 |
|
İngiltərəli mütəxəssislər koronavirusa qarşı immuntetin daimi olmadığını, xəstələrin hər an yenidən koronavirusa yoluxacaqlarını açıqlayıblar.
İngiltərədə aparılan araşdırmada məlum olub ki, koronavirus xəstələri immuntetlərini itirərək, qripdə olduğu kimi gələn il yenidən yoluxa bilərlər. Londonun ‘’Guys and St Thomas’’ xəstəxanasında aparılan araşdırmada 90-dan artıq tibb işçisi və xəstələrin immuntet sistemi araşdırılıb. Virusa qarşı savaşan antikorlar virus yoluxduğu anda yüksələrək, 3 həftədən sonra sürətlə aşağı düşüb. Qan testlərinin nəticəsinə görə virusa yoluxanların 60 faizi güclü immuntet sayəsində sağalıblar. Ancaq üç ay sonra sadəcə 17 faiz insan virusa qarşı immunitetini qoruyub saxlaya bilib. Mütəxəssislərin fikrincə immunteti qorumağın ən yaxşı yolu virusa qarşı peyvəndin vurulmasıdır.
Fransa və Portuqaliyadan olan elm adamları ortaq araşdırma aparıblar.
Araşdırma zamanı müəyyən edilib ki, fermentləşdirilmiş (duzlu və ya turşu) tərəvəzlərin vaxtaşırı istifadəsi immunitet sistemini gücləndirir və koronavirusdan ölüm riskini 35% azaldır.
Mütəxəssislər fərziyyə irəli sürərək bildiriblər ki, antioksidantla zəngin qidalar COVID-19-un şiddətinə əhəmiyyətli təsir göstərir. Həmçinin bağırsaqda faydalı bakteriya populyasiyasının artmasına öz töhfəsini verir. Fermentləşdirilmiş məhsullar bu xüsusiyyətlərdən hər ikisinə malikdir. Bu məhsullar arasında ən çox sevilən pomidor və kələm turşusu da var.
Komanda fərziyyənin doğruluğunu yoxlamaq üçün Avropa Qida Təhlükəsizliyi Təşkilatının (EFSA) qida istehlakı məlumat bazasını təhlil edib. Avropa Birliyində hansı ölkələrin ən çox duzlu, turşu tərəvəz, süd və qatıq yediyini izləyib. Bu məhsulların istehlak nisbətlərinin COVID-19-dan ölüm nisbəti ilə necə əlaqəli olduğunu təhlil edib.
Tədqiqatçılar araşdırılan bütün məhsullardan yalnız duzlu və turşu tərəvəzlərin ölkədəki ölüm sayına əhəmiyyətli təsir göstərdiyini bildiriblər. Onların bölgədə tez-tez istifadəsi ölüm hallarını orta hesabla 35% azaldıb. (publika.az)
İmmun sistemi həm elə güclü, həm də elə hissiyyatlı, zərif sistemdir ki, o insanın emosiya, həyat tərzi, yeməyi, gəzməyi, yuxusu, əhvalından belə asılıdır. İmmun sistemi əsasən vəzilər idarə edir.
Deyilənə görə, onun mərkəzi timus vəzidir.
İndi bütün həkimlər koronavirusla mübarizədə insanın immun sistemin gücünün vacib olduğunu bildirir. Kim güclüdürsə, o qalibdir.
Bəs 4 aydır karantin şəraitində yaşayan, bir çoxlarının işsiz qaldığı, hər gün koronavirusa yoluxma sayı və ağırlaşmaları barədə informasiya ilə gözünü açıb, bu xəbərlərin təşvişi ilə yuxuya gedən, daha doğrusu yuxusu ərşə çəkilən, aylardır gəzinti, xoş məclis görməyən, deyib gülməyən, gəzməyən, ürəyi açılmayan insanın immun sistemi çalışarmı?
Xüsusən yay aylarında immunitetin möhkəmləndiyi ərəfədir. Yazdan çıxmış bədən bu aylarda su, günəş, dəniz, qum, istirahət, bol meyvə-tərəvəzlə özünə gəlir. Və bu 3 ayda onsuz da zəif insanları. uşaqları daha da məhrum edib payıza zəifləmiş çıxarıb virusa yem etmək hansı tibbi qanuna sığır?
