|
Mədəniyyət Nazirliyinin təşəbbüsü ilə keçirilən “Bölgələrdən bölgələrə” yaradıcılıq festivalının növbəti ünvanı Azərbaycanın şimal-qərb qapısı Balakən rayonu olub.
Axar.az xəbər verir ki, bayram tədbiri Balakən şəhərində Ulu Öndərin adını daşıyan mədəniyyət və istirahət parkında təşkil edilib. Festivalın rəsmi qonaqlarını Balakəndə yaşayan azsaylı xalqların rəqs qrupları “Yallı” rəqsi ilə qarşılayıb. Rayonun mədəniyyət müəssisələrində fəaliyyət göstərən “Nənələr və nəvələr”, “Eday”, “Xınayaxdı” və “Buta” folklor qruplarının çıxışları festivala əsl bayram əhval-ruhiyyəsi bəxş edib. Şəki pəhləvanları öz güclərini nümayiş etdiriblər.
Sonra festival iştirakçıları Mədəniyyət Nazirliyinin regional idarələri tərəfindən qurulmuş çadırlarda həmin bölgələrin qədim el sənəti nümunələri, eləcə də ayrı-ayrı sənətkarlar tərəfindən hazırlanmış dekorativ tətbiqi sənətin müxtəlif sahələrinə aid incəsənət nümunələri və suvenirlərlə tanış olublar. Sərgidə metalişləmənin fərqli texnika və üsullarda hazırlanan misgərlik nümunələri, məişət qabları, kəlağayılar, zərif naxışlı tikmələr, çay daşları və ağac, muncuq, kağız və digər materiallardan hazırlanan bəzək əşyaları, həsirdən hörmə, toxuma əl işləri, ağacoyma və dulusçuluq sənət növlərinə aid yaradıcılıq nümunələri sərgilənib.
2019-cu ilin ölkəmizdə “Nəsimi İli” elan edilməsi ilə əlaqədar festivalda yerli şair və yazıçıların, publisistlərin əsərlərindən ibarət kitab guşəsi də qurulub.
Şəki Regional Mədəniyyət İdarəsinin əhatə dairəsinə daxil olan rayonların təmsilçiləri sərgidə daha geniş ekspozisiya ilə təmsil olunublar. Bu da təsadüfi deyil. Şəki tarixən sənətin və sənətkarlığın yüksək səviyyədə inkişaf etmiş ərazilərdən biri olub. Şəkili sənətkarların hazırladıqları şəbəkə, təkəlduz nümunələri, bədii tikmələr, ağac üzərində oyma işləri izləyicilər tərəfindən böyük maraqla qarşılanıb.
Yaradıcılıq festivalının bədii hissəsində hər bir regional idarə üzrə folklor qrupları, yerli incəsənət ustaları və bədii özfəaliyyət kollektivləri konsert proqramı ilə çıxış ediblər. Rəngarəng musiqi nömrələri, rəqslər tamaşaçılar tərəfindən alqışlarla qarşılanıb.
Şəki Regional Mədəniyyət İdarəsinin rəisi Mirvari Zeynalova festivalın əhəmiyyətini yüksək qiymətləndirərək deyib: “Gəncədən başladığımız festival iki aydır davam edir. Çox möhtəşəm bir tədbirdir. Festivalın ən böyük əhəmiyyəti odur ki, bu tədbir vasitəsilə biz ölkəmizin tarixini, xalqımızın zəngin mədəni irsini, adət-ənənələrimizi, folklorumuzu, incəsənətimizi təqdim və təbliğ edirik”.
Biləsuvar Regional Mədəniyyət İdarəsinin Salyan rayonu üzrə nümayəndəsi Günaydın Əhədova da festivalın əhəmiyyətini yüksək qiymətləndirib:
“Yaradıcılıq festivalının, demək olar, bütün tədbirlərində iştirak etmişəm. Bu festival insanları bir-birinə daha da yaxınlaşdırır. Festival bölgələr arasında mədəni əlaqələrin genişləndirilməsi, sənət mübadiləsi, həmçinin bədii özfəaliyyət kollektivlərinin inkişaf etdirilməsi baxımından böyük əhəmiyyətə malikdir”.
Qeyd edək ki, Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə ölkəmizdə ikinci dəfədir keçirilən “Bölgələrdən bölgələrə” yaradıcılıq festivalı Azərbaycanın regionlarını əhatə etməklə şəhər və rayonların bir-birinin mədəni zənginliyi, sənətkarlıq irsi və incəsənəti ilə tanış olmasına imkan yaradıb. Festival bölgələr arasında mədəni mübadilənin gücləndirilməsinə, yeni təşəbbüslərə yol açıb.
