 |
|
Bu gün Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonunda faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz istismarına qarşı Xankəndi-Laçın yolunda keçirilən etiraz aksiyası 135 gündür davam edir.
“Report”un hazırda ərazidə olan əməkdaşı xəbər verir ki, aksiya iştirakçıları ötən gecə boyu da yüksək fəallıq nümayiş etdiriblər.
Toplanış yerində gecə boyu da təhlükəsizlik qaydalarına yüksək səviyyədə əməl olunub və heç bir insident qeydə alınmayıb.
Həmişə olduğu kimi, etirazçılar bu səhəri də Azərbaycan Dövlət Himninin səsləndirilməsi ilə açıblar.
Onlar etirazlarını yüksək əhvali-ruhiyyə ilə davam etdirirlər.
Eyni zamanda ekofəallar yolun hər iki tərəfində, hərəkətə maneə törətmədən üzərində Azərbaycan, rus və ingilis dillərində yazılmış plakatlar qaldırıb, şüarlar səsləndirirlər.
Aksiya iştirakçılarının tələbləri ilk gündən olduğu kimi, dəyişməz olaraq qalır.
Etirazçılar aksiyanın keçirildiyi ilk gündən etibarən dünya ictimaiyyətini ekologiyanı qorumağa çağırırlar.
Belə ki, ekofəallar və gənc könüllülər “Azərbaycan oyaqdır, sərvətinə dayaqdır!”, “Azərbaycan vahiddir, sərvətinə sahibdir!”, “Ekoloji cinayətə son!”, “Stop ekoterror!”, “Берегите природу!”, "Экоциду нет! Мониторингу да!" şüarlarını səsləndirirlər. Qeyd edək ki, Şuşa ərazisində Rusiya sülhməramlılarının nəzarətində olan yolun bir hissəsində etiraz aksiyası azərbaycanlı fəallar və ekologiya üzrə qeyri-hökumət təşkilatlarının (QHT) üzvləri tərəfindən Qarabağ iqtisadi rayonunda ekoloji terrora son qoyulması tələbi ilə keçirilir.
2022-ci il dekabrın 3-də və 7-də Rusiya sülhməramlı kontingentinin komandanlığı ilə aparılmış müzakirələrin nəticəsi olaraq İqtisadiyyat Nazirliyi, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi, İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Əmlak Məsələləri Dövlət Xidməti və “AzerGold” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin mütəxəssislərindən ibarət heyət Rusiya sülhməramlı kontingentinin müvəqqəti yerləşdiyi Azərbaycan ərazilərində faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz istismarı, bundan irəli gələn ekoloji və digər fəsadlarla bağlı ilkin monitorinq aparmalı idi. Lakin sülhməramlıların hərəkətsizliyi ucbatından monitorinq baş tutmayıb.
2022-ci il dekabrın 12-dən etibarən isə etiraz aksiyası başlayıb.
Azərbaycanın Laçın yolunda sərhəd-keçid məntəqəsi quraşdırması qərarı məcburi xarakter daşıyır. Səbəb odur ki, Laçın dəhlizi Ermənistan ərazisindən Qarabağa müxtəlif növ silah-sursat və minaların daşınması üçün istifadə olunurdu.
Axar.az xəbər verir ki, bu sözləri rusiyalı ekspert, “Milli müdafiə” jurnalının baş redaktoru İqor Korotçenko 23 apreldə Azərbaycan Dövlət Sərhəd Xidmətinin Laçın yolunun girişində, Ermənistanla sərhəddə, Həkəri çayı üzərində sərhəd-keçid məntəqəsi qurması haqda qeyd edib.
O bildirib ki, səbir kasasını dolduran son damla Azərbaycan postlarına təchizat aparan hərbi maşının və bir əsgərin erməni minalarına düşməsi və 3 hərbçinin yaralanması oldu:
“Müəyyən edildi ki, Azərbaycan hərbi maşınının və əsgərin düşdüyü tank və piyada əleyhinə minalar 2021-ci ildə Ermənistanda istehsal olunub və Azərbaycan ərazisinə gətirilib.
Ermənistanın reaksiyasına gəlincə, bu, son dərəcə isterikdir və təbii ki, Azərbaycan tərəfindən nəzarət-buraxılış məntəqəsinin quraşdırılmasına İrəvandan heç bir razılıq yoxdur. Əksinə, hansısa “yeni erməni soyqırımı”, hazırlanmaqda olan “etnik təmizləmə” və s. təbliğat xarakterli bəyanatlar səsləndirilir. Təbii ki, bunların hamısı təbliğatdır. Reallıq odur ki, nəzarət proseduru təmin ediləcək”.
Ekspertin sözlərinə görə, Qarabağda məskunlaşan xoşniyyəti ermənilər problem olmadan Ermənistana gedə və gələ biləcəklər.
Azərbaycanın Laçın yolunu tam nəzarətə götürməsi Cənubi Qafqazda yeni situasiya yaratdı, regionda "erməni layihəsi"nin icra müddəti uğursuzluqla sona çatmaq üzrədir... Rəsmi Bakının qarşısında indi "erməni terrorizmi ilə çirkləndirilmiş" regionu zərərli tör-töküntülərdən tamamilə təmizləyib, sülh və sabitlik dövrünü başlatmaq hədəfi dayanır...
