 |
|
Prezident İlham Əliyev qeyri-yaşayış təyinatlı bəzi tikinti obyektlərinin istismarına icazə verilməsi ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında fərman imzalayıb.
Fərmanın mətnini təqdim edirik:
1. Müəyyən edilsin ki:
1.1. 2023-cü il iyunun 1-dək tikinti obyektinin inşası, yenidən qurulması, yenidən planlaşdırılması, bərpası, təmiri və digər tikinti fəaliyyəti nəticəsində yaradılmış bütün mərtəbələrinin, yan divarlarının və dam örtüyünün inşası daxil olmaqla tikinti-quraşdırma işləri başa çatmış qeyri-yaşayış təyinatlı binaların (bundan sonra – qeyri-yaşayış binası) istismarına icazə verilməsi aşağıdakı qaydada həyata keçirilir:
1.1.1. Azərbaycan Respublikasının Fövqəladə Hallar Nazirliyi (bundan sonra – Nazirlik) qeyri-yaşayış binasının sifarişçisinin (sahibinin) 2025-ci il yanvarın 1-dək etdiyi və bu Fərmana əsasən aparılacaq yerquruluşu işlərinin, qeyri-yaşayış binasının müayinəsi, Tikintilərin Dövlət reyestrində uçota alınması, habelə istismarına icazə verilməsi üçün əsas hesab edilən müraciətin daxil olduğu tarixdən 1 (bir) iş günü müddətində qeyri-yaşayış binasının və onun yerləşdiyi torpaq sahəsinin döngə nöqtələrinin koordinatlarını və onlar arasındakı məsafələri, habelə qeyri-yaşayış binasının magistral boru kəmərlərinin, yüksəkgərginlikli elektrik şəbəkələrinin, nəqliyyat infrastrukturu obyektlərinin, suların və digər mühafizə zonalarında, neft və qaz yataqlarının işlənməsi üçün təsərrüfat subyektlərinin istifadəsində olan torpaq sahələrində, meşə fondu və xüsusi qorunan ərazilərin torpaqlarında yerləşib-yerləşmədiyini müəyyən etmək üçün həmin müraciəti və ona əlavə olunmuş sənədləri elektron qaydada Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Əmlak Məsələləri Dövlət Xidmətinə (bundan sonra – Xidmət) göndərir;
1.1.2. Xidmət bu Fərmanın 1.1.1-ci yarımbəndində göstərilən müraciətin daxil olduğu tarixdən 15 (on beş) iş günü müddətində dövlət torpaq kadastrının, daşınmaz əmlakın dövlət reyestrinin məlumatları və aparılacaq yerquruluşu işlərinin nəticələri əsasında qeyri-yaşayış binasının və onun yerləşdiyi torpaq sahəsinin döngə nöqtələrinin koordinatlarının və onlar arasındakı məsafələrin göstərildiyi, habelə torpaq sahəsinin kateqoriyası barədə, qeyri-yaşayış binasının magistral boru kəmərlərinin, yüksəkgərginlikli elektrik şəbəkələrinin, nəqliyyat infrastrukturu obyektlərinin, suların və digər mühafizə zonalarında, neft və qaz yataqlarının işlənməsi üçün təsərrüfat subyektlərinin istifadəsində olan torpaq sahələrində, meşə fondu və xüsusi qorunan ərazilərin torpaqlarında, yaşayış məntəqələrinin ümumi istifadədə olan torpaqlarında yerləşib-yerləşmədiyi, torpaq sahəsinin mülkiyyət növü, xüsusi mülkiyyətdə olduqda – mülkiyyətçisi, istifadədə və ya icarədə olduqda – müvafiq olaraq, istifadəçisi və ya icarəçisi barədə, qeyri-yaşayış binasının yerləşdiyi torpaq sahəsinin bu Fərmanın 1.4-cü bəndinə uyğun olaraq mülkiyyətə alınması və icarəyə götürülməsi zəruriliyi barədə məlumatın əks olunduğu planı (bundan sonra – plan) hazırlayıb, elektron qaydada Nazirliyə və Azərbaycan Respublikasının Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinin (bundan sonra – Komitə) tabeliyindəki Ərazi Tikinti-Planlaşdırma Mərkəzinə (bundan sonra – Mərkəz), habelə qeyri-yaşayış binasının sifarişçisinə (sahibinə) göndərilməsini təmin edir;
1.1.3. Nazirlik:
