Şahramanyan “ağır məsuliyyət”in altında qalacaq - Başqa cür ola da bilməz...

Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan Qarabağdakı qondarma rejimin “prezidenti” Araik Arutyunyanın istefasından təəssüfləndiyini bildirib. O, bunu Ermənistanın İctimai Televiziyasına müsahibəsində deyib. Paşinyan qeyd edib ki, onlar arasında “çox yaxşı işgüzar atmosfer və qarşılıqlı anlaşma” olub: "Qarabağın yeni “seçilmiş” “prezidenti” Samvel Şahramanyana gəlincə, hesab edirəm ki, vəziyyət elədir ki, təbrik etmək üçün xüsusi bir şey yoxdur və onun üzərinə çox böyük məsuliyyət düşür”.

Siyasi şərhçi Asif Nərimanlı "Sherg.az"a deyib ki, Nikol Paşinyan separatçıların yeni “rəhbəri” Samvel Şahramanyanı niyə təbrik etməməsi məsələsinə aydınlıq gətirərkən bildirib ki, beynəlxalq birliyin məntiqinə uyğun mövqe sərgiləyirlər. Yəni təbrik etməklə qondarma “seçkini” qınayan beynəlxalq birliyə qarşı getmək istəmirlər:

"Erməni baş nazirin açıqlamasını belə oxumaq olar. Samvel Şahramanyan üzərinə qoyulan “ağır məsuliyyət”in altında qalacaq. İrəvan Xankəndidəki separatçıların yaxın dövrdə ləğv ediləcəyi perspektivini gördüyü üçün buna uyğun mövqe sərgiləyir. Nikol Paşinyanın separatçıların yeni “rəhbərliyi” ilə qarşıdurmada olması da bu yanaşmasında rol oynayan amillərdəndir".

Prezident İlham Əliyev Mərkəzi Asiya Dövlət Başçılarının 5-ci Məşvərət görüşündə iştirak edir - CANLI YAYIM

Tacikistanın paytaxtı Düşənbədə Mərkəzi Asiya Dövlət Başçılarının 5-ci Məşvərət görüşü keçirilir.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Tacikistan Respublikasının Prezidenti Emoməli Rəhmonun dəvəti ilə həmin görüşdə fəxri qonaq qismində iştirak edir:

 

Putin niyə danır ki... - GƏLİŞMƏJurnalist Putinə sual verib ki, bəs Paşinyanın başqa liderlərə zəng edərkən Sizə zəng etməməsi və Rusiyadan uzaqlaşmağa çalışması Sizi narahat edirmi? Putin özünə sındırmayaraq münasibətlərdə problem olmadığını, Paşinyanla təmas içində olduğunu, hətta ondan geniş məzmunlu məktub aldığını deyib. Birincisi, Nikol Paşinyanın özü Putinə məktubunda nələr yazdığına aydınlıq gətirməyib. İkincisi, Putin Paşinyandan narazılığı yoxdursa, naziri Sergey Lavrovu və sözçüləri Dmitri Peskovla Mariya Zaxarovanı niyə erməni rəsmilərin üzərinə püskürdüb? Putin bal kimi də narahatdır, sadəcə Ukrayna kimi Ermənistanın aradan çıxmaq istədiyini açıq deyə bilmir.

Elxan Şahinoğlu

Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin (XİN) Mətbuat katibi Ayxan Hacızadə Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyinin 13 sentyabr tarixli bəyanatına cavab verib.

Ayxan Hacızadə bildirib ki, ötən ilin sentyabr ayında, eləcə də 2021-ci ilin may və noyabr aylarında Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə və suverenliyinə qarşı törədilmiş növbəti təxribatlara cavab olaraq ölkəmizin gördüyü tədbirlərin nəticələrini Ermənistan ərazilərinin işğalı kimi təqdim edilməsi Ermənistan tərəfinin siyasi avantürasının tərkib hissəsidir.

“Azərbaycanın suveren torpaqlarını 30 ilə yaxın müddətdə işğal altında saxlayan, 2020-ci il Vətən müharibəsinin nəticələrinə baxmayaraq, Azərbaycana məxsus 8 kəndi Azərbaycana təhvil verməyən, üçtərəfli bəyanata zidd olaraq, erməni silahlı qüvvələrini Azərbaycan ərazilərindən hələ də çıxarmayan, davamlı hərbi təxribatlar törədən Ermənistanın Azərbaycanı işğalda təqsirləndirməsi saxtakarlıq nümunəsi olmaqla yanaşı, reallıqların təhrif edilməsidir.