Azərbaycan Xankəndi əməliyyatının həlledici mərhələsinə start verib. Rəsmi Bakı Azərbaycan ərazisində onilliklərdən bəri reallaşdırılmasına cəhd göstərilən "erməni layihəsi"ni birdəfəlik ləğv etmək niyyətində qətiyyətli davranır. Və Cənubi Qafqazda uzunmüddətli sülh dövrünün başlandılması üçün yeganə doğru variant elə budur.
Təbii ki, rəsmi Bakı atılacaq strateji addımlarda maksimum səviyyədə səbrli davranır. Qəbul edilən qərarlarda ardıcıllıq ciddi şəkildə qorunur. Ancaq Azərbaycan dövləti səbrli davrandığı kimi, həm də gecikmir. Hər bir strateji addımı məhz onun üçün münbit şərait yaratdıqdan dərhal sonra, vaxt itirmədən atır. Və nəticədə həm Ermənistan, həm də onun beynəlxalq himayədarları çaşqın vəziyyətə düşürlər, müqavimət göstərə bilmirlər.
Bütün bunları nəzərə aldıqda, rəsmi Bakının Laçın yolunun məhz Ermənistanla sərhəd hissəsində nəzarət-buraxılış məntəqəsi quraşdırması Ermənistan və onun himayədarında şok effekti yaradıb. Azərbaycan dövləti belə bir qətiyyətli addımı əvvəl-axır atacağını əslində, heç vaxt gizlətmirdi. Prezident İlham Əliyev hələ bundan xeyli əvvəl "Zəngəzur dəhlizi olmayacaqsa, Laçın dəhlizi də olmayacaq" mesajı ilə indi baş verənlərin rəsmi anonsunu elan etmişdi.
Ancaq həmişə olduğu kimi, beynəlxalq himayədarlarına güvənən Ermənistan rəsmi Bakının belə prinsipial davrana biləcəyinə inanmamışdı. Halbuki, rəsmi Bakı Cənubi Qafqazda şəriksiz geopolitik iradə sahibi olduğunu, regionda maraqları olan xarici güclərin mövqeyinə əhəmiyyət belə, vermədiyini dəfələrlə sübut etmişdi. Və bu baxımdan, rəsmi İrəvanın yanlış geopolitik hesablamaların girovuna çevrildiyi qətiyyən şübhə doğurmur.
İndi Ermənistan rəsmi Bakının Laçın yolunda nəzarət-buraxılış məntəqəsi quraşdırmasına görə Azərbaycanı beynəlxalq məhkəməyə vermək niyyətinə düşüb. Halbuki, rəsmi Bakı beynəlxalq hüquq normalarına uyğun olmayan heç bir addım atmayıb. Azərbaycan beynəlxalq hüquq normaları ilə tanınmış dövlət sərhədində nəzarət-buraxılış məntəqəsi quraşdırıb. Xankəndi və ətraf bölgə də, Laçın yolu da Azərbaycanın suveren ərazisidir. Və rəsmi Bakı Azərbaycan ərazisində Ermənistanın müxtəlif məkrli planlar reallaşdırmasına imkan vermək məcburiyyətində deyil.
Yəni, rəsmi İrəvanın "beynəlxalq məhkəmə ideyası" məntiqsiz və mənasız cəhddir. Bundan Azərbaycanın əleyhinə heç bir nəticə çıxmaz. Rəsmi Bakı BMT Nizamnaməsinə və beynəlxalq hüquq normalarına əsaslananaq, haqlı olduğunu sübut etməkdə elə bir ciddi çətinlik çəkməz. Və bu, Ermənistanın növbəti siyasi-hüquqi məğlubiyyəti ilə nəticələnəcək.
Maraqlıdır ki, rəsmi Bakının prinsipial qərarına verilən beynəlxalq reaksiyalar da Ermənistan üçün məyusedici məzmun daşıyır. Belə ki, Ermənistanın beynəlxalq himayədarları belə, Laçın yolunda nəzarət-buraxılış məntəqəsinin yaradılmasına münasibətdə sadəcə, narahat olduqlarını vurğulayıblar. Yəni, Ermənistanın gözləntilərinin əksinə, yenə də "növbətiçi bəyanatlar"la kifayətlənmək məcburiyyətində qalıblar. Çünki Azərbaycan haqlıdır və Laçın yolunda nəzarət-buraxılış məntəqəsinin ləğv edilməsinin istənməsi üçün heç bir hüquqi əsas yoxdur.
ABŞ-ın İrəvandakı səfiri Kristina Kuinn Ağ Evin Azərbaycana qarşı sanksiyalar tətbiq etmək niyyətinin olmadığını gizlətməyib. O, ABŞ-ın tərəflər arasında sülh prosesini dəstəkləməyə hazır olduğunu vurğulamaqla, kifayətlənib. Əslində, bu, o qədər də təəccüblü deyil. Çünki Azərbaycanın bütün normal dövlətlər kimi, öz ərazisinə nəzarət etmək qərarına sanksiyalar tətbiqinin vacibliyini yalnız absurd erməni məntiqi mümkün hesab edə bilər.
Təbii ki, Ermənistanın "pozğun bacısı" Fransa da "növbətçi bəyanat"ını rəsmi İrəvandan əsirgəməyib. Rəsmi Paris də "narahatlıq hüququ"ndan faydalanıb. Ancaq Fransa da Azərbaycana qarşı sərt ittihamlar irəli sürməkdən bu dəfə mümkün qədər yayınmağa çalışıb. Yəni, nisbətən yumşaq şəkildə etiraz etməklə, "erməni bacıları"na ürək-dirək verməyə çalışıb. Və elə bununla da dərhal rəsmi Bakının hədəfinə çevrilib.
