 |
|
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev dekabrın 8-də Avropa Şurasının Baş katibi Mariya Peyçinoviç Buriçi qəbul edib.
Bu barədə məlumatı Azərbaycan Prezidentinin Mətbuat Xidməti yayıb.
Dünən Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh sazişinin bağlanması niyyəti təsdiq edilib.
Bunu Milli Məclis sədri Sahibə Qafarova parlamentin bu gün keçirilən plenar iclasında deyib.
Sahibə Qafarova bildirib ki, Azərbaycan Prezident Administrasiyası və Ermənistan Baş nazirinin Aparatının birgə bəyanatı dərc edilib:
“Dünən sülh sazişi bağlamaq niyyəti təsdiq edilib. Bu addımların davamını biz yaxın zamanlarda müşahidə edəcəyik”.
Azərbaycan Prezidentinin 2023-cü il 17 iyul tarixli Sərəncamına uyğun olaraq Ukrayna xalqına humanitar yardım göstərilməsi məqsədilə nəzərdə tutulmuş elektrik avadanlıqlarının növbəti hissəsi bu gün göndərilib.
Bu barədə Energetika Nazirliyindən məlumat verilib.
Xatırladaq ki, ümumi məbləği 7,6 milyon ABŞ dolları olan sözügedən humanitar yardımın ilk hissələri cari ilin 30 oktyabr və 21 noyabr tarixlərində Ukraynaya göndərilib. Növbəti hissələrin yaxın müddət ərzində göndərilməsi planlaşdırılır.
Xəbər verdiyimiz kimi, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyası və Ermənistan Respublikası Baş nazirinin Aparatı arasında aparılmış danışıqlar nəticəsində humanizm prinsipinə sadiqlik ruhunda, xoş niyyət göstəricisi olaraq iki ölkə arasında qarşılıqlı etimad tədbiri kimi Azərbaycan tərəfindən erməni əsilli 32 şəxsin, Ermənistan tərəfindən isə 2 Azərbaycan hərbçisinin azad edilməsi barədə razılıq əldə edilib.
APA xəbər verir ki, otuz iki nəfərlik siyahıya Azərbaycan xalqına qarşı müharibə cinayətləri və bəşəriyyət əleyhinə cinayətlər törətmiş qondarma rejimin rəhbərləri Araik Arutunyan, Bako Saakyan, Arkadi Qukasyan, Ruben Vardanyan, o cümlədən Vaqif Xaçaturyan, Alyoşa Xosrovyan kimi şəxslər daxil deyil.
Ermənistana qaytarılması nəzərdə tutulan 32 nəfər (26 nəfər 2020-ci ilin dekabrında Hadrut istiqamətində keçirilmiş antiterror tədbirləri zamanı həbs edilmiş şəxslər, qalan 6 nəfər müxtəlif vaxtlarda sərhəddə saxlanılmış şəxslər) artıq cəzalarının böyük hissəsini çəkiblər.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyası və Ermənistan Respublikası Baş nazirinin Aparatı birgə açıqlama yayıb.
Açıqlamanı təqdim edirik: “Azərbaycan Respublikası və Ermənistan Respublikası regionda çoxdan gözlənilən sülhün əldə olunması üçün tarixi fürsətin yarandığı fikrini bölüşür. İki ölkə münasibətləri normallaşdırmaq, suverenlik və ərazi bütövlüyü prinsiplərinə hörmət əsasında sülh sazişinə nail olmaq niyyətini bir daha təsdiq edir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyası və Ermənistan Respublikası Baş nazirinin Aparatı arasında aparılmış danışıqlar nəticəsində iki ölkə arasında etimad quruculuğu istiqamətində ciddi addımların atılmasına dair razılıq əldə olunub.
Humanizm dəyərlərini rəhbər tutaraq və xoşməramlı addım olaraq, Azərbaycan Respublikası 32 erməni hərbçini azad edir.
Ermənistan Respublikası öz növbəsində humanizm dəyərlərini rəhbər tutaraq və xoşməramlı addım olaraq, 2 azərbaycanlı hərbçini azad edir.
