 |
|
Yola salmağa hazırlaşdığımız 2018-ci il Azərbaycanın elm sahəsində bir çox əlamətdar hadisələrlə yadda qaldı.
Trend-in məlumatına görə, bu ildə ölkədə ən böyük elm təşkilatçısı olan Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) prezident və vitse-prezident vəzifələrinə seçkilərin keçirilməsi elm sahəsinin ən böyük hadisələrindən sayıla bilər.
Seçkilərin nəticələrinə əsasən, növbəti 5 il üçün AMEA-nın prezidenti vəzifəsinə qurumun bundan əvvəl də prezidenti olmuş akademik Akif Əlizadə seçilib. Moskva Dövlət Universitetinin Bakı filialının rektoru, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, professor Nərgiz Paşayeva, AMEA-nın həqiqi üzvləri, akademiklər İbrahim Quliyev, İsa Həbibbəyli, Tofiq Nağıyev, Dilqəm Tağıyev və İradə Hüseynova isə növbəti 5 il üçün vitse-prezident vəzifələrinə seçiliblər. Beləliklə, bu il Akademiyanın vitse-prezidentlərin sayı 6-ya çatdırılıb.
Cari ilin ən mühüm hadisələrindən biri Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 1 noyabr 2018-ci il tarixli "Azərbaycan dilinin saflığının qorunması və dövlət dilindən istifadənin daha da təkmilləşdirilməsi ilə bağlı tədbirlər haqqında” fərmanı olub. Bu fərman Azərbaycanın dövlət dilinin saflığının qorunması və işlək mexanizmlərinin təkmilləşdirilməsi baxımından qarşıya daha məsuliyyətli vəzifələr qoyub.
Prezident fərmanı ilə Azərbaycan Respublikasının Dövlət Dil Komissiyası yanında Monitorinq Mərkəzinin yaradılması nəzərdə tutulur. "Azərbaycan dilinin saflığının qorunması və dövlət dilindən istifadənin daha da təkmilləşdirilməsi ilə bağlı tədbirlər haqqında” fərman reklam siyasətinə də yenidən baxmağı tələb edir.
Dövlət Dil Komissiyası yanında Monitorinq Mərkəzinin fəaliyyətinin mətbuat və nəşriyyat işi sahəsində, reklam bazarında dil faktorlarına münasibət üzrə ardıcıl, sistemli və professional nəzarətin həyata keçirilməsi baxımından faydalı olacağı gözlənilir.
Azərbaycanın ilk xalq şairi Səməd Vurğunun maşının texniki pasportunun fotosu üzə çıxıb.
Kult.az xəbər verir ki, sözügedən sənədin fotosu xalq yazıçısı Yusif Səmədoğlu adına açılmış səhifədə paylaşılıb.
Səhifənin izləyiciləri tərəfindən maraqla qarşılanan sənədin 1950-ci ilə aid olduğu qeyd edilib.
Con Hopkins Universitetinin (ABŞ) alimləri araşdırma zamanı aşkar ediblər ki, şirin qazlı içkilərin çoxlu miqdarda qəbulu piylənmədən əlavə böyrək xəstəliklərinə də səbəb ola bilər.
Sağlamolun.az xəbər verir ki, araşdırmaya görə, şirin qazlı içkilərin tez-tez qəbulu insanlarda xroniki böyrək çatışmazlığının riskini xeyli artırır. Böyrək çatışmazlığı böyrəyin fəaliyyətinin dayanmasına səbəb ola bilən ağır pozulmadır.
Araşdırma çərçivəsində alimlər 15 il ərzində 3 min insanın həyatı və qidalanması haqqında məlumatları toplayıblar. Nəticədə mütəxəssislər belə nəticəyə gəliblər ki, məhz şirin qazlı içkilərin çoxlu miqdarda qəbulu böyrəklərin xroniki xəstəliklərinin riskini 61% artırır.
Dekabrın 30-da Çinin “Çanye-4” kosmik aparatı Ayın əks tərəfinə enişlə bağlı tapşırığı icra etmək üçün təlimata uyğun orbitə çıxıb.
Axar.az xəbər verir ki, bu barədə Çinin Kosmik Agentliyi məlumat yayıb. “30 dekabr 8:55-də “Çanye-4” uğurla Ayın orbitinə çıxış edərək, Ayın əks tərəfinə eniş üçün planlaşdırılmış kursa daxil olub”, - məlumatda deyilib.
12 dekabr tarixində “Çanye-4” Ayın orbitinə daxil olduqdan sonra Pekindəki idarəetmə mərkəzi aparatın kursuna düzəliş edərək, 4 dəfə aparatla “Çyueçyo” peyki arasındakı əlaqəni sınaqdan keçirib. Eyni zamanda çəkiliş alətləri və bir sıra funksiyalar yoxlanılıb.