1. daşınmaz əmlakın dövlət reyestrinin məlumatlarına əsasən, başqa fiziki və ya qeyri-dövlət hüquqi şəxsin mülkiyyətində, istifadəsində və ya icarəsində olan torpaq sahəsində yerləşən və barəsində müraciətə həmin torpaq sahəsi üzərində tikinti aparılmasına səlahiyyət verən icarə və ya istifadə hüququnu təsdiq edən sənədin surəti əlavə edilməyən qeyri-yaşayış binaları istisna olmaqla, bu Fərmanın 1.1.2-ci yarımbəndində göstərilən planın göndərildiyi, yaxud bu Fərmanın 1.9-cu bəndinə uyğun olaraq sifarişçinin yenidən müayinə aparılması üçün müraciət etdiyi tarixdən 15 (on beş) iş günü müddətində qeyri-yaşayış binasının döngə nöqtələrinin koordinatları daxil olmaqla faktiki vəziyyətini əks etdirən tikinti layihəsinin memarlıq-planlaşdırma bölməsi, tikinti obyektinin yerüstü mərtəbələrinin sayı 1-dən, ümumi sahəsi 150 kvadratmetrdən çox olduqda isə, həmçinin mühəndis-axtarış işlərinə dair hesabatlar və konstruksiya bölməsi (bundan sonra – layihə) əsasında qeyri-yaşayış binasının yükdaşıyan konstruksiyalarının dayanıqlılıq, möhkəmlik baxımından istismara yararlılığı, yanğın təhlükəsizliyi tələblərinə cavab verməsi, qaldırıcı qurğuların və digər təhlükə potensiallı qurğu və konstruksiyaların istismara hazırlığı, aidiyyəti qurumlar tərəfindən mühəndis-kommunikasiya təminatı şəbəkəsinin istismara hazırlığına dair aktların təqdim edilməsi baxımından müayinə edir, müayinənin nəticəsinə dair istismara hazır olub-olmaması barədə rəyi (bundan sonra – rəy) tərtib edərək, həmin layihə və rəyi Xidmətin təqdim etdiyi planla birlikdə elektron qaydada Mərkəzə və Komitəyə və ya aidiyyəti yerli icra hakimiyyəti orqanına göndərir;
2. bu Fərmanın 1.1.3-cü yarımbəndinin 1-ci abzasına əsasən aparılmış müayinənin nəticələri mənfi olduqda, müayinə nəticəsində aşkarlanmış çatışmazlıqları və onların aradan qaldırılması üçün görülməli olan tədbirləri özündə əks etdirən rəyini onun tərtib edildiyi gündən 1 (bir) iş günü müddətində qeyri-yaşayış binasının sifarişçisinə (sahibinə) göndərir;
1.1.4. Mərkəz bu Fərmanın 1.1.3-cü yarımbəndinin 1-ci abzasına əsasən göndərilmiş layihəni və rəyi aldıqdan sonra 3 (üç) iş günü müddətində həmin sənədləri kameral şəraitdə təhlil edir və qeyri-yaşayış binası barədə məlumatları Tikintilərin Dövlət reyestrində uçota alınmaq üçün Komitəyə təqdim edir;
1.1.5. Komitə və ya aidiyyəti yerli icra hakimiyyəti orqanı:
1. 5 (beş) iş günü müddətində bu Fərmanın 1.1.3-cü yarımbəndinə uyğun olaraq aparılmış müayinənin nəticələrinə əsasən istismara hazırlığı barədə müsbət rəy verilmiş və Xidmətin təqdim etdiyi plana əsasən bu Fərmanın 1.1.1-ci yarımbəndində göstərilən torpaqlarda yerləşməyən və torpaq sahəsinin bu Fərmanın 1.4-cü bəndinə müvafiq olaraq mülkiyyətə alınması və icarəyə götürülməsi zərurəti olmayan qeyri-yaşayış binasının istismarına icazəni verir və bu barədə məlumatı Tikintilərin Dövlət reyestrinə daxil edilmək üçün göndərir;
2. 5 (beş) iş günü müddətində bu Fərmanın 1.1.3-cü yarımbəndinə uyğun olaraq aparılmış müayinənin nəticələrinə əsasən istismara hazırlığı barədə müsbət rəy verilmiş və Xidmətin təqdim etdiyi plana əsasən bu Fərmanın 1.1.1-ci yarımbəndində göstərilən torpaqlarda yerləşməyən, bu Fərmanın 1.7-ci və ya 1.8-ci bəndlərində göstərilən torpaqlarda tikilmiş, lakin torpaq sahəsinin bu Fərmanın 1.4-cü bəndinə müvafiq olaraq mülkiyyətə alınması və icarəyə götürülməsi zərurəti olan qeyri-yaşayış binasının yerləşdiyi torpaq sahəsi üzərində mülkiyyət və ya icarə hüquqlarını təsdiq edən sənədin təqdim ediləcəyi təqdirdə istismarına icazə veriləcəyi barədə bildirişi sifarişçiyə (sahibə) göndərir, Xidmətə və müvafiq bələdiyyəyə (torpaq sahəsi bələdiyyə mülkiyyətində olduqda) elektron qaydada ötürür;