Xoş niyyətin təzahürü olaraq, Ermənistan Respublikası BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasına Tərəf Dövlətlərin 29-cu Konfransına (COP29) ev sahibliyinə öz namizədliyini geri götürərək, Azərbaycan Respublikasının namizədliyini dəstəkləyir. Azərbaycan Respublikası və Ermənistan Respublikası ümid edirlər ki, Şərqi Avropa Qrupuna daxil olan digər ölkələr də Azərbaycanın namizədliyini dəstəkləyəcək. Xoş niyyətin təzahürü olaraq, Azərbaycan Respublikası Ermənistanın Şərqi Avropa Qrupundan COP-un Büro üzvlüyünə namizədliyini dəstəkləyir.
Azərbaycan Respublikası və Ermənistan Respublikası yaxın gələcəkdə əlavə etimad quruculuğu tədbirlərinin həyata keçirilməsi üçün müzakirələri davam etdirəcəklər və beynəlxalq ictimaiyyəti iki ölkənin qarşılıqlı etimadın yaradılmasına töhfə verəcək, bütün Cənubi Qafqaz regionuna müsbət təsir göstərəcək səylərini dəstəkləməyə çağırırlar”.
Demokratik İslahatlar Partiyasının sədri, Milli Məclisin deputatı Asim Mollazadə Teleqraf.com-un suallarını cavablandırıb.
Onunla müsahibəni təqdim edirik:
- Asim bəy, Avropa Birliyinin xarici siyasət xidmətinin rəhbəri Jozef Borrelin Azərbaycana qarşı hikkəsi davam edir. Bu şəxsin ölkəmizə qarşı nifrət üzərində qarayaxma kampaniyasının arxasında kimlər durur?
- Əslində Fransa Afrika, Sakit okean və Karib hövzəsində müstəmləkə siyasətində məğlub olub. Amma bu ölkə özünün imperialist maraqları naminə indiki halda Cənubi Qafqazdakı boşluqdan istifadə edərək yeni müharibələr, silahlanma, erməni diasporunun istəyi ilə revanşizm siyasətini həyata keçirməyə dəstək verir. Bununla yanaşı rəsmi Paris Avropa Birliyində öz imkanlarından istifadə edərək Azərbaycana qarşı çirkin kampaniya aparır. Ona dəstək verən Avropa siyasətçiləri də az deyil. Zəngin erməni diasporunun maliyyə imkanlarından bəhrələnərək Azərbaycana qarşı informasiya müharibəsi aparırlar.
- Sizcə, bu proses nə vaxt bitəcək?
- Bu heç vaxt bitməyəcək. Amma əsas odur ki, müharibə bitib, Azərbaycan ərazi bütövlüyünü təmin edib. Ölkəmiz artıq qarşıda duran digər məsələləri həll edir. Karvan öz yoluna davam edir. Ona görə də, bu cür çirkin və siyasi korrupsiyaya qurşanmış siyasətçilər heç nəyə nail ola bilməyəcəklər.
- Növbəti dəfə ATƏT-in Minsk Qrupunu Azərbaycanla Ermənistan arasındakı prosesə daxil etmək cəhdləri var. Bunun hansısa perspektivi varmı?
- Minsk Qrupu artıq rəsmi şəkildə mövcud deyil. BMT Təhlükəsizlik Şurası bu təşkilata mandan vermişdi. Münaqişə olmadığına görə, Minsk Qrupu da yoxdur. Separatizm yuvası dağılıb həmsədrlərin məşğul olacağı heç nə qalmayıb.
- İkitərəfli danışıqların vasitəçi olmadan irəliləməsi mümkün olacaqmı?
- Azərbaycan və Ermənistan heç bir vasitəçi olmadan danışıqlara başlamalıdır. Bu müzakirələri sürətlə bitirib sülh sazişi imzalanmalıdır. Bunun ardınca isə delimitasiya və demarkasiya məsələləri həll olunmalıdır. Eyni zamanda kommunikasiyaların açılması üzərində bilavasitə danışıqlar aparılmalıdır. Bu proses bizim bölgəyə aid olduğu üçün iki ölkə bunu həll etməlidir.
- Sülh üçün perspektivləri necə dəyərləndirirsiniz?
