 |
|
Brüsseldə Azərbaycan Prezidenti, Avropa İttifaqı Şurasının Prezidenti və Ermənistanın baş naziri arasında keçirilən görüşdə Zəngəzur dəhlizinin açılması, o cümlədən həm dəmir yolu, həm də avtomobil yolunun çəkilməsi məsələləri ilə bağlı razılıq əldə olunub. Bu barədə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Türkiyə Respublikasının Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanla telefon danışığında deyib. Bu isə o deməkdir ki, Türk dünyasının iki liderinin telefon danışığında bütün Türk coğrafiyası üçün əhəmiyyətli olan dəhlizin açılması müzakirə olunub.
Zəngəzur dəhlizi yalnız Şərqi Zəngəzur və Qafqaz üçün deyil, daha geniş anlamda region üçün strateji əhəmiyyətə malik olacaq.
"Bunu iqtisadçı deputat Vüqar Bayramov deyib. O bildirib ki, söhbət 1,1 trilyon dollardan çox nominal ümumi daxili məhsulu olan türk dövlətlərini strateji və iqtisadi baxımdan birləşdirəcək dəhlizdən gedir: "Belə ki, Türkiyə 761,4 milyard dollar, Qazaxıstan 181,7 milyard dollar, Özbəkistan 57,9 miyard dollar, Azərbaycan 48 milyard dollar, Türkmənistan 48 milyard dollar və Qırğıxstan 8,5 milyard dollar nominal ÜDM-ə malikdirlər. Bu isə ondan xəbər verir ki, Zəngəzur dəhlizi kifayət qədər böyük iqtisadi potensiala və təbii resurslara malik olan regionu birləşdirəcək".
Millət vəkilinin sözlərinə görə, Zəngəzur dəhlizinin istifadəyə verilməsi eyni zamanda Azərbaycanı regionun nəqliyyat qovşaqlarının habına çevirəcək: "Azərbaycan Şərq-Qərb və Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizlərinin formalaşmasında yaxından iştirak edir, birbaşa həmin nəqliyyat dəhlizlərinin regional hissəsinin inkişafına, həm də maliyyə dəstəyi nümayiş etdirir. Bu Naxçıvanın Azərbaycanın əsas ərazisi vasitəsilə həmin nəqliyyat dəhlizlərinə çıxışını təmin edəcək. Xüsusən də Şərq-Qərb nəqliyyat dəhlizinə naxçıvanlı iş adamlarının çıxışının təmini baxımından əhəmiyyətli olacaq".
"Dəhliz Azərbaycanın öz eksklavı olan Naxçıvan Muxtar Respublikası və Türkiyə ilə əlaqələri də gücləndirəcək, ölkəmizin geoiqtisadi əhəmiyyəti daha da artıracaq. Ən əsası, türk dünyası uzun illərdən sonra yenidən Zəngəzur dəhlizi vasitəsi ilə birləşəcək", - deyə V. Bayramov əlavə edib.
Bazar ertəsi neft qiymətləri yenidən yüksəlib.
Buna səbəb ABŞ-ın yanacaq tələbi, daralan təklif və bazarı dəstəkləyən bir qədər zəifləmiş ABŞ dolları olub.
"Brent" markalı neft fyuçersləri 0,72 ABŞ dolları artaraq bir barel üçün 113,27 dollara, ABŞ-ın Qərbi Texas (WTI) xam neft fyuçersləri isə 0,53 dollar və ya 0,48% artaraq bir barel üçün 110,81 dollara yüksəlib.
Eləcə də, Şanxayda iki aylıq pandemiya məhdudiyyətlərindən sonra yenidən açılma planları qiymətlərə təsir edib.
İnvestorların qlobal iqtisadi artımın zəifləyəcəyi və sərt pul siyasətlərinin yanacağa tələbatı azaldacağı ilə bağlı narahatlıqları nefti ucuzlaşıb.
İyul ayı üçün "Brent" fyuçersləri 0,63 ABŞ dolları və ya 0,56% ucuzlaşaraq 1 barel üçün 111,41 dollara, ABŞ-ın Qərbi Texas neftinin (WTI) iyun fluçersləri 1,36 dollar və ya 1,21% ucuzlaşaraq 110,85 dollara düşüb.
İyul ayı üçün daha aktiv satılan "WTI" fyuçersləri isə 0,82% ucuzlaşaraq bir barel üçün 108,99 dollara təklif edilib.