Mayın 22-nə gözlənilən hava şəraiti açıqlanıb.
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Milli Hidrometeorologiya Departamentindən Axar.az-a verilən məlumata görə, Bakıda və Abşeron yarımadasında havanın dəyişkən buludlu olacağı, əsasən yağmursuz keçəcəyi gözlənilir. Şimal küləyi gündüz cənub-şərq küləyi ilə əvəz olunacaq.
Havanın temperaturu Abşeron yarımadasında gecə 15-18, gündüz 23-28, Bakıda gecə 16-18, gündüz 26-28 dərəcə isti təşkil edəcək.
Atmosfer təzyiqi 765 mm civə sütunundan 760 mm civə sütununa enəcək, nisbi rütubət gecə 70-80, gündüz 50-55 faiz olacaq.
Azərbaycanın rayonlarında havanın əsasən yağmursuz keçəcəyi, lakin gecə və axşam bəzi dağlıq və dağətəyi rayonlarda qısamüddətli yağış yağacağı gözlənilir. Ayrı-ayrı yerlərdə dolu düşəcəyi ehtimalı var. Səhər saatlarında duman olacaq. Şərq küləyi əsəcək.
Havanın temperaturu gecə 12-17, gündüz 27-32, dağlarda gecə 5-10, gündüz 17-22 dərəcə isti təşkil edəcək.
Tibbi-meteoroloji proqnoza gəlincə, mayın 22-də Abşeron yarımadasında komfort temperatur şəraiti və zəif küləklərin üstünlüyü meteohəssas insanlar üçün əsasən əlverişlidir.
Xarici liderlər ABŞ-da keçiriləcək seçkilərdə Co Baydenin qələbə qazanmasını istəyirlər.
Axar.az xəbər verir ki, bu sözləri ABŞ Prezidenti Donald Tramp deyib.
“Baydenin seçilməsi xarici ölkələrin daha çox xoşuna gələcək. Bayden ABŞ prezidenti olsa, digər ölkələr bundan xeyir götürə bilər. Onun dövründə Çin ABŞ-ı talan edə bilər”, - Tramp bildirib.
İran Xarici İşlər naziri Məhəmməd Cavad Zərifin ABŞ Prezidenti Donald Trampa “Makedoniyalı İsgəndər, Çingiz xan və digərləri İranı məhv edə bilməyib, Tramp da bunu bacarmayacaq” deməsi tarixi hadisələri yenidən gündəmə gətirib. Zərifin bütün dövrlərin ən qüdrətli hökmdarı Çingiz xan haqqında dediyi bu söz tarixə yenidən işıq tutmağa zəmin yaradıb.
Kult.az xatırladır ki, bəşər tarixinin ən böyük ikinci imperiyası olan Monqol dövlətinin tərkibinə indi İran adlanan tarixi Azərbaycan torpaqları da daxil idi.
Məhz Çingiz xanın hakimiyyəti illərində indi İran adlanan ərazidə türk dövləti Xarəzmşahlar İmperiyası mövcud idi. Həmin dönəm Çini özünə tabe edən Çingiz xan yeni əraziləri işğal etməyə hazırlaşırdı. Bundan qorxuya düşən Xarəzmşahlar Çingiz xanla dostluq əlaqələri qurmağa çalışdılar və buna nail oldular. Lakin 1218-ci ildə 450 nəfərlik monqol ticarət karvanı o dövrün ən bahalı mallarını islam ölkələrinə aparmaq üçün yola düşərkən Otrar şəhərində hücuma məruz qaldı. Şəhər valisi Qayır xan tacirlərin hamısını öldürtdü. Çingiz xan Xarəzmlərə elçi göndərərək, Otrar valisi Qayır xanın təslim edilməsini istədi. Lakin elçilər də qətlə yetirildi. Tarixə “Otrar fəlakəti” kim düşən bu olay monqolların islam ölkələrinə hücumlarının başlamasına səbəb oldu.
Bu olaydan hiddətlənən Çingiz xan 1220-ci ildə Xarəzmşahlara qarşı dağıdıcı bir yürüş başlatdı. Önünə çıxan hərbi birlikləri bir-bir məhv edən monqol ordusu Otrarı, Səmərqəndi, Buxaranı qısa müddətdə tutdu və minlərlə Xarəzm döyüşçüsünü qılıncdan keçirdi.