- Bunun üçün yaxşı imkanlar var. Xarici ölkələrin bura müdaxiləsi ancaq sülh prosesini pozmağa hədəflənir. Erməni diasporasının niyyəti bundan ibarətdir. Reallıqda isə erməni xalqının bu cür siyasətdən bezdiyi, yorulduğu müşahidə edilir. Ona görə də, ikitərəfli danışıqlarla sülh sazişi imzalanmalıdır. Bununla da Ermənistan bölgənin məsuliyyətli ölkəsinə çevrilməsi üçün imkanlar açıla bilər.
- Erməni tərəfinin ikitərəfli danışıqlarda sona qədər səmimi olacağına kim qarantiya verə bilər?
- Bunun səbəbləri başqadır. Ermənistan hakimiyyətinin terror qorxusu amilini də burada nəzərə almaq lazımdır. 1999-cu ildə Ohanyanın terrorçu bandası İrəvanda parlamentdə daxil olub güllə-baran etmişdi. Paşinyan komandası da bu halda ola biləcək terrordan qorxur. Çünki çox gözəl bilirlər ki, radikal erməni qrupların terror ənənələri var. Onlar hazırda da ermənistan daxilində vəziyyəti gərginləşdirmək istəyir. Qərb ölkələri sülh istəyirsə Ermənistana bu məsələdə kömək etməlidir.
Xəzəryanı ölkələrin bir-biri ilə əməkdaşlıq məsələlərini inkişaf etdirməsi hər şeydən öncə regional məsələdir və müsbət haldır. Əlbəttə, Rusiya və İran bu formatdan eyni zamanda Qərbin bölgəyə girişini əngəlləmək üçün istifadə etməyə çalışa bilər. Lakin fərqli və toqquşan maraqların olduğunu da nəzərə almaq lazımdır.
Bu sözləri Axar.az-a Xəzəryanı ölkələrin əməkdaşlıq formatı ilə “3+3” platformasının Qərbə qarşı birgə müdafiə xətti kimi qiymətləndirilməsi ilə bağlı fikirləri şərh edən Türkiyənin Sütçü İmam Universitetinin Siyasi elmlər və beynəlxalq münasibətlər kafedrasının müdiri, professor Toğrul İsmayıl deyib.
Professor bölgəmizdəki ziddiyyətli məqamların və enerji daşınması ilə bağlı fərqli baxışların birgə fəaliyyətə əngəl olduğunu qeyd edib:
“Rusiya ilə İranın regional və beynəlxalq məsələlərə reaksiyasını nəzərdən keçirdiyimiz zaman Moskvanın daha real, Tehranın isə qonşuların maraqlarını nəzərə almadan öz mənfəətlərini üstün tutan siyasət apardığını demək olar. Münasibətlər nisbətən normallaşsa da, bu tendensiya Azərbaycana münasibətdə də özünü göstərir. Rəsmi Bakı üçün isə ən vacib məsələ Cənubi Qafqazda sabitlikdir. Fikrimcə, yaxın vaxtlarda qurulması nəzərdə tutulan Xəzər Şurası təşkilatının fəaliyyəti də əsasən enerji nəqli, nəqliyyat yollarının açılması kimi məsələlərlə bağlı olacaq. Hazırda Mərkəzi Asiya ölkələrinin neft və qazının Xəzər dənizi və Azərbaycan üzərindən nəqli məsələsinə Bakı ilə Ankaranın baxışı Moskvanınkından fərqlidir. Burada Rusiyanın öz alternativ təklifi var, Azərbaycan və Türkiyə üzərindən daşınma İranın da maraqlarına uyğun deyil. Lavrovun “3+3” formatını xatırlatması və bunu Xəzər Şurası ilə əlaqələndirməsi əslində Rusiyanın prosesə hansı formada yanaşmaq istədiyinin təzahürüdür. Xatırlatmaq yerinə düşər ki, bölgəyə xarici qüvvələrin müdaxiləsinin qarşısının alınmasını 44 günlük Vətən müharibəsindən sonra ilk dəfə Azərbaycan və Türkiyə təklif edib. Ancaq hələ də Gürcüstan ərazisinin bir hissəsi işğal altındadır və Rusiya orada separatçılara dəstək verir. Digər tərəfdən rus bazası hələ də Gümrüdədir, Moskva isə bölgəmizə Avropanı gətirən İrəvanı müttəfiq adlandırır”.
