 |
|
Prezident İlham Əliyev Ramil Kamil oğlu Qurbanovun Amerika Birləşmiş Ştatlarının Los-Anceles şəhərində Azərbaycan Respublikasının baş konsulu təyin edilməsi haqqında sərəncam imzalayıb.
Bununla bağlı President.az məlumat yayıb.
İran səfirliyinin “persona non grata” (arzuolunmaz şəxs) elan edilən diplomatlarının Azərbaycandan çıxarılması üçün prosedur qaydalarının yerinə yetirilməsinə başlanılıb.
Bu barədə Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyindən bildirilib.
***
Xarici İşlər Nazirliyinin “persona non grata” (arzuolunmaz şəxs) elan etdiyi İran səfirliyinin diplomatlarının adları məlum olub.
Həmin şəxslər aşağıdakılardır:
Mirmahdi Mirsalampur Şərif;
Qurbanəli Purmərcan Varcovi;
Hadı Moğadam;
Əsgər Bahari Xoş Mənzər.
Qeyd edək ki, 6 aprel 2023-cü il tarixində İran İslam Respublikasının Azərbaycan Respublikasındakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Seyid Abbas Musəvi Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinə çağırılıb.
Görüş zamanı İran səfirinə son zamanlar ölkəsi tərəfindən Azərbaycana münasibətdə nümayiş etdirilən təxribat xarakterli fəaliyyətə görə qəti narazılıq bildirilib.
İran səfirliyinin 4 əməkdaşının diplomatik statusa uyğun olmayan və Diplomatik Əlaqələr haqqında 1961-ci il Vyana Konvensiyası ilə ziddiyyət təşkil edən fəaliyyətinə görə Azərbaycan hökuməti tərəfindən “persona non grata” (arzuolunmaz şəxs) elan edildiyi İran səfirinin diqqətinə çatdırılıb və həmin şəxslərin 48 saat ərzində Azərbaycan ərazisini tərk etməsi tələb edilib.
Prezident İlham Əliyevin rəsmi feysbuk hesabında 7 Aprel - Ümumdünya Sağlamlıq Günü ilə bağlı paylaşım edilib.
Paylaşımda deyilir:
“7 aprel Ümumdünya Sağlamlıq Günüdür. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı özünün 75 illiyini qeyd edir. Azərbaycan hər kəsin sağlamlığının təmin edilməsinə dair BMT-nin 3-cü Dayanıqlı İnkişaf Məqsədinin icrasına mühüm əhəmiyyət verir və bununla bağlı milli səviyyədə ardıcıl və məqsədyönlü fəaliyyət həyata keçirir.
Azərbaycanın sədrlik etdiyi Qoşulmama Hərəkatı Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının dəstəyilə COVİD-19 pandemiyası ilə mübarizədə qlobal liderlik nümayiş etdirmişdir. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının baş direktoru Tedros Qebreyesusun fəaliyyətini yüksək qiymətləndiririk. Azərbaycan təşkilatla səmərəli əməkdaşlığı bundan sonra da davam etdirəcəkdir”.
Paşinyan hakimiyyətinin böyük dövlətlərin geopolitik maraqları üzərindən faydalanmaq niyyətinə düşməsi reallıq hissinin itirilməsi anlamına gəlir, iki düşmən nəhəngə eyni vaxtda xidmət göstərmək modelinin axtarılması da tamamilə məntiqsizdir... İndi rəsmi İrəvan ABŞ və Qərblə Rusiya arasında prinsipial seçim edib, onlardan yalnız birinin təlimatlarını yerinə yetirməli olacaq, bu haldasa, qarşı tərəfin qəzəbini, cəza mexanizmlərini öz üzərində cəmləşdirməsi qaçılmazdır...
Cənubi Qafqaz uğrunda mübarizə sərtləşdikcə region ölkələrinin gələcək perspektivləri də aydınlaşdırmağa doğru yönəlir. Xüsusilə də, Azərbaycan-Ermənistan münaqişəsi bu prosesdə önəmli faktor olaraq, qalmaqdadır. Və bu baxımdan, geopolitik qarşıdurmanın da əsasən məhz bu faktor üzərində indeksləşdiyi qətiyyən şübhə doğurmur.