Məsələ ondadır ki, rəsmi Bakı Ermənistanın "narahat" olan digər himayədarlarına ümumi cavab versə də, Fransaya birmənalı şəkildə sərt reaksiya göstərib. Rəsmi Bakı Fransanı Azərbaycanın Ermənistanla münasibətləri normallaşdırmaq cəhdləri qarşılığında, birtərəfli mövqe tutmaqla, sülh prosesinə əngəl törətməkdə suçlayıb. Yəni, rəsmi Bakı əslində, Fransaya dolayısı ilə "sən qətiyyən qarışma, sənin mövqeyin ümumiyyətlə, əhəmiyyət daşımır" mesajı verib.
Rusiyanın son baş verənlərə münasibəti isə Ermənistanın siyasi dairələrində böyük çaşqınlıq yaradıb. Çünki rəsmi Bakı nəzarət-buraxılış məntəqəsi quraşdırarkən, bundan Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin məlumatlı olduğunu bəyan etməyi unutmayıb. Kreml isə demək olar ki, heç bir reaksiya verməyərək, susqun qalıb, yəni, passiv şəkildə baş verənlərə qarşı çıxmadığını sezdirib.
Ona görə də, Ermənistanın siyasi dairələri ilk növbədə Rusiyanı hədəfə alıblar. Ermənistan parlamentinin spikeri Alen Simonyan Rusiyanı üçtərəfli anlaşmalara riayət etməyə çağırıb. Azərbaycanın Xankəndi və ətraf bölgədə olan erməni separatçı-terrorçuların rəhbəri Araik Arutyunyan isə Rusiyadan Laçın yolunda nəzarət-buraxılış məntəqəsinin yaradılmasının qarşısının alınmasını xahiş edib. Halbuki, artıq yaradılmış nəzarət-buraxılış məntəqəsinin qarşısının alınmasını xahiş etməyin özü də başqa bir erməni təlxəkliyidir.
Erməni spikerin Kremlə yönəlik ittiham məzmunlu çağırışları hər halda, Rusiya XİN tərəfindən cavabsız buraxılmayıb. Rusiya da "narahatlıq" ifadə etməklə yanaşı, nə qədər çətin olsa, üçtərəfli anlaşmaların icrası ilə bağlı prosesi davamlı olacağını vəd edib. Kreml Rusiyanın Azərbaycan-Ermənistan sülh danışıqlarına yardımı göstərməyə hazır olduğunu, ABŞ və Qərbin isə bu prosesə əngəl törətdiyini vurğulayıb. Və bu, o deməkdir ki, Kreml əslində, dolayısı ilə Ermənistanı ABŞ və Qərbin dəstəyinə ümid bəsləyərək, üçtərəfli anlaşmaları icra etməməkdə suçlayır.
Digər tərəfdən, Rusiya siyasi dairələri Azərbaycanın Laçın yolunda nəzarət-buraxılış məntəqəsi quraşdırmasını Cənubi Qafqazda situasiyanın köklü şəkildə dəyişməsi kimi dəyərləndirirlər. Kremlə yaxın rus politoloq Sergey Markov hesab edir ki, rəsmi Bakının belə bir addım atması üçün kifayət qədər ciddi səbəblər mövcuddur. Onun fikrincə, ermənilərin Azərbaycan ərazilərinə minalar daşımasının, Xankəndi və ətraf bölgədə olan Ermənistan ordusunun qalıqlarının rotasiyasının əngəllənməsi, Qarabağın təbii sərvətlərinin talan edilib, aparılmaması üçün belə bir nəzarət mexanizmi olduqca vacibdir.
Rus politoloq hesab edir ki, Cənubi Qafqazda situasiya indi daha da aydınlaşıb. Ermənistan Rusiyaya xəyanət edərək, ABŞ və Fransaya üz tutub. Rusiya isə hazırda Azərbaycanı Ermənistandan daha çox öz müttəfiqi hesab etməyə başlayıb: "Bu, Cənubi Qafqazda yeni reallıqdır. Rusiya Ermənistana bu barədə çoxdan xəbərdarlıq etmişdi".
Təbii ki, rus politoloqun Rusiyanın Azərbaycanı özünə daha çox müttəfiq hesab etməsi ətrafında mübahisə etmək mümkündür. Ancaq onun Cənubi Qafqazda yeni situasiyanın yaranması barədə fikirləri həqiqətə uyğundur. Cənubi Qafqazda "erməni layihəsi"nin icra müddəti uğursuzluqla sona çatmaq üzrədir. Rəsmi Bakı Laçın yolunu nəzarətə götürməklə, "erməni layihəsi"nin nəfəsliyini tamamilə, həm də həmişəlik bağladı. Və bundan sonra yalnız bölgənin "erməni layihəsi" ucbatından çirkləndirmiş terrorçu tör-töküntülərdən tamamilə təmizlənməsi qalıb. Və yəqin ki, bu önəmli proses də ən yaxın vaxtlarda uğurla reallaşdırılıb, sona çatdırılacaq.(musavat.com)
Ötən gün Azərbaycan Dövlət Sərhəd Xidmətinin bölmələri tərəfindən ölkəmizin suveren ərazilərində, Ermənistan ilə sərhəddə, Laçın-Xankəndi yolunun başlanğıcında qurulan sərhəd-buraxılış məntəqəsində bayrağımız ucaldırlıb.
Artıq sözügedən ərazidə Azərbaycan bayrağı dalğalanır.