Ekspertin sözlərinə görə, Xəzər Şurası ilə artıq “3+2” olan platformanı Qərbə qarşı qurulan müdafiə xətti kimi xarakterizə etmək hələ tezdir:
“Çünki ortada hələ də toqquşan maraqlar çoxluq təşkil edir”.
Qeyd edək ki, Moskvada Xəzəryanı ölkələrin Xarici İşlər Nazirləri Şurasının iclasında Xəzər Şurası adlı yeni təşkilatın yaradılması haqqında qərar qəbul edilib. 2024-cü ilin mart ayında isə Bakıda Xəzəryanı dövlətlərin yüksək səviyyəli işçi qrupunun görüşünün keçirilməsi nəzərdə tutulur.
Ermənistan parlamentinin spikeri Alen Simonyanın Azərbaycana qarşı 31 kənd iddiası irəli sürməsi sülh prosesinə zərbə vura bilər.Çünki Ermənistan bunu əsas gətirməklə Azərbaycanın işğal altında olan səkkiz kəndini qaytarmamaq istəyini nümayiş etdirir. Bu isə Ermənistanın Azərbaycana qarşı ərazi iddiasından əl çəkmədiyini göstərir. İşğal faktının davam etməsi sülh sazişinin mümkünlüyünü aradan qaldırır.
Ona görə də Ermənistan ilk növbədə, Qazax rayonun yeddi (Aşağı Əskipara, Yuxarı Əskipara, Bağanıs Ayrım, Xeyrimli, Sofulu, Barxudarlı, Qızıl Hacılı) və Sədərək rayonunun Kərki kəndini Azərbaycana qaytarmalıdır. Lakin rəsmi İrəvan müxtəlif manipulyasiyalar etməklə 109 kvadrat kilometr ərazinin işğalından imtina etmək istəmir.
Nikol Paşinyan hökuməti bəzən adıçəklilən kəndlərlə bağlı problemin sərhədlərin delimitasiya və demarkasiyası prosesi çərçivəsində həllini təklif edir. Lakin buna yol verilə bilməz. Çünki sərhədlərin müəyyənləşməsi prosesinə başlanılmayıb. İkincisi, işğal olunmuş səkkiz kəndin 6-sı anklavdır. Bu faktı bəhanə edən Ermənistan sərhədlərin delimitasiyası prosesini 10 illərlə uzada bilər. Beləliklə, Ermənistan vaxt qazanmağa və kəndlərin ilhaqına nail olmağa çalışır.
Ermənistan kəndlərin qaytarılmasından yayınmaq üçün digər variant kimi Azərbaycana ərazi mübadiləsi şərtini irəli sürür. Bu da öz növbəsində, Ermənistanın Azərbaycana qarşı ərazi iddiasından əl çəkmədiyini isbat edir.
Nikol Paşinyan bu məqsədlə əvvəlcə, guya Azərbaycan Ordusunun Qazax istiqamətində Ermənistanın Karvansaray (İcevan) rayonuna məxsus dörd anklav kəndini nəzarətdə saxladığına dair iddia irəli sürdü. Söhbət tarixi Azərbaycan torpaqları olan Bibiş (Berkaber), Hönüt (Ayqeovita), Lələkənd (Vazaşen) və Tatlı (Paravakar) kəndlərindən gedir. Paşinyan bundan başqa, işğal altındakı səkkiz kəndin qaytarılması müqabilində Gədəbəy rayonunun Başkənd kəndinin Ermənistana verilməsini tələb edir.
Rəsmi İrəvan bunu Başkəndin Sovet dövründə Ermənistan SSR-in inzibati ərazisinə daxil olması ilə əsaslandırır. Eyni zamanda, Paşinyan Kəlbəcər istiqamətində yerləşən Gorus rayonunun Xəzinavar (Sotk-Xoznavar) kəndinin guya Azərbaycan ordusunun nəzarətinə keçdiyini deyir.