Ancaq son vaxtlar baş verən hadisələr onu göstərir ki, rəsmi İrəvan məqsədyönlü şəkildə qəlizləşdirməyə çalışdığı geopolitik situasiyadan istədiyini ala bilmir. Əksinə, zaman keçdikcə, daha sərfəli geopolitik situasiyanın yarana biləcəyinə ümid bəsləyən Paşinyan hakimiyyəti bunun tərsi ilə üzləşir. Və indi Ermənistan bir müddət əvvəl yararlana biləcəyi önəmli şansları da bir-birinin ardınca əlindən qaçırır.
Məsələ ondadır ki, rəsmi İrəvan sülh prosesini uzatmaqla, "Qarabağ mövzusu"nu beynəlxalq məkana daşıya biləcəyinə ümid bəsləyirdi. Ancaq indi məlum olur ki, beynəlxalq məkanda "erməni faktoru"nu özü üçün fundamental yükə çevirməyə həvəs göstərənlər yoxdur. Hətta Ermənistanın əsas beynəlxalq himayədarı olan Rusiyada belə, Ermənistanı "qulpsuz çamadan" hesab edirlər. Onilliklər boyu onu davamlı olaraq, daşımaqdan beziblər. Və rəsmi İrəvanın ardıcıl xəyanətləri bu "qulpsuz çamadan"ın yükünü daha da ağırlaşdırıb.
ABŞ siyasi dairələrində də Ermənistanın gələcək taleyi xüsusi əhəmiyyət daşıyan mövzu sayılmır. Ağ Evin strateji hədəfləri var və "erməni faktoru" istifadə materialları sırasından kənara çıxmır. Son vaxtlar ABŞ-ın Cənubi Qafqaz ilə bağlı strateji planlarının daha çox Azərbaycanın üzərində indekləşməyə başlamasının ilkin əlamətləri də bu reallığı möhkəmləndirir.
Avropa Birliyini də Ermənistanın mövcudluğu və ya təhlükəsizliyi demək olar ki, düşündürmür. Bu qurum üçün iqtisadi-ticari tərəfdaşlıq daha ön plandadır. Avropa ölkələri üçün Cənubi Qafqazın geoiqtisadi perspektivləri xüsusi cəlbedici faktordur. Və bu faktorun isə Ermənistana heç bir aidiyyatı yoxdur. Sadəcə, Avropa və Asiya qitələrini birləşdirəcək Zəngəzur dəhlizi Qərbin Ermənistana yerləşmək niyyətlərini stimullaşdırır. Yəni, bu məkanda ABŞ və Avropa Birliyi, Zəngəzur dəhlizinə nəzarətin Qərbin əlinə keçmə perspektivinə müqavimət göstərməyə çalışan Rusiya-İran cütlüyünə qarşı məcburi müttəfiqdir.
Ona görə də, hesab etmək olar ki, Cənubi Qafqaz uğrunda mübarizənin təməlində iki əsas ziddiyyət amili dayanır. Bunlardan birincisi, Rusiyanın regiondan tamamilə sıxışdırılıb, çıxarılmasına yönəlik geopolitik hədəfdir. İkinci amil isə regionda geoiqtisadi perspektivlərə yönəlik Zəngəzur dəhlizinə nəzarət hədəfidir. Və bu iki hədəf uğrunda sərt qarşıdurma əslində, bir-birini tamamlayır.
Məsələ ondadır ki, bu iki hədəf bir-birinin davamıdır və yalnız paralel şəkildə reallaşdırıla bilər. Yəni, ABŞ və Qərb bu hədəflərdən birinə nail ola bilməzsə, digəri də əlçatmaz xarakter daşıyar. Bu baxımdan, ABŞ və Avropa Birliyinin Ermənistandan Rusiya-İran cütlüyünə münasibətdə mövqeyini dəqiqləşdirməyi tələb etməsi tamamilə başadüşüləndir. Çünki Qərb siyasi dairələri üçün Ermənistanın Rusiya-İran tandemindən uzaq durması olduqca vacibdir və bu, ABŞ-Avropa Birliyi ortaqlığını hədəflərinə yaxınlaşdıra bilər.
