 |
|
Bakı-İrəvan sülh danışıqlarında Vaşinqtonun “tələskənliyə” bənzər aktivliyi müşahidə edilir. Bu kontekstdə son iki həftədə baş verən hadisələrin xronologiyası xüsusilə əhəmiyyətlidir:
- Vaşinqton Ankara ilə danışıqların gündəliyinə Bakı və İrəvanın sülh sazişini də daxil edib: Blinken NATO toplantısında Fidanla Qəzzada baş verənlərlə yanaşı, Cənubi Qafqazda “sülhün və rifahın dəstəklənməsini” də müzakirə etdi, ardınca Baydenin müşaviri Ceyk Sallivanla Ərdoğanın müşaviri Akif Cağatay telefon söhbətində Qəzzadan, Ukraynadan və Azərbaycan-Ermənistan sülh sazişindən danışdılar;
- Bayden Bakı Enerji Həftəsi ilə bağlı iyunun 4-də Əliyevə ünvanladığı məktubda sülh sazişinə toxundu və qeyd etdi ki, “möhkəm və ləyaqətli sülh sazişi Cənubi Qafqazı transformasiya edəcək və Azərbaycanın regiondakı rolunu fundamental şəkildə dəyişəcək”: ABŞ prezidentinin bu qeydi birmənalı deyil;
- İyunun 5-də Fransaya beşgünlük səfər edən Bayden Makronla “Cənubi Qafqazda ədalətli və davamlı sülhü də” müzakirə etdi;
- İyunun 10-də Ermənistana səfər edən ABŞ dövlət katibinin köməkçisi Ceyms Obraynın üç gün qaldığı İrəvanda əsas müzakirə mövzusu da sülh sazişi idi;
- Nəhayət, iyunun 20-də Blinken Əliyevə zəng etdi və “tərəfləri tezliklə sülh müqaviləsini imzalamağa” dəvət etdi;
ABŞ-ın tələsməsi Orta dəhliz üzərindəki planının Cənubi Qafqaz mərhələsini tamamlamaq istəyindən irəli gəlir. Daha əvvəl də yazmışdıq: Vaşinqton Mərkəzi Asiyadan Avropaya uzanan coğrafiyada Çinin və Rusiyanın iştirakı olmadan dəhliz yaratmaq və nəzarət etmək istəyir;
Obrayn bu planı hələ ötən ilin dekabrında Bakıya gətirmişdi, hərçənd, proseslərin inkişafı Azərbaycanın buna ehtiyatlı yanaşdığını göstərir.
Birincisi, Orta dəhliz layihəsi ABŞ və Çinin geosiyasi rəqabət sahəsinə daxildir və Azərbaycan bu rəqabətdə tərəf olmaq yox, mübarizənin qalibi olan tərəflə işləmək siyasətini güdür;
İkincisi, ABŞ-ın təqdim etdiyi planda Zəngəzur dəhlizi olmasa belə, ən azından Naxçıvana “maneəsiz keçid”in “Azərbaycandan Azərbaycana prinsipi” üzrə verilməsi də yer almır, əksinə, Ermənistanın “sülhün kəsişməsi” layihəsi ön plandadır;
Vaşinqton Bakını razı salaraq, sülh sazişi ilə bağlı tezliklə - ilkin sənədin imzalanacağı gözləntisinin olduğu noyabr ayına – COP29 tədbirindən öncə irəliləyiş əldə etməyə, yaxud noyabrda gözlənilən sənədin mətnini indidən öz planına uyğun razılaşdırmağa çalışır. Çünki noyabrda ABŞ-da prezident seçkiləridir, sənədin imzalanması həmin vaxta qədər uzanarsa, yaxud amerikalıların istədiyi mətn hazır olmasa, Vaşinqton prosesdən kənarda qala biləcəyindən narahatdır. Bu halda Böyük Britaniyanın aktiv rolu önə çıxa bilər. Sənədin COP29 tədbiri ərəfəsində imzalanması məsələsini ilk dəfə İngiltərənin baş naziri Rişi Sunakın gündəmə gətirməsi bu kontekstdə təsadüfi deyildi. Və həmin ərəfədə sülh sazişi ilə bağlı mümkün sənədə Bakının tələblərinin daxil edilməsi ehtimalı daha çoxdur: Naxçıvana “maneəsiz keçidin” verilməsi; Ermənistanın konstitusiyası və normativ-hüquqi aktlarında iddiaların aradan qaldırılması və s.
ABŞ prosesi tezləşdirmək və önə çıxmaq məqsədilə Bakıya müəyyən “xəbərdarlıqlar” da ünvanlayır:
- Baydenin Əliyevə məktubunda qeyd etdiyi “sülh sazişi Azərbaycanın regiondakı rolunu fundamental şəkildə dəyişəcək” mesajını əslində vədə bənzər xəbərdarlıq kimi də oxumaq olar. Vaşinqton Bakıya onların gündəminə uyğun sazişə razılaşacağı təqdirdə, “regional liderlik” vədi verir, yaxud bunun əksi ola bilər.
- Cənubi Qafqaz siyasətini Fransa ilə uyğunlaşdırır. Ki, burada Ermənistanın gündəliyinin prioritet təşkil etdiyi sirr deyil, xüsusilə mümkün sənədə sərhədin delimitasiyasında Alma-Ata bəyannaməsinə (bu, SSRİ dağılanda mövcud olan xətlərin əsas götürülməsinə imkan verir) istinadın daxil edilməsi amili də var;
- Bakıya Ankara üzərindən təsir etməyə çalışır;
- Blinkenin Əliyevlə telefon söhbətinin mətninin rəsmi Bakının təqdim etdiyi mətnlə xeyli fərqlənməsi də “xəbərdarlıq” xarakteri daşıyırdı;
Bu amillər Bakının öz gündəliyinə uyğun olmayan planla razılaşmadığını da göstərir. Əliyevin iyunun 10-da – Obraynın İrəvana səfəri günü Ankaraya getməsi, Ərdoğanla görüşü Vaşinqtonun təqdim etdiyi planın müzakirəsi və tərəflərin birgə addımlarının uyğunlaşdırılması məqsədindən irəli gəlirdi. Belə görünür ki, Bakı və Ankara Vaşinqtonla qarşıdurmaya getmədən öz gündəliklərinə sadiq qalmaq xəttini seçib və istisna deyil ki, iki əsas şərt irəli sürüblər: Naxçıvana “maneəsiz keçid” və Ermənistan konstitusiyasının dəyişdirilməsi.