3. bu Fərmanın 1.1.5-ci yarımbəndinin 2-ci abzasına uyğun olaraq istismarına icazə veriləcəyi barədə bildiriş göndərilmiş qeyri-yaşayış binasının yerləşdiyi torpaq sahəsi üzərində sifarişçinin (sahibin) mülkiyyət və ya icarə hüquqlarını təsdiq edən sənədin təqdim edildiyi gündən 2 (iki) iş günü müddətində həmin binanın istismarına icazəni verir və bu barədə məlumatı Tikintilərin Dövlət reyestrinə daxil edilmək üçün göndərir;
1.2. bu Fərmanın 1.1-ci bəndinə uyğun olaraq müraciət bu müraciəti edən şəxsin mülkiyyətində, istifadəsində və ya icarəsində olan torpaq sahəsində yerləşən qeyri-yaşayış binası ilə bağlı olduğu halda şəxs müraciətinə torpaq sahəsi üzərində hüquqmüəyyənedici sənədin surətini, müraciət başqa fiziki və ya qeyri-dövlət hüquqi şəxsin xüsusi mülkiyyətində, istifadəsində və ya icarəsində olan torpaq sahəsində yerləşən qeyri-yaşayış binası ilə bağlı olduqda isə müraciət edən şəxs müraciətinə torpaq sahəsi üzərində tikinti aparılmasına səlahiyyət verən icarə və ya istifadə hüququnu təsdiq edən sənədin surətini əlavə edir;
1.3. bu Fərmanın 1.1-ci bəndinə uyğun olaraq müraciət edən şəxs müraciətinə bu Fərmanın 1.1.3-cü yarımbəndinin 1-ci abzasında göstərilən layihəni əlavə edir;
1.4. dövlət və ya bələdiyyə mülkiyyətində olan torpaq sahəsində fiziki və ya qeyri-dövlət hüquqi şəxslər tərəfindən inşa edilmiş qeyri-yaşayış binasının bu Fərmana uyğun olaraq istismarına icazə aşağıdakı şərtlər yerinə yetirildikdə verilir:
1.4.1. dövlət mülkiyyətində olan torpaq sahəsində yerləşən qeyri-yaşayış binasına münasibətdə – onun yerləşdiyi torpaq sahəsi Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 1997-ci il 19 dekabr tarixli 659 nömrəli Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Özəlləşdirilən dövlət müəssisə və obyektlərinin, habelə hüquqi və fiziki şəxslər tərəfindən inşa edilmiş müəssisə və obyektlərin yerləşdiyi dövlət torpaq sahələrinin satılması qaydaları haqqında Əsasnamə”yə uyğun olaraq həmin şəxslərin öz mülahizələri ilə onların mülkiyyətinə satıldıqdan və ya icarəsinə verildikdən sonra;
1.4.2. bələdiyyə mülkiyyətində olan torpaq sahəsində yerləşən qeyri-yaşayış binasına münasibətdə – onun yerləşdiyi torpaq sahəsi “Bələdiyyə torpaqlarının idarə edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə müəyyən edilmiş qaydada müvafiq bələdiyyə tərəfindən həmin şəxslərin öz mülahizələri ilə onların mülkiyyətinə satıldıqdan və ya icarəsinə verildikdən sonra;
1.5. bu Fərmanın 1.4-cü bəndində nəzərdə tutulmuş torpaq sahəsinin mülkiyyətə satılması və ya icarəyə verilməsi tələbi qeyri-yaşayış binasının “Torpaq islahatı haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 9-cu maddəsinə əsasən fiziki şəxslərin qanuni istifadəsində olan və əvəzsiz olaraq onların mülkiyyətinə verilən torpaq sahəsində yerləşdiyi hallara şamil edilmir;
1.6. bu Fərmanın məqsədləri üçün qeyri-yaşayış binasının yerləşdiyi və fiziki və ya qeyri-dövlət hüquqi şəxslərin mülkiyyətinə satılan və ya icarəsinə verilən torpaq sahəsinin ölçüləri torpağın ayrılması barədə və ya torpağa dair hüquqmüəyyənedici sənədlərdə göstərilən, yaxud tikinti layihəsində əks olunan tikinti ərazisinin hüdudları ilə müəyyən olunur. Belə sənədlər olmadığı hallarda fiziki və ya qeyri-dövlət hüquqi şəxslərin mülkiyyətinə satılan və ya icarəsinə verilən torpaq sahəsinin ölçüləri qeyri-yaşayış binasının tikinti sahəsindən az olmamaq şərtilə Xidmət tərəfindən müəyyən olunur;
