|
Hər il Azərbaycandan minlərlə insan müxtəlif məqsədlərlə xarici ölkələrə, əsasən qonşu Rusiya, Gürcüstan, Türkiyə və İrana səfər edir. Statistika göstərir ki, onların arasında şəxsi avtomobili ilə ölkəni tərk edənlər az deyil. Məsələn, 2018-ci ildə 705 min ölkə vətəndaşı dövlət sərhədini şəxsi maşını ilə keçib. Bu isə avtomobil nəqliyyatı ilə səfər edənlərin 22,3%-ni təşkil edir. Avtosfer.az xəbər verir ki, “Report” ölkə xaricinə şəxsi avtomobillə səfər zamanı üzləşə biləcəyimiz xoşagəlməz halları, nəzərə alınmalı olan məqamları araşdırıb.
Şəxsi maşını ilə mütəmadi olaraq qonşu ölkələrə səfər edən paytaxt sakini Orxan Niftiyev deyir ki, bəzən problemlər sərhədə çatmamış başlayır: "Azərbaycanda avtomobil yollarının vəziyyəti əvvəlki illərlə müqayisədə nəzərəçarpacaq dərəcədə yaxşı olsa da, yollarda xeyli sayda radar var. Məsələn, görürsən yolda sürət həddi saatda 110 km-dir, amma təqribən 200 metr gedəndən sonra sürət saatda 90 km-ə, 50 metrdən sonra isə 70 km-ə endirilib. Xüsusilə, Balakən gömrük-keçid məntəqəsi istiqamətində olan yolda radarların sayı çoxdur. Bundan başqa, ikizolaqlı yollar var ki, onlarda ötmə qadağası var. Həmin yollarla yük avtomobillərinin hərəkət etməsi minik avtomobillərinin sürücülərini xeyli ləngidir. Məcbur olursan ki, saatda 30-40 km sürətlə həmin maşınların arxasınca sürəsən. Yaxşı olardı ki, böyük avtomobillər üçün ayrıca yollar salınsın. Həmçinin Azərbaycanda yol kənarlarında yeməkxanalar fəaliyyət göstərsə də, onların əksəriyyətində yeməklərin keyfiyyəti və xidmət səviyyəsi çox aşağıdır. Yaxşı yeməkxanalarda isə qiymətlər yüksəkdir. Buna görə də mən harasa gedərkən evdən yemək götürməyə üstünlük verirəm".
Müsahibimizin sözlərinə görə, Azərbaycandan xaricə şəxsi avtomobillə gedənlər ölkəni əsasən “Qırmızı körpü” - sərhəd keçid məntəqəsi vasitəsilə tərk edirlər: "Nəzərə almaq lazımdır ki, bəzən bu gömrük postunda sıxlıq olur, son nəticədə sərhədi keçmək əlavə vaxt aparır. Gürcüstana keçəndən sonra görüləcək ilk iş avtomobilin sığorta olunmasıdır. Orada da yol hərəkəti qaydalarına nəzarət mexanizmi çox ciddidir. Buna baxmayaraq xarici ölkədən gələn sürücülərə yol hərəkəti cərimələri tətbiq edərkən müəyyən qədər güzəştlə davranırlar. Magistral yollarda radarların sayı çox az, yüksək səviyyəli və sərfəli qiymətlər təklif edən yeməkxanalarının sayı isə çoxdur”.
Nəqliyyat üzrə ekspert Elməddin Muradlı isə mövzuya daha geniş aspektdən münasibət bildirib: “Ölkə xaricinə gedərkən ilk növbədə avtomobilin sənədləri qaydasında olmalıdır. Azərbaycanda sığorta şəhadətnaməsi elektron qaydada verilir. Lakin bəzi ölkələr bu şəhadətnaməni kağız formasında da tələb edirlər. Ona görə də sürücü elektron qaydada sığorta şəhadətnaməsini aldıqdan sonra müştərisi olduğu şirkətdən onun kağız variantını da götürə bilər.
Gürcüstana daxil olan kimi sizin avtomobiliniz sərhəddə sığorta olunmalıdır. Bu zaman bizim sürücülərin narazı qaldığı bir sıra məsələlər ortaya çıxır. Məsələn, gecə saatlarında sərhəddi keçən sürücünün sığorta olunmağa imkanı olmur. Çünki həmin saatlarda sığorta edən qurum bağlı olur. Polis isə həmin sürücünü saxlayanda avtomobilin sığorta edilmədiyinə görə cərimə tətbiq edir. Yəni xarici vətəndaşın ölkəyə gecə saatlarında daxil olduğu nəzərə alınmır.