Baş verənlər sülh sazişi ətrafında diplomatik mübarizənin getməsindən xəbər verir. O da gözləniləndir ki, Bakının mövqeyinə təsir etmək üçün müxtəlif məsələlər üzərindən təzyiqlər arta bilər.
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev 26 İyun - Silahlı Qüvvələr Günü münasibətilə sosial şəbəkə hesablarında paylaşım edib.
Bu gün Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələri Günüdür.
Ordunun yaradılmasından 106 il ötür.
1918-ci il iyunun 26-da Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının qərarı ilə ilk nizami hərbi hissə - Əlahiddə Korpus yaradılıb. O dövrdə təşkil olunan Hərbi Nazirlik və onun rəhbər heyətində təmsil olunan Səməd bəy Mehmandarov, Əliağa Şıxlinski və başqa sərkərdələr Azərbaycanda ordu quruculuğunda mühüm islahatlar həyata keçiriblər.
Azərbaycanda müasir ordu quruculuğuna isə ötən əsrin 70-ci illərindən başlanıb. 1969-cu ildə Ulu Öndər Heydər Əliyev hakimiyyətə gəlməklə milli zabit kadrlarının hazırlanmasını hədəf seçib və bununla da Azərbaycanda ordu quruculuğunun əsası qoyulub. Bakıda Cəmşid Naxçıvanski adına hərbi məktəb açılıb. Görülən işlər gənclərin həmin məktəbə, habelə ölkədən kənardakı hərbi məktəblərə cəlb olunması Azərbaycan üçün peşəkar kadrların hazırlanması işinə böyük təkan verib.
Azərbaycan dövlət müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra ölkə hərbi sahədə ciddi böhranla üzləşdi. Nizami orduya malik olmayan Azərbaycanın qarşısında duran əsas iş Qarabağ uğrunda gedən döyüşlərdə vəziyyəti nəzarət altına almaq idi ki, bu da çox çətinliklə həyata keçirilirdi. Ordunun maddi-texniki təminatı problemlərlə müşayiət edilirdi.
Ancaq tədricən müharibədəki məğlubiyyətlərin qarşısını almaq üçün ölkənin bütün imkanları milli ordu quruculuğuna səfərbər edildi. Könüllü batalyonlardan nizami orduya doğru ilk ciddi addımlar atıldı. Qismən hərbi səfərbərlik və orduya çağırış işi yoluna qoyuldu. 1992-ci il oktyabrın 9-da Bakıda keçirilən hərbi parad orduya olan inam və marağı, eləcə də vətənpərvərlik ruhunun artırılması üçün atılan addım oldu.
Ölkədə peşəkar ordu quruculuğunun əsası isə 1993-cü ilin sonlarında qoyuldu. Azərbaycanda qeyri-qanuni silahlı birləşmələr ləğv edildi, vahid komandanlıq yaradıldı, hərc-mərcliyə son qoyuldu və nizami ordu formalaşdırıldı. Ali Baş Komandan Heydər Əliyevin cəbhə bölgələrinə səfərləri də ordu quruculuğunda mühüm mərhələdir.
1994-cü ilin mayında Ermənistanla atəşkəsin əldə olunmasından sonra isə müasir ordu quruculuğu fundamental əsaslarla inkişaf etməyə başlayıb.
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 1998-ci il 22 mayda imzaladığı fərmanla Milli Ordu quruculuğunda varislik ənənələrinin bərpasında mühüm addım atılıb və 26 İyun - Silahlı Qüvvələr Günü elan olunub.
Ordu quruculuğu sahəsində ulu öndərin strateji siyasətini uğurla həyata keçirən Prezident İlham Əliyevin fərman və sərəncamları ilə ölkədə müasir hərbi sənaye kompleksinin yaradılması, Silahlı Qüvvələr üçün kadr hazırlığının təkmilləşdirilməsi prosesi uğurla həyata keçirilir.
Keçmişi qələbələrlə zəngin olan Azərbaycan tarixində Silahlı Qüvvələrin yaradılması günü artıq dördüncü ildir ki böyük Zəfərlə qeyd olunur.
2020-ci ilin sentyabrın 27-də Müzəffər Ali Baş Komandanın rəhbərliyi altında rəşadətli Azərbaycan Ordusunun işğal altında olan torpaqlarımızın azadlığı uğrunda başlatdığı əks-hücum əməliyyatları nəticəsində düşmən üzərində qələbə qazanıldı. Beləliklə, 44 gün davam edən İkinci Qarabağ müharibəsi Azərbaycan tarixinə qızıl hərflərlə Vətən Müharibəsi adı ilə yazıldı. Döyüş tapşırıqlarını və xidməti vəzifələrini ləyaqətlə yerinə yetirən Azərbaycan əsgərinin döyüş meydanında göstərdiyi cəsarət, fədakarlıq, habelə təşəbbüskar və qətiyyəti sayəsində işğal altında torpaqlarımız azad olundu və Azərbaycanın ərazi bütövlüyü təmin edildi.