1.7. yaşayış məntəqələrinin ümumi istifadədə olan torpaqlarında inşa edilmiş qeyri-yaşayış binasının Komitə və ya aidiyyəti yerli icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən bu Fərmana əsasən istismarına icazə həmin qeyri-yaşayış binasının yerləşdiyi ərazinin məqsədli istifadəsinə və ahəngdar fəaliyyətinə maneə törətmədikdə verilir;
1.8. şəhər inzibati ərazi vahidlərinin inzibati ərazisinin hüdudlarından, habelə rayon inzibati ərazi vahidlərinin inzibati bölgüsünə daxil olan şəhər, qəsəbə və kənd ərazi vahidlərinin inzibati ərazisinin hüdudlarından kənarda kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqlarda yerləşən qeyri-yaşayış binalarının istismarına icazə həmin binanın yerləşdiyi torpaq sahəsinin qüvvədə olan ərazi planlaşdırılması sənədlərində, habelə hazırlanmaqda olan həmin sənədlərin layihələrində torpaqların zonalaşdırılmasında nəzərdə tutulmuş dəyişikliklər nəzərə alınmaqla verilir;
1.9. qeyri-yaşayış binasının sifarişçisi (sahibi) bu Fərmanın 1.1.3-cü yarımbəndinin 2-ci abzasına əsasən göndərilən rəydə göstərilmiş çatışmazlıqları aradan qaldırdıqda, bu Fərmanın 1.1.3-cü yarımbəndində nəzərdə tutulan müayinənin yenidən aparılması üçün Nazirliyə müraciət edə bilər.
2. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyası bu Fərmanın icrasına nəzarəti təmin etsin.
3. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti:
3.1. bu Fərmanın 1.1.3-cü və 1.1.4-cü yarımbəndlərinə əsasən müayinə edilən və barəsində məlumatlar uçota alınmaq üçün təqdim olunan qeyri-yaşayış binalarının Tikintilərin Dövlət reyestrinə daxil edilməsi mexanizminin müəyyən edilməsi məqsədilə Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2015-ci il 12 yanvar tarixli 4 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Tikintilərin Dövlət reyestrinə daxil edilən məlumatların tərkibi, həmin məlumatların təqdim edilməsi və reyestrin aparılması Qaydaları”nın təkmilləşdirilməsini iki ay müddətində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti ilə razılaşdırmaqla təmin etsin;
3.2. bu Fərmana uyğun olaraq tikinti obyektinin istismarına icazənin formasını Azərbaycan Respublikasının Prezidenti ilə razılaşdırmaqla bir ay müddətində müəyyən etsin;
3.3. mərkəzləşdirilmiş kanalizasiya şəbəkələri olmayan ərazilərdə qeyri-yaşayış binalarından onların istismar təyinatı nəzərə alınmaqla axıdılan çirkab suların yığılacağı tikili və qurğulara dair tələblərin müəyyənləşdirilməsini bir ay müddətində təmin edib bu barədə Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə məlumat versin;
3.4. bu Fərmanın 5.2-ci bəndində nəzərdə tutulmuş tapşırığın icrasını nəzarətdə saxlasın və Xidmətin qaldırdığı vəsatətə əlavə olunan yerquruluşu planında göstərilən koordinatlar daxilində istismarına icazə verilmiş qeyri-yaşayış binalarının yerləşdiyi torpaq sahələrinin kateqoriyasının dəyişdirilməsini vəsatət qaldırıldığı tarixdən 15 (on beş) gün müddətində təmin etsin;
3.5. bu Fərmanın 1.1-ci bəndində nəzərdə tutulan dövlət və ya bələdiyyə mülkiyyətində olan torpaq sahələrində yerləşən və 2026-cı il iyunun 1-dək istismarına icazə verilməmiş qeyri-yaşayış binalarının torpaq, şəhərsalma və tikinti qanunvericiliyinin tələbləri pozulmaqla inşasından irəli gələn nəticələrin aradan qaldırılması ilə bağlı həmin qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş tədbirlərin görülməsini təşkil etsin;
3.6. bu Fərmanın icrası ilə bağlı görülən işlər barədə rübdə bir dəfə Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə məlumat versin;
3.7. bu Fərmandan irəli gələn digər məsələləri həll etsin.