1220-ci ilin avqustunda Rey və Tehranı, sentyabrda Həmədanı, oktyabrda Ərdəbili, Zəncanı, Sərabı ələ keçirərək alt-üst etdi.
Burda önəmli bir nüansa diqqət çəkmək lazımdır. Monqol ordusu İranın hazırkı paytaxtı Tehranı çox qısa bir müddətdə işğal etsə də, Azərbaycan türklərinin şəhəri Təbrizdə ciddi müqavimətlə üzləşdi. Həmin vaxt Təbriz Azərbaycan Eldənizlər dövlətinin paytaxtı idi. Şəhərin möhkəm qala divarlarını və güclü döyüşçülərlə müdafiə olunduğunu görən monqol ordusu geri çəkildi. Müxtəlif vaxtlarda bir neçə dəfə şəhəri işğal etməyə gələn monqollar ciddi müqavimətlə üzləşdi və yalnız xərac alaraq geri qayıtdı.
Lakin növbəti illərdə nəinki indiki İranı, hətta Güney və Quzey Azərbaycan torpaqlarını da işğal etdilər və şimala doğru hərəkət edərək, özlərindən 3 dəfə çox olan rus qoşunlarını ağır məğlubiyyətə uğratdılar.
Monqolların indiki İran ərazisinə ən amansız hücumu 1221-ci ildə həyata keçirilib. Həmin ildə monqol ordusunun Nişapurda 1,7 milyon insanı qətlə yetirdiyi bildirilir. Məlumata görə, bu hücum zamanı Nişapurdakı heyvanlar da daxil olmaqla, bütün canlılar öldürülüb, şəhərdə daş-daş üstündə qalmayıb.
Ən önəmli məqam da budur ki, Çingiz xan İran da daxil olmaqla, Qərbə doğru yürüşlərin bir çoxunda şəxsən iştirak etməyib. Çünki bu döyüşləri onun ordusunun ön dəstələri (Kəşfiyyat qrupu) aparıb. Yəni İranı ilk dəfə darmadağın edən (bir daha xatırladaq ki, həmin vaxt İranda türk dövlətləri hakim idi) Çingiz xan ordusunun ön dəstələri idi, böyük ordu isə Batu xanla gələcəkdi.
Bu baxımdan Çingiz xanı dünyada yalnız Makedoniyalı İsgəndərlə müqayisə etmək olar. O İsgəndər ki, cəmi 47 minlik heyətlə İranın “sələf” adlandırdığı Əhəməni dövlətinin 200 minlik ordusunu darmadağın etmiş və bu dövləti süquta uğratmışdı.
Dünən aldığım xəbər məni dəhşətə saldı.
Axar.az xəbər verir ki, bunu Türkiyədə yaşayan azərbaycanlı milyarder, “Palmali” Şirkətlər Qrupunun prezidenti Mübariz Mənsimov jurnalist, bloger Fuad Abbasovun Rusiyada həbs edilməsi ilə bağlı İnstaqram səhifəsində yazıb. O, hər zaman Fuad Abbasovu dəstəklədiyini bildirib:
“Rusiyada fəaliyyət göstərən və fikrimcə, Azərbaycanı orada layiqincə təmsil edən jurnalist Fuad Abbasov Rusiya polisi tərəfindən vəhşicəsinə döyülərək həbs edilib. Bu günlərdə Azərbaycana ekstradisiya olunacaq. Bu nə biabırçılıqdır?! Bu jurnalist hansı cinayəti törədib ki, bu formada həbs olunub? Adam öldürüb? Narkotik qaçaqmalçılığı ilə məşğul olub, yoxsa terrorçudur? Nə edib axı? Biz necə insanıq ki, öz vətəndaşımıza sahib çıxmırıq?! Bu adam orada gördüyüm mərd və dürüst jurnalistlərdən biridir ki, Azərbaycan naminə kəsərli qələmi, qətiyyətli mövqeyi ilə təkbaşına savaşırdı. Bizim Rusiyadakı iş adamlarımıza nə olub? Haradadırlar? Kordular, yerin dibinə giriblər? Niyə belə oğullara sahib çıxmırlar? Diaspor deyirlər, hanı o diaspor? Niyə Azerbaycan dövləti hələ də bu hadisəyə münasibətini bildirməyib?”