Qeyd edək ki, bunu əks etdirən fotolar sosial şəbəkədə yayılıb.
Abşeron Rayon Polis İdarəsinin Qobu Polis Bölməsinin rəisi Samir Qayıbov və müavini Ramil Rüstəmov vəzifələrindən azad olunublar.
Bakupost.az-ın məlumatına görə, bununla bağlı daxili işlər naziri, general-polkovnik Vilayət Eyvazov əmr imzalayıb.
Əmrlə Samir Qayıbovun vəzifəsi Abşeron Polis Bölməsinin baş əməliyyat müvəkkili Rasim Salahova həvalə edilib.
Hazırda bölmədə yoxlamalar davam etdirilir.
Qeyd edək ki, Samir Qayıbov 2021-ci ilin sentyabrında Qobu Polis Bölməsinin rəisi təyin olunmuşdu.
Laçın yolunun Azərbaycanın tam nəzarətinə keçməsindən sonra daha heç nə əvvəlki kimi olmayacaq, rəsmi Bakı bu addımı atıbsa, deməli, Qarabağ bölgəsində erməni separatizmi və terrorizmi ilə bağlı problemi birdəfəlik həll etmək qərarı verib... Üstəlik, rəsmi Bakını bu qərarından heç bir qüvvə, o cümlədən, Ermənistanın beynəlxalq himayədarları belə, döndərə bilməz, yaxın vaxtlarda tərksilah prosesi başlayacaq, ardınca rus sülhməramlılar da bölgədən çıxarılacaq...
Cənubi Qafqazda erməni separatizmi və terrorizminin sonu çatdı. Son 30 ildə ermənilər açıq və sərbəst terrorçuluq fəaliyyətinə vərdişli olsalar da, bu, əbədi davam edə bilməzdi. Hər bir cinayətə görə cavab veriləcək zaman əvvəl-axır nə vaxtsa, mütləq gəlir. Və erməni terrorçular da hazırda həmin zamanla birbaşa qarşı-qarşıya qalıblar
Rəsmi Bakı 44 günlük savaşdan sonra erməni separatçı-terrorçulara qarşı maksimum səviyyədə səbrli davrandı. Ancaq növbəti dəfə təsdiqləndi ki, erməni terrorçular xoşluqla tərksilah olmaq niyyətindən çox-çox uzaqdırlar. Deməli, daha konkret və prinsipial addımların atılması qaçılmaz xarakter daşıyırdı.
Azərbaycan Sərhəd Xidməti Laçın yolunun başlanğıcında nəzarət-buraxılış məntəqəsi quraşdırıb. Yəni, bundan sonra Ermənistanın və Azərbaycanın Xankəndi və ətraf bölgəsində olan erməni separatçı-terrorçuların Laçın yolundan necə istifadə edəcəyi rəsmi Bakının tam nəzarəti altında olacaq. Və belə bir qətiyyətli addımların atılması Azərbaycan dövlətinin suveren hüququdur.
Məsələ ondadır ki, 44 günlük savaşdan sonra rəsmi Bakı dəfələrlə sərt şəkildə xəbərdarlıq etsə də, Ermənistan və erməni separatçı-terrorçular Laçın yolundan hərbi məqsədlərlə istifadədən imtina etməmişdilər. Bu yolla Azərbaycanın Qarabağ bölgəsinə Ermənistandan silah-sursat, canlı qüvvə daşınırdı. Erməni separatçı-terrorçular Ermənistandan gətirilmiş minaları Azərbaycan ərazilərinə yerləşdirməklə, diversiya-terror fəaliyyəti göstərirdilər. Nəticədə Ermənistan ordusunun darmadağın edildiyi 44 günlük savaşdan sonra yüzlərlə Azərbaycan vətəndaşı erməni terrorçuların quraşdırdığı minaların hədəfinə çevrilmişdi. Son olaraq, erməni terroru ucbatından bir neçə Azərbaycan əsgəri xəsarət almışdı.
Təbii ki, rəsmi Bakının davamlı xəbərdarlıqlarına baxmayaraq, Ermənistanın hərbi məqsədlərlə istifadə etdiyi Laçın yolunun nəzarətə alınması tamamilə doğru addımdır. Rəsmi Bakı bu addımı atarkən, Rusiya sülhməramlı qüvvələrini də xəbərdar edib. Və Rusiya sülhməramlı qüvvələri bundan narazı olsalar da, etiraz etmək üçün hüquqi arqumentləri mövcud deyil.
Məsələ ondadır ki, rus sülhməramlılar Laçın yolunda hərəkətin şəffaflığını təmin edə bilmirdilər. Üstəlik, rus sülhməramlıların komandanı, general Volkovun şəxsi maraqları üçtərəfli anlaşmaların kobud şəkildə pozulmasına yol açırdı. Yəni, rus sülhməramlılar Laçın yolundan hərbi məqsədlərlə istifadənin qarşısını almaq əvəzinə, erməni separatçı-terrorçuların silah-sursatla təchizatına dəstək verirdi.
Ancaq bundan sonra rus sülhməramlılar bunu edə bilməyəcəklər. Çünki Laçın yolunda daha Azərbaycan ordusu şəffaflığı təmin edəcək. Rus sülhməramlılar isə elə indidən Azərbaycan ərazisini tərk etmək üçün hazırlıqlara başlasalar, yaxşı olar. Çünki rus sülhməramlılar onsuz da üçtərəfli anlaşmalarla yerinə yetirməli olduqları öhdəlikləri icra etmirdilər. Əksinə, həmin sənədləri qüvvədən sala biləcək davranışlarla diqqəti çəkirdilər.