4. Komitə və ya aidiyyəti yerli icra hakimiyyəti orqanları bu Fərmanın 1.1-ci bəndinə uyğun olaraq aşağıdakıları təmin etsinlər:
4.1. istismara icazə verildiyi gündən 3 (üç) iş günü müddətində həmin icazənin və qeyri-yaşayış binasının layihəsinin elektron nüsxəsinin Xidmətə və bu Fərmanın 6-cı hissəsinin birinci abzasında nəzərdə tutulan qurumlara göndərilməsini;
4.2. istismarına icazə verilmiş qeyri-yaşayış binalarının siyahısının rəsmi internet səhifələrində yerləşdirilməsini və icazə verildiyi gündən 3 (üç) iş günü müddətində bu barədə məlumatı həmin siyahıya daxil edərək onun mütəmadi yenilənməsini;
4.3. Nazirliyin və Xidmətin sorğusu əsasında qeyri-yaşayış binalarının müayinəsi və yerləşdiyi torpaq sahəsinin müəyyən olunması ilə bağlı mövcud tikinti sənədlərinin surətlərinin, habelə digər zəruri məlumatların 3 (üç) iş günü müddətində elektron formada təqdim olunmasını.
5. Xidmət:
5.1. bu Fərmanın 1.1-ci bəndinə uyğun olaraq istismarına icazə verilmiş qeyri-yaşayış binasının üzərində mülkiyyət hüquqlarının dövlət qeydiyyatına alınmasını hüquq sahibinin müraciəti əsasında “Daşınmaz əmlakın dövlət reyestri haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə müəyyən olunmuş müddətdə təmin etsin;
5.2. istismarına icazə verildiyi barədə məlumat daxil olduğu gündən 10 (on) iş günü müddətində, bu Fərman qüvvəyə minənədək və ya bu Fərmana uyğun olaraq istismarına icazə verilmiş qeyri-yaşayış binaları bu məqsəd üçün nəzərdə tutulmayan torpaq sahəsində inşa olunduğu hallarda həmin icazə əsasında qeyri-yaşayış binalarının yerləşdiyi torpaq sahələrinin kateqoriyasının dəyişdirilməsi barədə Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti qarşısında vəsatət qaldırılmasını təmin etsin;
5.3. bu Fərmanın 5.2-ci bəndində nəzərdə tutulan vəsatətə torpaq sahəsinin sərhədlərini və onların döngə nöqtələrinin koordinatlarını əks etdirən yerquruluşu planını əlavə etsin.
6. Azərbaycan Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyinin tabeliyindəki “Azərsu” Açıq Səhmdar Cəmiyyəti, “Azərişıq” Açıq Səhmdar Cəmiyyəti və Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin “Azəriqaz” İstehsalat Birliyi bu Fərmanın 1.1-ci bəndinə uyğun olaraq:
6.1. Nazirliyin müraciəti əsasında 5 (beş) iş günü müddətində qeyri-yaşayış binalarının mühəndis-kommunikasiya sistemlərinin istismara hazırlıq baxımından müayinə olunmasını və nəticəsi barədə Nazirliyə məlumat verilməsini təmin etsinlər;
6.2. sifarişçinin (sahibin) müraciəti əsasında və onun vəsaiti hesabına istismarına icazə verildiyi gündən iki ay müddətində qeyri-yaşayış binalarının su, kanalizasiya sistemi, işıq və qazla təchiz edilməsini təmin etsinlər.
7. Bu Fərmanın 1.1.1-ci yarımbəndində nəzərdə tutulmuş mühafizə zonalarında və torpaq sahələrində, meşə fondu və xüsusi qorunan ərazilərin torpaqlarında yerləşən qeyri-yaşayış binalarının (tikilmiş və tikintisi başa çatmayan) inventarlaşdırılması aşağıdakı qaydada təmin edilsin:
7.1. mərkəzi icra hakimiyyəti orqanları və dövlətə məxsus hüquqi şəxslər Xidmətin sorğusu əsasında üç ay müddətində, bu Fərmanın 1.1.1-ci yarımbəndində nəzərdə tutulmuş mühafizə zonaları və torpaq sahələri, meşə fondu və xüsusi qorunan ərazilərin torpaqları barədə cari vəziyyətə uyğun məlumatları elektron qaydada Xidmətə təqdim etsinlər;
7.2. Xidmət 2026-cı il iyunun 1-dək bu Fərmanın 7.1-ci bəndində göstərilən məlumatlar əsasında bu Fərmanın 7-ci hissəsinin birinci abzasında nəzərdə tutulmuş qeyri-yaşayış binalarını (tikilmiş və tikintisi başa çatmayan) müəyyən edərək, onların inventarlaşdırılmasını, həmçinin invertarlaşdırmanın nəticəsi olaraq qeyri-yaşayış binaları barəsində formalaşan məlumatların Torpaqların elektron kadastr uçotu informasiya sisteminə və rəqəmsal kadastr xəritələrinə daxil edilməsini təmin etsin.
8. Nazirlik, Komitə, Xidmət və müvafiq yerli icra hakimiyyəti orqanları tikinti obyektlərinin istismarına icazə verilməsindən irəli gələn səlahiyyətlərin səmərəli və əlaqələndirilmiş şəkildə həyata keçirilməsi üçün bu Fərmanın icrası müddətində qarşılıqlı məlumat mübadiləsini təmin etsinlər.