Medicina.az olaraq bildirək ki, pandemiya bitərsə, bitəndən sonra növbəti 2 il ərzində dünya, həmçinin Azərbaycan əhalisi arasında psixoz, nevroz, infarkt kimi xəstəliklərin sayı artacaq, intiharlar çoxalacaq, 3 il sonra isə pandemiya yaşamış insanlar arasında şəkər və onkoloji xəstəliklər 3-4 dəfə artacaq.
Xüsusilə gənc insanlarda diabetin kökü məhz bu ərəfədə qoyuldu. Bu günündən və gələcəyindən narahatlıq və nagümanlıq, qorxu, həyəcan insanın bütün qan damar sistemini sıradan çıxarır, mədəaltı vəzin işini pozur, qanda daim stress hormonları normadan artıq olur, immun sistem sönür.
Araşdırmalara görə cəmi 2 həftəlik stress və qorxu insanın immunitetini 3 aylıq söndürür. Bu zaman insanı nəinki virus, hətta digər müxtəlif bakteriya, göbələk xəstəlikləri də tutur.
Orqanizmdə gizli və yatmış vəziyyətdə olan şiş hüceyrələri oyanır, onlara hücum edən qan hüceyrələri isə zəiflədiyindən vaxtında bunu aşkarlaya bilmir. Beləliklə, hər bir insanın zəif orqanı hansıdırsa, o hissədə şiş hüceyrələri aktivləşə bilər. Təbii ki, bir şişin yaranması üçün bir neçə il lazımdır.
Bu da təxminən 3 il ərzində baş verir.
Ona görə də düşünürük ki, bu aylarda insanların immunitetini qaldırmaq və nizamlamaq üçün tədbirlər görülməlidir. Bu isə psixoloji dəstək və insanları rahatladacaq tədbirlərdir. Hər bir insan stress səviyyəsini azaltmalı və özü də bu vəziyyətlə barışıb, sonrakı illəri düşünərək maksimum yaxşı düşünməli, yaxşı danışmalı və qorxunu minimuma endirməlidir.
Elə indidən nevroloq, psixiatr və psixoloq yardımlarından istifadə edərək yoxlanın və əsəbləri sakitləşdirəcək terapiyaya başlayın.
Eləcə də imkan tapan kimi təbiətə çıxın, yaşıllıqlarda çox olun, dəniz sahilinə gedin, idman edin, komediyalara baxın, gələcək üçün uğurlu planlar qurun, neqativi minimuma endirin. Telefon, internet və televiziyadan uzaqlaşın.
Su və tənəffüs prosedurları edin. Hava, günəş, torpaq enerjisi alın.
Nə edirsiz, necə edirsiz edin, gecə yatın. Gündə 8-9 saat yuxu almalısız. Yalnız yuxu sizin beyninizi neqativdən təmizləyəcək, killer hüceyrələr leykositlər bərpa olacaq. Yalnız yaxşı yuxu sizi pandemiyadan qoruya bilər. /medicina.az
.jpg)
“Anti-armenia Team” haker qrupu Ermənistan ordusunun 33651 saylı hərbi hissəsinin silah-sursat siyahısını dərc edib.
Kiber qrupu siyahını sosial şəbəkələrdə paylaşıb.
Hakerlərin bu siyahını necə əldə etdiyi açıqlanmayıb. //haqqin.az
Ümumdünya Meteoroloji Təşkilatın (ÜMT) mütəxəssisləri tərəfindən aparılmış tədqiqat onu göstərir ki, dünya Paris iqlim sazişinin məqsədlərini yerinə yetirə bilməyəcək səviyyəyə çatıb.
"Technote"a istinadən xəbər verir ki, mütəxəssislərin fikirlərinə əsasən, yaxın 5 il ərzində qlobal temperaturun 1.5 dərəcə yüksələcəyi ehtimalı getdikcə artır.
ÜMT mütəxəssislərinin hesablamalarına görə, planetin illik ortalama temperaturu 2020-ci ildən 2024-cü ilə kimi minimum 1 dərəcə artacaq. Bundan əlavə olaraq 20%-lik ehtimal ilə hansısa ildə temperatur 1.5 dərəcə artacaq. Bu cür nəticələr 10 ölkədən olan meteoroloji stansiyaların proqnozları əsasında əldə olunub. Tədqiqatda iqlim dəyişikliyi, insan təsiri, yağışlar və küləklər kimi faktorlar nəzərə alınıb.
