 |
|
Ermənistanda Azərbaycana qarşı aksiyaya qoşulan hərbçilərə cinayət işi açılıbErmənistanda Azərbaycana məxsus kəndlərin geri qaytarılması revanşist əhval-ruhiyyədə olanların narazlığı ilə qarşılanıb. Bir neçə gündür ki, ölkənin ayrı-ayrı yerlərində azsaylı etiraz aksiyaları keçirilir. Müxalifət bu aksiyalara daha çox adamın çıxmasına çalışsa da, hələ ki buna nail ola bilmir.
Revanşistlərin fitvasına uyanlar arasında az sayda hərbçi də var. Aprelin 26-da 20-yə yaxın müqaviləli hərbçi Tavuşdakı aksiyalara qoşularaq, Qazaxın Bağanis Ayrım, Qızılhacılı, Aşağı Əskipara və Xeyrimli kəndlərinin Azərbaycan tərəfinə təhvil verilməsinəqarşı çıxıb.
Modern.az xəbər verir ki, Paşinyan hökuməti hərbçilərin proseslərə bu şəkildə müdaxilə etməsinin təhlükəsini dərhal hiss edərək, adekvat tədbirlər görüb.
Belə ki, Müdafiə Nazirliyi silahlı qüvvələrini siyasi proseslərə cəlb etmək cəhdinə hüquqi qiymət veriləcəyəyini bəyan edəndən sonra Ermənistan İstintaq Komitəsi hərəkətə keçib.
İstintaq Komitəsi bir qrup hərbçininxidmətin müəyyən vəzifələrini yerinə yetirməkdən imtina etməsinə görə cinayət işinin başlandığını bildirib.
Ardınca qanunsuz aksiyalara qoşulan hərbçilərin peşman olduqlarını əks etdirən səsli videolar yayılıb.
Ermənistan Silahlı Qüvvələri Baş Qərargahının keçmiş rəisi, general Movses Akopyan da hərbçilərin prosesə qarışmasını pisləyib. “Hraparak”a müsahibəsində Akopyan deyib ki, qanunsuz aksiyalara qoşulan həbçilər cinayət törədiblər: “Onların hərbi geyimdə olması cinayətdir”.
Movses Akopyan təəssüflə qeyd edib ki, Azərbaycan tərəfi 10 noyabr 2020-ci kl tarixli üçtərəfli Bəyanatın bəndlərini bir-bir həyata keçirir:
“Mən dəfələrlə qeyd etmişəm. 9 noyabr (10 noyabr-red.) sənədinin bəndləri var, Azərbaycan həmin bəndləri ardıcıllıqla həyata keçirir”.
Bununla yanaşı, general Movses Akopyan da Paşinyan hakimiyyətindən narazılığı ifadə edib.
Ermənistan hazırda işğal dövrünün nəticəsi olan dərin tənəzzül prosesini yaşayır. Müharibədən dərhal sonra Ağdam, Kəlbəcər və Laçın rayonlarının, həmçinin Zəngilan və Qubadlının yüzə yaxın kəndinin Azərbaycana qaytarılması daha az etirazlarla müşayiət olunurdu. İndi isə Ermənistanın səriştəsiz rəhbərliyi yelkənsiz gəmi kimi dolaşır, gah "bacı”larını, gah oturduğu qucaqları dəyişir, amma nəticə yoxdur və olmayacaq. Çünki Ermənistan ilk növbədə özünü, sonra qonşulara münasibətini dəyişməlidir, amma bunu hələlik öz xoşu ilə etmək istəmir.İrəvan Prezident İlham Əliyevin və qəhrəman Azərbaycan Əsgərinin yaratdığı yeni reallıqları qəbul etməyənə, qalib tərəfin tələblərini tam yerinə yetirməyənə qədər Ermənistan qazan kimi qaynayacaq, daxildən çalxalanacaq, iqtidar ilə müxalifət, əhali ilə diaspor, diasporla kilsə arasındakı ziddiyyətlər artacaq.
Qazaxın kəndlərinin əsl sahiblərinə qaytarılması geçikmiş olsa da, doğru qərardır, amma buna görə Paşinyan hazırda ağır tənqidlərə və təhqirlərə məruz qalır, onu "Azərbaycanın Ermənistandakı səfiri" adlandırırlar. Paradoks ondan ibarətdir ki, bu qədər etirazların fonunda əhali Paşinyanı devirmək də istəmir. Səbəb isə sadədir: Əvvəlki illərdə “Qarabağ klanı”nın üzvləri olan Köçəryan-Sarkisyan cütlüyü xalqa elə divan tutub ki, hələ də tüstüsü təpələrindən çıxır.