Ancaq rəsmi İrəvan məhz bu önəmli faktorlar arasında təhlükəli oyunlara daha çox həvəs göstərir. Paşinyan hakimiyyəti Cənubi Qafqazda maraqları kəskin şəkildə toqquşan bu iki tərəfin qarşıdurmasından faydalana biləcəyinə olan ümidlərini hələ tam itirməyib. Üstəlik, bu iki qarşıdurma tərəfini eyni vaxtda Azərbaycana qarşı yönəldə biləcəyini düşünür. Və Ermənistan üçün ən böyük təhlükə də məhz bu məqamla bağlıdır.
Məsələ ondadır ki, böyük dövlətlərlə geopolitik oyunlar qurub, onlardan faydalanmaq mümkün deyil. Ermənistan kimi kiçik ölkənin belə bir niyyətə düşməsi yumşaq desək, reallıq hissinin itirilməsi anlamına gəlir. Digər tərəfdən, iki düşmən nəhəngə eyni vaxtda xidmət göstərmək modelinin axtarılması da tamamilə məntiqsizdir. Hər halda, rəsmi İrəvanın hər iki tərəfdən gələn təlimatları yerinə yetirməsi sadəcə, mümkün deyil. Yəni, hansısa mərhələdə seçim etmək, yalnız onlardan birinin təlimatını icra etməyə məcburdur. Bu haldasa, qarşı tərəfin qəzəbini, cəza mexanizmini öz üzərində cəmləşdirməsi qaçılmazdır.
Əslində, rəsmi İrəvan artıq bu taleyüklü mərhələyə keçid edib. İndi Paşinyan hakimiyyətinin atdığı və atacağı hər bir addımın bumerang effekti mütləq olacaq. Yəni, rəsmi İrəvan tərəflərdən birinin təlimatlarını yerinə yetirərkən, ilk zərbəyə birbaşa Ermənistan tuş gələ bilər. Və bu, o deməkdir ki, Paşinyan hakimiyyəti son vaxtlara qədər nəhəng dövlətlərin Ermənistan üzərində cəmləşdirməyə çalışdığı təhlükəli ziddiyyətlərinin real təsirini hiss etməyə çox yaxındır.
Ona görə də, indi Ermənistan üçün Ukrayna savaşı da taleyüklü xarakter daşımağa başlayıb. Çünki Paşinyan hakimiyyətinin prinsipial seçim etməsi üçün Ukrayna savaşının necə nəticələnə biləcəyindən də böyük ölçüdə əmin olması vacibdir. Əgər, Rusiyanın yaxın gələcəkdə məğlubiyyəti reallığa çevrilməzsə, rəsmi İrəvanın son vaxtlara qədər Kremlə münasibətdə tutduğu xəyanətkar mövqe Ermənistan üçün təhlükəli nəticələr doğura bilər.
Bunun əksinə, Rusiyanın məğlubiyyəti qaçılmaz xarakter daşıyırsa, onda Paşinyan hakimiyyəti tələsmək və Qərbin istəklərini daha effektiv şəkildə yerinə yetirmək məcburiyyətindədir. Halbuki, hələlik Ukrayna savaşının yekun nəticələri barədə birmənalı ehtimal irəli sürmək mümkün deyil. Və bu baxımdan, Paşinyan hakimiyyətinin prinsipial seçim qərarı vermək üçün tərəddüd etdiyi qətiyyən şübhə doğurmur.
Ancaq nəhənglər rəsmi İrəvanın tərəddüdlərini anlayışla qarşılamaq niyyətindən çox-çox uzaqdırlar. Onlar eyni vaxtda Paşinyan hakimiyyətinin dərhal qərar verməsini istəyirlər. Yəni, Ermənistan üçün çarpaz cəza mexanizmləri işə düşmək üzrədir.