Qeyd edək ki, Beynəlxalq Valyuta Fondu (BVF) Asiya iqtisadiyyatlarına monetar sərtləşdirmənin riskləri ilə bağlı xəbərdarlıq edib. BVF-nin idarəedici direktorunun müavini Kenji Okamura bildirib ki, Asiya iqtisadiyyatları daha çox stimulla artımı dəstəkləmək və yaxud borc və inflyasiyanı stabilləşdirmək üçün stimulları geri çəkmək arasında seçim qarşısında qalıb.
Fələstin Dövlətinin Hevron əyalətində dabaq, Moldovanın Unqeni rayonunda isə yüksək patogen quş qripi xəstəliyi qeydə alınıb.
Bu barədə AQTA məlumat yayıb.
Bildirilib ki, respublika ərazisinin başqa ölkələrdən keçə biləcək yoluxucu heyvan xəstəliklərindən qorunması məqsədilə Fələstin Dövlətinin Hevron əyalətindən diri heyvanların, heyvan mənşəli məhsulların və xammalın idxalına, həmçinin tranzit daşınmasına, o cümlədən, Moldovanın Unqeni rayonundan diri quş və inkubasiya yumurtalarının, quş ətinin, tərkibində quş emalı məhsulları olan quş ətindən və bütün növ quşçuluq məhsulundan alınan hazır ət məhsullarının (quş qripi viruslarının məhv edilməsini təmin edən termik emala məruz qalan mallar istisna olmaqla), quş yemləri və quş üçün yem əlavələrinin (bitki mənşəli, kimyəvi və mikrobioloji sintez yolu ilə alınmış yemlər və yem əlavələri istisna olmaqla), quşların saxlanması, kəsilməsi və emalı üçün istifadə olunmuş avadanlıqların idxalına, habelə qeyd olunan ölkənin həmin inzibati ərazi vahidindən diri quşların Azərbaycan ərazisindən tranzitinə müvəqqəti məhdudiyyət tətbiq olunub.
Eyni zamanda, nəzarət tədbirlərinin gücləndirilməsi məqsədilə Fələstin Dövlətindən və Moldovadan gələn, yaxud tranzitlə keçən nəqliyyat vasitələri ilə bağlı müvafiq tədbirlərin görülməsi üçün Dövlət Gömrük Komitəsinə müraciət olunub.
Türkiyədə 1 dollar 15,94 həddinə qədər yüksəlib.
Buna səbəb ABŞ-ın Federal Ehtiyatlar Sisteminin (FED) rəhbəri Cerom Pauelin açıqlamalarının dolları bahalaşdırması olub.
Belə ki, FED sədri inflyasiya azalana qədər pul siyasətini sərtləşdirməyə davam edəcəklərini, inflyasiyanın aşağı endiyinə dair aydın və inandırıcı dəlil görmədikləri təqdirdə daha aqressiv hərəkət etməyi düşünməli olacaqlarını bildirib.
Bu açıqlamalardan sonra dollar yeni günə 15,92 lirə həddindən başlayıb. Səhər saatlarında 15,80 lirədən aşağı düşən dollar, daha sonra 15,94 lirə həddini aşıb.
Qeyd edək ki, dollar-lirə nisbəti həftənin əvvəlində 15,50 səviyyəsində idi.
İki ildən çoxdur ki, Azərbaycan quru sərhədlərini bağlayıb. Naxçıvanla İran və Türkiyə quru sərhədindən başqa digər bütün sərhədlər qapalıdır. İnsanlar xaricə yalnız hava yolu ilə gedib-gələ bilirlər. Bu isə insanlar üçün kifayət qədər xərc deməkdir.
"Quru sərhədlərin bağlı qalması ölkədə turizm sektoruna da ciddi təsir edib.
Azərbaycana qonşu ölkələrdən xeyli insan gəlirdi ki, onlar da məhz quru sərhədinə üstünlük verirdilər. Hazırda quru sərhədlər bağlı qaldığından mövcud vəziyyət ölkəyə gələn turistlərin sayına ciddi təsir göstərir.
Millət vəkili Vüqar Bayramov da "ARBTV"yə açıqlamasında bildirib ki, turizm neftdən sonra ölkəyə ən çox valyuta gətirən sahədir: "Nəzərə almaq lazımdır ki, ölkədə gələn turistlərin 60 faizi Rusiya, Gürcüstan və Türkiyənin payına düşür. Quru sərhədlərin açılması ölkəyə daha çox turistin gəlməsinə səbəb olacaq".
Xatırladaq ki, Milli Məclisin Əmək və sosial siyasət komitəsinin sədri Musa Quliyev "cebhe.info"-ya quru sərhədlərinin açılması məsələsinə münasibət bildirərkən demişdi ki, Operativ Qərargahın may ayının sonu, iyun ayının əvvəllərində quru sərhədlərnii açmaq, gediş-gəlişi bərpa etmək fikri var.