Son məlumatlara görə, Ermənistanın siyasi dairələri və erməni separatçı-terrorçular çaşqın vəziyyətə düşüblər. Böyük ehtimalla rəsmi Bakının belə prinsipial davrana biləcəyini gözləmirdilər. Yəqin ki, dəfələrlə kobud şəkildə pozduqları üçtərəfli anlaşmalara ümid bəsləyirdilər. Halbuki, unudurdular ki, üçtərəfli anlaşmalar yalnız Azərbaycanın icra etməsi üçün imzalanmayıb. Və Ermənistan da həmin sənədlərdə Laçın yolundan hərbi məqsədlərlə istifadə olunmanın qadağan edildiyini anlamalıydı.
Təbii ki, rəsmi İrəvan indi üçtərəfli anlaşmaların Ermənistana da aid olduğunu daha yaxşı anlamağa başlayacaq. Ancaq gecdir, bu sənəd artıq böyük ölçüdə öz hüquqi qüvvəsini itirib. Bunun siyasi məsuliyyəti isə üçtərəfli anlaşmaları kobud şəkildə pozan Ermənistan və Rusiyanın üzərinə düşür. Və ona görə də, boşuna şikayətlənib, hay-küy salmağın heç bir mənası yoxdur.
Azərbaycan dövləti öz suveren ərazilərində heç kimin məkrli oyunlar oynamasına imkan vermək niyyətində deyil. Prezident İlham Əliyev "Mən nəyi, nə vaxt və necə etməyi yaxşı bilirəm" deməklə, məkrli planların ssenari müəlliflərinə birmənalı xəbərdarlıq etmişdi. İndi baş verənlər Azərbaycan liderinin həmişə olduğu kimi, yenə də öz sözünü tutduğunu növbəti dəfə təsdiqlədi. Və bu, o deməkdir ki, Azərbaycan ərazilərində erməni təlxəklərin "terror sirki" uzun müddət fəaliyyət göstərə bilməz.
Tezliklə bu "terror sirki"nin cinayətkar təmsilçiləri ya könüllü şəkildə Ermənistana üz tutmalı olacaqlar, ya da Azərbaycan ordusu onları tərksilah edib, "dəmir barmaqlıqlar" arxasına yerləşdirəcək. Buna əmin olmaq üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin "onlar ya Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul etməlidirlər, ya özlərinə yaşamaq üçün başqa yer tapmalıdırlar" xəbərdarlıq mesajını ciddi təhlil etməlidirlər. Çünki məntiqli təhlil erməni separatçılara üçüncü yolun ən yaxşı halda, Azərbaycan həbsxanaları olacağını anlamaq imkanı verə bilər.
Artıq elə indidən hər kəsə aydındır ki, Laçın yolunun Azərbaycanın tam nəzarətinə keçməsindən sonra heç nə əvvəlki kimi olmayacaq. Rəsmi Bakı bu addımı atıbsa, deməli, Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində erməni separatizmi və terrorizmi ilə bağlı problemi birdəfəlik həll etmək qərarı artıq verilib. Üstəlik, rəsmi Bakını bu qərarından heç bir qüvvə, o cümlədən, Ermənistanın beynəlxalq himayədarları belə, döndərə bilməz.
Bütün bunlar onu göstərir ki, Qarabağ bölgəsində erməni separatizmi və terrorizminin sonu nəhayət, çatdı. Rəsmi Bakı son addımı ilə Xankəndi əməliyyatının növbəti, həlledici mərhələsinə start verdi. Bu mərhələ Azərbaycanın Xankəndi və ətraf bölgəsinin erməni separatçı-terrorçulardan tamamilə təmizlənməsi ilə nəticələnəcək. Ermənistan ordusunun tör-töküntüləri Azərbaycan ərazisindən çıxarılacaq. Erməni terrorçular tərksilah ediləcək. Vətəndaşlığı qəbul edən dinc erməni sakinlərin hüquq və təhlükəsizliyi isə birmənalı şəkildə Azərbaycan Konstitusiyası çərçivəsində təmin olunacaq. Buna qarşı çıxanlar isə Azərbaycan ərazilərini dərhal tərk etməli olacaqlar.
Laçın yolunun Azərbaycanın tam nəzarətinə keçməsindən sonra daha heç nə əvvəlki kimi olmayacaq, rəsmi Bakı bu addımı atıbsa, deməli, Qarabağ bölgəsində erməni separatizmi və terrorizmi ilə bağlı problemi birdəfəlik həll etmək qərarı verib... Üstəlik, rəsmi Bakını bu qərarından heç bir qüvvə, o cümlədən, Ermənistanın beynəlxalq himayədarları belə, döndərə bilməz, yaxın vaxtlarda tərksilah prosesi başlayacaq, ardınca rus sülhməramlılar da bölgədən çıxarılacaq...
Cənubi Qafqazda erməni separatizmi və terrorizminin sonu çatdı. Son 30 ildə ermənilər açıq və sərbəst terrorçuluq fəaliyyətinə vərdişli olsalar da, bu, əbədi davam edə bilməzdi. Hər bir cinayətə görə cavab veriləcək zaman əvvəl-axır nə vaxtsa, mütləq gəlir. Və erməni terrorçular da hazırda həmin zamanla birbaşa qarşı-qarşıya qalıblar.