Bütün bunlar onu göstərir ki, rəsmi İrəvan tez-tələsik seçim etmək məcburiyyətində qalıb. Bəzi ehtimallara görə, tezliklə edilməsi qaçılmaz olan seçim ABŞ və Qərbin xeyrinə olarsa, Paşinyan hakimiyyəti Zəngəzur dəhlizini mütləq təhvil verməli olacaq. Buna paralel olaraq, Rusiyadan uzaqlaşmaq üçün konkret addımlar da atmaq məcburiyyətində qala biləcəyindən Kremlin cavab reaksiyasına da hazırlaşmalı olacaq. Və Ermənistanın bu təhlükədən qorunmaq şansı hazırda olduqca ciddi şübhələr doğurur.(musavat.com)
“İrəvan xanlığı 20-ci əsrin əvvəllərinə qədər mövcud olub. Ermənistan İrəvan xanlığının ərazisində yaradılıb”.
"Bunu rusiyalı politoloq Aleksandr Artamonov ermənilərin saxtakarlığı barədə danışarkən deyib.
“Xocalıda öldürdükləri uşaqları, qadınları xatırlayacaqlar”.
Daha ətraflı Baku TV-nin süjetində:
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Tacikistan Respublikasına dövlət səfəri aprelin 6-da başa çatıb.
"Yol-xeber.az" xəbər verir ki, Düşənbə şəhərinin Beynəlxalq Aeroportunda dövlətimizin başçısının şərəfinə fəxri qarovul dəstəsi düzülüb.
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevi Tacikistan Prezidenti Emoməli Rəhmon yola salıb.
ABŞ-ın Müharibə Araşdırmaları İnstitutu Böyük Quruluş Partiyasının sədri, Milli Məclisin deputatı Fazil Mustafaya qarşı terror aktının arxasında İranın dayanması və bu hadisənin Tehranın sifarişi ilə törədilməsi barədə yazı dərc edib.“Report”un xəbərinə görə, institutun analitikləri bildiriblər ki, F.Mustafaya qarşı sui-qəsd həyata keçirmək istəyən və Azərbaycanın Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin həbs etdiyi 4 şəxsdən 3-ü İran təhlükəsizlik qüvvələrinin sifarişi ilə işləyirmiş.
Qeyd olunub ki, hadisə Milli Məclisdə müzakirə olunan zaman da azərbaycanlı deputatlar terror aktına görə İranı günahlandırıblar.
Yazıda həmçinin İran parlamentinin Azərbaycanın İsraildə səfirlik açmasını pisləyən bəyanatına da toxunulub.
“Bəyanat Tehran və Bakı arasında bir neçə gündür artan gərginlikdən sonra verilib. Bundan əvvəl İran Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Naser Kənani Azərbaycan xarici işlər naziri Ceyhun Bayramovla israilli həmkarı Eli Koenin müzakirəsini pisləyib”, - Müharibə Araşdırmaları İnstitutundan bildirilib.
Qeyd edək ki, martın 28-də F.Mustafaya qarşı yaşadığı evin qarşısında “Kalaşnikov” avtomat silahından atəş açılaraq terror aktı törədilib. Nəticədə F.Mustafa bədənin sağ çiyin qurşağını və sağ budun aşağı üçdə birini dəlib keçən güllə yarası alıb. Ona zəruri tibbi xidmətlər göstərilib.
Faktla bağlı Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin İstintaq baş idarəsində Cinayət Məcəlləsinin 277-ci (dövlət xadiminin və ya ictimai xadimin xidməti və ya siyasi fəaliyyətinə son qoymaq və ya bu fəaliyyətə görə qisas almaq məqsədilə onun həyatına sui-qəsd etmə) və 228.2.1-ci (qabaqcadan əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən qanunsuz olaraq odlu silah, onun komplekt hissələrini, döyüş sursatı əldə etmə, saxlama, daşıma və gəzdirmə) maddələri ilə cinayət işi başlanılıb.
Terror aktını törətmiş şəxsin və cinayət hadisəsi ilə əlaqəsi olan digər şəxslərin müəyyən olunaraq cinayət məsuliyyətinə cəlb olunması istiqamətində kompleks təxirəsalınmaz əməliyyat-istintaq tədbirləri həyata keçirilir.
Nəticədə, əvvəlcə terror aktının sifarişçisi, sonra isə icraçılar müəyyən edilib. DİN və DTX-nin şəxsi heyətinin birgə səyləri, polis əməkdaşlarının peşəkarlığı və fədakarlığı sayəsində aprelin 2-dən 3-nə keçən gecə cinayətkar dəstənin üzvləri həbs ediliblər. Hadisədə əli olan 4 nəfər tutulub.