Paşinyan təbii ki, çevriliş risklərini nəzərə alır, amma real alternativinin hələlik olmadığını da anlayır. Buna görə də cəsarətli addımlar ata bilir: Qazaxın kəndlərini qaytarır, qondarma “erməni soyqırımı” zamanı guya həlak olmuş 1,5 milyondan çox erməninin adlı-soyadlı siyahısını tələb edir. 109 il əvvəl dünyada 1,5 milyon erməninin olmadığını bilən Nikol yaxşı olar ki, saxta tarix yazanlara belə bir sual da ünvanlasın: 109 il əvvəl müvəqqəti yaşadığı yerlərdən qovulmaq "soyqırımı" hesab edilirsə, o zaman 13500 kv.km Azərbaycan ərazilərinin işğal edilərək minalanması, bu ərazilərə kənar ölkələrdən gətirilən ermənilərin yerləşdirilməsi, 4000 azərbaycanlının taleyinə bu günə qədər aydınlıq gətirilməməsi, Xocalıda, Bağanis Ayrımda, Başlıbeldə, Malıbəylidə, Edillidə, Quşçularda, Qaradağlıda tərədilən vəhşiliklər bəs nədir?
Hər bir xalqın tarixində kədərli səhifələr olub, amma ermənilər qədər SOYQIRIMBAZ toplum yer üzündə tapılmaz. Ermənistan mövcud olduğu ərazidə qonşularla birgə yaşamaq, yaratmaq, daha yaxşı gələcək qurmaq əvəzinə daim kənar qüvvələrin planlarını həyata keçirir, fitnə-fəsad törətməklə regionda gərginlik yaradır. Bilərəkdən qlobal güclərin alətinə çevrilməklə regional sabitliyi təhdid altına alır. Məhz bu səbəbdən ən yaxşı bayramlarını Tsitsernakaberd və Yerablur memorial komplekslərində qeyd etməsi təəccüblü deyil.
Ermənistan normal dövlət kimi mövcud olmaq istəyirsə, bir çox mənfur niyyət, arzu və istəklərdən imtina etməlidir. Nikolun NATO və Aİ-yə üzvlük istiqamətində fəaliyyətləri də istənilən nəticəni vermir. Mövcud gərgin vəziyyətə görə Ermənistan cəmiyyətində Paşinyana çoxlu sual yaranıb. Bu suallara məntiqli və ağlabatan cavab almayanlar küçələrə çıxır, Nikolu və ailəsini hər yerdə təhqir edirlər. Amma azacıq sağlam düşüncə və yaddaşı olan heç kim yeni inqilab istəmir. Çünki istənilən inqilab erməni ordusunu alt paltarsız xidmətə vadar edən Sarkisyan-Köçəryan çütlüyünün xeyrinə olacaq.
Ermənistanı çalxalayacaq proseslər Qazaxın kəndlərinin qaytarılması ilə başa çatmayacaq. İrəlidə Ermənistanı ağrılı-acılı delimitasiya, Zəngəzur dəhlizinin açılması, Qərbi Azərbaycana qayıdış və s. proseslər gözləyir. Ermənistan hakimiyyəti bunlara əhalini indidən hazırlamalı, məsələnin KİV-də geniş müzakirəsinə imkan verməlidir.
Ədalət Verdiyev, hərbi ekspert
AzVision.az
Politoloq Oqtay Qasımov Teleqraf.com-un suallarını cavablandırıb.Onunla müsahibəni təqdim edirik.
- ABŞ dövlət katibi Entoni Blinken Azərbaycan və Ermənistan liderlərinə zəng etdi. Sizcə, telefon zəngi nə ilə bağlı idi, ABŞ yenidən fəallaşır və bu aktivlik nədən irəli gəlir?
- ABŞ dövlət katibi təxminən ilyarımdır davamlı şəkildə Azərbaycan və Ermənistan liderlərinə zəng edir. Bu, onu göstərir ki, ABŞ Güney Qafqazda baş verənlərə biganə deyil və aktiv iştirakçı olduğunu göstərməyə çalışır. Xarici işlər nazirləri ötən il mayda 4, iyulda 3 gün Vaşinqtonda sülh müqaviləsi üzərində işləmişdi. Bu da pozitiv yöndən ABŞ-nin fəaliyyətinə yazıla bilər. Təəssüf ki, bundan sonra – sentyabrdan ABŞ-dən Azərbaycana qarşı ritorikanın sərtləşdiyini gördük. Sentyabr-oktyabr aylarında ABŞ Konqresində keçirilən dinləmələrdə dövlət katibin müavinləri Yuri Kim və Ceyms Obrayn Azərbaycanla bağlı qəbuledilməz bəyanatlar verdi. Xüsusən də Obraynın bəyanatları diplomatik etiketdən kənar idi. Bunlar ABŞ-dən Azərbaycana ciddi təzyiqlərin olduğunu göstərən açıqlamalardı. Əlbəttə, Azərbaycan bu açıqlamaları cavabsız qoymadı, Obrayn da daxil olmaqla bir sıra ABŞ rəsmilərinin ölkəmizə girişlərinə yasaq qoyuldu. Amma noyabrın sonunda Blinken Azərbaycan prezidentinə zəng edərək münasibətlərin yumşaldılması yönündə addım atdığını gördük.