“Ölkə.Az” xəbər verir ki, Milli Məclisin Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyi və Milli Qurtuluşumuzun 30 illiyinə həsr olunmuş xüsusi iclası keçirilib.
Milli Məclis sədri Sahibə Qafarova tədbirdə çıxş edərək bildirib ki, Ulu öndər Heydər Əliyev dünya dövlətləri tərəfində dünyasəviyyəli bir lider olaraq qəbul edilib və ona hörmət edilib.
O əlavə edib ki, Ulu öndərin Azərbaycanın üzləşdiyi çətin dövrdəki xilaskarlıq missiyası məhz bu parlamentdən başlayıb. “Onun fəaliyyəti nəticəsində Azərbaycan bütün təhlükələrdən xilas olaraq inkişaf mərhələsinə qədəm qoyub”, - spiker qeyd edib.
Spiker Prezident İlham Əliyevin Ulu öndər haqqında dediyi fikirlərə ixtibas edərək bildirib ki, bu günkü Azərbaycan Ümummilli lider Heydər Əliyevin əsəridir. “Məhz onun liderliyi altında Azərbaycanın müstəqilliyi dönməz xarakter alaraq, bugünkü inkişaf mərəhləsinə qədəm qoyub. Ulu öndərin qoyduğu uğurlu inkişaf strategiyası nəticəsində Azərbaycan torpaqları işğaldan azad edilib. Onun layiqli siyasi varisi İlham Əliyev tərəfindən bu siyasət uğurla davam etdirilməkdədir”- o qeyd edib.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev iyunun 14-də Türkiyənin Ədalət və İnkişaf Partiyası sədrinin birinci müavini Binəli Yıldırımı qəbul edib.
Bu barədə Azərbaycan Prezidentinin Mətbuat xidməti məlumat yayıb.
Qarabağ separatçılarının lideri Arayik Arutyunyan bir neçə gündür müxtəlif yerli qruplar və sakinlərdən ibarət qruplarla görüşlər keçirir. O, sözün əsl mənasında hamı ilə görüşür.
Bu barədə Ermənistan KİV-i yazır.
Eyni zamanda, Xankəndidəki mənbə əlavə edir ki, bu görüşlərdə Arutyunyan separatçılar üçün vəziyyətin inkişaf perspektivlərini kifayət qədər tutqun şəkildə təqdim edir.
“Gələcək onun fikrincə, çox qeyri-müəyyəndir, o, indiki vəziyyəti çox tutqun tonlarla təsvir edir. Arayiklə görüş iştirakçıları tez-tez deyirlər ki, Qarabağda qalmağın mənası yoxdur”, – qəzet yazır.
Görünür, hətta separatçıların liderləri də başa düşürlər ki, Azərbaycanda erməni separatizminin otuz illik tarixi başa çatıb.
Azərbaycan və Türkiyə liderləri iki ölkə arasındakı hərbi-siyasi və strateji müttəfiqliyi bu dəfə daha qabarıq məzmunda gündəmə gətirməyə nail oldular... Bu baxımdan, Azərbaycan-Türkiyə İttifaqının strateji hədəflərinə müqavimət göstərmək niyyətinə düşənlərə yönəlik birbaşa xəbərdarlıq mesajı verildi...
Türk Dünyasının inteqrasiyası və yeni qlobal güc mərkəzinin yaradılması prosesi davam edir. Türkiyədə keçirilən tarixi seçkilər bu prosesin gələcək taleyi baxımından, keçid mərhələsi hesab olunurdu. Çünki prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan seçkilərdə məğlub olardısa, Türkiyədə hakimiyyət dəyişərdisə, bu prosesin yarımçıq qalma ehtimalı tamamilə inandırıcı görünürdü. Hər halda, ABŞ və Qərbin israrla dəstəklədiyi prezident postuna müxalif iddiaçı bunun açıq mesajlarını belə, verməyə başlamışdı.
Ancaq Türk Dünyasını ciddi şəkildə narahat edən hadisə baş vermədi. Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan tarixi seçkilərdə mütləq qələbə qazanmaqla, Türk Dünyasının inteqrasiya perspektivlərini qorumağı bacardı. Bundan sonra Türk Dövlətləri Birliyinin hərbi-strateji, siyasi-iqtisadi və s. istiqamətlər üzrə inteqrasiya olunaraq, yeni dünya düzənində qlobal güc mərkəzinə çevrilmə prosesi daha da sürətlənəcək.
