 |
|
2023-cü ilin ilk 6 ayı ərzində Azərbaycan dəmir yolları ilə 3 230 728 nəfər sərnişin daşınıb. Bu, 2022-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 52% artım deməkdir.
Bu barədə “Yol-xeber.az”a “Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-dən bildirilib.
Belə ki, Abşeron dairəvi dəmir yolu xətti üzrə 6 ay ərzində 3 075 520 nəfər sərnişin daşınıb, bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə isə 47% çoxdur.
Bölgələr üzrə sərnişindaşımada bu ilin əvvəlindən Bakı-Gəncə (Ağstafa)-Bakı marşrutu üzrə 125 772 nəfər sərnişin səyahət edib.
Bu ilin mart ayının 18-dən etibarən ilk dəfə fəaliyyətə başlayan Bakı-Qəbələ-Bakı marşrutu üzrə isə 9 704 nəfər sərnişin daşınıb.
Azərbaycan Mərkəzi Bankının bu günə olan rəsmi valyuta məzənnələri açıqlanıb.
Avronun məzənnəsi 0,3% azalaraq 1,8476 manat, Rusiya rublunun məzənnəsi 1,6% geriləyərək 0,0189 manat, Türkiyə lirəsi 0,2% ucuzlaşaraq 0,0654 manat təşkil edib.
ABŞ dollarının məzənnəsi isə dəyişməyərək 1,7000 manat olub.
Dünən Xəzər dənizində 5,7 bal gücündə zəlzələ baş verdi və bu təkanlar Azərbaycanın bir neçə rayonunda və paytaxt Bakıda hiss olundu.
Bununla bağlı olaraq çoxmərtəbəli binalarda yaşayanların əksəriyyəti gecəni evlərindən kənarda keçirdi. Bir çoxları isə fərdi yaşayış evlərinə, bağ evlərinə üz tutdu.
Baş verən zəlzələ çoxmənzilli binalara marağı azalda və onların qiymətlərinə təsir edə bilərmi?
Daşınmaz əmlak sahəsi üzrə ekspert Ramil Osmanlı “Ölkə.Az”a açıqlamasında bildirdi ki, belə xırda təkanların daşınmaz əmlak bazarına ciddi təsirinin olacağını düşünmür: “Adətən zəlzələ mənzil bazarına müvəqqəti də olsa təsir edir. Müəyyən bir müddət mənzil seqmentinə maraq azalır, fərdi yaşayış evlərinə maraq artır. Bunun nəticəsində mənzillər üzrə tələb azalır və qiymət də aşağı enir. İndiki halda ciddi təkan baş vermədiyindən cəmiyyətdə bununla bağlı fikir yaranacağını, qiymətlərə hər hansı təsir göstərəcəyini düşünmürəm”.
Ekspertin sözlərinə görə, bir neçə gün ərzində növbəti təkan baş verərsə və bu təkanlar hiss olunarsa, mənzil bazarında potensial alıcı kütləsinin gözləmə mövqeyinə keçməsi və alqı-satqı əməliyyatlarının sayının azalması ilə nəticələnə bilər.
“Türkiyədə baş verən zəlzələ Azərbaycanın mənzil bazarına təsir etmişdi. Qısamüddətli dövrdə fərdi yaşayış evlərinə tələb artmışdı. İndi də bu tendensiya davam edir. Düzdür, bu Türkiyə ilə bağlı deyil, çünki mənzillərin qiyməti sürətlə artır. İpoteka üzrə aparılan əməliyyatlarda ucuz mənzillərin sayının azlığı fərdi yaşayış evlərinə tələbi artırıb”, - deyə R. Osmanlı əlavə edib.
Dünən Xəzər dənizində 5,7 bal gücündə zəlzələ baş verdi və bu təkanlar Azərbaycanın bir neçə rayonunda və paytaxt Bakıda hiss olundu.
Bu səbəbdən çoxmərtəbəli binalarda yaşayanların əksəriyyəti küçələrə axışdı. Sosial şəbəkələrdə küçələrə axınların əksəriyyətinin Bakının Yasamal rayonunun Yeni Yasamal yaşayış massivində qeydə alındığı yazılır. Bu isə həmin ərazidəki tikinti işləri və infrastruktur ilə əlaqələndirilir.
Daşınmaz əmlak sahəsi üzrə ekspert Ramil Osmanlı açıqlamasında bildirdi ki, Yeni Yasamalda çox xaotik, bərbad şəhərsalma proqramı həyata keçirilib:
“Bu ərazilər zəlzələ üçün potensial olaraq təhlükəlidir. Binalar bir-birinin içindədir. Lakin bu hal yalnız Yeni Yasamalda deyil və şəhərin müxtəlif ərazilərində oxşar situasiya mövcuddur. Binalar bir-birinə yaxın, infrastruktur isə məhduddur. Zəlzələ zamanı insanların təxliyyəsi üçün imkanlar daha aşağıdır”.