Xatırladaq ki, dekabrda fəzaya buraxılan “Çanye - 4” bəşər tarixində ilk dəfə Ayın əks səmtinə enməlidir.
Azərbaycanda fərqli maşın nömrəsi həvəskarı olan sürücülər var. Bu da avtomobilinin qeydiyyat nömrəsi fərqlənən sürücülərin onları baha qiymətə satmasına səbəb olur.
Axar.az Turbo.az saytında elan verilən ən bahalı maşın nömrələrinin siyahısınını təqdim edir:
10 AA 639 - 25 500 manat
10 MD 357 - 35 000 manat
10 AA 660 - 36 000 manat
10 LF 009 - 10 000 manat
10 FR 700 - 10 000 manat
10 NM 123 - 11 000 manat
90 XX 004 - 9 400 manat
99 XX 099 - 15 000 manat
10 OW 010 - 22 000 manat
10 HG 777 - 10 000 manat
Qeyd edək ki, elan saytlarında fantastik məbləğə nömrə satışları kifayət qədər çoxdur.
Mədə turşuluğu çox olan və ya mədə müalicəsi alan insanların qəbul etdikləri Omez, Omeprazol kimi mədə dərmanları yəqin ki, çoxlarına tanışdır.
Bu vasitələr mədə turşuluğunun azaldılması məqsədilə qəbul edilir. Onu da qeyd edək ki, bu preparatlar apteklərdə reseptsiz satılır. Mədə turşuluğundan əziyyət çəkən insanlar hətta həkim təyinatı olmadan da sərbəst şəkildə bu dərmanları alıb qəbul edirlər.
Medicina.az bildirir ki, mədə-bağırsaq traktı xəstə olan insanlarda mədə turşuluğunu azaldan dərmanlardan başqa sözlə desək, proton pompa ingibitorları (PPİ) demək olar ki, hər gün istifadə edirlər. London Universitetinin əməkdaşlarının bildirdiklərinə görə, uzun müddətli istifadə zamanı bu vasitələr mədə xərçənginə yoluxma riskini 100%-dək artırır.
Mədə xərçənginin Helikobakter pylori bakteriyalarının təsiri nəticəsində meydana çıxdığı məlumdur. Alimlər bu bakteriya aşkar olunan 63397 pasiyenti 3 preparatın köməyilə müalicə ediblər. Bu preparatlardan 2-si antibiotik, digər 1-i isə mədə turşuluğunu azaldan maddə olub. İnfeksiyanın izləri yox olduqdan sonra alimlər 7,5 il müddətinə xəstələr üzərində müşahidələr aparıblar.
Bu müddət ərzində xəstələrdən 3271 nəfəri turşuluq azaldan preparatları istifadə etməyə davam ediblər. Yerdə qalan 21729 nəfər isə alternativ vasitələrdən istifadə ediblər. Nəticədə 153 nəfərdə mədə xərçəngi inkişaf edib. Onlardan turşuluq azaldan dərman qəbul edənlərin sayı digərlərinə nisbətən 2.44 dəfə çox olub. Bu preparatların 3 ildən artıq qəbulu isə böyük fəsadlara gətirib çıxara bilər.
İnsan burnunda sağ və sol tərəfdə dörd burunətrafı cib var. Onlardan birinin adı haymor (və ya qaymor) boşluğudur. Həmin boşluğun iltihabı haymorit (qaymorit) adlanır. Qaymorit üz nahiyəsində, burun ətrafında, başı aşağı salarkən və ya tərpədərkən ağrılarla, burundan gələn axıntı ilə özünü büruzə verir. İnsan qrip olarkən də qaymoritin əlamətləri müşahidə edilir.
Axar.az xəbər verir ki, bu barədə Azərbaycan Tibb Universitetinin Tədris Cərrahiyyə Klinikasının lor cərrahı Murad Şıxəliyev məlumat verib.
“Qaymorit burunətrafı ciblərin, yəni sinusidlərin bir hissəsi sayılır. Əvvəllər əməliyyat kəskin ağız boşluğundan aparılırdı və daha travmatik formada icra olunurdu. Hazırda isə müasir endoskopiyanın inkişafı əməliyyatı xeyli asanlaşdırıb. Belə ki, əgər xroniki proses olarsa, burun dəliklərindən kənar əlavə kəsik aparılmadan qaymor boşluğuna daxil olunub oradakı çirk, irin və iltihab təmizlənilir. Sinusidlər davamlı, qalıcı olarsa, iybilmənin, görmə orqanının funksiyasının pozulmasına, beyin absesinə, görmənin zəifləməsinə səbəb ola bilər. Ona görə də simptomlar - iyibilmənin zəifləməsi, baş nahiyəsində ağrılar müşahidə olunarsa, həkimə müraciət edilməlidir”, - Şıxəliyev qeyd edib.