İranda ölkəyə daxil olan kimi “torpaq basdı” xərci tələb olunur. Hətta Astara ərazisindən daxil olub Naxçıvana getmək istəsəniz belə 150-200, bəzən isə 300 manat ödəniş tələb edirlər. Türkiyə ilə bağlı belə bir problemimiz yoxdur.
Əvvəllər bizim sürücülük vəsiqələri ilə bağlı bir sıra ölkələrdə problem yaşanırdı. Belə ki, bizim əlifbada istifadə olunan bəzi hərflər digər ölkələrin yazılarında yoxdur. Ona görə də həmin ölkələrdə bizim sürücülük vəsiqəsinin üzərindəki yazıları oxumağa çətinlik çəkirdilər. Bu səbəbdən Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsi sürücülük vəsiqələrinin formatına dəyişiklik etdi. Əgər xaricə gedən sürücü getdiyi yerdə vəsiqə ilə bağlı bu kimi problemlərin yaranmasını istəmirsə İdarəyə müraciət edərək, 40 manat ödəməklə beynəlxalq sürücülük vəsiqəsi ala bilər. Kitabça formasında olan bu vəsiqəni alıb istənilən ölkədə rahatlıqla istifadə etmək olar.
Azərbaycandan qonşu ölkələrə gedərkən "Yaşıl Kart" sistemindən istifadə olunur. Bu məsələdə Gürcüstan istisnadır. Lakin yaxın müddətdə Gürcüstanda da "Yaşıl Kart" sisteminin tətbiq edilməsi gözlənilir”.
Ekspert qonşu ölkələrdəki yol hərəkəti qaydalarına nəzarət mexanizmi məsələsinə də toxunub: “Tövsiyyə edirəm ki, vətəndaşlarımız maşınla xarici ölkələrə getməzdən qabaq o ölkədəki yol hərəkəti qaydalarını nəzərdən keçirsinlər. Çünki bizdəki bəzi yol nişanları ilə xarici ölkələrdə olanlar fərqlənir. Məsələn, bir sıra Avropa ölkələrində hospital işarəsi “H” hərfinə oxşar bir simvoldur. Bizdə isə bu işarə fərqlidir. Lakin ümumilikdə dayanma-durma və digər işarələr dünyanın əksər ölkələrində eynidir. Avropa ölkələrində də bizdə olduğu kimi xarici vətəndaş yol hərəkəti qaydasını pozanda ona güzəştlə yanaşılır.
Gürcüstanda yol hərəkəti qaydalarınını pozuntusuna görə inzibati cərimələrin tətbiq edilməsi sistemi çox ciddi şəkildə qurulub. Amma xarici ölkədən gələn sürücü ölkəni tərk edənə qədər qayda pozuntusu barədə bildiriş sistemdə görünməzsə, o zaman sürücü barəsində inzibati protokol tərtib edilir və sürücünün Gürcüstanda avtomobil idarə etmək hüququna müəyyən müddətdə məhdudiyyət qoyulur. Türkiyədə də buna bənzər bir tətbiq mövcuddur. İranda isə yol hərəkətləri qaydalarının pozulmasına nəzarət mexanizmi bir qədər zəifdir. Orada yol hərəkəti qaydalarına bir qədər səthi yanaşılır. Belə ki, çox zaman xırda qayda pozuntularına görə avtomobili saxlayıb sürücüyə yalnız şifahi şəkildə xəbərdarlıq etməklə kifayətlənirlər. Bizdə ciddi qəbul edilib cərimə tətbiq edilən bir çox qayda pozuntuları onlarda elementar yol hərəkəti xətası kimi qəbul edilir”.
Jurnalist-səyyah Azər Qərib da xarici ölkələrlə müqayisədə bizdə yol kənarlarında infrastrukturun zəif olduğunu qeyd edib: “Mən xarici ölkələrə gedərkən adətən orada avtomobil kirayələyib sürməyə üstünlük verirəm. Burdan avtomobillə getmirəm. Sonuncu dəfə uzun müddət bundan əvvəl avtomobillə Gürcüstana getmişdim. O zaman da həm yolun uzaq olması səbəbilə, həm də sərhəddə xeyli gözləməli olduğum üçün narahatlıq yaşadım. Ona görə də uzun müddətdir ki, xaricə avtomobillə getmirəm.