Ekspertin sözlərinə görə, zəlzələ olacağı təqdirdə nə baş verəcəyini əvvəlcədən söyləmək doğru yanaşma deyil: “Ola bilər ki, həmin ərazidə zəlzələ zamanı heç bir binaya zərər dəyməsin”.
“Ümumiyyətlə, paytaxt Bakıda zəlzələnin maqnitudasını, hansı binaların uçacağını əvvəlcədən demək olmaz. Belə ki, zəlzələni əvvəlcədən müəyyəşdirən texniki vasitə mövcud deyil və elm bu səviyyədə inkişaf etməyib. Bu baxımdan əvvəlcədən nəsə söyləmək doğru olmaz”, - deyə R. Osmanlı əlavə edib.
Azərbaycanda dövlət qeydiyyatına alınan dərman vasitələrinin qiymətləri bütün apteklərdə yenidən fərqli qiymətlərə satıla bilər. Bununla bağlı “Dərman vasitələri haqqında” Qanuna dəyişiklik edilməsi gözlənilir.
Qeyd edək ki, 2015-ci ildən başlayaraq mərhələlərlə dövlət qeydiyyatına alınan dərmanların qiymətinin Tarif Şurası tərəfindən müəyyən olunmasına start verilib. Lakin təklif olunan dəyişikliyə görə, dərman vasitələri üçün vahid qiymət yox, qiymətin yuxarı həddi müəyyən olunacaq.
Qanuna dəyişikliyin əhali üçün əhəmiyyəti nə olacaq?
Hazırda dövlət qeydiyyatına alınmış dərman vasitələri tənzimlənmiş vahid qiymətlərlə satılırsa, qanuna gözlənilən dəyişikliklə dövlət qeydiyyatına dərman vasitələrinin tənzimlənən qiymətlərdən yuxarı qiymətlərlə satılması qadağan olunur. Yəni, aptek təşkilatı dərmanı müəyyən olunmuş həddən yuxarı qiymətə sata bilməsə də, aşağı qiymətə satması da qadağan olunmayacaq.
Hazırda dərmanların üzərinə məbləğindən asılı olaraq 14-40 faiz aralığında topdan və pərakəndə satış məbləği əlavə olunur.
Dərman vasitəsinin ölkədaxili topdansatış əczaçılıq müəssisəsinə şərti satış qiyməti
Topdansatış əczaçılıq müəssisəsi üçün əlavə
Aptek təşkilatı üçün əlavə
Dərman vasitəsinin ölkədaxili topdansatış əczaçılıq müəssisəsinə şərti satış qiyməti
Topdansatış əczaçılıq müəssisəsi üçün əlavə
Aptek təşkilatı üçün əlavə
1
2
3
5 manata qədər olduqda
(5 manat daxil olmaqla)
topdansatış əczaçılıq müəssisəsinə şərti satış qiymətinin 20 faizi
topdansatış qiymətinin 20 faizi
5- 20 manat arasında olduqda
(20 manat daxil olmaqla)
1 manat + topdansatış əczaçılıq müəssisəsinə şərti satış qiymətinin 5 manatdan çox olan məbləğinin 17 faizi
topdansatış qiymətinin 20 faizi
20-50 manat arasında olduqda
Ətraflı
Ads by
0
Reklamınızı SmartBee ilə effektiv edin.
(50 manat daxil olmaqla)
3,55 manat + topdansatış əczaçılıq müəssisəsinə şərti satış qiymətinin 20 manatdan çox olan məbləğinin 13 faizi
topdansatış qiymətinin 20 faizi
50-100 manat arasında olduqda
(100 manat daxil olmaqla)
7,45 manat + topdansatış əczaçılıq müəssisəsinə şərti satış qiymətinin 50 manatdan çox olan məbləğinin 7 faizi
11,49 manat + topdansatış qiymətinin 57,45 manatdan çox olan məbləğinin 13 faizi
100 manatdan artıq olduqda
10,95 manat+ topdansatış əczaçılıq müəssisəsinə şərti satış qiymətinin 100 manatdan çox olan məbləğinin 3 faizi
18,45 manat + topdansatış qiymətinin 110,95 manatdan çox olan məbləğinin 11 faizi
Bununla belə, hazırda müəyyən iri aptek şəbəkələrində satışı artırmaq məqsədilə müştərilərə güzəşt – bonus təklif olunmasına rast gəlinir. Görünür, son illərdə ölkədə aptek biznesinin genişlənməsi qiymət müstəvisində rəqabətə ehtiyac yaradıb.
Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin sədri Tahir Mirkişili hesab edir ki, dəyişiklik rəqabətin inkişaf etməsinə və qiyməti məhz rəqabətin təyin etməsinə gətirib çıxaracaq. Komitə sədri dəyişikliyin əhəmiyyətini “Qafqazinfo”ya şərh edərkən deyib ki, yuxarı həddin müəyyən edilməsi dərman vasitələrinin daha ucuz satıla bilməsi üçün maneənin aradan qaldırılmasına səbəb olacaq.
Deputat Vüqar Bayramov da yuxarı həddin qiymətlərində artımlar müşahidə edilən dərmanların qiymətlərinə təsir göstərəcəyi, müəyyən azalmaların olacağı qənaətindədir. O, açıqlamasında dəyişikliklərdə əsas məqsədin dərman vasitələri bazarında qiymətlərin optimallaşdırılması, xüsusən də son dövrdə qiymətləri yüksəlmiş dərmanların qiymətlərindəki artımın qarşısının alınmasından ibarət olduğunu bildirib:
“Problem ondan ibarətdir ki, son dövrlər bir sıra dərmanların həm qiymətlərində artımlar müşahidə olunur, həm də bir növ onların qıtlığı var idi. Nəticə etibarilə həmin dərman axtaran vətəndaşlarımız bəzi hallarda onları “qara bazar”dan almaq məcburiyyətində qalırdılar. Ona görə məqsəd həm də o dərmanların satışının leqallaşdırılması və həmin dərmanların satışının apteklər vasitəsilə həyata keçirilməsindən ibarətdir. Sözsüz ki, gözlənilir ki, bu dərmanların, xüsusən də bu qiymətlərində artımlar müşahidə edilən dərmanların qiymətlərinə təsir göstərəcəyi, müəyyən azalmaların olacağı istisna deyil”.
Lakin bununla belə, V. Bayramov dərman bazarında qiymətlərin uzunmüddətli dövr üçün sabitləşməsi və optimallaşdırılması, xüsusən də aşağı salınması üçün yerli istehsalın təşkil edilməsini vacib hesab edir. Onun fikrincə, yerli istehsalın təşkil edilməsi ilə dərmanların qiymətlərinin kəskin ucuzlaşması mümkündür:
“Azərbaycan dərman preparatlarına olan tələbin 90 faizinindən çoxunu idxal edir. Bu da nəticə etibarilə qiymətlərə təsir göstərir. Ona görə də xüsusən də qardaş Türkiyə ilə yerli istehsalın təşkil edilməsi mümkündür. Yerli istehsalın təşkil edilməsi praktiki olaraq dərmanların qiymətlərinin kəskin ucuzlaşmasına gətirib çıxara bilər. Bu istiqamətdə danışıqlar gedir və düşünürəm ki, daha tez yerli istehsala başlanılması strateji dövr üçün və bütövlükdə uzunmüddətli dövrdə dərman preparatların qiymətinin aşağı düşməsinə, daha keyfiyyətli dərmanların təklif olunmasına və xüsusən də bəzi dərmanlar üzrə qıtlığın tamamən aradan qaldırılmasına gətirib çıxara bilər”.
Başqa sözlə, hazırda dərman vasitələrinin, xüsusilə də pərakəndə satışı üçün vahid qiymət siyasətinin müəyyən edilməsi əhalini müəyyən hallarda dərmanları daha aşağı qiymətə almaqla yanaşı, bu sektorda fəaliyyət göstərən sahibkarlıq subyektlərini qiymət müstəvisində rəqabətdən məhrum edir. Dərmanların qiymətinə yuxarı həddin müəyyən olunması qiymətlərin rəqabət şəraitində formalaşmasına, hətta ucuzlaşmaya səbəb ola bilər.
Türkiyə lirəsi iyul ayının ilk iş günündə Azərbaycan manatı qarşısında rekord həddə ucuzlaşıb.
TRY/AZN nisbəti ötən ötən rəsmi məzənnə ilə müqayisədə 3,12% azalaraq 0,0653 manata enib.
Lirə manat qarşısında tarixi minimumunu sonuncu dəfə cari ilin iyunun 23-də yeniləmişdi (0,0672 manat).
İyun ayının əvvəli ilə müqayisədə isə lirə manat qarşısında 20,27% dəyər itirib.
Qeyd edək ki, iyunun 22-də Türkiyə Mərkəzi Bankı uçot dərəcəsini gözləntilərdən daha az - 6,5% bəndi artıraraq 15%-ə yüksəltmiş, bu da lirənin sürətlə ucuzlaşmasına səbəb olmuşdu.