“Koronavirus xəstəliyinin sonsuzluğa səbəb ola biləcəyinə dair etibarlı məlumatlar hələ mövcud deyil”.
Bu sözləri Rusiyanın səhiyyə naziri Mixail Muraşko “Rossiya 24” telekanalında Nailə Əsgərzadə ilə müsahibəsində deyib.
Nazirin sözlərinə görə, həmin mövzuda bir neçə məqalə var. Lakin bunlar yalnız ilk elmi tədqiqatlarıdır.
M.Muraşko əlavə edib ki, koronavirusla sonsuzluq arasında əlaqəni iddia edən bəzi elm adamları artıq materiallarını yenidən nəzərdən keçirmək üçün geri götürüblər.
Nazir reproduktoloq, mama-ginekoloq və androloqların bu problemi diqqətlə öyrəndiklərini vurğulayıb.
Xatırladaq ki, bundan əvvəl RF Səhiyyə Nazirliyinin Uşaq və gənc yaşlar üzrə baş mütəxəssis ginekoloqu Yelena Uvarova bildirmişdi ki, son zamanlar COVID-19-la əlaqəli, xüsusilə də kişilərdə sonsuzluq problemləri daha çox ortaya çıxır.
“COVİD-19-dan sağalan kişilərin spermasının keyfiyyəti 38 faiz azalır. Bizdə isə sözügedən məsələdə keyfiyyət məsələsi onsuz da problemli idi”, - deyə ekspert vurğulayıb.(oxu.az)
İndoneziyada son 3 həftə ərzində 7 382 nəfərdə denge qızdırması aşkar edilib.
Xarici KİV xəbər verir ki, ölkənin Səhiyyə Nazirliyindən verilən məlumata görə, yanvar ayında bəri qeydə alınan denge xəstəliyinin sayının ölkə daxilində 71 633-ə yüksəldiyini açıqlayıb.
Həmçinin də, nazir Vektorun açıqlamasına görə, ölkədə ən çox hadisənin müvafiq olaraq Qərbi Java, Bali, Şərqi Java, Şərqi Nusa Tenqqara və Lampunq bölgələrində görüldüyünü bildirib.
Denge səbəbiylə ölənlərin sayının 459 olduğunu ifadə edən nazir, ən çox itkinin Qərbi Java bölgəsində meydana gəldiyini qeyd edib. /Unikal.org/
Qəribə vəziyyətdir. Maarifləndirmə, məlumatlandırma məqsədilə mediada və sosial şəbəkələrdə yazdıqlarımızdan arzulanan reaksiyanı ala bilmirik. Bəzilərinin təbirincə, biz – bir neçə media qurumu və media mənsubu – xalqı “danlayırıq”…
Və bunu yalnız “peşəsi” iqtidarı “danlamaq”, qaralamaq olan radikal müxaliflərin sosial şəbəkədəki ştatlı işçiləri etmir. Guya hakimiyyətin siyasətini müdafiə və təqdir edən bəzi media qurumlarının rəhbərləri də bu cür mövqe sərgiləyir.
İronik vəziyyətdir. Dövlətdən maliyyə dəstəyi alan bəzi media patronları peşəkarlardan ibarət dövlət qurumunun siyasəti əleyhinə getməklə “müstəqillik” nümayiş etdirməyə çalışırlar.
Əcəb işdir, savaş qalıb bir tərəfdə, bu savaşda bəziləri bazarlıqlar yapıb, özlərinə imic formalaşdırmaq eşqinə düşüblər.
Bizim yanlış olaraq “xalqı danlamaq” kimi yozulan fəaliyyətimiz nədən ibarətdir? Yazırıq ki, maska taxın, sosial məsafəni gözləyin, gigiyenik qaydalara əməl edin, özünüzü təcrid edin, lazım olmadıqca evdən çıxmayın…
Deməməliyik?
Hər gün bütün dünya ölkələrində koronavirus pandemiyasına qarşı aparılan mübarizə formaları, dövlət rəsmilərinin, ziyalıların, həkimlərin, ÜST-ün çağırışları ilə bağlı yüzlərlə xəbər izləyirik. Bu sahənin mütəxəssislərindən tutmuş dövlət rəsmilərinə qədər, hamı insanların özlərini və ətrafdakıları qorumasına çağırış etmirmi? Bütün dünyada, ən inkişaf etmiş ölkələrdə, Qərbdə, Avropada əhalinin sağlamlığı naminə xəbərdarlıqlar, məlumatlandırmalar bu cür deyilmi?..