Lakin Azərbaycanın nəzarətində heç bir kənd olmadığından Ermənistanın bu iddiaları öz təsdiqini tapmadı.
Qeyd edək ki, tarixi Azərbaycan torpağı olan Başkənd 1920-ci ildə bolşevik Rusiyası tərəfindən qanunsuz olaraq Ermənistan SSR-in tərkibinə verilib. Yəni Başkəndin Ermənistana verilməsi qanunsuzdur. Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı Başkənddə yaşayan ermənilər də separatizm hərəkatına qoşularaq silahlanıb və yolları bağlayıb.
Onlar Gədəbəy rayonunun digər kəndlərinə hücum edib dinc əhalini qətlə yetirib. Ona görə də Azərbaycan Ordusu 1992-ci ilin avqust ayında hərbi əməliyyat keçirərək Başkəndin terrorçulardan azad olunmasına nail olub.
İkincisi, Ermənistan Azərbaycana qarşı müharibə elan etməklə 1991-ci ildə müstəqillik əldə etdikdən sonra mövcud olan sərhədlərindən imtina edib. Ona görə də Başkənd məsələsinə yalnız Azərbaycanla sərhədlərin delimitasiyası və demarkasiyası prosesi çərçivəsində baxıla bilər.
Səkkiz kənd isə işağl olunduğundan hər hansı ərazi mübadiləsindən söhbət gedə bilməz və qeyd-şərtsiz geri qaytarılmalıdır. Azərbaycan həmin kəndləri güc yolu ilə azad etmək hüququndan istifadə edə bilər.
Xəzinəvar kəndinə gəlincə, hazırda həmin yaşayış məntəqəsində ermənilər yaşayır. Ermənistanın əsas məqsədi Xəzinəvar istiqamətində yerləşən Böyük İşıqlı və Kiçik İşıqlı yüksəkliklərinə nəzarəti ələ keçirməkdir.
Ona görə də Ermənistan sərhədlərin delimitasiyası və demarkasiyası prosesinin “güzgü” prinsipi əsasında həyata keçirlməsini, yəni Azərbaycan qoşunlarının simmetrik qaydada yerləşdiyi mövqelərdən bir neçə kilometr geri çəkilməsi şərtini irəli sürür.
İndi isə Ermənistan Milli Məclsinin sədri Alen Simonyan 31 kəndin Azərbaycanın nəzarətində olduğunu iddia edir.
“Ermənistanın 31 kəndi ya tamamilə, ya da qismən Azərbaycanın nəzarəti altındadır, bu 31 kəndin qaytarılmasından da danışmalıyıq”, - deyə Simonyan bildirib.
Halbuki, Ermənistan tərəfi bu absurd fikri sübut etmək üçün həmin kəndlərin adlarını belə təqdim edə bilmir. Bununla da rəsmi İrəvan ilk növbədə, 8 kəndin işğalına bəraət qazandırmağa çalışır. İkincisi, erməni spikerin şantaj məqsədi daşıyan bu açıqlaması Ermənistanın Azərbaycandan mümkün qədər ərazi qoparmaq istəyindən xəbər verir.
Böyük ehtimalla, Paşinyan hakimiyyəti “31 kəndə” Başkəndi və 44 günlük müharibədən sonra Azərbaycan Ordusunun bərpa etdiyi dövlət sərhədlərinin keçdiyi əraziləri aid edir. Məqsəd 8 kəndin qaytarılmasını arxa plana keçirmək, Başkəndi almaq, Azərbaycan ordusunun Zəngilan, Qubadlı, Laçın və Kəlbəcər istiqamətində nəzarətə götürdüyü yüksəklikləri, yəni Şurnux kəndi, Gorus-Qafan qolu, Eyvazlı kəndi, Böyük İşıqlı, Kiçik İşıqlı yüksəklikləri, Qaragöl gölü, Buğdadağ dağı və Bala Göyçə gölü ətrafındakı mövqelərindən geri çəkilməsinə nail olmaqdır.