Azərbaycan əsgəri otuz ilə yaxın bir müddət ərzində düşmən tapdağı altında olan torpaqları işğaldan azad etməklə xalqa öz qanı və canı hesabına böyük qələbə yaşadıb. Azərbaycan xalqının, dövlətinin və əsgərinin birlikdə qazandığı böyük qələbə uzun illər ordu quruculuğu istiqamətində aparılan islahatların nəticəsidir. Azərbaycanın qazandığı bu qələbə nəyi, necə və nə zaman etməyi gözəl bilən Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin uğurlu siyasətinin, güclü iradəsinin və qətiyyətinin nəticəsidir.
Bu gün Azərbaycan Ordusu Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı, Prezident İlham Əliyevin xüsusi diqqət və qayğısı nəticəsində güclü orduya çevrilib və beynəlxalq reytinqlərə görə dünyanın ən güclü 50 ordusunun siyahısına daxildir. Azərbaycan Ordusunun arsenalında ən güclü müasir silah və texnikalar var. Azərbaycan Silahlı Qüvvələri yeni pilotsuz uçuş aparatlarına, zərbə dronlarına və digər hərbi vasitələrə malikdir.
Ölkəmizin müdafiə qabiliyyətinin və təhlükəsizliyinin gücləndirilməsi istiqamətində çox böyük tədbirlər həyata keçirilib. Bundan əlavə, orduda islahatların aparılması, yeni komando briqadalarının yaradılması xalqımızın təhlükəsiz yaşaması naminə ali rəhbərliyin dövlətimizin müdafiəsinə ayırdığı diqqətin göstəricisidir. Ermənistan-Azərbaycan sərhədində Laçın sərhəd-buraxılış məntəqəsinin yaradılması da Azərbaycan Ordusunun gücünün göstəricisidir.
2023-cü il sentyabrın 19-da üçtərəfli bəyanatın müddəalarının təmin olunması, Qarabağ iqtisadi rayonunda törədilən genişmiqyaslı təxribatların qarşısının alınması, Ermənistan silahlı qüvvələrinin birləşmələrinin tərk-silah edilərək ərazilərimizdən çıxarılması, onların hərbi infrastrukturunun zərərsizləşdirilməsi, işğaldan azad edilmiş ərazilərə qayıdan dinc əhali, habelə bərpa-quruculuq işlərinə cəlb olunmuş mülki işçilər və hərbi qulluqçularımızın təhlükəsizliyinin təmin olunması və Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya quruluşunun bərpa edilməsi məqsədilə bölgədə lokal xarakterli antiterror tədbirlərinə başlanılıb.
23 saatdan bir qədər çox davam edən tədbirlər çərçivəsində Ermənistan silahlı qüvvələrinin birləşmələrinin ön xətt və dərinlikdə olan mövqeləri və uzunmüddətli atəş nöqtələri, eləcə də döyüş vasitələri və hərbi təyinatlı obyektləri yüksək dəqiqlikli silahların tətbiqi ilə sıradan çıxarılıb. Düşmən ağ bayraq qaldıraraq təslim olub. Bununla da Azərbaycanın bütün ərazilərində Konstitusiya quruluşu bərpa edilib.
Prezident İlham Əliyev 2023-cü ilin oktyabrın 15-də Xankəndi şəhərinə, Xocavənd, Şuşa, Xocalı, Ağdərə rayonlarına səfər edib, Əsgəran qalasında olub və orada Azərbaycan bayrağını qaldırıb. Həmin il noyabrın 8-də Xankəndi şəhərində Vətən müharibəsində əldə edilən Zəfərin üçüncü ildönümünə həsr olunan hərbi parad keçirilib.
Prezident İlham Əliyev Natiq Qasımova “Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı” adının verilməsi ilə bağlı Sərəncam imzalayıb.
Sərəncamla Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyünün qorunub saxlanılmasında xüsusi xidmətlərinə və döyüş tapşırığını yerinə yetirərkən göstərdiyi şəxsi igidliyə görə Natiq Səlim oğlu Qasımova “Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı” adı verilib. (ölümündən sonra).
Prezident İlham Əliyev Müdafiə Nazirliyinin hərbi qulluqçularının təltif edilməsi haqqında Sərəncam imzalayıb.
Sərəncamda deyilir:
"Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyinin, ərazi bütövlüyünün qorunub saxlanılmasında xüsusi xidmətlərinə, öz xidməti vəzifələrini və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqları yerinə yetirərkən fərqləndiklərinə görə Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyinin aşağıdakı hərbi qulluqçuları təltif edilsinlər:
3-cü dərəcəli “Rəşadət” ordeni ilə
Baxşəliyev Azər Yavər oğlu – polkovnik
Mikayılov Elman Müzakir oğlu – polkovnik
Rüstəmov Fariz Məhərrəm oğlu – polkovnik
Baxşəliyev Nizami Fizuli oğlu – mayor
Abdulov İsmayıl Rövşən oğlu – baş leytenant
3-cü dərəcəli “Vətənə xidmətə görə” ordeni ilə
Əzizov Ramin Ruslan oğlu – polkovnik
Rüstəmov Elnur Zeynalabdul oğlu – polkovnik
Rzayev Mübariz Mehman oğlu – polkovnik
Əmiraslanov Kamal Həsən oğlu – polkovnik-leytenant
Həsənov Faiq Fazil oğlu – mayor
Bağırov Ülvi Hənifə oğlu – leytenant (ölümündən sonra)
Bayramov Rəsul Hakverdi oğlu – gizir
Abbasov Vüqar Şahban oğlu – kiçik çavuş
“Vətən uğrunda” medalı ilə
Hüseynov Müqabil Əziz oğlu – polkovnik
Məmmədov Rüstəm Əziz oğlu – polkovnik
Mirzəyev Təbriz Rəhim oğlu – polkovnik
Rəhimov Qasım Şahid oğlu – polkovnik
Yunusov İbrahim Mirxan oğlu – polkovnik
Abdullayev Fuad Ziyəddin oğlu – polkovnik-leytenant
Ağayev Mübariz Mail oğlu – polkovnik-leytenant