Təbii, əhalimiz başqa ölkələrdə olduğu kimi karantin rejiminə ciddi əməl etsəydi, hələ də sosial şəbəkələrdə “inanıram-inanmıram” dartışması davam etməsəydi, medianın bu səviyyədə maarifləndirmə missiyasına da gərək qalmayacaqdı…
Amma çox təəssüf ki, reallıq başqadır…
Təəssüf ki, hələ də bu mövzuya təkrar-təkrar qayıtmağa məcburuq. Məqsədimiz nə ola bilər? Biz də hamı kimi əziyyət çəkirik. Hamı kimi gərginik, yorğunuq, təcrid üsulları bezdirici, hətta dözülməzdir. 35-40 dərəcə istidə evdə oturmaq kimə asan gələ bilər ki?! Amma başqa yol yoxdur. Çox təəssüf ki, yoxdur. Bu müharibədir. Müharibədə komfort, qayğısızlıq, bolluq olmur.
Ya evdə oturmalı, karantin rejiminə ciddi əməl etməli, məcburən küçəyə çıxanda, işə gedəndə, ictimai nəqliyyatdan istifadə edəndə, qapalı məkanlara, marketə-aptekə girməli olanda maska taxmalı, insanlarla sosial məsafə saxlamalısan, ya da yoluxma və sonunun nə ilə bitəcəyi bilinməyən ağır müalicə prosesi…
Bu, xalqı danlamaq, ağıl vermək, insanları anlamamaq, əhalinin problemlərinə biganə qalmaq deyil.
Xalq – mücərrəd anlayışdır, kosmosdan gələnlərdir? Xalq elə biz özümüz deyilik? Ətrafımız, doğmalarımız, dostlarımız…
Koronavirus testi pozitiv çıxdığı halda maskasız küçəyə çıxan, marketə gedən, insanlarla arasında məsafə gözləməyən o iri gövdəli, boylu-buxunlu cavan da; gizlicə kafe, restoran işlədən iş adamları, oğluna-qızına nişan, ad günü, xınayaxdı, sünnət mərasimi düzənləyən valideynlər də; yas mərasimi keçirənlər də xalqın nümayəndələridir.
Və onların düşünmədən, nəticələrini hesablamadan, fəqrinə varmadan atdığı addımlar, etdiyi hərəkətlər sayəsində yoluxanların sayı artır. Artıq elə bir adam yoxdur ki, yaxını, qohum-əqrəbası, ən azı tanıdığı adam xəstələnməsin. Biz nə qədər tanınmış simanın – həkimin, hakimin, jurnalistin, alimin… – yoluxduğunu görürük. Hər gün yoluxanlar arasında onlarla tanınan sima olur.
Bütün bunlar niyə baş verir? Bir çox hallarda o inamsızların, məlumatsızların laqeydliyindən. Onların heç biri bilərəkdən, qəsdən yaymır koronavirusu, heç biri istəməz ki, kimsə ölsün, kimsə xəstələnsin, nəfəs aparatına qoşulsun. Amma eyni məsuliyyətsizliklə ad günü də keçirirlər, elçiliyə də gedirlər, nişan xonçaları da aparırlar, yas mərasimləri düzənləyib ehsan da verirlər…
Aylar öncə İtaliyada da heç kəs inanmırdı koronavirusun mövcudluğuna. Karantin rejimi elan ediləndə bunu göydəndüşmə fürsət, məzuniyyət kimi dəyərləndirib ailəlikcə restoranlara, kütləvi istirahət yerlərinə axışır, hətta koronavirusun ilk yayıldığı ölkə kimi qeydə alınan Çin vətəndaşları ilə həmrəylik nümayiş etdirmək üçün aksiyalar keçirir, çinlilərlə qucaqlaşıb-öpüşürdülər. Sonrası necə oldu? Xəstəxanalar koronaviruslu xəstələrlə dolub daşdı, palatalar, çarpayılar, nəfəs aparatları çatışmadı; xəstələr xəstəxana koridorlarında, hətta küçədəki skamyalarda gözlərini bu dünyaya əbədi yummalı oldular…
Koronavirus Avropada yeni yayılmağa başlayanda “mən öz səhiyyəmin gücünə arxayınam” bəyanatını verən ən nəhəng ölkələrin rəhbərləri tezliklə pandemik virus qarşısında gücsüz və məğlub olduqlarını etiraf etdilər.