Müharibə və hərbi əməliyyatlar zamanı beynəlxalq humanitar hüququn pozuntularını müvafiq olaraq araşdıran, bu kimi halların törədilməsində şübhəli bilinən şəxslərlə bağlı istintaq aparan Azərbaycandan fərqli olaraq, Ermənistan tərəfi Xocalı soyqırımı daxil, azərbaycanlılara qarşı insanlıq əleyhinə törətdiyi cinayətlərdən fəxrlə danışması hər kəsə məlumdur.

Azərbaycanın Qarabağ bölgəsinə istinadlarında Azərbaycanın suverenliyi və ərazi bütövlüyünü şübhə altına alan Ermənistan tərəfinin bölgədə qüvvə toplamasını ört-basdır etməsi və hər an törədə biləcəyi təxribat səylərindən fikir yayındırmaq cəhdləri ciddi təhdid mənbəyidir.

Bölgədə sülh və sabitliyin əsas şərti Ermənistanın Azərbaycanın ərazi bütövlüyü və suverenliyinə qarşı sözdə və əməldə iddialardan əl çəkməsi, bütün erməni silahlı qüvvələrini ərazilərimizdən çıxarması, revanşist siyasətə və əməllərə son qoymaqdır”, - XİN rəsmisi qeyd edib.

Düşənbədə İlham Əliyevin Emoməli Rəhmon ilə təkbətək görüşü başlayıb

Sentyabrın 14-də Düşənbədə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Tacikistan Respublikasının Prezidenti Emoməli Rəhmon ilə təkbətək görüşü başlayıb.

Bu barədə AZƏRTAC xəbər verir.

Prezident İlham Əliyev Tacikistana səfərə gedib

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Tacikistan Prezidenti Emoməli Rəhmonun dəvəti ilə Mərkəzi Asiya Dövlət Başçılarının 5-ci Məşvərət görüşündə fəxri qonaq qismində iştirak etmək üçün sentyabrın 14-də Tacikistana səfərə gedib.

"Yol-xeber.az" xəbər verir ki, Düşənbə Beynəlxalq Aeroportunda dövlət başçısının şərəfinə fəxri qarovul dəstəsi düzülmüşdü.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevi Tacikistanın Baş naziri Koxir Rasulzada və digər rəsmi şəxslər qarşılayıblar.

“Qafqazda sülhün bərqərar olması üçün hər iki tərəfə diqqət yetirilməlidir”.

“Bu barədə Azərbaycan Prezidentinin köməkçisi - Prezident Administrasiyasının Xarici siyasət məsələləri şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyev “X” sosial şəbəkəsində yazıb.

“Azərbaycanın bu bölgəsi - Qarabağ 30 il ərzində qonşu Ermənistan tərəfindən işğal olunub. 1990-cı illərin əvvəllərində 1 milyona yaxın azərbaycanlının öz torpaqlarından etnik təmizləməyə məruz qaldığı amansız müharibədən sonra işğalçı Ermənistan silahlı qüvvələri bu ərazinin minlərlə kvadrat metrini minalayıblar. Orada, Azərbaycanda qalan etnik ermənilərin icması Ermənistanla vahid quru yolu - Laçın yolu ilə əlaqə saxlayırdı.

Qanunsuzluğun və minaların bu boz zonası üç il əvvələ qədər, Azərbaycan 44 günlük müharibədə Qarabağ ərazisinin böyük hissəsini azad edənə qədər qeyri-qanuni və mübahisəsiz olaraq mövcud idi. Hüquqi və mənəvi cəhətdən bu boz zolağın qalan hissəsində yaşayan vətəndaşlar Azərbaycan vətəndaşlarıdır - hətta Ermənistanın indiki baş naziri də Qarabağın Azərbaycanın suveren ərazisi olduğunu açıq şəkildə etiraf edir”, - o bildirib.