Alıyev Yalçın Zahid oğlu – istefada olan polkovnik-leytenant
Cahangirov Səxavət Əlikram oğlu – polkovnik-leytenant
Əliyev Namiq Elfail oğlu – tibb xidməti polkovnik-leytenantı
Hacıyev Turac Zakir oğlu – polkovnik-leytenant
Hüseynov Rəşad Əli oğlu – polkovnik-leytenant
İsmayılov Fərhad Xudaverdi oğlu – 2-ci dərəcəli kapitan
Qarayev Səbuhi Rauf oğlu – polkovnik-leytenant
Quliyev Elsevər Firdovsi oğlu – polkovnik-leytenant
Verdixanov Amil Sərkar oğlu – polkovnik-leytenant
Yadigarov Rahib Feyri oğlu – polkovnik-leytenant
Babayev Rza Dadaş oğlu – mayor
Hüseynov Elşən Əli oğlu – mayor
Qaffarov Eyvaz İlyaz oğlu – mayor
Nəzərov Firudin Mahir oğlu – mayor
Hudulov Ramazan İzzət oğlu – kapitan
Qasımov Babək Baba oğlu – kapitan
Bağırov Ülvi Hənifə oğlu – leytenant (ölümündən sonra)
Əhmədov Müşviq Gülbala oğlu – istefada olan kiçik gizir
İsmayılov Ayaz Musa oğlu – kiçik çavuş
Qasımov Hacıəli Tahir oğlu – əsgər (ölümündən sonra)
“İgidliyə görə” medalı ilə
Məmmədov Emil Rasim oğlu – polkovnik-leytenant
Salayev Natiq Akif oğlu – polkovnik-leytenant
Aydəmirov Mərdan Nadir oğlu – mayor
Hacıyev Eltac Nemət oğlu – mayor
Aslanzadə Ruslan Elman oğlu – kapitan
Ələkbərov Kənan Telman oğlu – kapitan
Bəxtiyarzadə Ramin Mehman oğlu – leytenant
Mustafayev Babək Əkbər oğlu – leytenant
Bədəlov Koroğlu Vaqif oğlu – kiçik çavuş
Quliyev Etibar Yadigar oğlu – əsgər
“Cəsur döyüşçü” medalı ilə
Şirinov Kənan Dilqam oğlu – mayor
Zeynalov Mirsadiq Zeynal oğlu – mayor
Babayev Gündüz Ulduz oğlu – baş leytenant
Əmirov Kamal Mənsur oğlu – baş leytenant
Quliyev Yəhya Saleh oğlu – baş leytenant
Rüstəmov Azad Mahir oğlu – baş leytenant
Bəyişov Emil Rövşən oğlu – leytenant
Dadaşov Orxan Fazil oğlu – leytenant
Nəcəfov Emin Məhərrəm oğlu – leytenant
Səfərov Xalid Rafət oğlu – leytenant
Şahverənov Xəyal Səbuhi oğlu – leytenant
Abdullayev Hidayət Marks oğlu – gizir
Həsənov Emin İman oğlu – gizir
Həsənov Səyyad Aydın oğlu – gizir
Səfərov Xəyal Heydər oğlu – gizir
Bayramov Məhəmməd Ədalət oğlu – kiçik gizir
Abdullayev Samir Ələddin oğlu – ehtiyatda olan əsgər
Babalı Xanlar Elburus oğlu – əsgər
Məmmədov Nizami Hasil oğlu – əsgər
“Döyüşdə fərqlənməyə görə” medalı ilə
Dəmirov Namik Raufoviç – mayor
Əzimov Əfqan Xanlar oğlu – kapitan
Hüseyinli Kamal Kamran oğlu – kapitan
Məmmədov Taleh Daşdəmir oğlu – kapitan
Ağayev Səməndər Sübhan oğlu – baş leytenant
Əhmədov Elgün Ədalət oğlu – baş leytenant
Lətifov Toğrul Telman oğlu – baş leytenant
Məmmədzadə Şaməddin Fərhad oğlu – baş leytenant
Yusifov Yusif Əliağa oğlu – baş leytenant
Cəfərov Amid Yalçın oğlu – leytenant
Əsgərov Xəyal Nəsrəddin oğlu – leytenant
İbrahimov İlyas Balamirzə oğlu – leytenant
Qurbanov Amid Malik oğlu – baş gizir
Sadıqov Balaəmi Ağami oğlu – gizir
Qaragözov Vüqar Müşfiq oğlu – kiçik çavuş
“Hərbi xidmətlərə görə” medalı ilə
Abdullayev Vüqar Vaqif oğlu – polkovnik
Ağayev Elşən Sultanağa oğlu – polkovnik
Baxışov Şahin Xamməd oğlu – 1-ci dərəcəli kapitan
Cabbarov Baba Yusif oğlu – polkovnik
Ələsgərli Elnur Əli oğlu – polkovnik
Hacıyev Elman Asif oğlu – polkovnik
Həsənov Arzu Şamil oğlu – ədliyyə polkovniki
İsgəndərov İlqar Bahadur oğlu – polkovnik
İsmayılov Şamil Arif oğlu – polkovnik
İsrəfilov Aydın Abdurəşid oğlu – polkovnik
Quliyev Elnar Adil oğlu – polkovnik
Quliyev Əlmahir Hüseyn oğlu – 1-ci dərəcəli kapitan
Mürsəlov Vüqar Rzaxan oğlu – tibb xidməti polkovniki
Seyidov Niyaməddin Mirəziz oğlu – tibb xidməti polkovniki
Vəliyev Hüseyin Ələsgər oğlu – polkovnik
Yusifov Cəsarət Həkim oğlu – polkovnik
Abbasov Mürşüd Cümşüd oğlu – polkovnik-leytenant
Aslanov Eldəniz İldırım oğlu – polkovnik-leytenant
Əliyev Fəqan Bayram oğlu – polkovnik-leytenant
Hümmətov Azər Adil oğlu – ehtiyatda olan polkovnik-leytenant
Kərimov Natiq Hidayət oğlu – polkovnik-leytenant
Qurbanov Elnur Ədalət oğlu – polkovnik-leytenant
Mehdiyev Elman Nəriman oğlu – polkovnik-leytenant
Mikayılov Elnur Fəhrad oğlu – polkovnik-leytenant
Nağıyev Hüseyn Balacan oğlu – polkovnik-leytenant
Orucov İlqar Rəhman oğlu – polkovnik-leytenant
Rəcəbov Elşən Nuru oğlu – polkovnik-leytenant
Şahbazov Mayıl Şahbaz oğlu – polkovnik-leytenant
Tağıyev Müseyyib Mütəllim oğlu – polkovnik-leytenant
Əzimli Dinar Arif oğlu – mayor
Xəlilov Babək Saleh oğlu – mayor
Qurbanov Elvin Namiq oğlu – mayor
Məmmədov Anar Rəşid oğlu – mayor
Muradov Aqil Sracəddin oğlu – mayor
Lətifov Lətif Nazim oğlu – kapitan
Umudov Yusif Rafiq oğlu – baş leytenant
Mirzəzadə Rza Məhərrəməli oğlu – leytenant
Kosayev Siruz Abdulməcid oğlu – kiçik leytenant
Məmmədov Şahin Əliqulu oğlu – baş gizir
Mehrəliyev Alim Eldar oğlu – kiçik gizir
Allahverdiyev Rahib Məmməd oğlu – kiçik çavuş
Hüseynov Elvin Hüseynağa oğlu – kiçik çavuş.