Blinkenin son zənginin üç həftə əvvəlki zəngdən daha fərqli atmosferdə edildiyini düşünürəm. Prezident həmin telefon danışığında ABŞ, Avropa Birliyi və Ermənistan arasında Brüsseldə keçiriləcək görüşlə bağlı Azərbaycanın narahatlığını çatdırmışdı. O zaman Blinken Azərbaycan prezidentini inandırmağa çalışmışdı ki, guya bu görüş sırf Ermənistana iqtisadi dəstəklə bağlıdır. Amma sonradan bunu həqiqəti əks etdirmədiyini gördük. Son telefon danışığına gəlincə, ABŞ və Azərbaycanın açıqlamalarında görüşün pozitiv ruhda keçdiyini müşahidə etdik.
Sülh müqaviləsi və delimitasiya prosesi ilə bağlı qarşılıqlı müsbət mesajlarla yanaşı, prezidentin diqqətçəkən açıqlamalarından biri də, Güney Qafqazda əməkdaşlıq formatı ilə bağlı Azərbaycanın təşəbbüsü ilə əlaqəli oldu. Bu da vacib bir məqamdır. Bəli, ABŞ bir supergüc olaraq bölgədə baş verənlərə biganə qalmır. Həmçinin öz maraqlarını təmin etmək üçün proseslərdən istifadə etmək istəyir. Xüsusən də rəqabətdə olduğu Rusiyanı bölgədə sıxışdırmağa çalışır. Düşünürəm ki, Vaşinqton Azərbaycan-Ermənistan normallaşma prosesinin sürətlənməsində, noyabrda ABŞ-də keçiriləcək prezident seçkilərinə qədər hansısa anlaşmanın əldə edilməsində maraqlıdır. Co Bayden administrasiyası seçkilərə qədər xarici siyasətdə müəyyən uğurlarını seçicilərə təqdim etməlidir ki, hakimiyyətini qoruya bilsin. Bu baxımdan, son telefon danışığını müsbət dəyərləndirirəm. Yayılan məlumatlar da göstərir ki, tərəflər bir çox məsələlərdə mövqelərini yaxınlaşdırıblar.
- Prezident İlham Əliyev Blinkenə onu da bildirdi ki, Qazaxıstanın təklifinə uyğun olaraq xarici işlər nazirləri Almatıda görüşəcək. Qazaxıstan niyə birdən-birə vasitəçi olmaq istədi, bu təşəbbüs özündən gəldi, ya hansısa qüvvələr bunda maraqlıdır?
- Qazaxıstan bu məsələyə biganə olan ölkə deyil. Hələ 1991-ci ildə Qazaxıstanın o vaxtkı prezidenti Nursultan Nazarbayev rusiyalı həmkarı Boris Yeltsinə müəyyən təşəbbüs göstərmişdi, məsələnin həllinə nail olmağa çalışmışdı. Amma o zaman bu təşəbbüs nəticə verməmişdi.
Düşünürəm ki, Qazaxıstan öz təşəbbüsü ilə prosesə qoşulur və belə bir təkliflə çıxış edir. Çünki Qazaxıstanın hazırkı rəhbəri Kasım-Jomart Tokayev keçmiş diplomatdır. Tokayevin uzunmüddətli diplomatik təcrübəsi var. Digər yandan, Qazaxıstan öz siyasətini şaxələndirir, xüsusən də logistika və nəqliyyat sahələrində şaxələndirməyə gedir. Məhz bu səbəbdən də, Qazaxıstan Güney Qafqazda sülh və sabitlikdə maraqlıdır. Hesab edirəm ki, buna görə belə bir təşəbbüslə çıxış edir.
Bir məqamı da nəzərə almaq lazımdır ki, Qazaxıstan Ermənistanla da bir sıra platformalarda təmsil olunur. Məsələn, KTMT, MDB və Avrasiya İqtisadi Birliyində... Qazaxıstan Azərbaycanla da strateji tərəfdaşdır. Digər formatlarla yanaşı, Türk Dövlətləri Təşkilatında da birgə təmsil olunuruq. Qazaxıstanın təşəbbüsünə müsbət yanaşıram. Əslində, ən uyğun təşəbbüslərdən biri budur. Qazaxıstan bölgədə sülh və sabitlikdə maraqlı olan, dövlətlərin ərazi bütövlüyünə hörmətlə yanaşan ölkədir.