Kütləvi yoluxmaları heç bir ölkənin səhiyyəsi qaldıra, daşıya bilmədi. Mümkün də deyildi. Hər gün ədədi silsilə ilə artan xəstələri xəstəxanaya yerləşdirmək və müalicəsini təmin etmək imkan xaricindədir.
Bütün dünyada virusla mübarizə edə-edə müalicə üsulları, dərmanlar sınaqdan keçirilir, peyvənd axtarışı gedir. Hələlik son olaraq gəlinən nəticə budur ki, bu yoluxmanı səhiyyənin gücü çatdığı həddə saxlamaq, artımına imkan verməmək lazımdır.
Hansı ölkədə koronavirusla bağlı vəziyyət yaxşıdırsa, bu, sırf sərt karantin qaydaları, əhalinin bu qaydalara ciddi əməl etməsinin nəticəsidir. Başqa cür mümkün deyil.
Baxın, son vaxtlar Gürcüstanın adı nümunə olaraq sosial şəbəkələrdə tez-tez çəkilir. Bəli, artıq Gürcüstanda vəziyyət qənaətbəxşdir. 3,7 milyon əhalisi olan Gürcüstanda virusa yoluxma sayı min nəfərə, ölənlərin sayı 20 nəfərə çatmadı. Hətta Gürcüstan Avropa Birliyinə daxil olmayan, lakin AB-nin təhükəsiz hesab etdiyi üçün sərhədlərini açmaq qərarına gəldiyi yeganə Cənubi Qafqaz ölkəsidir.
Sizcə, niyə? Nəyin sayəsində?
Gürcüstan hökuməti buna necə nail oldu?
Gürcüstanda ilk COVİD-19 xəstəsi bu ilin fevral ayının sonunda qeydə alınıb. Hökumətin reaksiyası operativ oldu. Gürcüstan Operativ Qərargahının rəhbərliyi və nümayəndələri yüksək ixtisaslı mütəxəssislər, elm adamları arasından seçildi. Xəstəliklərin idarə edilməsi ilə bağlı Milli Mərkəzin bu işdə rolu böyük oldu. Mütəxəssislər ölkədə hələ ilk yoluxma faktı qeydə alınmadan öncə virus haqda məlumatlar toplamağa, hökumətin əlindəki resurslarla pandemiyaya qarşı hansı formada mübarizə aparılacağı taktikasını müəyyənləşdirməyə başlamışdılar.
Martın ortasında məktəblər, təhsil ocaqları bağlandı, vacib olmayan biznes müəssisələri, iş yerləri qapadıldı. Martın 21-də fövqəladə vəziyyət elan olundu. Gecələr komendant saatları tətbiq olundu. Həmçinin, ölkə ərazisində ictimai tədbirlərin keçirilməsi qadağan olundu, ictimai nəqliyyatın fəaliyyəti tam məhdudlaşdırıldı. Hətta şəxsi avtomobillərdən istifadə də yasaqlandı.
Hökumət ilk gündən başqa ölkələrin praktikasından istifadə etməyəcəyini, ölkə və əhali balansını nəzərə alaraq özünəməxsus spesifik mübarizə üsulları hazırlayacağını elan etdi. Gürcüstanın ən böyük dini bayramı olan pravoslav bayramı zamanı vətəndaşların məzarlıqları ziyarət etməsi qəti qadağan edildi. Karantin qaydalarına riayət etməyən fiziki şəxslər üçün 1000 dollar, hüquqi şəxslər üçünsə 3 min dollar həcmində cərimə müəyyən edildi.
Amma bütün bu tədbirlərə, dövlət səviyyəsində görülən işlərə rəğmən, Gürcüstan hökuməti koronavirus üzərindəki qələbəni vətəndaşların intizamına borclu olduqlarını deyir. Təkrar edirəm: vətəndaşların intizamına!
Bizdə nə baş verir?