M.Mənsimov qeyd edib ki, millətimizi, xalqımızı müdafiə etmək onun hər bir zərrəsini, o cümlədən Fuad kimi cəsur insanları müdafiə etməkdir:
“Rusiyadakı hər bir azərbaycanlı həm malı, həm də ən əsası, canı ilə Fuad Abbasovu müdafiə etməli idi. Söz tapa bilmirəm. Bu necə bir həbsdir? Kim bunu sifariş verib? Burada bir azərbaycanlının əli olsa, heç təəccüblənmərəm. Boş-boş qurumlar yaradırlar. Bunlar heç kəsə lazım deyil və heç kəsə qulluq etmir. Ayıb olsun bizə! Heç bir erməni dünyanın heç bir ölkəsindən bu formada qovula, deportasiya oluna bilməzdi. Niyə susuruq, niyə susursunuz?
Mən buradan açıq şəkildə bəyan edirəm ki, Fuad Türkiyədə mənim kimi bir qardaşı olduğunu unutmasın!”
Bu gün və sabah Bakının Suraxanı rayonunun bir hissəsinə içməli suyun verilməsində məhdudiyyətlər olacaq.
Azərsu ASC-dən Axar.az-a verilən məlumata görə, magistral su kəmərlərində aparılan yenidənqurma işləri ilə əlaqədar mayın 21-22-də Suraxanı, Hövsan, Əmircan və Qaraçuxur qəsəbələrinə su fasilələrlə veriləcək.
Qurum yaranacaq narahatlıqla əlaqədar abunəçilərdən üzr istəyib.
Son dövrlər bəzi siyasi şərhçilərimiz açıqlamalarında Qarabağdakı separatçı rejimlə Ermənistan münasibətlərindən bəhs edərkən, “Xankəndi-İrəvan” ifadəsini səsləndirirlər. Bəzi ziyalılarımızın fikrincə isə bu yanaşma doğru deyil. Onlar hesab edir ki, Xankəndinin tanınmış bir rejimin, respublikanın paytaxtı kimi ayrıca işlədilməsi düzgün deyil.
Axar.az məsələ ilə bağlı ziyalı və politoloqların mövqeyini öyrənib.
Qarabağ Azadlıq Təşkilatının sədri Akif Nağı düşünür ki, separatçı rejimdən danışarkən “Xankəndi” sözündən istifadə qəbuledilməzdir:
“Qondarma qurumla bağlı “Xankəndi” sözünü deyiriksə, biz bu rejimi sözdə tanımış oluruq. Ona görə də separatçı rejimdən danışanda belə işlətdiyimiz ifadələrə diqqət yetirməliyik. Hesab edirəm ki, “Qondarma Dağlıq Qarabağ Respublikası” əvəzinə kiçik hərflərlə “dqr” yazıla bilər. Azərbaycan Ordusunun zabiti Ramin Səfərov əsgərlikə olanda macar bir müəllifin kitabını tərcümə etmişdi. Həmin kitabda qeyd olunnurdu ki, komanda üzvləri bir-birlərini təhqir etmək istəyəndə adlarını balaca hərflərlə yazırdılar. Hesab edirəm ki, bu da bir mövqedir, münasibətdir. Yəni vətəndaş münasibətini göstərmək üçün kiçik hərflə də yazıla bilər”.
Politoloq Elxan Şahinoğlu isə bildirib ki, Stepanakert yox, Xankəndi deyildiyinə görə, bu, o qədər də böyük problem deyil:
“Məsələnin bir hüquqi tərəfi var, bir də real tərəfi. Hüquqi baxımdan əlbəttə ki, biz separatçıları tanımırıq. Amma reallıq bundan ibarətdir ki, torpaqlarımız işğal altındadır və işğala həmin rejim nəzarət edir. Bunu görməzlikdən gələ bilmərik. “Xankəndi” demək bizim həmin rejimi tandığımız anlamına gəlmir. Məsələn, mən “Xankəndi” yazıram, onların dediyi kimi “Stepanakert” adlandırmıram. Xankəndi o deməkdir ki, orada bir separatçı rejim var, topraqlarımızı işğal altında saxlayır”.
Arzu Nağıyev də Xankəndinin separatçı rejimin mərkəzi kimi ayrıca təqdim edilməsinə qarşı olduğunu söyləyib:
“Birmənalı şəkildə Dağlıq Qarabağ Azərbaycanın tərkib hissəsi olduğuna görə separatçı rejimdən bəhs edərkən heç vaxt “Xankəndi” sözündən istifadə etmirəm. Çünki mən Qarabağa tək bir anlayış kimi baxıram”.
Dövlət Gömrük Komitəsi balansında olan istifadəsiz qalmış 48 ədəd avtomobilin satılması üçün hərraca təqdim edib.