- Ermənistanda sərhədin delimitasiya və demarkasiyasına qarşı etirazlar keçirilir. Bu etirazların arxasında kimlər var, genişlənmə ehtimalı nə qədərdir?
- Bu prosesin genişlənəcəyini düşünmürəm. Çünki etiraz aksiyaları on gündən çoxdur davam edir, amma böyümədiyini görürük. Aksiyalarda iştirak edənlər marginal qruplardır. Ermənistan cəmiyyətindən onlara ciddi dəstək yoxdur. Ermənistan cəmiyyətində susqun olan böyük kəsim proseslərə qarışmır. Yəni bundan sonra bu aksiyaların böyüyəcəyini düşünmürəm. Maraqlıdır ki, prosesdə iştirak edən qüvvələrin əksəriyyəti Rusiyaya bağlıdır. Əslində, onlar delimitasiya və digər məsələlərdən istifadə edərək hakimiyyət uğrunda mübarizə aparırlar, Nikol Paşinyana təzyiq edərək onun dəyişdirilməsinə çalışırlar. Amma buna etiraz aksiyaları ilə nail olacaqlarını düşünmürəm.
Yalnız bir yol qalır: terror və hərbçi çevriliş.
- Bəs bu ehtimal nə qədərdir? Bir qrup hərbçi etirazlara qoşulsa da, sonradan geri çəkildi. Hansısa bir nöqtədə ordu aksiyalara qoşula bilərmi?
- Paşinyan böyük ölçüdə orduya nəzarət edir, amma bunun tam şəkildə olduğunu söyləmək çətindir. Ordu Rusiyaya bağlı keçmiş “Qarabağ klanı” tərəfindən qurulub, bu klan da Rusiyaya bağlıdır. Hazırda ordunun idarə edilməsində onların ciddi təsir imkanları var. İndi onu da nəzərə almaq lazımdır ki, ABŞ-nin Ermənistandakı səfirliyində 1500-dən “diplomatik fəaliyyət” adı altında yerləşən nümayəndəsi var, onların əksəriyyətinin kəşfiyyatçı olduğu şübhə doğurmur. Bundan başqa, ABŞ-nin ötən hərbi təlimlər üçün Ermənistana gətirdiyi hərbçilərinin bir qismi hələ də orada qalır. Həmçinin Fransa hərbçiləri və kəşfiyyatçıları, eləcə də Avropa Birliyinin “mülki missiya”sının Ermənistanda yerləşdirilməsi onu deməyə əsas verir ki, onlar belə halların qarşısının alınmasında Paşinyan hakimiyyətinə yardım edəcəklər. Yəni hərbçi çevriliş ehtimalı da var, amma yüksək deyil.
- Radikal müxalifətin mövqeyi bəllidir: sülh istəmirlər? Bəs son açıqlamları sülhdən yana olduğu təəssüratı yaradan Nikol Paşinyan necə?
- Paşinyan və komandası daha müstəqil qərar verə bilsəydi, proseslər daha sürətlə gedərdi. Amma proseslərə təsir edən kənar qüvvələr də var. Xüsusən də Ermənistanı silahlandıran Fransa və digər dövlətlərin də təsirlərini nəzərə alsaq, birmənalı fikir söyləmək çətindir. Amma ümumi açıqlamalara baxdıqda, Ermənistan hakimiyyəti son zamanlarda daha çox sülh mesajları verdiyini görürük. Atılan addımlar da hələlik müsbət dəyərləndirilməlidir. Əlbəttə, proses bu axarda gedərsə, Paşinyan da konstruktivlik və siyasi iradə nümayiş etdirərsə, o zaman sülhə gedən yol qısala bilər.
Milli Cəbhə Partiyasının sədri, deputat Razi Nurullayev Teleqraf.com-un suallarını cavablandırıb.Onunla müsahibəni tədqim edirik:
- Artıq Azərbaycanla Ermənistan arasında sərhədlərin dəqiqləşdirilməsi prosesi gedir. Uzun on illiklərdən sonra iki ölkə arasında konkret sərhədləri bildirən sərhəd dirəkləri basdırılıb. Sizcə, tərəflərin sülh danışıqlarına bu prosesin təsiri olacaqmı?