Üçtərəfli anlaşmalara, eləcə də, Azərbaycan-Rusiya müttəfiqlik sənədinin öhdəliklərinə görə, Kreml Qarabağda erməni separatizminin qarşısını almağa, silahlı terror dəstələrinin ləğvinə borcludur… Ancaq Rusiya həmin öhdəliklərə nəinki riayət etmir, əksinə Kreml rəsmi Bakının Ukraynanın ayrılmaz tərkib hissəsi olan Donbas və Krımdakı rus separatçıları dəstəkləməsini istəyir…
Rusiya Cənubi Qafqazı yenidən qarışdırmağa çalışır. Kreml bu regionun Rusiyanın əlindən “sürüşüb” çıxmaq üzrə olduğunu artıq ciddiyə almağa başlayıb. Ukrayna savaşında “hərbi-siyasi bataqlığa” düşsə də, Rusiya Cənubi Qafqaza nəzarət mexanizmlərini bərpa etmək qərarı vermiş kimi görünür. Və bu, o deməkdir ki, Kreml üçün Cənubi Qafqazın strateji əhəmiyyəti mövcuddur.

Onu da qeyd etmək lazımdır ki, hazırda Rusiyanın hər üç region dövləti ilə ciddi problemləri mövcuddur. Belə ki, Kreml Gürcüstanın ərazi bütövlüyünə təcavüz edib, separatçı Abxaziya və Cənubi Osetiya bölgələrini Rusiyaya birləşdirib. Yəni, Kreml həm separatizmi dəstəkləyir, həm də bundan Rusiyanın ərazisini genişləndirmək üçün istifadə edir. Və bu baxımdan, Rusiyanın beynəlxalq hüquq normalarına, qonşu ölkələrin suverenliyinə olduqca ciddi təhlükə qaynağı olduğu qətiyyən şübhə doğurmur.

Maraqldır ki, Rusiya oxşar hərbi-siyasi cinayətləri Ukraynaya qarşı da törətməkdədir. Kreml bir tərəfdən, Ukraynaya qarşı işğalçılıq müharibəsi aparır. Digər tərəfdənsə, beynəlxalq hüquqa görə, Ukraynanın ayrılmaz tərkib hissəsi olan Donbas və Krım yarımadasını ilhaq edərək, Rusiya ərazisinə qatıb. Üstəlik, həm Donbasda, həm də Krımda qeyri-qanuni seçkilər keçirtməklə, beynəlxalq hüququ pozur.

24d70acd8d1b6f62b68acce5b853356c.jpg (164 KB)

Nə qədər qəribə də olsa, Kremldə hesab edirlər ki, beynəlxalq hüquq normaları məhz Rusiyanın maraqlarından və verdiyi qərarlardan ibarətdir. Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin Azərbaycana qarşı son etirazları da məhz bunu təsdiqləyir. Belə ki, Kreml rəsmi Bakıya etiraz edərək, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımasının yolverilməz olduğunu bəyan edib. Halbuki, Kremlin rəsmi Bakıya qarşı bu etirazı olduqca məntiqsiz və mənasız xarakter daşıyır.

Məsələ ondadır ki, Azərbaycanın Xarici İşlər Nazirliyi Ukraynanın ərazi bütövlüyünü tanıdığını, dəstəklədiyini bildirib. Eyni zamanda, Azərbaycanın diplomatiya idarəsi separatçı Donbas və Krımda keçirilən qondarma “seçkiləri” tanımadığını birmənalı şəkildə bəyan edib, qınayıb. Və bu, həmin əraziləri ilhaq edib, öz ərazilərinə qatan işğalçı Rusiyanın qıcıqlanmasına səbəb olub.

Halbuki, rəsmi Bakının bu addımı BMT-nin Nizamnaməsinə və digər bütün beynəlxalq hüquq normalarına tamamilə uyğundur. Donbas və Krım Ukraynanın ayrılmaz tərkib hissəsidir və bu hüquqi reallıq dəyişməz qalmaqdadır. Çünki Kreml bu bölgələri işğal edib, öz ərazisinə qatsa da, heç bir dövlət, o cümlədən də, BMT-nin Təhlükəsizlik Şurası Donbas və Krımı Rusiya ərazisi kimi tanımayıb. Yəni, Kreml rəsmi Bakıya o vaxt etiraz edə bilərdi ki, Azərbaycan Donbas və Krımın Rusiya ərazisi kimi təsdiqləndiyi halda, həmin bölgələrdə keçirilmiş “seçkiləri” qınamış olardı.