Quru Qoşunlarının 2023-cü ilin döyüş hazırlığı planına uyğun olaraq, mexanikləşdirilmiş bölmələrin heyətləri ilə sürücülük və atəş hazırlığı üzrə praktiki çalışmalar yerinə yetirilib.
Bu barədə Müdafiə Nazirliyindən məlumat verilib.
Heyətlər tərəfindən döyüş maşınlarının çətin keçilən ərazilərdə idarə olunması, ştat silahından şərti düşmən hədəflərinin yerindən və hərəkətdə məhv edilməsi üzrə qarşıya qoyulan tapşırıqlar müvəffəqiyyətlə icra olunub.
Çalışmalarda əsas diqqət hərbi qulluqçuların bilik və bacarıqlarının artırılması, eləcə də döyüş vərdişlərinin təkmilləşdirilməsinə yönəldilib
Bu gün Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonunda faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz istismarına qarşı Xankəndi-Laçın yolunda keçirilən etiraz aksiyası 116 gündür davam edir.
“Report”un hazırda ərazidə olan əməkdaşı xəbər verir ki, aksiya iştirakçıları ötən gecə boyu da yüksək fəallıq nümayiş etdiriblər.
Toplanış yerində gecə boyu da təhlükəsizlik qaydalarına yüksək səviyyədə əməl olunub və heç bir insident qeydə alınmayıb.
Həmişə olduğu kimi, etirazçılar bu səhəri də Azərbaycan Dövlət Himninin səsləndirilməsi ilə açıblar.
Onlar etirazlarını yüksək əhvali-ruhiyyə ilə davam etdirirlər.
Eyni zamanda ekofəallar yolun hər iki tərəfində, hərəkətə maneə törətmədən üzərində Azərbaycan, rus və ingilis dillərində yazılmış plakatlar qaldırıb, şüarlar səsləndirirlər.
Aksiya iştirakçılarının tələbləri ilk gündən olduğu kimi, dəyişməz olaraq qalır.
Etirazçılar aksiyanın keçirildiyi ilk gündən etibarən dünya ictimaiyyətini ekologiyanı qorumağa çağırırlar.
Belə ki, ekofəallar və gənc könüllülər “Azərbaycan oyaqdır, sərvətinə dayaqdır!”, “Azərbaycan vahiddir, sərvətinə sahibdir!”, “Ekoloji cinayətə son!”, “Stop ekoterror!”, “Берегите природу!”, "Экоциду нет! Мониторингу да!" şüarlarını səsləndirirlər.
Qeyd edək ki, Şuşa ərazisində Rusiya sülhməramlılarının nəzarətində olan yolun bir hissəsində etiraz aksiyası azərbaycanlı fəallar və ekologiya üzrə qeyri-hökumət təşkilatlarının (QHT) üzvləri tərəfindən Qarabağ iqtisadi rayonunda ekoloji terrora son qoyulması tələbi ilə keçirilir.
2022-ci il dekabrın 3-də və 7-də Rusiya sülhməramlı kontingentinin komandanlığı ilə aparılmış müzakirələrin nəticəsi olaraq İqtisadiyyat Nazirliyi, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi, İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Əmlak Məsələləri Dövlət Xidməti və “AzerGold” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin mütəxəssislərindən ibarət heyət Rusiya sülhməramlı kontingentinin müvəqqəti yerləşdiyi Azərbaycan ərazilərində faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz istismarı, bundan irəli gələn ekoloji və digər fəsadlarla bağlı ilkin monitorinq aparmalı idi. Lakin sülhməramlıların hərəkətsizliyi ucbatından monitorinq baş tutmayıb.
2022-ci il dekabrın 12-dən etibarən isə etiraz aksiyası başlayıb.
İndi Rusiyanın heç Ukrayna savaşına uzun müddət tab gətirmək üçün yetərli hərbi və iqtisadi resursları yoxdur, əgər, Kreml yeni qlobal müharibəyə hazırlaşırsa, bu, o deməkdir ki, nüvə savaşı uzaqda deyil... NATO-da bu fəlakət ssenarisinə artıq indidən hazırlaşır, bu hərbi-siyasi alyansda prezident Vladimir Putinin “nüvə düyməsi”nə hər an basa biləcəyinə tamamilə əmindirlər...