Bu gün ölkədə elektromobillərin sayı çox olsa da, onlar enerjidoldurma məntəqələrinin sayına və servis xidmətinə görə problemlər yaşayır.
Bu sözləri Axar.az-a açıqlamasında nəqliyyat eksperti Elməddin Muradlı deyib. O bildirib ki, bu cür problemlər elektromobillərin ölkəyə axınına mənfi təsir edir:
“Elektromobillər Azərbaycana gətirilən zaman onun qiymətinin 15 faizi həcmində gömrük rüsumu ödənilir. Gələcəkdə bu cür nəqliyyat vasitələrinin Azərbaycana gətirilməsi daha da arta bilər. Hazırda ölkədə elektromobillərdən istifadə edilir. Xüsusən də Bakıda bu maşınlar daha çoxdur. Lakin elektromobillərin servis xidməti və enerjidoldurma məntəqələri çox azdır. Belə avtomobillərə tələbat olsa da, servis xidmətinin və enerjidoldurma məntəqələrinin az olmasına görə risk edib almırlar. Bundan əlavə, onların qiyməti benzin və dizellə işləyən avtomobillərin qiymətindən çox fərqlənir. Düzdür, bəzi yanacaqdoldurma məntəqələri əlavə olaraq, enerji doldurmaq üçün yerlər də quraşdırır. Lakin bu, hər dəfə gözlənilən nəticəni vermir. Yəni bəzən görürsən ki, bu məntəqələr işlək vəziyyətdə olmur və ya müəyyən problemlər ortaya çıxır. Bu gün hətta qazla işləyən avtomobillər də qazdoldurma məntəqəsi tapa bilmirlər. Bölgələrimizdə bu problem hələ də öz aktuallığını qoruyur. O baxımından düşünürəm ki, aidiyyəti qurumlar gələcək üçün müəyyən addımlar atmalıdır. Çünki bu sahə gəlirli sahədir. Hesab edirəm ki, enerjidoldurma məntəqələrinin sayı daha da çoxaldılmalıdır”.
Növbəti ildən "London taksi"ləri Vay-Fay xidməti ilə təchiz olunacaq.
Bu barədə Axar.az-a Dövlət Avtomobil Nəqliyyatı Xidmətinin mətbuat katibi Nuridə Allahyarova bildirib.
Onun sözlərinə görə, yeni ildən “London taksi”lərində iki kameralı videoqeydiyyatçının quraşdırılması da gözlənilir. Həmçinin sürücülər vahid geyim forması ilə təmin ediləcək, sifariş mərkəzi və mobil tətbiqetmə istifadəyə veriləcək.
Yeni il uşaqların ən çox sevdiyi bayramlardandır. Bu bayramı balacalar üçün daha yaddaqalan etməkdən ötrü bəzi teatrlar xüsusi proqram hazırlayıblar.
Kult.az xəbər verir ki, Akademik Milli Dram Teatrında dekabrın 22-dən başlayan və yanvarın 6-dək davam edəcək “Nindza Tısbağalar və kapitan Cekin macəraları” bayram tamaşası gündə dörd seans olmaqla, saat 11:00, 13:00, 15:00 və 17:00-da təqdim olunacaq. Nümayişdən sonra azyaşlı tamaşaçılara hədiyyələr təqdim olunacaq.
Gənc Tamaşaçılar Teatrında dekabrın 29-dan yanvarın 6-dək saat 12:00, 14:00 və 16:00-da Hans Xristian Andersenin “Qar kraliçası” tamaşası oynanılacaq.
Heydər Əliyev adına Sarayda dekabrın 29-u saat 12:00-da, dekabrın 30-u saat 15:00-da “Yeni il hekayəsi - musiqili nağıl”, yanvarın 2-də saat 13:00-da, yanvarın 3-ü saat 17:00-da “Şaxta baba və Küpəgirən qarı” əyləncəli və interaktiv tamaşası təqdim ediləcək.
Opera və Balet Teatrında dekabrın 30-da saat 14:00-da yeni il əhval-ruhiyyəli “Şovkonçik” baleti səhnələşdiriləcək.
Bakı Uşaq Teatrında yanvarın 2-i saat 11:00 və 13:00-da “Şaxta babanın toyu”, Kukla Teatrında isə dekabr ayının 26-dan yanvarın 6-dək saat 12:00, 14:00, 16:00 və 18:00-da “Qış nağılı” tamaşası oynanılacaq.
Bakı Dövlət Sirkində dünya sirk ulduzların iştirakı ilə keçiriləcək bayram proqramı dekabrın 28-dən yanvarın 13-dək davam edəcək. Qiymətlər sırasına görə 10, 12, 15 və 20 manat təşkil edir.