553ca3cd-f6e8-4b12-8e68-cdd0639acd79.jpg (258 KB)
Daha bir önəmli məqam ondan ibarətdir ki, Kreml rəsmi Bakını Azərbaycan-Rusiya müttəfiqlik anlaşmasına zidd davranmaqda suçlayır. Halbuki həmin sənəd Azərbaycanın üzərinə Rusiyanın qonşu ölkələrə qarşı işğalçılıq siyasətini qeyd-şərtsiz dəstəkləmək öhdəliyi qoymur. Və indiki halda, rəsmi Bakı “müttəfiqlik anlaşması”nı qətiyyən pozmayıb.

Əksinə, əgər, həmin sənədin pozulmasından danışmağa ehtiyac varsa, onda məhz Rusiyanı öz öhdəliklərinə riayət etməkdən yayınmaqda günahlandırmaq olar. Belə ki, müttəfiqlik fəaliyyəti barədə Moskva bəyannaməsinə görə, Azərbaycan və Rusiya bir-birinin ərazisində separatizmi və terrorizmi dəstəkləməmək, hər iki dövlətə qarşı yönələcək belə cinayətlərə qarşı ortaq mübarizə barədə öhdəlik götürüblər. Və hazırda Kreml bu öhdəlikləri kobud şəkildə pozmaqda davam edir.

Məsələ ondadır ki, Rusiya Azərbaycanın Qarabağ regionunda erməni separatizmini və terrorizmini açıq şəkildə dəstəkləyir. Kreml Xankəndi və ətraf bölgədə keçirilmiş qondarma “seçkilərə” münasibətdə hələ də israrla susur. Halbuki müttəfiqlik barədə sənədə əsasən Rusiyanın Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü dəstəklədiyini xüsusi olaraq, vurğulamaqla, həmin qondarma “seçkiləri” qınaması vacibdir. Yəni, rəsmi Bakının Donbas və Krım ilə bağlı mövqeyini Kreml erməni separatçılara münasibətdə təkrarlamağa borclu idi. Çünki beynəlxalq hüquq normaları bunu tələb edir.

44b2ac62f85d1b8e372532443f49bd38f.jpg (306 KB)Əslində, bu, qətiyyən təəccüblü deyil. Çünki Azərbaycan ərazisində erməni separatizminin və terrorziminin əsas dayağı rolunda məhz Rusiya çıxış edir. Rus sülhməramlılar erməni separatçı-terrorçuları qoruyur, bu cinayətkarların təhlükəsizliyini təmin edir. Erməni silahlı terror dəstələrinin silahlandırılması, onlara döyüş mövqelərinin qurulması, istehkamların yaradılması və s. də rus sülhməramlılar tərəfindən reallaşdırılır.

Halbuki, üçtərəfli anlaşmalara, eləcə də, Azərbaycan və Rusiya arasındakı müttəfiqlik sənədinin öhdəliklərinə görə, Kreml Qarabağda erməni separatizminin qarşısını almağa, silahlı terror dəstələrinin ləğvinə borcludur. Ancaq Rusiya bütün bunların heç birisini etməyib və belə bir niyyəti də yoxdur. Bunun əvəzinə Kreml rəsmi Bakının Donbas və Krımdakı rus separatçıları dəstəkləməsini istəyir. Və Kremldə unudurlar ki, Azərbaycan Rusiyadan fərqli olaraq, beynəlxalq hüquq normalarına hörmət edən, separatizmə, terrorizmə qarşı mübarizə aparan dövlətdir.

Belə anlaşılır ki, Ermənistanın xəyanəti qarşısında aciz qalan Kreml indi rəsmi Bakı ilə münasibətləri Rusiyanın maraqlarına uyğun şəkildə nisbətən gərginləşdirmək niyyətinə düşüb. Ola bilsin ki, Rusiya Ukrayna üzərindən Azərbaycana “hücum” etməyə çalışmaqla, Cənubi Qafqazda zəifləyən mövqelərinin bərpasına nail ola biləcəyinə ümid bəsləyir. Halbuki, Kremldə anlamalıdırlar ki, Azərbaycan artıq çoxdan dəyişib və Kremldən verilən təlimatlara riayət etməyəcək qədər müstəqil dövlət olduğunu da dəfələrlə sübut edib.

Son dayanacaq Xankəndi olacaq: Bir mesaj da Putindən gəldi - Ekspert danışır

Politoloq İlqar Vəlizadə Teleqraf.com-un suallarını cavablandırıb.