Azərbaycan bütün qabaqlayıcı tədbirləri həyata keçirdi, bütün imkanlarını, resurslarını səfərbər etdi – Gürcüstanın etdiklərindən qat-qat artıq…
Azərbaycan hakimiyyəti Prezident İlham Əliyevin birbaşa rəhbərliyi və göstərişi ilə infeksiyanın yayılmasının təhlükəliliyi elan edilən ilk andan prosesi nəzarətə götürdü. Baş nazirin rəhbərliyi ilə Operativ Qərargah yaradıldı, TƏBİB infeksiyaya yoluxmuş insanların müalicəsini üzərinə götürdü, ölkədə karantin rejimi elan olundu, dövlət qulluqçuları maaşları saxlanılmaqla məzuniyyətə göndərildi, əhalinin aztəminatlı təbəqəsinə və biznes sektoruna maliyyə yardımı edildi. Eyni zamanda, az müddət ərzində modul tipli xəstəxanalar yaradıldı və s. Yəni dövlət öz üzərinə düşəni artıqlaması ilə həyata keçirdi. Bütün yükü, iqtisadi çətinlikləri, riskləri öz üzərinə çəkdi ki, insanlar xəstələnməsin.
Proses eyni fədakarlıqla davam edir. Amma vəziyyət yaxşılaşmaq əvəzinə çətinləşir. Yoluxmalar arzulanan həddə düşmür.
Çünki… Çünki biz hər şeyi dövlətdən gözləyir, hökumətdən tələb edirik. Bəs özümüzün etməli olduqlarımız? Yoluxmamaq, ətrafımızı yoluxdurmamaq üçün gigiyenik, qoruyucu qaydalara əməl etmək birbaşa bizim məsuliyyətimizdir.
Operativ Qərargahın fəaliyyətinə dodaq büzürük, TƏBİB-in işini bəyənmirik, başqa ölkələrlə paralel tətbiq edilmiş izolyasiya tədbirlərinə, onlarla müqayisə edilməyəcək qədər az cərimə məbləğlərinə, hüquq-mühafizə orqanlarının karantin rejimi ilə bağlı tələblərinə etiraz edirik. Bütün qabaqlayıcı tədbirləri süngü ilə qarşılayırıq. Sosial şəbəkələrdəki aqressiya, neqativ toplumun hansı ovqatda, əhval-ruhiyyədə olduğunu göstərir. Amma bu çıxış yoludurmu? Çənəmizə bağladığımız maska ilə kimi aldadırıq? Marketdə sosial məsafə gözləməyəndə pisliyi kimə edirik? Təmtəraqlı yas mərasimləri keçirməklə kimə nəyi sübut etmək istəyirik? Ölümüzə ehsan vermək üçün mütləq çadır qurub bozbaş qaynatmaq fərzdirmi? Ehsan üçün nəzərdə tutulan pulu ehtiyacı olanlara yardım etmək olmazmı?..
Xəstəxanalarımız dolur, artıq həkimlər də yoluxur. Bu templə bir azdan müalicə edən həkim də qalmayacaq. Belə davam edərsə, payız, qış aylarında vəziyyət daha da ağırlaşa bilər…
Bütün bunlar olmasın, doğmalarımız, ətrafımız yoluxmasın deyə, daha çox bu barədə danışmağa, yazmağa, insanlarımızı məlumatlandırmağa çalışırıq. Yoxsa hansı “danlama”dan, “aşağılama”dan, hansı aqressiyadan söhbət gedə bilər? Hansı siyasi təşkilatı, hansı düşərgəni təmsil etməyimizdən asılı olmayaraq, eyni havanı udan, eyni Vətəni paylaşan insanlarıq, soydaşlarıq.
Biz bir dəfə savaşda nümunə göstərdik: cəmi 4 il əvvəl – Aprel savaşında düşmən mediasını izləyənlər bilir ki, yalnız Lələtəpəni almağımız deyildi böyük qələbə; Bu savaşda birliyimiz, həmrəyliyimiz, bütün sosial şəbəkədə yumruq kimi birləşməyimiz, əsgərlərimiz üçün gecə-gündüz aşıb-daşan dualarımızla ermənilərə ən ağır zərbəni endirdik. Düşmən təkcə cəbhədə məğlub olmadı o günlərdə, həm də bizim bir-birimizə olan sevgimizin qarşısında məhv oldu.
İndi də savaşdır, müharibədir. Bəs, niyə bir-birimizə qənim kəsilək, bir-birimizi niyə acılayaq, niyə sosial şəbəkədə aqressiya yaymaqla, nifrət aşılamaqla, hər təşəbbüsə qarşı çıxmaqla məşğul olaq?