Axar.az xəbər verir ki, Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsi bu məqsədlə 18 iyun tarixində hərrac təşkil edib.
Komitə hərraca müxtəlif markalı avtomobillər təqdim edib. Onlar arasında 1990-cı illərə aid avtomobillərlə yanaşı, 2004-cü il istehsalı olan maşınlar da var.
Hərraca “Nissan Maksima”, “Nissan Sanni”, “Mitsubişi L-200”, “Daevoo Leqanza”, “Daevoo Neksia”, “Hunday Aksent”, “Hunday Elantra”, “Hunday Sanata”, “Hunday Xoros”, “Ford Fokus”, VAZ-21214, UAZ-3153, “Tofaş Kartal SLX”, “Şevralet” və “Şevralet Niva 2123L” markalı avtmobillər təqdim edilib.
Avtomobillər arasında ən yüksək qiymətə təqdim edilən avtomobil 2004-cü ilin “Nissan Maksima”sıdı ki, müəyyən edilən ilkin start qiyməti 6000 manatdan başlayır.
Təəssüf ki, Azərbaycanda becərilən meyvə və tərəvəzlərin analoqları xaricdən gətirilir.
Bu sözləri Axar.az-a açıqlamasında tibb eksperti, professor Adil Qeybulla bəzi mövsüm meyvələrindən zəhərlənmə halları barədə danışarkən deyib. O, meyvələri alarkən ölçüsünə və dadına nəzarət etməyin vacibliyini bildirib:
“Hazırda bazarda satılan meyvələrin əksəriyyəti xaricdə müxtəlif istixanalarda yetişdirilir. Bu meyvələrin yetişdirilməsi, eləcə də uzun müddət xarab olmaması üçün müxtəlif gübrə və dərmanlardan istifadə olunur. Təbii ki, bu da son nəticədə insanların zəhərlənməsi ilə nəticələnir.
Allergiyası, həssaslığı, immuniteti zəif olan insanların, hamilə qadınların, uşaqların bu cür meyvələri qəbul etməsi məqsədəuyğun deyil. Genetik modifikasiya edilmiş, dərmanla yetişdirilmiş meyvələr bir çox halda həssas insanların bədənində səpgilərin yaranmasına, üzün şişməsinə səbəb olur.
Sovet dövründə bazardakı çiyələklərin ölçüləri çox kiçik olurdu. Hazırda satışda olan çiyələklər ondan, az qala, 10 dəfə böyükdür. Belə meyvələr istixana şəraitində yetişdirilir və insan orqanizmi üçün faydalı deyil.
Əhliyə yerli məhsullardan istifadə etməyi məsləhət görürəm. Təəssüf ki, ölkəmizə öz standart ölçüsündən xeyli böyük meyvə və tərəvəzlər xaricdən gətirilir və çox vaxt dadsız olur. Bu sadaladıqlarım meyvə və tərəvəzlərin keyfiyyət parametrlərinin aşağı olmasından xəbər verir”.
Ekspertin sözlərinə görə, ölkədə yetişən meyvə-tərəvəzlərin xaricdən alınması ərzaq təhlükəsizliyi konsepsiyasına ziddir:
“Ümumiyyətlə, Azərbaycana vaxtından əvvəl süni şəraitdə yetişdirilmiş, gübrəli, genetik modifikasiya olunmuş ərzaq və qida məhsullarının, meyvə-tərəvəzlərin gətirilməsini məqsədəuyğun hesab etmirəm. Ərzaq məhsullarının ölkəyə idxalı o halda məqsədəuyğun hesab edilir ki, həmin ərzaq məhsullarının ölkədə istehsalı mümkünsüzdür. Yəni həmin meyvə burada yetişmir və ya bölgə üçün ənənəvi deyil.
Tərəvəzlərə gəldikdə isə onu deyə bilərəm ki, bu qidaların çoxu yerli məhsullardır. Buna görə də tərəvəzlərlə bağlı elə də çox problem olmur”.
A.Qeybulla yay aylarında bəzi ət və ət məhsullarının qəbulunun da insan səhhəti üçün riskli olduğunu söyləyib:
“Meyvələr kimi balıq məhsullarının, eləcə də hinduşka ətinin mövsümü var. Adətən, fevralın sonu, martın əvvəllərindən başlayaraq hinduşka ətindən istifadə olunmur. Balıq və hinduşka ətini ancaq soyuq aylarda qəbul etmək olar. Tarix boyu formalaşan qida mədəniyyəti, adət-ənənələrimiz var. Bunlara riayət etsək, heç bir problem yaranmaz”.