzalanıb.

Yaxın günlərdə Azərbaycanda Operativ Qərargah ləğv ediləcək, bununla bizdə də rəsmi olaraq “koronavirus” məsələsi tarixə qovuşacaq. Rəsmi statistika da buna imkan verir – ölkədə cəmi 14 aktiv xəstə var.

Bunu iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli deyib. O bildirib ki, son günlər Azərbaycan hökumətinin İran vətəndaşlarına sərhəddə (hava limanı və quru sərhədlərdə) viza verilmə prosedurunun ləğv edilməsi, qonşu ölkə vətəndaşlarının ya "ASAN VİZA", ya da bizim İrandakı konsulluq vasitəsi ilə viza alaraq ölkəyə gələ bilməsi qərarı çox doğru qərardır və quru sərhədlərin açılmasına hazırlıq göstəricisidir.

"Ehtimal var ki, bu həftə hökumət rəsmən pandemiya ilə bağlı bütün qərarların ləğv edilməsini elan etməklə yanaşı quru sərhədlərin açılması ilə də bağlı qərarını verəcək. Artıq bu məsələnin rəsmi olaraq “pandemiya” ilə əlaqələndirilməsi mümkün deyil. Ümid var ki, hökumət insanların çoxdan gözlədiyi və hüquqi olaraq doğru olacaq qərarı bu günlərdə verəcək".

Ekspertin sözlərinə görə, yaxşı olardı ki, Azərbaycan hökuməti “pandemiya” dövründə qadağalarla bağlı vətəndaşa və biznesə verilən cərimələr məsələsini də həll etsin: "İndiyədək cəriməsi olanların borcu ləğv edilsin, “pandemiya” dövründə cərimə ödəmiş vətəndaşlara isə həmin vəsait geri qaytarılsın. Bunun çox asan mexanizmləri var. Məsələn, həmin vəsait cərimə ödəmiş vətəndaşların kommunal xidmət borclarından hər ay kiçik məbləğlərlə 1 il ərzində silinə bilər".

Azərbaycanın qonşu dövlətlərlə quru sərhəddinin açılacağı ilə bağlı məsələ uzun müddətdir müzakirə olunur. Yeni iddialara görə isə sərhədlərin iyulun 1-dən açılacağı gözlənilir.
Belə ki, pandemiyanın dünya üzrə bitdiyi açıqlansa da, bu səbəbdən bağlanan sərhədlərimiz hələ ki açılmayıb.
Milli Məclisin deputatı Vahid Əhmədov açıqlamasında bildirdi ki, sərhədlərin açılması çox vacibdir:
“Əhalinin gediş-gəlişi ilə bağlı çox ciddi problemlər yaşanır. Lakin hökuməti də başa düşmək lazımdır. Bölgədə, qonşu dövlətlərdə yaşananlar, onlarla sərhəddə baş verən ciddi problemlər bunu deməyə əsas verir. Lakin heç olmazsa, Gürcüstanla sərhədi aça, burada xüsusi nəzarət sistemini və yoxlamanı gücləndirə bilərik. Yəni insanlar vacib işlərində gedib-gəlmək imkanına malik olsunlar”. 
Millət vəkili bu məsələ ilə bağlı onlara da çoxlu müraciətlərin daxil olduğunu deyib: “Rusiyadakı problemlər fonunda orada yaşayan həmvətənlilərimiz gəlmək, ailələri ilə görüşmək istəyirlər. Onların hər birinin hava yolu gəlmək imkanı yoxdur. Ona görə də, sərhədlərin açılması çox vacibdir”. 
“Bu məsələyə hökumətdə də baxılır. Sərhədlərin mümkün qədər tez açılması həm iqtisadi, həm də sosial baxımdan vacibdir”, - V. Əhmədov əlavə edib. Azərbaycanın qonşu dövlətlərlə quru sərhəddinin açılacağı ilə bağlı məsələ uzun müddətdir müzakirə olunur. Yeni iddialara görə isə sərhədlərin iyulun 1-dən açılacağı gözlənilir.
Belə ki, pandemiyanın dünya üzrə bitdiyi açıqlansa da, bu səbəbdən bağlanan sərhədlərimiz hələ ki açılmayıb.
Milli Məclisin deputatı Vahid Əhmədov açıqlamasında bildirdi ki, sərhədlərin açılması çox vacibdir:
“Əhalinin gediş-gəlişi ilə bağlı çox ciddi problemlər yaşanır. Lakin hökuməti də başa düşmək lazımdır. Bölgədə, qonşu dövlətlərdə yaşananlar, onlarla sərhəddə baş verən ciddi problemlər bunu deməyə əsas verir. Lakin heç olmazsa, Gürcüstanla sərhədi aça, burada xüsusi nəzarət sistemini və yoxlamanı gücləndirə bilərik. Yəni insanlar vacib işlərində gedib-gəlmək imkanına malik olsunlar”. 
Millət vəkili bu məsələ ilə bağlı onlara da çoxlu müraciətlərin daxil olduğunu deyib: “Rusiyadakı problemlər fonunda orada yaşayan həmvətənlilərimiz gəlmək, ailələri ilə görüşmək istəyirlər. Onların hər birinin hava yolu gəlmək imkanı yoxdur. Ona görə də, sərhədlərin açılması çox vacibdir”. 
“Bu məsələyə hökumətdə də baxılır. Sərhədlərin mümkün qədər tez açılması həm iqtisadi, həm də sosial baxımdan vacibdir”, - V. Əhmədov əlavə edib.