Məsələ ondadır ki, Türkiyə liderinin Bakı səfəri çərçivəsində bütün dünyaya, o cümlədən də, Türk Dünyasının düşmənlərinə ciddi geopolitik mesajlar verilmiş oldu. Birincisi, hər kəsə xəbərdarlıq edilmiş oldu ki, “Türk əsri” layihəsi qaldığı yerdən eyni strateji hədəflərlə davam etdiriləcək. Buna rəqib dövlətlər nə qədər müqavimət göstərməyə çalışsalar da, yeni qlobal güc mərkəzinin yaradılması niyyətindən heç bir halda, imtina edilməyəcək. Əksinə, daha da qətiyyətli davranılacaq.
İkincisi, “Türk əsri” strateji hədəfinin uğur qazanmasında əsas faktorlardan biri olan Cənubi Qafqaz regionunda Azərbaycan-Türkiyə İttifaqının geopolitik iradəsi şəriksiz xarakter daşıyacaq. İlk növbədə geopolitik, geostrateji və geoiqtisadi layihələrin reallaşdırılması ön plana çıxarılacaq. Yəni, Zəngəzur dəhlizinin açılması məqsədilə daha qətiyyətli addımlar atılacaq.
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev bəyan edib ki, Zəngəzur dəhlizinin açılması qaçılmazdır. Dövlət başçısı öz açıqlamsında bu layihənin reallaşdırılmasına əngəl törətməyə çalışanlara da dolayısı mesaj göndərib: “Zəngəzur dəhlizi nə qədər tez açılsa, bir o qədər yaxşıdır. Bu məsələ ilə bağlı calışmalarımızı artıracağıq”.
Azərbaycan liderinin mövqeyindən belə qənaətə gəlmək olar ki, rəsmi Bakı Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə prinsipial, qətiyyətli və israrlı davranmaq niyyətindədir. Prezident İlham Əliyevin “Bu məsələ ilə bağlı calışmalarımızı artıracağıq” deməsi, əslində, Zəngəzur dəhlizinə müqavimət göstərməyə çalışanlara Azərbaycan-Türkiyə İttifaqının təzyiqləri yaxın vaxtlarda güclənməyə başlayacaq. Və bu, Cənubi Qafqazda yeni dövrün başlanma ehtimalının önəmli anonsu kimi də qəbul oluna bilər.
Maraqlıdır ki, prezident R.T.Ərdoğan da Azərbaycan liderinin prinsipial mövqeyinə tam dəstək verdiyini qətiyyən gizlətməyib. Türkiyə lideri bildirib ki, Zəngəzur dəhlizinin açılması Türk İttifaqına iki mühüm imkanı qazandıracaq: “İstər avtomobil yolu, istərsə də dəmiryolu ilə bağlı atılacaq addımlarla Türkiyənin Naxçıvanla əlaqəsi daha intensivləşəcək. Nəticədə bu, Türkiyə ilə Azərbaycan arasındakı münasibətlərin daha da güclənməsinə təkan verəcək”.
Göründüyü kimi, Azərbaycan-Türkiyə İttifaqı üçün Zəngəzur dəhlizi strateji layihədir. Cənubi Qafqaza geopolitik nəzarətin təmin olunmasında həlledici faktorlardan biri hesab olunur. Ona görə də, Türk İttifaqı bu regionda qaydaların və geopolitik şərtlərin necə müəyyən ediləcəyini də elə indidən qabarıq şəkildə biruzə verməyə çalışır.
Prezident R.T.Ərdoğanın Azərbaycanın Şuşa şəhərində Türkiyənin baş konsulluğunun açılması ilə bağlı verdiyi mesaj da bu baxımdan, böyük önəm daşıyır: “Azərbaycan nə vaxt uyğun hesab edərsə, Türkiyə Şuşa şəhərində baş konsulluğunu açmağa hazırdır. Türkiyənin Şuşada diplomatik nümayəndəliyinin açılması yalnız Ermənistana deyil, ümumiyyətlə, bütün dünyaya açıq mesaj olacaq”.
Belə anlaşılır ki, Türkiyə lideri yalnız Azərbaycana gəlməklə, dünyaya verdiyi mesajla kifayətlənmək niyyətindən uzaqdır. Bunun üzərinə Türkiyənin Şuşada baş konsulluğunun açılacağını anons etməklə, Cənubi Qafqaza nəzarət uğrunda mübarizədə rəsmi Ankaranın ön planda olacağını da elə indidən qabardır. Və bu, o deməkdir ki, Cənubi Qafqazda maraqları olan kənat güclər Azərbaycan-Türkiyə İttifaqının maraqları, eləcə də müəyyən edəcəyi geopolitik şərtlərlə hesablaşmaq məcburiyyətində qalacaq.