ABŞ və Qərb Rusiyaya qarşı total təzyiqləri gücləndirməkdə davam edir. İndi Kremlin Rusiya sərhədləri içərisinə sıxışdırılması prosesi demək olar ki, qarşısıalınmaz xarakter daşıyır. Hər halda, Rusiya üzləşdiyi sərt təzyiq dalğasına tab gətirməkdə çətinlik çəkir. Və belə vəziyyətdə Kremlin əks manevrlər üçün seçim variantları o qədər də çox deyil.
Məsələ ondadır ki, Ukrayna savaşı uzandıqca Rusiyanın hərbi-siyasi və maliyyə-iqtisadi resursları tükənir. Kremlin xarici dəstək ümidləri isə qətiyyən özünü doğrultmur. Xüsusilə də, Rusiyanın Çindən umduğu hərbi-siyasi dəstəyi ala bilməməsi Kremldə məyusluq və çaşqınlıq yaradıb. Və bu baxımdan, hazırda Rusiyanın təklənməkdə olduğunu da iddia etmək olar.
Onu da qeyd edək ki, bir müddət öncə Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin (BCM) Rusiya prezidenti Vladimir Putin haqqında həbs orderi verməsi əslində, siyasi qərar idi. Çünki bu qərarla Kreml sahibinin Rusiya sərhədlərindən kənara çıxış imkanlarının məhdudlaşdırılmasına yönəlik məqsəd güdüldüyü qətiyyən şübhə doğurmur. Və bu, daha çox prezident V.Putinin məhz Rusiya sərhədləri içərisinə “həbs olunması” anlamı daşıyır.
Düzdür, prezident V.Putin Asiya ölkələrinə səfər etmək hüququnu hər halda, saxlayır. Ancaq Avropanın, eləcə də, BCM-yə qoşulmuş bütün ölkələrin “qapıları” Kreml sahibinin üzünə bərk-bərk qapadılıb. Yəni, Rusiya prezidenti V.Putinin bir çox önəmli beynəlxalq qurumlarda və önəmli qlobal tədbirlərdə ölkəsini təmsil etmək imkanları bloklanıb.
Təbii ki, bu baxımdan, Kremlin Rusiyanı düşdüyü “quyu”dan çıxartması üçün qətiyyətli addımlara ehtiyacı var. Halbuki, indiki situasiyada belə addımların sırası da qətiyyən geniş deyil. Rusiyanın ABŞ və Qərblə qarşıdurmada hələlik birbaşa sınaqdan çıxartmadığı yalnız nüvə silahı qalıb. Yəni, hazırda bu, Kremlin ixtiyarında olan ən güclü və təhlükəli yeganə təhdid faktorudur.
Maraqlıdır ki, Rusiya faktoru da son vaxtlar tədricən ön plana çıxartmağa çalışır. Hər halda, yaxın vaxtlarda Rusiyanın Belarus ərazisində taktiki nüvə silahı yerləşdirmək qərarı ABŞ və Qərb üçün olduqca ciddi təhdid rolunu oynayır. Ona görə də, Kremlin bu niyyətindən Avropa ölkələri çox ciddi narahatlıq keçirirlər. Və Rusiyanın çıxılmaz vəziyyətdə qalacağı ən həlledici məqamda məhz Avropa ölkələrinə nüvə zərbəsi endirə biləcəyindən ehtiyatlanırlar.
NATO-nun Rusiya ilə quru sərhədlərinin genişlənməsindən sonra Kremlin hərbi-siyasi manevrlərində nüvə faktoru əsas müqavimət alətinə çevrilməyə başlayıb. Belə ki, son vaxtlara qədər Türkiyə Rusiya sərhədlərinin NATO tərəfindən mühasirəsinin tam qapadılmasına imkan vermirdi. Çünki NATO-ya üzv qəbul olunmaq istəyən İsveç və Finlandiyanın beynəlxalq terrorizmə dəstək verməsi Türkiyənin maraqlarına ciddi problemlər yaradırdı.