İyul ayının 1-dən etibarən Azərbaycanın bütün quru sərhədlərini açacağı gözlənilir. Bu məlumatı “Caucasian Live” teleqram kanalı yayıb. Nazirlər Kabinetinin mətbuat katibi İbrahim Məmmədov isə bu barədə qərarın hələ olmadığını bildirib. Qeyd edək ki, Nazirlər Kabinetinin son qərarı ilə sərhədlərdə keçid məhdudiyyəti 1 iyula qədər uzadılıb.
Nəzərə alaq ki, quru sərhədlərin açılmasını böyük intizarla gözləyənlərin sayı milyonlarladır. Pandemiya bitsə də, Nazirlər Kabinetinin xüsusi karantin rejiminin müddətini hər dəfə uzatması və heç bir əsaslı səbəb də göstərməməsi insanların əsəbinə toxunur. Əslində, xüsusi karantin rejimi yalnız quru sərhədlərə münasibətdə işlək qalıb. Bütün başqa sferalarda karantin qaydaları çoxdan sıfırlanıb. İnsanları düşündürən və qıcıqlandıran da məhz budur. Necə olur ki, ölkədən hava nəqliyyatı ilə gediş və ölkəyə gəlişdə karantin qaydaları gücdən düşüb, heç "Covid" pasportu da tələb olunmur, amma quru yolla gedib-gəlmək istəyənlərə maneə yaradılır? Məlum məsələdir, hava nəqliyyatı ilə səfərlər hər kəsin cibinə - büdcəsinə uyğun deyil. Aztəminatlı, orta təminatlı insanlar üçün quru yolla hərəkət etmək əlverişlidir. Quru sərhədlərin iyulun 1-dən açılacağı xəbəri isə gözü yolda qalanlar üçün nəfəsliyin açılması effektini yaradır. Xəbər reallığı nə dərəcədə əks etdirir?

İqtisadçı Natiq Cəfərli Sherg.az-a açıqlamasında qeyd etdi ki, quru sərhədlərin açılması əksəriyyətin gözlədiyi hadisədir:

- Zaman-zaman belə xəbərlər yayılır. Xüsusi karantin rejiminin bitməsinə az müddət qaldıqda bu tip xəbərlər tirajlanır, sonra isə Nazirlər Kabinetinin xüsusi karantin rejiminin daha 3 ay uzadılması barədə qərarı ilə ümidlər sönür. Quru sərhədlərin iyul ayının 1-dən etibarən açılacağı da bu səpkili növbəti xəbərdir. Məsələ burasındadır ki, Nazirlər Kabineti quru sərhədlərinin niyə qapalı saxlandığına dair heç bir əsaslı dəlil, sübut ortaya qoymur, bunu pandemiya ilə də əlaqləndirə bilmir. Çünki Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı özü pandemiya ilə protokolları artıq ləğv edib. NK əgər quru sərhədləri növbəti dəfə də qapalı saxlamaq barədə qərar verəcəksə, başqa bir səbəb göstərməlidir. Quru sərhədlərin pandemiyaya görə qapalı saxlanmasının dünyada örnəyi yoxdur artıq. Ümid var ki, Nazirlər Kabineti növbəti toplantısında quru sərhədlərin açılması barədə qərar versin. Bu, mərhələli şəkildə də icra edilə bilər. Əvvəlcə Gürcüstanla, Türkiyə ilə quru sərhədlər açılsın, sonra Rusiya, İranla. Quru sərhədlərin 4 ilə yaxın müddətdə qapalı saxlanması iqtisadiyyatımız üçün də ziyanlıdır, insanların psixologiyasına da mənfi təsir göstərir.