Bizim bir-birimizdən başqa kimimiz var?!
Bu ağır, bu çətin günlərdə pozitivə, xoş əhval-ruhiyyəyə o qədər ehtiyacımız var ki!
Gəlin, ittiham etmək yerinə, söymək, aşağılamaq, təhqir etmək əvəzinə bir-birimizə dəstək olaq!
Bizə bizdən başqa heç kəs kömək etməyəcək!
Əhvalımız POZİTİV olsun, testimiz yox! /axar.az/
Elektron siqaretin buxarını hətta bir dəfə udmaq ürək-damar sisteminə mənfi təsir edir.
Publika.az xəbər verir ki, bu xəbərdarlıqla ABŞ-ın Pensilvaniya Universitetinin Perelman Tibb Məktəbinin alimləri çıxış ediblər.
Tədqiqatçılar üzərində təcrübə aparılan insanlarda elektron siqaret mayesinin inqalyasiyasından sonra bud arteriyasında qan dövranının müvəqqəti dəyişdiyini müşahidə ediblər.
MRT müayinəsi qan dövranının hətta nikotinsiz mayedən istifadə vaxtı da dəyişdiyini göstərib. Alimlər hansı mayenin nəticələrə təsir etdiyini müəyyən edə bilməyib.
Tədqiqat müəllifi U.Verli Feliksi qeyd edir ki, bir neçə dəqiqə sonra hər şey normaya düşür, lakin zamanla bu siqaretlərin istifadəsi qarşısıalınmaz nəticələrə gətirib çıxara və ateroskleroz daxil olmaqla, ürək-damar xəstəliklərinin inkişafına səbəb ola bilər.
.jpg)
Koronavirusla bağlı ikiqat analiz bu xəstəlikdən ölüm faizini azaldacaq.
"Report istinadən xəbər verir ki, belə bir nəticə Çinin Hubey vilayətinin Elm və Sənət Universitetinin alimlərinin tədqiqatında açıqlanıb.
Qeyd edilir ki, pasiyentdə koronavirus infeksiyasının ağır keçməsi mümkünlüyünü PSR (xəstəliyin yaranması geninin mövcudluğunu göstərən polimeraz zəncir reaksiyası) və xəstəliyin başlanğıcında İFA (immunoferment analiz) testlərinin birgə istifadəsinin köməyi ilə proqnozlaşdırmaq olar.
Alimlər ağır xəstəliyi olan pasiyentlərdə orqanizmə koronavirusla mübarizə aparmağa imkan verən “IgM” kimi anticisimlərin (orqanizmə yad zülallar, bakteriyalar - red.) yaranmasını müəyyənləşdiriblər.
Tədqiqatın nəticəsində əldə edilmiş məlumatlara əsasən, bu tip anticisimlər koronavirus üçün spesifikdir, amma yalnız COVID-19 pasiyentlərinin 82,2%-də mövcuddur. Bu, daha əvvəl PSR standart testi ilə təsdiq edilib. Bu halda digər 17,8% pasiyentin yarısında xəstəliyin ağır keçməsi müşahidə olunub. Onlar intensiv terapiya bölməsinə daxil olublar və orada üç gündən çox qalıblar.
Beləliklə, koronavirusla bağlı müsbət PSR analizindən sonra anticisimlərin yoxlanılması xəstəliyin mümkün ağırlaşmasını proqnozlaşdırmağa və xəstələri xilas etmək üçün əvvəlcədən tədbirlər görməyə imkan verəcək.
Qeyd edək ki, yeni araşdırmanın nəticələri artıq Rusiya alimləri tərəfindən də qiymətləndirilib.
"Təklif edilmiş metodika böyük maraq doğurur, ancaq o, pasiyentlərin kiçik hissəsində aparılıb, mənim fikrimcə, buna görə də infeksiyanın diaqnostikası vaxtı İFA (immunoferment analiz) imkanlarının daha genişmiqyaslı tədqiqatını aparmaq lazımdır", - deyə Rusiyanın Tümen Dövlət Universitetinin “X-Bio” İnstitutunun böyük elmi işçisi Mariya Orlova bildirib.
Ekspertin sözlərinə görə, ikiqat yoxlamanın tətbiqi risk qrupuna daxil olan yaşlı pasiyentlər üçün xüsusilə aktual olacaq.