Müsahibəni təqdim edirik:

- İlk yük maşını Ağdam yolu ilə Xankəndiyə daxil oldu. Amma separatçılar yükləri bu yoldan qəbul etməyəcəyini deyirdilər. İndi nə dəyişdi ki, geri addım atdılar?

- Azərbaycan prezidentinin köməkçisi Hikmət Hacıyevin sözlərinə görə, bu, Rusiya Qırmızı Xaç Komitəsinin təşəbbüsüdür. Bu təşəbbüsün reallaşması ondan xəbər verir ki, artıq Rusiya regiondakı reallığı tam olaraq qəbul edir. Rusiya Qırmızı Xaç Komitəsi rəsmi olaraq Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinə müraciət ünvanlayıb. Bu addım da həmin müraciət əsasında atılıb.

Beləliklə, Rusiyadan göndərilən yük Ağdam-Xankəndi yolu ilə Xankəndiyə çatdırıldı. Bu, müharibədən sonrakı reallığa uyğun hərəkətdir. Bizim tələblərimizə uyğundur.

Separatçılar bu məsələlər ətrafında “müstəqillik oyunları” oynayaraq göstərmək istəyirdilər ki, guya öz rəyləri var. Ancaq baş verənlər göstərir ki, separartçılara təsir imkanları var. Xüsusən də Rusiya tərəfindən. Son nəticədə yük Xankəndiyə çatdırıldı.

Burada bir məsələ var ki, Rusiyanın addımlarına Azərbaycan təsir edir. Birbaşa və dolayı yolla burada Azərbaycanın təsiri hiss olunur. Baş verənlərdən aydın olur ki, regionda təsir imkanlarımız artır, separatçılar bundan nəticə çıxarmalıdır. Bir sözlə, həmin yüklər Bakının istəyi ilə Ağdam-Xankəndi yolu ilə Xankəndiyə daxil olub.

- Növbəti addımın rəsmi Bakının nümayəndələri ilə erməni icması arasında dialoq ola bilərmi? Bundan nə gözləyirsiz?

- Düşünürəm ki, çətinliklər də olsa, proses öz məntiqi üzrə gedəcək, reinteqrasiya olacaq. Ancaq son insidentlər göstərir ki, reinteqrasiyaya mane olan qüvvələr var. Onlar da regiondakı separatçılardır. Bizim qondarma hökumət və ya separatçılarla heç bir əlaqəmiz ola bilməz.

Reinteqrasiya prosesinin öz məntiqi var. Bu da ondan ibarətdir ki, erməni icması Azərbaycan cəmiyyətinə uyğunlaşmalıdır, reinteqrasiya olmalıdır. Həmin qondarma rejimin bu prosesdə heç bir yeri yoxdur. İndi onlar düşünməlidirlər ki, növbəti addım həmin saxta rejimin buraxılması olmalıdır. Ya bunu özləri xoşluqla edəcəklər, ya da biz məcbur edəcəyik.

Biz bu qondarma rejimlə danışıqlar aparmayacağıq. Əgər onlar şərtlərimizi və reinteqrasiya tələbimzi qəbul etsələr, bunu etmək olar. Amma mən onların buna hazır olduqlarını düşünmürəm. Eyni zamanda, onların arasında elələri var ki, Azərbaycana qarşı hərbi cinayət törədiblər. Belələri ilə nə dialoq?

- Rusiya Prezidenti Vladimir Putin bildirdi ki, Ermənistan Qarabağın Azərbaycanın tərkib hissəsi olduğunu tanıyıbsa, onlar heç nə edə bilməzlər. Rusiya liderinin bu açıqlamasını necə şərh etmək olar?

- Məsələyə müxtəlif, o cümlədən tənqidi yanaşmalar var ki, Rusiya buna məcbur qalıb. Həmin tənqidi fikirlərə görə, Ermənistan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü qəbul etməsəydi, Rusiya da qəbul etməyəcəkdi. Bu fikirlə razılaşmıram. Rusiya prezidenti 2020-ci ildə açıq şəkildə dedi ki, Qarabağ Azərbaycan ərazisidir. Yəni Rusiya bunu təsdiqləyib.

Sadəcə siyasi reallıqlar var. Bunlar da ondan ibarətdir ki, Rusiya yaranmış vəziyyətin məsuliyyətini öz üzərinə götürmək istəmir. Belə ifadələr də buna görə dilə gətirilir. Yəni ermənilərə demək istəyirlər ki, məsuliyyəti siz daşıyırsınız, biz yox, indi bunu bizim üzərimizə atmaq lazım deyil.