Taksi fəaliyyəti ilə bağlı yeni dövlət rüsumları müəyyən edilir. 

Bununla bağlı məsələ Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin bu gün keçirilən iclasında müzakirə edilən “Dövlət rüsumu haqqında” qanuna dəyişiklikdə öz əksini tapıb. 

Dəyişikliyə əsasən, avtomobil nəqliyyatı ilə sərnişin və yük daşımalarına icazənin verilməsi üçün dövlət rüsumunun dərəcələri aşağıdakı kimi müəyyən edilir: 

- Taksi minik avtomobilləri ilə sərnişin daşımalarına buraxılış vəsiqəsinin verilməsi: 125 manat

- hər bir nəqliyyat vasitəsi üçün buraxılış kartının verilməsi: 25 manat

- Azərbaycan Respublikası ilə xarici ölkələr arasında avtomobil nəqliyyatı ilə daşımaları yerinə yetirmək üçün operatorlara beynəlxalq yük və qeyri-müntəzəm sərnişin daşımalarına buraxılış vəsiqəsinin verilməsi: 250 manat

- Hər bir nəqliyyat vasitəsi üçün buraxılış kartının verilməsi: 75 manat

- Taksi sifarişi operatoru fəaliyyətinə icazənin verilməsi: 3000 manat

Bu qanun qəbul olunduqdan sonra 2023-cü il oktyabrın 1-dən qüvvəyə minir.

“Azərbaycan Dəmir Yolları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti (ADY) rəqəmsal ödənişlərin genişləndirilməsi, köşklərdə və kassalarda növbələrin aradan qaldırılması və kağız istifadəsi nəticəsində ətraf mühitə dəyən zərərin qarşısının alınması məqsədilə 1 iyul 2023-cü il tarixindən etibarən Abşeron dairəvi dəmir yolu xətti üzrə hərəkət edən qatarlara kağız biletlərin satışını dayandırır.

ADY-dən verilən məlumata görə, müvafiq marşrut üzrə qatarlarda gediş NFC-ni dəstəkləyən bank və ya ADY-yə məxsus gediş kartları ilə təmassız və rahat şəkildə həyata keçirilə bilər.

ADY-yə məxsus gediş kartlarını Abşeron dairəvi dəmir yolu marşrutu üzrə fəaliyyət göstərən bütün stansiyaların kassalarından əldə etmək mümkündür. Bir ədəd ADY gediş kartının qiyməti 2 AZN təşkil edir.

Xatırladaq ki, sərnişinlər ADY gediş kartlarından istifadəni dayandırdıqları təqdirdə kartları kassalara təhvil verməklə kart üçün ödənilmiş və balansda olan məbləği geri ala bilərlər.

Bununla yanaşı, Abşeron dairəvi dəmir yolu xətti üzrə hərəkət edən qatarların ekonom vaqonlarında müşahidə olunan sərnişin sıxlığının aradan qaldırılması məqsədilə 1 iyul 2023-cü il tarixindən etibarən biznes vaqonundan ekonom vaqon kimi istifadə olunması təmin olunacaq. Bu halda ödəniş ekonom vaqon üçün müəyyən olunmuş tarif üzrə həyata keçiriləcək.

Azərbaycan Mərkəzi Bankının bu günə olan rəsmi valyuta məzənnələri açıqlanıb.

"Avronun məzənnəsi 0,3% azalaraq 1,8261 manat, Rusiya rublunun məzənnəsi dəyişməyərək 0,0206 manat, Türkiyə lirəsi 0,6% ucuzlaşaraq 0,0720 manat təşkil edib.

ABŞ dollarının məzənnəsi isə dəyişməyərək 1,7000 manat olub.