“Artıq neçənci dəfədir ki, Birləşmiş Ştatların hər hansı yüksək vəzifəli məmuru ilə ünsiyyətdən dərhal sonra Ermənistan rəsmiləri hətta konkret vaxt göstərməklə Azərbaycanla sülhdən dəm vururlar. ABŞ dövlət katibinin müavini Riçard Verma ötən həftə İrəvanı tərk edər-etməz eyni vəziyyət yenə də təkrarlandı. Öncə onu deyim ki, Ermənistan rəsmlərinə belə açıqlamalar verdirtdirib sülh göyərçini kimi təqdim etməyə çalışanların məqsədi heç də bu regionda qarşıdurmaya son qoymaq deyil”.
Bunu deputat Sahib Alıyev parlamentdə çıxışı zamanı deyib.
Onun sözlərinə görə, Blinkenin cənab İlham Əliyevə növbəti telefon zəngindən də göründüyü kimi Bayden Adminstrasiyasına noyabrda keçiriləcək seçki öncəsi Azərbaycanla Ermənistan arasında tez-tələsik hər hansı bir çərçivə anlaşması lazımdır. “Amma elə bir anlaşma ki, düşmənçiliyi aradan qaldırmasın. Əgər Birləşmiş Ştatlar bu regionda davamlı və dayanıqlı sülhdə maraqlı olsaydı, onda Riçard Verma hayları Azərbaycan Prezidentinin ABŞ dövlət katibi ilə telefon danışığında da səsləndirdiyi beynəlxalq hüquqa və beynəlxalq təcrübəyə dayanan tələbini yerinə yetirib Konstitusiyalarını dəyişdirməyə çağırardı, onları silahlandırıb revanşizmə həvəsləndirən ölkələrin səfirləri ilə İrəvanda özünün də qeyd etdiyi kimi “isti və məhsuldar” görüş keçirməzdi”, – o qeyd edib.
Deputat daha sonra qeyd edib: “Belə bir təsəvvür formalaşdırmağa çalışırlar ki, qərbdəkilərin Ermənistana hərtərfli dəstəkləri guya Rusiyanı regiondan vurub çıxarmaq niyyətləri ilə bağlıdır. Açığı, mən fikirləşmirəm ki, onlar bunu indi real sayacaq qədər sadəlövhdürlər. Və əslində heç Ermənistanın Rusiyaya forpostluğu dayandırmasını da istəmirlər. İstəkləri odur ki, Kreml bu regionda ötən əsrin 90-cı illərində yeritdiyi siyasəti yeritsin. Yəni yenə də Pskov hava desantı diviziyası gəlib Ermənistandakıların yerinə, yaxud da onlarla birgə vuruşsun.
Həmən diviziya 1992-ci ildə Sərsəng su anbarını ələ keçirib haylara təhvil verərkən qərbdəkilərdən hər hansı biri buna qarşı çıxdımı? Yox! Amma Rusiya hərbi kontingentinin bu il Qarabağı tərk etməsinə Dövlət Departamentinin təəssüf dolu yanaşmasını yaxşı xatırlayırıq, deyilmi?
Burada onu da diqqətinizə çatdırım ki, qərbdəkilər Paşinyanın Moskva əleyhinə çıxışlarının ekvilibristika olduğunu yaxşı bilir, Rusiyaya satışına qadağa qoyduqları malların ora Ermənistan üzərindən ötürülməsi isə elə onların da maraqlarına cavab verir.
Ona görə də dövlətimizin ordu quruculuğuna torpaqlarımız işğal altında olduğu zamanlardakından da böyük diqqət ayırmasını düzgün sayır, Müzəffər Ali Baş Komandanımızın hər bir əmrini yüksək peşəkarlıq və şərəflə yerinə yetirəcəklərinə əmin olduğumuz Silahlı Qüvvələrimizi sahabkı bayramları ilə bağlı ürəkdən təbrik edirəm”.
Zəngilanda keçirilən Azərbaycan Qeyri-Hökumət Təşkilatlarının (QHT) Əməkdaşlıq Forumunun iştirakçıları Prezident İlham Əliyevə müraciət ünvanlayıblar.