Paşinyan müxtəlif formalarda dəfələrlə bəyan edib ki, Ermənistan yaranmış vəziyyətə uyğun olaraq məcburən bu addımları atıb, atır. Yəni bununla demək istəyir ki, Rusiya başqa mövqedə dayansaydı, Ermənistan da orada dayanardı, amma Rusiyanın dəstək olmaması Ermənistanı indiki mövqedən çıxış etmək məcburiyyətində qoyub. Putin də ona çatdırır ki, bu, sənin problemindir, bunu mənim üstümə atma.

- Bir sıra beynəlxalq təşkilatlar, o cümlədən Avropa Birliyi, Britaniya, ABŞ kimi güclər Qarabağda keçirilən qondarma seçkiləri tanımadılar. Bu, bizim üçün nə qədər önəmlidir?

- Bu, ənənəvi mövqedir. Onlar qondarma rejimin keçirdiyi “seçkilər”i nə vaxt tanıyıblar? Heç vaxt tanımayıblar. O vaxt bu mövqe nəyi dəyişirdi? Heç nəyi! İndi də elə. Amma bütün hallarda indiki durumda bir daha təsdiqləyir ki, bu, qeyri-qanuni rejimdir. Bu da bu qondarma rejimin ləğvi yönündə Azərbaycanın əllərini daha geniş açır.

- Pik həddə yaxınlaşan Rusiya-Ermənistan gərginliyi haqda fikriniz necədir?

- Ermənistan Rusiyadan istədiyini ala bilmədi, ona görə də özünə tələsik “siyasi sponsor” axtarır. Atdığı addımların məsuliyyətini Ermənistan özü daşıyır, Rusiya öz oyununu oynayır. ABŞ, Fransa və digər ölkələr də heç vaxt öz maraqlarını başqa dövlətin maraqlarından daha aşağıda tutmayıb. Ermənistan bunu anlamalı idi, amma anlamadı.

İndi Rusiyanın regiondakı maraqları dəyişib, Azərbaycan güclənib. Rusiya da Azərbaycanla münasibətlərini Ermənistandan daha üstün tutur. İndi İrəvan düşünür ki, madam Ermənistan illərlə Rusiyanın forpostu olub, demək, Rusiya onun qarşısında müəyyən öhdəliklər daşıyır. Yəni onların nöqteyi-nəzərindən Rusiya Ermənistana “borclu”dur.

Rusiya Ermənistana borclu deyil, Rusiya Ermənistanı alıb, Ermənistan da Rusiyaya satılıb. Rusiya 90-cı illərdə Ermənistana 1 milyard dollarlıq silah-sursat ötürmüşdü. Rusiya bunu niyə etmişdi? Rusiyanın iri şirkətləri Ermənistana gələrək, bura investisiya yatırdılar. Dünyanın heç bir dövləti dağılmış bir ölkəyə - Ermənistana gəlmədi, amma rus şirkətləri gəldilər. Yəni Rusiya Ermənistana xərclədiyini xərcləyib. Əslində, Ermənistan Rusiyaya borcludur.

Ermənistan özünü bu kökə salıb ki, kimsə gəlib səni satın alsın, sən də sonra ona iradını bildir. Sən özünü – iqtisadiyyatını, təhlükəsizliyini, sərhədlərini satmısan. Ermənistan hərbi baxımdan Rusiyadan asılı bir ölkədir. Ermənistan Rusiyanın bir əşyasına çevrilib. Rusiya da bu əşyanın sahibi olaraq ondan istədiyi kimi istifadə edir.

İndi Rusiya, yoxsa ona satılmış Ermənistan günahkardır? Ermənistanın hazırda Rusiyanın himayəsindən çıxması üçün resursları yoxdur. Ermənistandakı rus şirkətlərini kim əvəz edə bilər? Amerikanın, yoxsa Fransanın? Onlar Ermənistana maraq göstərirlər? Söhbət bundan gedir. İndi Rusiyanın bölgədəki maraqları dəyişib, bu da Ermənistanın xoşuna gəlmir, sonda ziddiyyətlərə gətirib çıxarır.

- Bölgədə gərginliyin artdığı vaxtda ABŞ və Ermənistan arasında birgə hərbi təlimlərin keçirilməsində məqsəd nədir? ABŞ Dövlət Departamenti bunun Ermənistan-Azərbaycan gərginliyi ilə bağlı olmadığını deyir.