Ukraynadakı hərbi əməliyyatlardan sonra Rusiya və Qazaxıstanın taxıl məhsullarının satışına məhdudiyyət qoyulması Azərbaycanda ərzaqlıq buğdaya olan təlabatın ödənilməsini xeyli çətinləşdirmişdi.
Təqribən bir ay əvvəl rəsmi Bakı buğda və digər taxıl məhsullarını idxal etmək üçün əsas alternativ kimi Hindistanı görürdü.
Lakin mayın 16-da Hindistanın sənaye və ticarət naziri buğda ixracatının qadağan edildiyini elan etdi. Dehlinin yeni hökumətinin bu qərarı isə daha çox iqtisadi maraqları reallaşdırmaqla əlaqəlidir.
Daha ətraflı Baku TV-nin süjetində:
Qarabağda 22 yaşayış məntəqəsi salınacaq. Bununla bağlı layihələndirmə işlərinə start verilib.
Bərpa üçün bu yaşayış məntəqlərinin seçilməsi təsadüfi deyil.
Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinin sədr müavini İlqar İsbatov İTV-yə bildirib ki, həmin yaşayış məntəqələri elə seçilib ki, işğaldan azad olunan ərazilərdə yenidən qurulan və planlaşdırılan nəqliyyat vasitələrinin əsas xətləri və mühəndis kommunikasiyalarına yaxın olsun: "Hər bir kəndin özünəməxsus tarixi xüsusiyyətləri var. Bunlar mütləq nəzərə alınmalıdır".
Ətraflı videomaterialda izləyə bilərsiniz:
Türkiyədə dollar son 6 ayda ilk dəfə 15,60 lirə həddindən yuxarı qalxıb.
Buna səbəb qlobal miqyasda möhkəmlənən dollar fonunda Türkiyə Mərkəzi Bankının tədiyə balansı ilə bağlı açıqladığı rəqəmləri olub.
Belə ki, Türkiyədə mart ayı üzrə cari əməliyyatlar kəsiri əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 67% artaraq 5,554 mlrd dollara çatıb.
Gözləntiləri üstələyən cari kəsir ötən gün türk lirəsi üzərində əlavə təzyiq yaradıb. Dollar yeni günə 15,64 lirədən başlayıb.
Qeyd edək ki, bu gün lirə manat qarşısında da 0,9% ucuzlaşaraq 0,1087 manat həddinə enib.
Xatırladaq ki, ABŞ-da artan inflyasiya fonunda Federal Ehtiyatlar Sistemi tərəfindən aparılan sərt pul siyasəti dolları qlobal bazarda möhkəmləndirir.
Azərbaycan Mərkəzi Bankının 2021-ci ilin yekunları üzrə maliyyə nəticələri açıqlanıb.
“Bankın sözügedən dövrə cəmi aktivləri 26,411 mlrd manat təşkil edib. Bu isə 2020-ci ilin yekunu ilə müqayisədə 3,6% azdır.
AMB-nin cəmi öhdəlikləri isə illik müqayisədə 5,8% artaraq ötən ilin sonunda 25,240 mlrd manat təşkil edib.
Nizamnamə kapitalı 500 mln manat, kapital ehtiyatları 526,968 mln manat, ədalətli dəyərinin dəyişməsi sair məcmu gəlirə aid olunan qiymətli kağızların yenidən qiymətləndirilməsi üzrə zərəri 40,043 mln manat olan Mərkəzi Bankın bölüşdürülməmiş mənfəəti 412,746 mln manat və ya 69% azalaraq 596,009 mln manatdan 183,263 mln manata enib. Nəticədə, milli bankın cəmi kapitalı illik müqayisədə 27,9% azalaraq 2021-ci ilin dekabrın 31-nə 1,170 mlrd manata enib.
Effektiv faiz dərəcəsi metodu ilə hesablanmış faiz gəlirləri 121,086 mln manat, sair faiz gəlirləri 10,141 mln manat, faiz xərcləri 166,457 mln manat təşkil edən bankın xalis faiz xərcləri 35,230 mln manat təşkil edib. Qeyri-faiz xərcləri 127,516 mln manat olan baş bankın il üzrə zərərri 162,746 mln manat təşkil edib.
Ədalətli dəyərinin dəyişməsi sair məcmu gəlirə aid olunan qiymətli kağızların yenidən qiymətləndirilməsi üzrə il ərzində xalis zərəri 74,372 mln manat, realizasiya nəticəsində mənfəətə və ya zərərə aid edilmiş gəliri 35,394 mln manat olan Mərkəzi Bankın 2021-ci il üzrə cəmi məcmu zərəri 201,724 mln manat təşkil edib.