Rəsmi Bakı 44 günlük savaşdan sonra erməni separatçı-terrorçulara qarşı maksimum səviyyədə səbrli davrandı. Ancaq növbəti dəfə təsdiqləndi ki, erməni terrorçular xoşluqla tərksilah olmaq niyyətindən çox-çox uzaqdırlar. Deməli, daha konkret və prinsipial addımların atılması qaçılmaz xarakter daşıyırdı.
Azərbaycan Sərhəd Xidməti Laçın yolunun başlanğıcında nəzarət-buraxılış məntəqəsi quraşdırıb. Yəni, bundan sonra Ermənistanın və Azərbaycanın Xankəndi və ətraf bölgəsində olan erməni separatçı-terrorçuların Laçın yolundan necə istifadə edəcəyi rəsmi Bakının tam nəzarəti altında olacaq. Və belə bir qətiyyətli addımların atılması Azərbaycan dövlətinin suveren hüququdur.
Məsələ ondadır ki, 44 günlük savaşdan sonra rəsmi Bakı dəfələrlə sərt şəkildə xəbərdarlıq etsə də, Ermənistan və erməni separatçı-terrorçular Laçın yolundan hərbi məqsədlərlə istifadədən imtina etməmişdilər. Bu yolla Azərbaycanın Qarabağ bölgəsinə Ermənistandan silah-sursat, canlı qüvvə daşınırdı. Erməni separatçı-terrorçular Ermənistandan gətirilmiş minaları Azərbaycan ərazilərinə yerləşdirməklə, diversiya-terror fəaliyyəti göstərirdilər. Nəticədə Ermənistan ordusunun darmadağın edildiyi 44 günlük savaşdan sonra yüzlərlə Azərbaycan vətəndaşı erməni terrorçuların quraşdırdığı minaların hədəfinə çevrilmişdi. Son olaraq, erməni terroru ucbatından bir neçə Azərbaycan əsgəri xəsarət almışdı.
Təbii ki, rəsmi Bakının davamlı xəbərdarlıqlarına baxmayaraq, Ermənistanın hərbi məqsədlərlə istifadə etdiyi Laçın yolunun nəzarətə alınması tamamilə doğru addımdır. Rəsmi Bakı bu addımı atarkən, Rusiya sülhməramlı qüvvələrini də xəbərdar edib. Və Rusiya sülhməramlı qüvvələri bundan narazı olsalar da, etiraz etmək üçün hüquqi arqumentləri mövcud deyil.
Məsələ ondadır ki, rus sülhməramlılar Laçın yolunda hərəkətin şəffaflığını təmin edə bilmirdilər. Üstəlik, rus sülhməramlıların komandanı, general Volkovun şəxsi maraqları üçtərəfli anlaşmaların kobud şəkildə pozulmasına yol açırdı. Yəni, rus sülhməramlılar Laçın yolundan hərbi məqsədlərlə istifadənin qarşısını almaq əvəzinə, erməni separatçı-terrorçuların silah-sursatla təchizatına dəstək verirdi.
Ancaq bundan sonra rus sülhməramlılar bunu edə bilməyəcəklər. Çünki Laçın yolunda daha Azərbaycan ordusu şəffaflığı təmin edəcək. Rus sülhməramlılar isə elə indidən Azərbaycan ərazisini tərk etmək üçün hazırlıqlara başlasalar, yaxşı olar. Çünki rus sülhməramlılar onsuz da üçtərəfli anlaşmalarla yerinə yetirməli olduqları öhdəlikləri icra etmirdilər. Əksinə, həmin sənədləri qüvvədən sala biləcək davranışlarla diqqəti çəkirdilər.
Son məlumatlara görə, Ermənistanın siyasi dairələri və erməni separatçı-terrorçular çaşqın vəziyyətə düşüblər. Böyük ehtimalla rəsmi Bakının belə prinsipial davrana biləcəyini gözləmirdilər. Yəqin ki, dəfələrlə kobud şəkildə pozduqları üçtərəfli anlaşmalara ümid bəsləyirdilər. Halbuki, unudurdular ki, üçtərəfli anlaşmalar yalnız Azərbaycanın icra etməsi üçün imzalanmayıb. Və Ermənistan da həmin sənədlərdə Laçın yolundan hərbi məqsədlərlə istifadə olunmanın qadağan edildiyini anlamalıydı.
Təbii ki, rəsmi İrəvan indi üçtərəfli anlaşmaların Ermənistana da aid olduğunu daha yaxşı anlamağa başlayacaq. Ancaq gecdir, bu sənəd artıq böyük ölçüdə öz hüquqi qüvvəsini itirib. Bunun siyasi məsuliyyəti isə üçtərəfli anlaşmaları kobud şəkildə pozan Ermənistan və Rusiyanın üzərinə düşür. Və ona görə də, boşuna şikayətlənib, hay-küy salmağın heç bir mənası yoxdur.
Azərbaycan dövləti öz suveren ərazilərində heç kimin məkrli oyunlar oynamasına imkan vermək niyyətində deyil. Prezident İlham Əliyev "Mən nəyi, nə vaxt və necə etməyi yaxşı bilirəm" deməklə, məkrli planların ssenari müəlliflərinə birmənalı xəbərdarlıq etmişdi. İndi baş verənlər Azərbaycan liderinin həmişə olduğu kimi, yenə də öz sözünü tutduğunu növbəti dəfə təsdiqlədi. Və bu, o deməkdir ki, Azərbaycan ərazilərində erməni təlxəklərin "terror sirki" uzun müddət fəaliyyət göstərə bilməz.