Həmçinin ABŞ Federal Ehtiyatlar Sisteminin (FED) uçot faiz dərəcələrini artıracağı ilə bağlı ehtimallar ucuzlaşmaya səbəb olan digər faktorlardandır.
ICE London qitələrarası birjasında keçirilən ticarət əməliyyatlarının gedişində "Brent" neftinin ixracına dair 2023-ci ilin avqust müqaviləsinin dəyəri 0,65% azalaraq 1 barelə görə 73,55 dollar təşkil edib.
"APA-Economics"in məlumatına görə, Nyu-Yorkun NYMEX əmtəə birjasında bu ilin avqust ayında ixrac etməklə WTI markalı neftin 1 barelinin qiyməti 0,60% azalaraq, 69,14 dollar təşkil edib.
Yol-xeber.az" xəbər verir ki, 3 iyul 2023-cü il tarixindən etibarən Bakı-Ağstafa-Bakı sürətli sərnişin qatarına Tovuz rayonunun Qovlar stansiyasında dayanacaq verilməsi təmin olunacaqdır. Qatarların Qovlar stansiyasında dayanması üçün müvafiq texniki tapşırıqların icrası tam yekunlaşıb.
Marşrut üzrə Bakıdan Qovlar stansiyasınadək bir istiqamətə gediş haqqı standart yerlərdə 16 AZN təşkil edir.
İyulun 3-dən etibarən Bakı-Ağstafa-Bakı sürətli sərnişin qatarları yeni qrafikə uyğun hərəkət edəcək. Belə ki, hər gün saat 08:45-də Bakı Dəmiryol Vağzalından Ağstafaya yola düşən qatar mənzil başına saat 13:42-də çatacaq. Əks istiqamətdə saat 18:15-də Ağstafadan yola düşən qatar isə saat 23:15-də Bakı Dəmiryol Vağzalına çatacaq.
Xatırladaq ki, ADY 18 mart 2023-cü il tarixindən etibarən Bakı-Gəncə-Bakı istiqamətində hərəkət edən sürətli qatarın marşrutunu Ağstafa stansiyasına qədər uzadıb.
Marşrut üzrə Bakıdan Ağstafaya kimi bir istiqamətə gediş haqqı standart yerlərdə 17 AZN, Bakı-Tovuz istiqaməti üçün 16 AZN, Bakı-Gəncə istiqaməti üçün isə 15 AZN təşkil edir. Biletləri vağzalların kassalarından və ya ADY-nin rəsmi saytından (https://ticket.ady.az/ticket-search/) onlayn əldə etmək mümkündür.
Rusiya Prezidenti Vladimir Putin bu gün yerli vaxtla saat 09.00-da xalqa müraciət edəcək.
Bu barədə Rusiya Prezidentinin mətbuat xidmətindən bildirilib.
V.Putinin müraciətinin mətni və mövzusu barədə məlumat açıqlanmayıb.//report
Bu gündən etibarən pərakəndə satış məntəqələrində 650 qramlıq çörək 65 qəpiyə yox, 60 qəpiyə satılacaq.
Bu barədə Bizim.Media-ya Binə çörək zavodundan məlumat verilib.
Yəni zavod çörəyinin qiyməti iyunun 22-dən başlayaraq 5 qəpik aşağı salınır.
Məsələ ilə bağlı danışan Liberal İqtisadçılar Mərkəzinin sədri Akif Nəsirli Bizim.Media-ya bildirib ki, çörəyinin qiymətinin ucuzlaşması gözlənilən idi:
“Çünki, dünya bazarında ərzaqlıq buğdanın qiyməti iki dəfəyə yaxın ucuzlaşıb. Ötən ilin mayında dünya bazarında ərzaqlıq buğdanın bir tonu 400-450 dollara təklif olunurdusa, hazırda bu qiymət 200-250 dollar arasında dəyişir.
Təsadüfi deyil ki, son aylar Azərbaycanda unun da qiyməti xeyli aşağı düşüb. Əvvəllər 41 manata təklif olunan bir un kisəsi indi 32-33 manata satılır. Bununla belə unun qiyməti ölkəmizdə kifayət qədər yüksək olaraq qalır.
Belə ki, hazırda ölkəmizdə bir ton unun qiyməti 650-700 manat arasında dəyişir. Halbuki, ərzaqlıq buğdanın bir tonunun qiyməti 350-450 manat arasındadır. Bu da onu göstərir ki, un və çörək real qiymətindən ən azı 2 dəfə baha satılır.
Belə ki, son endirimdən sonra çörəyin qiyməti kiloqramına görə 1 manata satılır. Halbuki, indiki real qiymətlərlə götürsək “zavod çörəyi”nin bir kiloqramının maksimum qiyməti 45-50 qəpik olmalıdır”.