"Report"un Zəngilan və Qubadlıya ezam olunmuş müxbiri xəbər verir ki, "Yaşıl Dunya Naminə Azərbaycan QHT-lərinin Həmrəylik Müraciəti" 2024-cü ilin "Yaşıl Dünya Naminə Həmrəylik İli" elan edilməsi və Azərbaycanda keçiriləcək COP29 tədbiri ilə bağlıdır.
Müraciətdə deyilir:
"Biz - Azərbaycan QHT-lərinin Əməkdaşlıq Forumunun iştirakçıları olan ictimai birliklərin rəhbərləri Sizin Yaşıl Dünya Naminə ardıcıl və məqsədyönlü fəaliyyətinizi yüksək qiymətləndirir və təqdir edirik.
Yürütdüyünüz siyasətin məntiqi nəticəsidir ki, bu gün işğaldan azad edilmiş Qarabağ və Şərqi Zəngəzur cənnətə çevrilir, bu ərazilər eyni zamanda yaşıl enerji zonaları elan olunub.
Beynəlxalq ictimaiyyətin yekdilliklə COP29-a ev sahibliyini bu dəfə məhz Azərbaycana həvalə etməsi Sizin dünyanı həmrəyliyə dəvət edən yaşıl enerji siyasətinizə olan böyük hörmət və rəğbəti aydın ifadə edir. Azərbaycanın COP29 ölkəsi kimi iqlim dəyişmələri səbəbindən su altında qalmaq təhlükəsi ilə üzləşmiş kiçik ada dövlətlərinə qlobal dəstəyin təmin olunması üçün fəal iş aparması ölkəmizə xüsusilə İEOÖ-in diqqətini daha da artırıb.
Son bir neçə ay ərzində COP29-la əlaqədar ümumilikdə 71 ölkədən 367 QHT və ictimai fəalın müxtəlif birgə bəyanatlar verərək Azərbaycanın qlobal iqlim dəyişmələri ilə mübarizəsinə güclü dəstək ifadə etməsi, bu ölkələrdən 62-sinin məhz İEOÖ-lər olması bunun aydın ifadəsidir.
OPEC+ platformasının üzvü olan Azərbaycan dünyaya nümunə göstərir ki, məhz neft və qazı zəngin olan ölkələr iqlim dəyişmələri məsələlərinin həllində təşəbbüskarlığı ələ almalıdır.
Sizin rəhbərliyinizlə yaşıl keçid üzrə artıq nəhəng layihələrə başlanılıb. Azərbaycanın yaxın 6 ildə günəş və külək enerjisi 5000 meqavat (5 qiqavat) təşkil edəcək. 4 qiqavat həcmində yaşıl enerjini Avropaya ixrac etmək imkanı yaranacaq. Dənizdə külək enerjisinin təsdiqlənmiş ehtiyatları 157 qiqavatdır. Bu, Azərbaycanın yaşıl enerji potensialını aydın nümayiş etdirir.
Qlobal istiləşmə şəraitində Azərbaycan dünyaya müdrik mesaj verir ki, qlobal iqlim dəyişmələrinin səbəb ola biləcəyi fəlakətin qarşısı yalnız qlobal həmrəyliklə alına bilər.
Biz - Azərbaycanın vətəndaş cəmiyyəti təmsilçiləri Sizin yanınızdayıq, Sizinlə bir yerdəyik, Sizinlə fəxr edirik!
QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Agentliyi və Azərbaycan Milli QHT Forumunun birgə təşkilatçılığı ilə Zəngilanda keçirilmiş forumda ekoloji məsələlərin müzakirəsi üstünlük təşkil etdi, 3 paneldən 2-si bu mövzuda idi. Aparılmış müzakirələr əsasında biz belə bir ümumi qənaətə gəlirik ki, Sizin yaşıl düşüncəyə söykənən yeni enerji strategiyanız Azərbaycana qarşıdakı dövrdə daha böyük qələbələr bəxş edəcək!
Siz qalib xalqın qalib lideri kimi ölkəmizi yeni inkişaf mərhələsinə qaldırmısınız.
Biz Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda nəhəng quruculuq və bərpa işlərinin şahidiyik. Təəssüflər olsun ki, Ermənistan işğal dövründə Azərbaycan torpaqlarını 1.5 milyondan çox mina və partlamamış hərbi sursat ilə çirkləndirib. İndi ərazinin minadan təmizlənməsi, ətraf mühitin qorunması üçün böyük işlər aparırsınız. Biz qəti əminik ki, gün gələcək Siz Qarabağ və Şərqi Zəngəzuru minadan azad bölgə elan edəcəksiniz!
Biz - “Yaşıl Dünya Naminə Azərbaycan QHT-lərinin Həmrəylik Müraciəti”ni qəbul etməklə, apardığınız siyasətə tam dəstəyimizi ifadə edir, yorulmaz fəaliyyətinizdə Sizə uğurlar arzulayırıq!".
Azərbaycanın rəşadətli Silahlı Qüvvələri, 44 günlük müharibə və ondan sonrakı müxtəlif bir günlük əməliyyatlarla qəhrəman əsgərlərimizin canı bahasına qonşu Ermənistana başa saldılar ki, onların ərazimizə olan bütün iddiaları tamamilə mənasızdır. Azərbaycan diplomatiyası isə Silahlı Qüvvələrin gördüyü işlərlə paralel olaraq, xarici siyasət platformalarında ermənilərin qisasçılıq xülyalarının puç olduğunu sübuta yetirdi. Lakin görünür, Ermənistan dövlətinin siyasi rəhbərliyi bundan müvafiq nəticə çıxarmayıb və hələ də "bəlkə?"lərə, "bəlkə birdən"lərə, "bəlkə alınarsa"lara ümid bəsləməyə davam edir. Yoxsa bu ölkənin Fransa hərbi-sənaye kompleksindən "Caesar" özüyeriyən artilleriya sistemləri alması ilə bağlı bu yaxınlarda yayılan xəbəri başqa necə izah etmək olar?!