Ancaq sonradan Finlandiya bu məsələ ilə bağlı Türkiyənin bir çox iradlarını aradan qaldırmağa nail oldu. Nəticədə rəsmi Ankara İsveçin NATO üzvlüyü ilə bağlı qərarını qüvvədə saxlasa da, Finlandiya ilə bağlı mövqeyini dəyişdi. Və indi Finlandiya NATO-nun tamhüquqlu üzvüdür.
Eyni zamanda, İsveçdən fərqli olaraq, Finlandiyanın Rusiya ilə min kilometrdən çox sərhəddi var. İndi Finlandiyanın NATO üzvü olması Rusiyanın Qərb sərhədlərinin tamamilə blokada vəziyyətinə düşməsi anlamı daşıyır. Üstəlik, Finlandiyanın Rusiya üçün tarixi düşmən ölkə kimi qəbul olunması da vacib faktordur. Hər halda, Kremldə ötən əsrin 30-cu illərində baş vermiş rus-fin müharibəsi hələ unudulmayıb.
Təbii ki, Türkiyənin Finlandiyanın üzvlüyünə imkan verməsi NATO-da böyük məmnunluqla qarşılanıb. İndi NATO Finlandiya ərazisində yeni hərbi bazaların qurulması barədə planlar qurmağa başlayıb. Kremlin bu prosesə aqressiv reaksiya verməsindən istifadə edən NATO yeni hərbi bazaların yaradılmasına olan ehtiyacı Rusiyanın böyük müharibə hazırlığı ilə arqumentləşdirməyə çalışır.
NATO-nun baş katibi Yens Stoltenberq iddia edib ki, Rusiya prezidenti Vladimir Putin sülhə yox, daha böyük müharibəyə hazırlaşır. Onun fikrincə, NATO öz təhlükəsizlik imkanlarını gücləndirməyə, Ukraynaya yardım göstərməyə və Rusiyanın təzyiqi altında olan digər tərəfdaşlarına dəstək verməyə davam etməlidir. NATO baş katibi əmindir ki, bu quruma üzv ölkələrin əsas hədəfləri məhz Ukraynanın qalib gəlməsi üzərində birləşdirilməlidir.
Göründüyü kimi, NATO baş katibi bir tərəfdən Rusiyanı daha böyük savaş planları qurmaqda suçlayır. Digər tərəfdənsə, NATO-nun Ukrayna savaşında Rusiyanın əleyhinə da qətiyyətli addımlar atmasının vacibliyini vurğulayır. Yəni, bununla həm də NATO-nun da böyük savaşa hazırlıq mərhələsində olduğunu biruzə verir. Və bu, istənilən halda, NATO-nun Rusiya ilə ortaq şəkildə yeni qlobal savaş planları içərisində olduğunu göstərir.
Halbuki indiki situasiyada Rusiyanın Ukrayna savaşının coğrafiyasının genişlənməsində maraqlı ola biləcəyi də inandırıcı görünmür. Belə ki, Rusiyanın heç Ukrayna savaşını uzun müddət davam etdirmək üçün yetərli hərbi və iqtisadi resursları yoxdur. Əgər, Ukrayna savaşının coğrafiyası genişlənib, qlobal müharibəyə çevrilərsə, hazırda demək olar ki, təklənmiş Rusiyanın belə ağır yükün altından qalxa biləcəyi qətiyyən inandırıcı təsir bağışlamır.
İndiki halda, Rusiyanın yeni daha böyük müharibəyə hazırlaşması ilə bağlı iddialar yalnız Kremlin nüvə savaşına başlamaq niyyəti ilə arqumentləşdirilə bilər. Halbuki bu, dünya üçün nə qədər fəlakət vəd edən variant olsa da, Rusiya siyasi dairələrində nüvə savaşı ssenarisinin yekdil dəstək qazana biləcəyi də real deyil. Yəni, Kremldə nüvə savaşı ilə bağlı qərarın verilməsinə Rusiya siyasi dairələrində kəskin müqavimətin ola biləcəyi də qətiyyən istisna deyil. (Yeni Müsavat)