- Azərbaycanla Ermənistan arasında müstəqillik tarixi boyu heç vaxt sərhəd dirəkləri olmayıb. Keçmiş sovet dövründə belə Türkiyə və İran arasında sərhədd xətti olub. Bu tarix müddətində ilk dəfədir ki, Azərbaycanla Ermənistan sərhədində konkret xətti bildirən sərhəd dirəkləri basdırılıb. Bu amil tərəfləri sülhə aparan ən böyük işarə və fəaliyyətdir. Ermənistanın bu ərazidə heç vaxt dövlətçiliyi olmayıb. Ola bilsin ki, hər hansı bir yerdə ermənilərə aid dövlət olsa da bu coğrafiyada Ermənistana aid dövlətçilik nümunəsi tarixdə yoxdur. Ona görə də, Azərbaycanla Ermənistandan arasında konkret sərhəd xətti müəyyənləşməyib. 1920-ci ildən öncəki tarixdə də bu iki ölkə arasında sərhədlər bəlli deyildi. Bu baxımdan indiki halda sərhədlərin müəyyənləşməsi istiqamətində atılan ilk addım tarixi nailiyyətdir.
- Hazırda İrəvanın iradəsinə qarşı təzyiqlər çoxalıb. Ermənistan daxilində olan müəyyən qüvvələrin təsiri ilə proseslərdə hansı dəyişikliklər ola bilər?
- Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın fəaliyyətində müsbət məqamlar sezilir. Təbii ki, o müqavimətlə üzləşir. Amma bütün bunlara baxmayaraq Paşinyan dəqiq bilir ki, qonşulara qarşı ərazi iddiasında olmaq, daimi olaraq müharibə vəziyyətində yaşamaq, qondarma soyqırımı iddiaları ilə öz başlarının altına yastıq qoymaq, Ermənistanın gələcəyini şübhə altına ala bilər. Hətta bu il qondarma soyqırımla bağlı çıxışında da Paşinyan “soyqırımı” ifadəsini işlətmədi. Həmçinin baş nazir qondarma soyqırımı iddiasının erməniləri hansı fəlakətlərə sürüklədiyinə də diqqət çəkdi.
- İndiki halda iki ölkənin əldə etdiyi birbaşa razılaşmalara qərbin reaksiyası necə oldu? Çünki bəzi Qərb dövlətlərinin, xüsusən də Fransanın bölgə ilə bağlı planları fərqli idi...
- İlk növbədə bu addım Qərbdə bəzi qüvvələri sanki nokaut vəziyyətinə saldı. Onlar indiyə kimi Azərbaycanı günahlandırmaqla məşğul idi. İddia edirdilər ki, Azərbaycan hərbi yolla Zəngəzur dəhlizini ələ keçirəcək. Bakı Moskva ilə müəyyən razılaşmalara gedib Zəngəzurla bağlı planı reallışdıracaq. Beləliklə, rus qoşunları bölgədə qalacaq. Nəhayət guya Azərbaycanla Rusiya birlikdə Ermənistanın işğal edəcəyi ilə bağlı illuziyalar səsləndirirdilər. Amma hər şey onların iddialarının əksinə baş verdi. Bəzi Avropa dövlətləri başda Fransa olmaqla, Avropa Birliyinin bir çox siyasətçiləri o cümlədən Jozef Borrel (Avropa İttifaqının Xarici siyasət və Təhlükəsizlik məsələləri üzrə Ali Nümayəndəsi) heç də doğru danışmayıb. Hər zaman olduğu kimi növbəti dəfə Azərbaycana qarşı şər-böhtan kampaniyası aparıblar.
- Bu yaxınlarda sülh müqaviləsinin imzalanacağı ilə bağlı iddialar var, Sizin gözləntilər nədən ibarətdir? Tərəflər arasında ən azından çərçivə sülh müqaviləsinin əldə olunması ehtimalı varmı?
- Məhz Qərbdəki dağıdıcı qüvvələrin iştirakı olmadan Azərbaycanla Ermənistan birbaşa razılaşdı. Bu, bir daha göstərdi ki, həmin qüvvələr iki ölkə arasında sülhün əldə olunmasına birbaşa maneədir. Azərbaycan tərəfi, Prezident İlham Əliyev bunu dəfələrlə qeyd edib. Bu gün də həmin faktlar vurğulanır. Çünki onlar Azərbaycanla Ermənistan arasında sülhün əldə olunmasına 30 il əngəl olublar. Fakt odur ki, Paşinyan sülhə doğru addım atmaq istəyir, qondarma soyqırımı ifadəsindən imtina etdiyi halda digər dövlətlər ermənidən daha çox, erməni olmağa çalışır. Bu isə Azərbaycana qarşı olan açıq qərəzin göstəricisidir. Prezident ADA Universitetində keçirilən beynəlxalq forumda da bu məsələyə bir daha toxundu. Ölkə başçısı dediyi hər cümlənin altından xətt çəkib təsdiq edirəm. Partiya sədri kimi bu düşüncəni bölüşürük. Çünki bu fikirlər yerində deyilmiş ifadələr idi. Ona görə də, Azərbaycanla Errmənistan arasında sərhədlərin dəqiqləşməsi istiqamətində atılan ilk addım bu ilin sonuna doğru, gələn ilin əvvəlinə qədər çərçivə sülh müqaviləsinin imzalanması ilə nəticələnə bilər. Artıq tərəflər arasında ilk addım atılıb.