Bu barədə "Caliber" analitik "YouTube" layihəsinin növbəti buraxılışında bəhs edilir.
"Əgər Hindistandan 155 mm-lik "MArG" özüyeriyən haubitsaların və "Pinaka" yaylım atəşi reaktiv sistemlərinin alınmasını Cənubi Asiya satıcısının kommersiya maraqları ilə izah etmək olardısa, Fransanın yeganə məqsədi çətin ki, yalnız xəzinəsini doldurmaq olsun. Aydındır ki, Fransa bir az fərqli motivlər güdür. Makron Fransası tərəfindən xalqımızın cəlb edildiyi soyuq müharibə (üstəlik də səbəbsiz, bizim tərəfimizdən heç bir təxribat olmadan) haqqında az danışmamışıq və hələ çox danışacağıq.
Amma Fransa uzaqda yerləşir, Ermənistanla Azərbaycan isə qonşudurlar və həmişə də belə qalacaqlar, bir-birindən heç bir yerə uzaqlaşmayacaqlar.
Ona görə də, uzaq Parisə yox, daha çox İrəvanın indiki siyasi rəhbərliyinə ünvanlanan suallar ortaya çıxır. Siz nə barədə düşünürsünüz, qonşular? Ağlınızda nə var? Bu mənasız yarış nəyə lazımdır, hansı ki, apriori geridə qalacaqsınız. Bizimlə yenidən döyüşmək, işğal etdiyiniz və son müharibə zamanı itirdiyiniz əraziləri geri almağa hazırlaşırsınız, yoxsa necə? Siz nə istəyirsiniz?", - deyə materialda bildirilir.
Daha ətraflı videosüjetdə:
ABŞ və Avropa Birliyinin geopolitik maraqları Cənubi Qafqaz ölkələrinin hərbi-siyasi qarşıdurmalara çəkilməsini tələb edir... Ona görə də, Qərbin maraqları çərçivəsində davranmaqdan imtina edən Azərbaycan və Gürcüstana qarşı qeyri-rəsmi savaş elan olunub...
ABŞ və Avropa Birliyi Cənubi Qafqazı savaş məkanına çevirməyə çalışır. Hələlik buna tam nail ola bilməsələr də, hər halda, bu regionu qarışdırmaq üçün mümkün olan hər şeyi edirlər. Üstəlik, Qərb siyasi dairələrinin Cənubi Qafqaz dövlətlərinə münasibətdə fərqli ssenariləri mövcuddur. Və son vaxtlar məhz həmin ssenarilər üzərindən hərəkət olunduğu açıq-aşkar müşahidə olunur.
Onu da qeyd edək ki, region dövlətləri sırasında hazırda yalnız Azərbaycan ABŞ və Qərbin “qaranlıq planlar”ına müqavimət göstərmək imkanlarına sahibdir. Belə ki, rəsmi Bakı ABŞ və Avropa Birliyinin Azərbaycana qarşı qərəzli davranışlarına ya əhəmiyyət vermir, ya yeri gəldikcə, çox sərt reaksiya ilə müqavimət göstərir. Və bu baxımdan, Qərb siyasi dairələrinin Azərbaycana təzyiq mexanizmləri qətiyyən effektiv xarakter daşımır.
Ermənistan Cənubi Qafqazda ümumiyyətlə, “zəif bənd” hesab olunur. Belə ki, rəsmi İrəvanın Rusiya və Azərbaycanla münasibətləri həm Ağ Ev, həm də Brüssel tərəfindən istiqamətləndirilir. Bu istiqamətləndirmə isə əsasən, ABŞ və Qərbin geopolitik maraqları çərçivəsində hərbi-siyasi manipulyasiyalardan uzağa getmir. Qərb Ermənistanın Rusiya ilə münasibətlərinin korlanmasında açıq-aşkar maraqlıdır. Ona görə də, rəsmi İrəvanı hər imkanda Rusiyanı ittiham etmək məcburiyyətində buraxır. Və eyni zamanda, Ermənistana Azərbaycanla yekun sülh sazişinin imzalanmasına icazə verilmir.
Müstəqillik prinsiplərini ABŞ və Qərbə təslim etmiş Ermənistandan fərqli olaraq, Gürcüstan Qərb siyasi dairələrinin “qaranlıq ssenarilər”inə mümkün qədər müqavimət göstərməyə cəhd göstərir. Ona görə də, Gürcüstan hazırda ABŞ və Qərbin əsas siyasi hədəfinə çevrilməyə başlayıb. Rəsmi Tiflis davamlı olaraq, Qərbin ittihamları və təzyiqləri ilə üzləşir. Və bu baxımdan, Gürcüstanın Qərblə münasibətləri gərginləşmə istiqamətində inkişaf edir.
Onu da qeyd etmək lazımdır ki, rəsmi Tiflisin ABŞ və Avropa Birliyi ilə ziddiyyətləri Gürcüstan parlamentinin qəbul etdiyi “xarici agentlər” barədə yeni qanundan qaynaqlanır. Belə ki, rəsmi Tiflis bu qanunla Gürcüstan ərazisində xarici ölkələrə casusluq fəaliyyətini məhdudlaşdırmaq niyyəti güdür. Xüsusilə də, Qərb ölkələrindən maliyyələşən Qeyri-Hökumət Təşkilatlarının davranışlarının nəzarət altına alınması rəsmi Tiflisin əsas hədəfi hesab olunur. Və bu, Qərbdə olduqca ciddi narahatlıq doğurub.