Məsələ ondadır ki, Prezident İlham Əliyevin son açıqlamaları da müəyyən mənada, Azərbaycan-Türkiyə İttifaqının hərbi-siyasi potensialının üstüörtülü şəkildə təqdimatı təsiri bağışlayır. Belə ki, o, seçkilərdən sonra Türkiyə-Azərbaycan qardaşlıq əlaqələri qarşısında yeni imkanların və üfüqlərin açıldığını vurğulayıb: “Türkiyə və Azərbaycan xarici siyasət sahəsində bundan sonra da vahid mövqedən çıxış edəcək. Türkiyə ilə birgə fəaliyyətimiz həm bölgədə, həm də dünyada gücümüzü daha da artıracaq. Bizi yeni uğurlar, yeni qələbələr gözləyir”.
Təbii ki, bu, həm də Azərbaycan-Türkiyə İttifaqının Bakıdan bütün dünyaya ortaq şəkildə meydan oxuması kimi də qəbul edilə bilər. Çünki Azərbaycan və Türkiyə liderləri iki ölkə arasında hərbi-siyasi və strateji müttəfiqliyi bu dəfə daha qabarıq məzmunda gündəmə gətirməyə nail oldular. Prezident İlham Əliyevin “Azərbaycan ordusu Türkiyə modeli əsasında inkişaf edir” deməsi isə Türk Birliyinin ortaq hərbi gücünün yüksəldiyi səviyyəni göstərir. Və bu, Azərbaycan-Türkiyə İttifaqının strateji hədəflərinə müqavimət göstərmək niyyətinə düşənlərə yönəlik birbaşa xəbərdarlıq mesajıdır.
Türkiyədə ATA İttifaqından prezidentliyə keçmiş namizəd Sinan Oğanın Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanla birlikdə Bakıya gəlməsi maraq doğurub.
Mövzu barədə Globalinfo.az-a danışan siyasi şərhçi Asif Nərimanlı Sinan Oğanın seçkidə Ərdoğanı dəstəklədiyini, lakin iddia edilən kimi bunu hansısa postu tutmaq üçün etmədiyinin seçkidən sonra üzə çıxdığını bildirib:
“Fikrimcə, Sinan Oğana yeni missiya həvalə edilə bilər. Azərbaycan səfərində onun Türkiyə nümayəndə heyətinin tərkibində yer alması bu ehtimalı artırır. Oğanın əsas ideyalarından biri Turançılıqdır. Yəni türk dünyasının dərin inteqrasiyasının həyata keçirilməsi. Bu prosesdə lokomotiv rolunu Bakı və Ankara oynayır. Bəllidir ki, seçkidən sonra iki ölkə Türk Dövlətləri Təşkilatını daha da gücləndirmək istiqamətində işləyəcəklər.
Bakıda liderlərin bu məsələni müzakirə etdiyi istisna deyil və mümkündür ki, Sinan Oğana həvalə ediləcək missiya da türk dünyası ilə bağlı olsun. Oğan həm bu coğrafiyanı yaxşı tanıyır, həm əlaqələri var, həm də ideoloji olaraq bu missiyaya yaxındır. Lakin bunun hansı formada olacağını demək çətindir: yeni bir koordinasiya mərkəzi də qurula bilər, yaxud TDT-nin yeni “yol xəritəsi”nin hazırlanması, həyata keçirilməsi missiyası verilə bilər və s.
Bütün hallarda Sinan Oğanın Ərdoğanın nümayəndə heyətinin tərkibində yer almasının seçkidəki mövqeyindən daha çox, gələcəkdə atılacaq addımlarla bağlı olduğu fikrindəyəm”.
“Əldə edilmiş bütün uğurların təməlində Türkiyə və Azərbaycan arasında olan qardaşlıq əlaqələri dayanır”.
Bu sözləri Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev iyunun 13-də Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan ilə mətbuata bəyanatında söyləyib.
İki gündən sonra Şuşa Bəyannaməsinin imzalanmasının ikinci ildönümünün qeyd olunacağını bildirən dövlətimizin başçısı deyib:
“Şuşa Bəyannaməsi tarixi anlaşmadır. Bu Anlaşma nəticəsində Türkiyə və Azərbaycan rəsmən müttəfiq oldu”.
"Türkiyənin Şuşada Baş Konsulluğunu istənilən zaman açmağa hazırıq".
Bunu Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan iyunun 13-də Bakıda Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevlə geniş tərkibdə görüşü zamanı deyib.
"Əgər Türkiyənin Şuşada Baş Konsulluğu açılarsa, əlbəttə, bu, Ermənistan başda olmaqla bütün dünyaya bir mesaj olacaq", - Türkiyə lideri bildirib.
İyunun 13-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və Türkiyə Respublikasının Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan mətbuata bəyanatlarla çıxış edirlər.
Bununla bağlı AZƏRTAC məlumat yayıb.
Bu gün Bakıda Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan arasında geniş tərkibdə görüş başlayıb.
Bu barədə Prezidentin mətbuat xidməti məlumat yayıb.