Tezliklə bu "terror sirki"nin cinayətkar təmsilçiləri ya könüllü şəkildə Ermənistana üz tutmalı olacaqlar, ya da Azərbaycan ordusu onları tərksilah edib, "dəmir barmaqlıqlar" arxasına yerləşdirəcək. Buna əmin olmaq üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin "onlar ya Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul etməlidirlər, ya özlərinə yaşamaq üçün başqa yer tapmalıdırlar" xəbərdarlıq mesajını ciddi təhlil etməlidirlər. Çünki məntiqli təhlil erməni separatçılara üçüncü yolun ən yaxşı halda, Azərbaycan həbsxanaları olacağını anlamaq imkanı verə bilər.
Artıq elə indidən hər kəsə aydındır ki, Laçın yolunun Azərbaycanın tam nəzarətinə keçməsindən sonra heç nə əvvəlki kimi olmayacaq. Rəsmi Bakı bu addımı atıbsa, deməli, Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində erməni separatizmi və terrorizmi ilə bağlı problemi birdəfəlik həll etmək qərarı artıq verilib. Üstəlik, rəsmi Bakını bu qərarından heç bir qüvvə, o cümlədən, Ermənistanın beynəlxalq himayədarları belə, döndərə bilməz.
Bütün bunlar onu göstərir ki, Qarabağ bölgəsində erməni separatizmi və terrorizminin sonu nəhayət, çatdı. Rəsmi Bakı son addımı ilə Xankəndi əməliyyatının növbəti, həlledici mərhələsinə start verdi. Bu mərhələ Azərbaycanın Xankəndi və ətraf bölgəsinin erməni separatçı-terrorçulardan tamamilə təmizlənməsi ilə nəticələnəcək. Ermənistan ordusunun tör-töküntüləri Azərbaycan ərazisindən çıxarılacaq. Erməni terrorçular tərksilah ediləcək. Vətəndaşlığı qəbul edən dinc erməni sakinlərin hüquq və təhlükəsizliyi isə birmənalı şəkildə Azərbaycan Konstitusiyası çərçivəsində təmin olunacaq. Buna qarşı çıxanlar isə Azərbaycan ərazilərini dərhal tərk etməli olacaqlar.
Musavat.com
Laçın-Xankəndi yolunda Dövlət Sərhəd Xidmətinin nəzarət-buraxılış məntəqəsinin qurulması Azərbaycanın qətiyyətli iradə ifadəsi ilə bərabər beynəlxalq və milli hüququn təntənəsi hesab olunmalıdır. İlk növbədə ona görə ki, qanunvericiliklə dövlət sərhədi Azərbaycan Respublikasının dövlət suverenliyinin ərazi hüdududur
Bunu APA-ya açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Bəhruz Məhərrəmov bildirib.
Deputat deyib ki, beynəlxalq hüququn ən azı üç prinsipinə əsasən hər bir dövlət digər dövlətin suverenliyinə, yəni digər dövlətlərin heç bir müdaxiləsi olmadan öz ərazilərində hakimiyyətini həyata keçirmək hüququna hörmətlə yanaşmaq məcburiyyətindədir: "Azərbaycan Respublikasının dövlət sərhədi haqqında" qanunun 12-ci maddəsinə əsasən şəxslər, nəqliyyat vasitələri, yüklər müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən Azərbaycan Respublikasının dövlət sərhədindən buraxılış məntəqələrindən buraxılırlar. Ermənistan və Azərbaycan arasında sərhədlərin delimitasiya və demarkasiyası aparılmasa, sərhədlər hələ ki, şərti xarakter daşısa da, 10 noyabr bəyanatına uyğun olaraq Laçın-Xankəndi yolu humanitar məqsədlərlə açıqdır. Lakin təəssüf ki, həmin yoldan Üçtərəfli bəyanatda müəyyən edilən məqsədlərdən kənar formada, Ermənistan və qanunsuz erməni hərbi birləşmələri tərəfindən hərbi məqsədlər üçün istifadə edilir, Qarabağa silah, mina və canlı qüvvə daşıyırdılar. Hansı dövlət özünün ərazisindən özünə qarşı istifadə edilməsinə razı olar? Hansı dövlət öz sərhədini keçən şəxslər, nəqliyyat vasitələri, yüklər və başqa əmlak üzərində sərhəd nəzarəti olmadan keçidə imkan verər? Bu mənada buraxılış məntəqəsi qurulması bütövlükdə təhlükəsizliyin, o cümlədən suverenliyin ilkin şərtlərindən birinin təmin edilməsidir”.