Məsələ ondadır ki, Gürcüstan ərazisində fəaliyyət göstərən “agentura şəbəkəsi” indi daha çox Qərb siyasi dairələrinin geopolitik maraqlarını təmsil edir. Yəni, Qərb maliyyə qurumlarının dəstəyi ilə fəaliyyət göstərən Gürcüstan QHT-ləri məhz onlardan siyasi təlimatlar alırlar. Və rəsmi Tiflis bu fəaliyyəti Gürcüstan dövlətçiliyi üçün olduqca ciddi təhlükə hesab edir.
Təbii ki, Gürcüstan parlamentinin qəbul etdiyi “xarici agentlər” barədə qanun da elə ABŞ və Avropa Birliyinin nəzarətində olan “casus şəbəkəsi”ni hədəfə alıb. ABŞ və Avropa Birliyi isə Gürcüstanda fəaliyyət göstərən “qrant agenturası”nın sıradan çıxarılmasına imkan vermək istəmir. Və rəsmi Tiflisi Qərbin agentlərinə toxunulmazlıq statusu verilməsinə çağırır.
Maraqlıdır ki, “xarici agentlər” barədə qanun hüquqi qüvvəyə minsə də, ABŞ və Avropa Birliyinin ümidləri hələ tam tükənməyib. Qərb siyasi dairələri rəsmi Tiflisi Gürcüstana sanksiyalar tətbiq olunacağı barədə təhdidlərlə şantaj etməyə çalışırlar. Həm ABŞ, həm də Avropa Birliyi Gürcüstan rəsmilərinə Qərb ölkələrinə səfər qadağası qoymaq niyyətində olduqlarını vurğulayırlar. Və eyni zamanda qarşılıqlı münasibətlərin tamamilə kəsilə biləcəyini qabardırlar.
Digər tərəfdən, Qərb siyasi dairələri “xarici agentlər” barədə qanun ləğv edilməyəcəyi təqdirdə, Gürcüstanın Avropa Birliyinə üzvlüyü məsələsinin mümkün olmayacağı barədə də rəsmi Tiflisə sərt xəbərdarlıq mesajı verirlər. Halbuki, Gürcüstanın Avropa Birliyinə üzv qəbul edilməsinin onsuz da mümkün olmadığını rəsmi Tiflis anlamamış deyil. Çünki Gürcüstan Avropa Birliyinə ümumiyyətlə, lazım deyil. Və Qərb siyasi dairələri Avropa Birliyinə üzvlük mövzusunu sadəcə, Gürcüstanı təzyiq altında asılı vəziyyətdə saxlamaq məqsədilə gündəmdə saxlayırlar.
Məsələ ondadır ki, Gürcüstana, Ukraynaya və Moldovaya Avropa Birliyinə üzvlük onilliklə öncədən vəd olunub. Ancaq indiyə qədər bu istiqamətinə heç bir məsafə qət edilməyib. Çünki ərazisinin bir hissəsi Rusiya tərəfindən işğal olunmuş və iqtisadi inkişaf səviyyəsi Qərb standartlarından çox-çox geri qalan Gürcüstan Avropa Birliyi üçün yalnız “arzuolunmaz yük” rolunu oynaya bilər. Və bu səbəbdən də, rəsmi Tiflis sadəcə, vədlərlə Qərbdən gələcək təlimatların icrasına məcbur buraxılmaq üçün Avropa Birliyi üzvlüyü ilə şantaj olunur.
Eyni yanaşma tərzi Ukrayna və Moldovaya da aiddir. Belə ki, Moldovada ərazi və inkişaf problemləri olan ölkədir. İndiki vəziyyətdə müstəqil Moldova da Avropa Birliyinə qətiyyən lazım deyil. Yəni Moldova yalnız Rumıniyanın tərkibinə daxil olmaqla, Avropa Birliyinin sıralarına yerləşə bilər. Əks halda, bu ölkə həmişə Avropa Birliyinə üzvlük vədləri ilə yaşamağa məhkumdur. Ukrayna isə Qərbə sadəcə, Rusiya və Avropa Birliyi arasında “təhlükəsizlik divarı” rolunu oynamaq üçün lazımdır. Və bu ölkə üçün də Avropa Birliyinin qapıları həmişə qapalı qalacaq.
Göründüyü kimi, ABŞ və Avropa Birliyi yalnız öz geopolitik maraqlarını düşünür. İndiki vəziyyətdəsə, həmin geopolitik maraqlar Cənubi Qafqaz ölkələrinin hərbi-siyasi qarşıdurmalara çəkilməsini tələb edir. Ona görə də, ABŞ və Avropa Birliyi Qərbin maraqları çərçivəsində davranmaqdan imtina edən Azərbaycan və Gürcüstana qarşı qeyri-rəsmi savaş açıb. Və bu baxından, Qərbin bütövlükdə Cənubi Qafqazda “hibrid müharibə” apardığını da düşünmək olar.(Yeni Müsavat)
ABŞ hesab edir ki, Çin dünya düzənini dəyişmək imkanına malik yeganə ölkədir.
Sfera.az xəbər verir ki, bu barədə TASS ABŞ dövlət katibinin birinci müavini Kurt Kempbellə istinadən yazıb.
“Co Bayden administrasiyası əmindir ki, Çin dünya nizamını dəyişmək niyyətində olan və bunu etmək üçün böyük iqtisadi, diplomatik, hərbi və texnoloji gücə malik yeganə ölkədir”.
Kempbell daha əvvəl demişdi ki, ABŞ Çini dünya səhnəsində əsas oyunçu kimi tanımalı və konstruktiv dialoq aparmalıdır.
Xatırladaq ki, iyunun əvvəlində Strateji və Beynəlxalq Araşdırmalar Mərkəzinin (CSIS) analitikləri Çinin atəş açmadan Tayvanı necə ələ keçirə biləcəyini proqnozlaşdırdılar.
Bundan əvvəl Çin Tayvana raket və dron satışı ilə bağlı Amerikanın “Lockheed Martin” şirkətinə qarşı sanksiyalar tətbiq etmişdi.