- Ola bilsin ki, dedikləri kimidir. Bu, daha çox Rusiya-Ermənistan münasibətlərinə təsir edən amildir. Biz bilirik ki, bölgədə Rusiya sülhməramlıları fəaliyyət göstərir. Ermənistan da Rusiya sülhməramlılarının başqa ölkənin sülhməramlıları ilə əvəzlənməsinə çalışır. Bu təlimlər ABŞ sülhməramlılarının bölgəyə uyğunlaşdırılmasına xidmət edir. Rusiya bunu istəmir və ziddiyyətlər əmələ gəlir.

Amerika qoşunlarının regionda peyda olması və təlimlərə başlaması İranı da narahat etməyə bilməz. İran başa düşür ki, bunun ona mənfi təsirləri ola bilər. Amerikanın İrana münasibətini nəzərə alsaq, belə bir addım Tehranda müsbət qarşılanmır. Son nəticədə bu, regionda hərbi gərginliyi artırır.

Ermənistan bölgəyə regiondankənar qüvvələri gətirir: Fransanı, ABŞ-ı və sairi. Ermənistan bundan region dövlətlərinə qarşı istifadə etmək niyyətindədir. Bu, təhlükəli oyundur.

- İran Ermənistandan narazıdırsa, Azərbaycanı niyə hədələyir?

- Belə bir ehtimal var ki, müharibə başlasa, İran Ermənistanın tərəfindən çıxış edə, Azərbaycana qarşı hansısa addımlar ata bilər. Düşünmürəm ki, belə olacaq. “Qırmızı xətlər” var. Bu xətlər həm də İranla Azərbaycan arasında müəyyən olunub. İran hərbçiləri yaxınlarda Azərbaycana gəldilər, bu da o ehtimalı yaradır ki, bizimlə münasibətlərin gərginləşməsini, yaxud Ermənistan tərəfindən açıq şəkildə bizə qarşı çıxış etmək istəməzdilər. Əks halda, bu, presedent yarada bilər.

Ən müasir tarixdə ilk presedent olardı ki, İran Azərbaycana qarşı müharibəyə qatılır. Əlbəttə, bu, regionda vəziyyəti dəyişdirərdi, həm də İranın xeyrinə yox. Çünki bu durumda Azərbaycanın tərəfində Türkiyə çıxış edəcək, Pakistan biganə qalmayacaq, hələ İsraili demirəm. Belə bir durum İranın xeyrinə ola bilərmi? Yox!

İranın öz başağrıları var, açıq təhdid aldığı ünvanlar var. İndi regionda yeni bir təhdid mənbəyi yaratmaq İranın marağında olmamalıdır. Ermənistanın marağında ola bilər, amma İran ermənilərin oyununu oynamayacaq. Paşinyan və Ermənistan hökuməti bunu gözəl anlayır.

Yeri gəlmişkən, İranın son zamanlarda Azərbaycanla sərhəd yaxınlığında qüvvə cəmləməsi və hərbi təlimlərə başlaması haqda məlumat yayılırdı. Tehranın özü bunu təkzib etdi. Bu da onu göstərir ki, İran-Azərbaycan qarşıdurmasını üçüncü tərəf, çox güman ki, Ermənistan istəyir. İranın onun zərərinə ola biləcək bu gərginlikdən kənar durmaq istədiyini düşünürəm.

İranın maraqları var, istəyi budur ki, bölgədə qurulacaq nəqliyyat xətlərində payı olsun. Biz də bildiririk ki, yalnız Azərbaycanla əməkdaşlıq çərçivəsində İran burada maraqlarını ifadə edə bilər. Məncə, son zamanlardakı gəlişmələr göstərir ki, İran bu mesajı alıb və reallığı anlayır, bu istiqamətdə də addımlar atmaq istəyir. Bu da İranı Ermənistanın apardığı təhlükəli siyasətdən ayırmalıdır.

Elxan Bahadur oğlu Hüseynov Sumqayıt Dövlət Universitetinin rektoru vəzifəsindən azad edilib.

Bununla bağlı Prezident İlham Əliyev Sərəncam imzalayıb.

Dövlət başçısının digər Sərəncamı ilə Rüfət Eyvaz oğlu Əzizov Sumqayıt Dövlət Universitetinin rektoru təyin edilib.

Xəbər lenti