Ermənistan parlamenti müxalifətin delimitasiya və demarkasiya ilə bağlı bəyanat layihəsinin gündəliyə daxil edilməsindən imtina edib.
Publika.az xəbər verir ki, “Ermənistan” fraksiyasi Azərbaycanla sərhədlərin müəyyən edilməsi haqqında bəyanat layihəsi hazırlayıb.
Bəyanatda delimitasiya-demarkasiya prosesinin Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinin normallaşması, etimad mühitinin yaranmasından sonra aparılması təklif edilir. Bildirilir ki, Azərbaycan qoşunları sərhəddə irəlilədiyi mövqelərdən geri çəkilməli, Bakıda həbsdə olan ermənilər (separatçılar) geri qaytarılmaldır. Həmçinin, demarkasiyanın 1993-cü ilin sentyabrında Azərbaycan MDB-yə daxil olanda mövcud olan faktiki xətlərə uyğun aparılmasını istəyirlər.
Ermənistan parlamenti isə bu bəyanat layihəsini gündəliyə daxil etməyib.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev aprelin 30-da Pakistan İslam Respublikasının MUSLİM İnstitutunun direktoru, Cunaqad Ştatının Baş naziri Sahibzadə Sultan Əhməd Əlini qəbul edib.
Görüşdə Bakıda keçiriləcək Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunun əhəmiyyəti vurğulanıb, bu tədbirin müxtəlif mədəniyyətlərin nümayəndələri arasında əlaqələrin qurulması işinə töhfə verdiyi qeyd olunub.
Söhbət zamanı Azərbaycan-Pakistan əlaqələrinə toxunularaq iki ölkə arasında dostluq və qardaşlıq münasibətlərinin bütün sahələrdə uğurla inkişaf etdiyi bildirilib, müxtəlif məsələlərlə bağlı Azərbaycanın və Pakistanın daim bir-birini dəstəkləməsinin önəmi vurğulanıb.
Görüşdə Ulu Öndər Heydər Əliyevin Pakistana səfərinin iki ölkə arasında əlaqələrin təməlini qoyduğu qeyd edilib və yüksək səviyyədə həyata keçirilən qarşılıqlı səfərlərin və görüşlərin münasibətlərimizin möhkəmlənməsi işinə töhfə verdiyi bildirilib.
Polis kapitanı Natiq Həsənov İsmayıllı Rayon Polis Şöbəsinin DYP bölməsinin rəisi vəzifəsinə təyin olunub.
Publika.az xəbər verir ki, bu barədə daxili işlər naziri general-polkovnik Vilayət Eyvazov əmr imzalayıb.
Qeyd edək ki, N.Həsənov bu təyinatadək Ağdaş Polis Şöbəsinin DYP bölməsinin yol-patrul xidmətinin baş inspektoru vəzifəsində çalışıb.
ABŞ-ın Avropa Birliyi və Ermənistanla ortaq şəkildə Azərbaycanı regional proseslərdə ikinci plana sıxışdırmaq niyyəti rəsmi Bakının çevik manevrləri ilə boşa çıxarıldı... Ona görə də, Qərb siyasi dairələri Cənubi Qafqazda kifayət qədər ciddi səhvlərə yol verildiyini gec də olsa, qəbul etməyə başlayıb, indi Azərbaycanla “əməkdaşlıq qapısı” axtarılır...
ABŞ və Qərb Cənubi Qafqaz uğrunda mübarizəni daha da inkişaf etdirmək niyyətində israrlı görünür. Hər halda, son vaxtlar bu regionla bağlı Qərb siyasi dairələrinin mesajları açıq şəkildə sərt qarşıdurma məzmunu daşıyır. Belə ki, Qərb siyasi dairələri Rusiyanın Cənubi Qafqazda hərbi-siyasi gərginliyin əsas qaynağı kimi təqdim etməyə çalışırlar. Və bu iddialarından da Cənubi Qafqazın Rusiyanın təsir dairəsindən çıxarılmasının vacibliyini arqumetləşdirmək üçün istifadə edirlər.