Bütün bunlar isə Azərbaycan Konstitusiyasına və “Dövlət sərhədi haqqında” Qanuna ziddir. Çünki səkkiz kəndin mübadilə edilməsi və başqa dövlət tərəfindən ilhaqı Azərbaycanın dövlət sərhədlərinin dəyişdirilməsi deməkdir.
Azərbaycan Konstitusiyasına görə sərhədlərin dəyişdirlməsi yalnız ümumxalq səsverməsi-referendumla mümkün ola bilər. Doğma torpaqlarının Ermənistana verilməsinə isə Azərbaycan xalqı heç vaxt səs verməz. Eyni zamanda, Konstitusiyada qeyd edilir ki, Azərbaycan Respublikasının ərazisi özgəninkiləşdirilə bilməz.
“Azərbaycan Respublikası öz ərazisinin heç bir hissəsini heç bir şəkildə kimsəyə vermir”.
“Dövlət sərhədi haqqında” Qanuna əsasən, Azərbaycan Respublikası dövlət sərhədlərinin dəyişdirilməsi yalnız referendum yolu ilə həll oluna bilər.
Eyni zamanda, həmin maddənin digər bəndində qeyd edilir ki, Azərbaycanın dövlət sərhədi müəyyən edilərkən və onun keçdiyi xətt dəyişdirilərkən, habelə həmsərhəd dövlətlərlə sərhəd məsələləri nizama salınarkən Azərbaycan Respublikasının milli təhlükəsizliyinin, dövlət suverenliyinin, ərazi bütövlüyünün və dövlət sərhədinin toxunulmazlığının təmin edilməsi prinsipləri rəhbər tutulur.
Yəni işağal altındakı kəndlərin işğal altında qalması Azərbaycanın milli təhlükəsiliyinə, ərazi bütövlüyünə, suverenliyinə və sərhədlərinin toxunulmazlığına ziddir.
Ona görə də Ermənistanın növbəti dəfə Azərbaycandan torpaq qoparmaq cəhdi müharibəyə və səkkiz kəndin güc yolu ilə azad edilməsinə səbəb ola bilər.
Müəllif: Müşfiq Abdulla - Mənbə: Cebhe.info
Azərbaycanda 2024-cü il fevralın 7-si qeyri-iş günü olacaq.
Gələn il fevralın 7-si çərşənbə axşamına təsadüf edir.
Həmin gün isə iş günü hesab olunurdu. Ancaq dövlət başçısı İlham Əliyev dekabrın 7-də Azərbaycanda növbədənkənar Prezident seçkiləri elan edilməsi barədə Sərəncam imzalayıb. Sərəncamla 2024-cü il fevralın 7-də Azərbaycanda növbədənkənar Prezident seçkiləri keçiriləcək.
Seçki Məcəlləsinə əsasən, səsvermə günü seçki (referendum) keçirilən ərazidə iş günü hesab olunmur.
Məcəllənin 8-ci maddəsində (Seçkilərin (referendumun) təyin edilməsi müddəti qeyd edilib ki, seçkilərin (referendumun) təyin edilməsi haqqında qərar (sərəncam) səsvermə gününə azı 60 gün qalmış rəsmi dərc edilir.
Səsvermə günü seçki (referendum) keçirilən ərazidə iş günü hesab olunmur. Səsvermə günü Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə görə ümumxalq hüzn və ya iş günü hesab edilməyən bayram gününə düşərsə (Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 84-cü maddəsinin II hissəsində nəzərdə tutulan hal istisna olmaqla), səsvermə səsvermənin keçirilməli olduğu ayın başqa iş gününə təyin edilir.
Daxili işlər orqanlarında kadr dəyişikliyi olub.
APA xəbər verir ki, daxili işlər naziri, general-polkovnik Vilayət Eyvazovun imzaladığı müvafiq əmrə əsasən, polis mayoru Hüseynov Musa Yusif oğlu Qazax rayon Polis Şöbəsinin (RPŞ) xidmət üzrə rəis müavini vəzifəsinə təyin edilib.
M.Huseynov bu təyinata qədər Qazax RPŞ-nin İctimai Təhlükəsizlik Bölməsinin rəisi vəzifəsində çalışıb.