Bəhruz Məhərrəmov qeyd edib ki, artıq Ağalı və Talış kəndlərinə qayıdışın ilkin mərhələsi başa çatıb, tezliklə digər azad olunmuş ərazilərə də mülki insanlar köçürüləcək: “Laçın-Xankəndi yolu ilə qanunsuz hərbi daşımalar və davamlı olaraq müşahidə olunan təxribatlar fonunda həmin insanların təhlükəsizliyinə necə təminat vermək olar? Digər tərəfdən, Ermənistan özü birtərəfli qaydada Laçın-Xankəndi yolunun üzərində post qurub. Belə olan halda həmin yol üzərində Azərbaycan DSX-nin nəzarət-buraxılış məntəqəsinin qurulmasına qarşı hansı əks arqument irəli sürmək olar? Əgər kimsə Qarabağda yaşayan mülki ermənilərin taleyindən narahatlıq keçirirsə, bu, sadəcə riyakarlıq və saxtakarlıqdır. Faktiki olaraq 12 dekabr 2022-ci ildən etibarən eko-fəalların etiraz aksiyası şəraitində yola biz nəzarət edirik və bu müddət ərzində Qarabağın erməni əsilli sakinlərinin bu yolla hərəkəti heç bir formada məhdudlaşmayıb, bütün humanitar yüklər sərbəst şəkildə keçib. Bunu əlimizdəki videogörüntülər də, Qızıl Xaç Komitəsi də, Rusiya sülhməramlıları da təsdiq edir. Eyni zamanda müharibədən sonra rəsmi Bakı davamlı olaraq erməni əsilli sakinləri reinteqrasiya prosesinə təşviq edir, lakin qanunsuz kommunikasiya bağlantıları bu prosesə mane olub. Bu mənada sərhəd buraxılış məntəqəsinin qurulması erməni sakinləri, nəhayət ki, düşünməyə vadar edərək, reinteqrasiya prosesini sürətləndirəcək. Onlar nəhayət ki, qərara gələrək ya Azərbaycan Bayrağı altında yaşayacaqlar, ya da ki, çıxıb gedəcəklər. Prezident İlham Əliyevin aprelin 18-də müsahibəsində də ifadə etdiyi kimi, "hazırda Qarabağda yaşayan erməni əhalisinin əksəriyyəti Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul etməyə hazırdır. Sadəcə olaraq, bu zəlilər, bu yırtıcı heyvanlar, separatçılar qoymurlar". Heç şübhəsiz ki, müvafiq sərhəd buraxılış məntəqəsinin qurulması ilə həmin şəxslər separatçı ünsürlərin əsarətindən qurtularaq reinteqrasiyanın da uğurla başa çatmasına töhfələrini verəcəklər. Separatizm meylləri olan şəxslər üçün isə cənab İlham Əliyevin dediyi kimi, "qapı açıqdır".
Deputat vurğulayıb ki, bu gün atılan qətiyyətli addım Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonunda Rusiya sülhməramlılarının müvəqqəti nəzarətində olan ərazilərdə suveren nəzarətinin bərpası istiqamətində mühüm mərhələdir və əhəmiyyətinə görə təcavüzkar məqsədlərlə istifadə olunan Xudafərin qəsəbəsinin azad edilməsi ilə müqayisə oluna bilər: “Beynəlxalq reaksiyalara gəlincə, hüququ və ədaləti rəhbər tutan, regionda sülh arzulayan güc mərkəzlərindən bu prosesin alqışlanacağı şübhə doğurmur. Mümkün əks mövqelərə gəlincə, bölgədə reallığı diqtə edən qalib tərəf olaraq biz, öz suveren hüququmuzla bağlı heç bir beynəlxalq tərəf, güc və subyektlə müzakirə aparmaq niyyətində deyilik”.
Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonunda faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz istismarına qarşı Xankəndi-Laçın yolunda keçirilən etiraz aksiyası 134 gündür davam edir.
“Report”un hazırda ərazidə olan əməkdaşı xəbər verir ki, aksiya iştirakçıları tərəfindən Azərbaycanın Dövlət Sərhəd Xidmətinin bölmələri tərəfindən ölkəmizin suveren ərazilərində, Ermənistan ilə sərhəddə, Laçın-Xankəndi yolunun başlanğıcında sərhəd-buraxılış məntəqəsi qurulması böyük sevinc və coşqu ilə qarşılanıb.
Belə ki, aksiya iştirakçıları ölkəmizin rəsmi qurumları tərəfindən yayılan bu xəbəri alqışlarla qarşılayıblar.
Xatırladaq ki, Şuşa ərazisində Rusiya sülhməramlılarının nəzarətində olan yolun bir hissəsində etiraz aksiyası azərbaycanlı fəallar və ekologiya üzrə qeyri-hökumət təşkilatlarının (QHT) üzvləri tərəfindən Qarabağ iqtisadi rayonunda ekoloji terrora son qoyulması tələbi ilə keçirilir.
2022-ci il dekabrın 3-də və 7-də Rusiya sülhməramlı kontingentinin komandanlığı ilə aparılmış müzakirələrin nəticəsi olaraq İqtisadiyyat Nazirliyi, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi, İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Əmlak Məsələləri Dövlət Xidməti və “AzerGold” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin mütəxəssislərindən ibarət heyət Rusiya sülhməramlı kontingentinin müvəqqəti yerləşdiyi Azərbaycan ərazilərində faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz istismarı, bundan irəli gələn ekoloji və digər fəsadlarla bağlı ilkin monitorinq aparmalı idi. Lakin sülhməramlıların hərəkətsizliyi ucbatından monitorinq baş tutmayıb.
Yeni sərhəd-buraxılış məntəqəsi işıqlandırılıb.
Bu barədə "“Azərişıq” ASC-dən deyilib.
Qeyd edək ki, Prezident İlham Əliyevin müvafiq tapşırıqlarına uyğun olaraq işğaldan azad olunmuş ərazilərdə strateji əhəmiyyətli obyektlər, hərbi hissələr və sərhəd zastavaları fasiləsiz elektrik enerjisi ilə təchiz edilib.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev aprelin 24-də Gürcüstanın müdafiə naziri Cuanşer Burçuladzeni qəbul edib.
Bu barədə AZƏRTAC məlumat yayıb.