Onu da qeyd etmək lazımdır ki, ABŞ və Qərbin bu iddiaları indiki situasiya üçün bir qədər şişirdilmiş kimi görünür. Ən azından ona görə ki, son vaxtlar bu regionda hərbi-siyasi gərginliyin yüksəlməsində Rusiya deyil, məhz ABŞ və Qərb stimullaşdırıcı faktor rolunu oynayır. Hər halda, ABŞ, Avropa Birliyi və Ermənistan arasında Brüsseldə keçirilmiş ortaq konfransın geopolitik nəticələri tədricən özünü biruzə verməyə başlayıb. Və bu, regional geopolitik proseslərin istiqamətlərinə birbaşa təsir göstərmək məqsədi güdən Brüssel təxribatı da hesab oluna bilər.
ABŞ və Avropa Birliyi ilk növbədə Azərbaycanı güncə sıxışdırıb, oyundankənar vəziyyətə salmağa can atır. Əsas məqsəd ondan ibarətdir ki, Cənubi Qafqazda geopolitik status-kvo dəyişdirilsin, rəsmi Bakının regional proseslərdə həlledici xarakter daşıyan geopolitik iradəsi məhduslaşdırılsın. Yeni regional şərtlərin yaradılması ilə Ermənistanın regional mövqelərinin möhkəmləndirilməsinə, effektiv forposta çüvrilməsinə cəhd göstərilirdi. Və bu, Azərbaycanın milli maraqlarına real təhlükənin ortaya çıxamaqda olması anlamı daşıyırdı.
Təbii ki, Azərbaycan ABŞ və Avropa Birliyinin bu planlarına müşahidəçi qala bilməzdi. Ona görə də, rəsmi Bakı əvvəlcə Brüssel təxribatına sərt məzmunlu reaksiya verdi, ardıncasa, heç kimə Cənubi Qafqaza belə kobud müdaxilə imkanı tanımayacağını bəyan etdi. Daha sonrasa, Azərbaycanın rəsmi dairələri siyasi manevrlər etməklə, demək olar ki, ABŞ və Avropa Birliyinin Brüssel təxribatının təsirlərini heçə endirdi. Və bununla da əslində, Qərbin yeni Cənubi Qafqaz ssenariləri bloklanaraq, iflasa uğradılmış oldu.
Eyni zamanda, rəsmi Bakı Kremllə qarşılıqlı münasibətlərini daha da inkişaf etdirə biləcəyinin açıq mesajını verdi. Belə ki, Azərbaycanın Rusiya ilə strateji tərəfdaşlıq üçün geniş geopolitik potensialı mövcuddur. Xüsusilə də, hazırda Azərbaycan və Rusiyanın Cənubi Qafqaz maraqlarında kifayət qədər ciddi uzlaşma müşahidə olunur. Kreml ABŞ və Qərbin hədəfində olan Rusiyanın regiondakı mövqelərinin qorunmasına çalışır. Rəsmi Bakı isə ABŞ və Avropa Birliyinin Cənubi Qafqaza Azərbaycandan yan keçməklə, yəni Ermənistan üzərindən müdaxilə cəhdlərini bloklamaqda qərarlıdır. Və bu baxımdan, həm Azərbaycanın, həm də Rusiyanın regionda əsas ortaq problemi demək olar ki, oxşardır.
Ona görə də, Prezident İlham Əliyevin Moskva səfəri ərəfəsində rəsmi Bakı və Kreml arasında əldə olunmuş tarixi anlaşma Qərbdə bir çoxlarını məyus etmək üçün yetərlidir. Belə ki, hər iki ölkənin siyasi rəhbərliyi Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin vaxtından xeyli əvvəl Azərbaycan ərazisindən çıxarılması barədə razılığa gəlməyi bacardı. Halbuki, ABŞ və Qərb məhz bu məsələnin Azərbaycan-Rusiya ziddiyyətlərinə yol aça biləcəyinə böyük ümidlər bəsləyirdi. Və bunun baş verməməsi istər-istəməz regional situasiyanın dəyişdirilməsi planlarının da pozulmasına yol açmış oldu.
Bütün bunlara paralel olaraq, Prezident İlham Əlievin Moskva səfərinin uğurlu nəticələrlə yekunlaşması da Qərbin Qafqaz ssenariləri üçün kifayət qədər qəliz situasiya yaratdı. Çünki Azərbaycan lideri və Kreml sahibi iki ölkə arasında hər hansı ziddiyyətin olmadığını, üstəlik, müttəfiqlik fəaliyyəti barədə Moskva Bəyannaməsinin ön plana keçirildiyini qabarıq şəkildə biruzə verməyi bacardılar. Və belə situasiyada Qərbin Cənubi Qafqaz planlarının böyük risk altında qaldığı qətiyyən şübhə doğurmur.
Maraqlıdır ki, Qərb siyasi dairələri, xüsusilə də, ABŞ Cənubi Qafqazda kifayət qədər ciddi səhvlərə yol verildiyini gec də olsa anladı. Belə ki, Avropa Birliyi və Ermənistanla ortaq şəkildə Azərbaycanı regional proseslərdə ikinci plana sıxışdırmaq niyyətində olan ABŞ rəsmi Bakının çevik manevrləri ilə çarəsiz duruma düşmüş kimi görünür. Hər halda, ABŞ-ın dövlət katibi Entoni Blinkenin Cənubi Qafqazdakı situasiyanı müzakirə etmək üçün Prezident İlham Əliyevə telefonla zəng etmək məcburiyyətində qalması bəzi məqamları da ortaya çıxartmış oldu.
Məsələ ondadır ki, Ağ Evdə Azərbaycandan yan keçməklə, sadəcə, Ermənistan üzərindən Cənubi Qafqazda geopolitik hədəflərə çatmağın mümkün olmayacağını artıq anlamağa başlayıblar. Ona görə də, Ağ Ev rəsmi Bakı ilə geopolitik əməkdaşlıq üçün açıq qapı saxlamaq məcburiyyətindədir. Əks halda, rəsmi Bakının ümumiyyətlə, “regionun qapısı”nı Qərbin üzərinə qapatmaqdan çəkinməyəcəyi indi qətiyyən şübhə doğurmur. Və bu, Qərbin Cənubi Qafqaz siyasətinin növbəti iflasına da yol aça bilər.
Göründüyü kimi, ABŞ və Avropa Birliyinin Brüssel təxribatı ilə başlatdığı "Cənubi Qafqaz qambiti” uğursuz oldu. Çünki Ermənistan ona ayrılmış “əsas qurban statusu”nda qalsa da, əslində, ABŞ və Avropa Birliyi hələlik əliboş qaldı. Bu baxımdan, hesab etmək olar ki, Ağ Ev “Qafqaz qambiti”ni başlatsa da, onu məhz rəsmi Bakı uğurla bitirdi. Və nəticədə hazırda əsas məğlub vəziyyətində də elə Ermənistan qalmış oldu.(Yeni Müsavat)
Prezident İlham Əliyev “Əhalinin sağlamlığının qorunması haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikasının 2023-cü il 31 may tarixli 896-VIQD nömrəli Qanununun tətbiqi və Azərbaycan Respublikası Prezidentinin “Əhalinin sağlamlığının qorunması haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi barədə” 1997-ci il 25 iyul tarixli 622 nömrəli, “Gənclər siyasəti haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi ilə əlaqədar Azərbaycan Respublikasının bəzi qanunvericilik aktlarına dəyişikliklər və əlavələr edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi haqqında” 2003-cü il 5 iyun tarixli 878 nömrəli, “Əhalinin sağlamlığının qorunması haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişikliklər edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikasının 2013-cü il 29 oktyabr tarixli 790-IVQD nömrəli Qanununun tətbiqi haqqında” 2013-cü il 25 noyabr tarixli 38 nömrəli fərmanlarında dəyişiklik edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2023-cü il 18 iyul tarixli 2224 nömrəli Fərmanında dəyişiklik edilməsi haqqında fərman imzalayıb.
Fərmanın mətnini təqdim edir:
“Əhalinin sağlamlığının qorunması haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikasının 2023-cü il 31 may tarixli 896-VIQD nömrəli Qanununun tətbiqi və Azərbaycan Respublikası Prezidentinin “Əhalinin sağlamlığının qorunması haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi barədə” 1997-ci il 25 iyul tarixli 622 nömrəli, “Gənclər siyasəti haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi ilə əlaqədar Azərbaycan Respublikasının bəzi qanunvericilik aktlarına dəyişikliklər və əlavələr edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi haqqında” 2003-cü il 5 iyun tarixli 878 nömrəli, “Əhalinin sağlamlığının qorunması haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişikliklər edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikasının 2013-cü il 29 oktyabr tarixli 790-IVQD nömrəli Qanununun tətbiqi haqqında” 2013-cü il 25 noyabr tarixli 38 nömrəli fərmanlarında dəyişiklik edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2023-cü il 18 iyul tarixli 2224 nömrəli Fərmanının (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2023, № 7, maddə 949 (Cild I) 5.1-ci bəndindən “Azərbaycan Respublikasının Prezidenti ilə razılaşdırmaqla” sözləri çıxarılsın.
Rasim Vaqif oğlu Hüseynov Naxçıvan Muxtar Respublikası Babək Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı vəzifəsindən azad edilib.
Bu barədə Prezident İlham Əliyev Sərəncam imzalayıb.