Şəxsi avtomobillə xaricə rahat şəkildə getmək üçün ölkə hüdudları daxilindəki yollarda da müəyyən işlər aparılmalıdır. Belə ki, bizdə yollar yaxşı olsa da, infrastruktur bərbad vəziyyətdədir. Yol kənarlarında tualetlərin olmaması bir nömrəli problemdir. Xarici ölkələrdə yol qırağında böyük dayancaq, tualet, kafe və dükanlar olur. Təəssüf ki, ölkəmiz bu sahədə Avropa ölkələrindən bir qədər geri qalır. Bundan əlavə biz sürücü mədəniyyəti baxımından da çox geridə qalmışıq. Xüsusən də axşam hava qaralandan sonra bəzi insanlarda yol mədəniyyəti çox aşağı səviyyədə olur. Sürücülər avtomobilin işıqlarından istifadə qaydalarına riayət etmirlər. Bəzi yol kənarlarındakı nişanlar isə kifayət qədər hündürdə olmadığı üçün yaxşı görsənmir”.
Məlumat üçün qeyd edək ki, Azərbaycandan Rusiyaya avtomobillə gedərkən sürücülərin keçməli olduğu gömrük məntəqələri Xaçmaz gömrükxanası üzrə “Samur” gömrük postu və “Xudat” gömrük postu, İrana gedərkən Naxçıvan MR Gömrük Komitəsi üzrə “Culfa” gömrükxanası və “Şahtaxtı” gömrük postu, Astara gömrükxanası üzrə Astara gömrükxanası, Biləsuvar gömrükxanası üzrə “Biləsuvar” sərhəd keçid məntəqəsi, Xudafərin gömrükxanası üzrə “İmişli” gömrük postu və “Horadiz” gömrük postu, Gürcüstana getmək üçün Tovuz gömrükxanası üzrə “Sınıq körpü” gömrük postu və “Sadıxlı” gömrük postu, Balakən gömrükxanası üzrə “Mazımçay” gömrük postu və “Muğanlı” gömrük postlarıdır.
Sığorta məsələsinə gəlincə, bu sahədə Azərbaycanla bir sıra ölkələr arasında “Yaşıl kart” sistemi tətbiq olunur. Bu sistem avtonəqliyyat vasitəsi sahiblərinin mülki məsuliyyətinin sığortası şəhadətnaməsinin bu sistemin iştirakçıları, yəni üzv ölkələr arasında qarşılıqlı tanınması haqqında beynəlxalq sazişdir. “Yaşıl Kart” haqqında sazişin iştirakçıları olan dövlətlərin hər hansı biri tərəfindən verilmiş avtonəqliyyat vasitəsi sahiblərinin mülki məsuliyyətinin sığorta şəhadətnaməsi həmin sazişin iştirakçısı olan digər dövlətlərin ərazisində etibarlı sayılır. Bizimlə qonşu ölkələrədən olan Gürcüstan “Yaşıl Kart” sisteminin üzvü olmadığından sürücülər bu ölkənin ərazisinə daxil olarkən yerli sığorta şirkətinin icbari sığorta müqaviləsini əldə etməlidirlər. “Yaşıl kart” üzrə sığorta haqqı nəqliyyat vasitəsinin növündən, səfər edilən ölkədən və səfərin müddətindən asılı olaraq dəyişir.
Xüsusilə Xətai prospekti və Təbriz küçəsinə Həsənoğlu küçəsi kəsişməsindən Qədirbəyov küçəsi kəsişməsinədək olan hissəsi tam məhdudlaşdırılır.
Buna səbəb 25-26 oktyabrda Bakı şəhərində "Qoşulmama Hərəkatı"na üzv ölkələrin dövlət və hökumət başçılarının XVIII Zirvə görüşünün keçirilməsidir.
Belə ki, 23-24 oktyabr tarixlərdə hava limanına gələn yüksək çinli qonaqların, tədbir iştirakçılarının qarşılanaraq mərkəzə doğru otellər istiqamətinə hərəkəti müəyyən edilib. Bu məqsədlə qonaqların yerləşdirilməsi və tədbirlərin keçirilməsi üçün nəzərdə tutulmuş "Heydər Əliyev Mərkəzi", "Bakı Konqres Mərkəzi", "Hyatt Regency" oteli və digər ərzilərə doğru hərəkətdə təhlükəsizlik tədbirləri həyata keçiriləcək.
Qeyd edilən istiqamətlər üzrə yollar tədbirlər tam başa çatanadək bağlı olacaq.
http://olke.az/uploads/1571897905/yolbaglanir.jpgŞəki Dövlət Yol Polisi yol hərəkətinin təhlükəsizliyinin təbliğinə dair 2019-2023 cü illər üçün Dövlət Proqramının məqsədlərinə uyğun,eləcə də "Piyadaların intizamının artırılmasına dair" Daxili İşlər Nazirliyinin müvafiq göstərişinin icrası ilə əlaqədar,təhsil müəssisələrində maarifləndirmə tədbirlərini davam etdirir.
Bu dəfə, Şəki DYP orta məktəb şagirdlərini deyil Kollec tələbələrini maarifləndirdi.
23 oktyabr 2019-cu il tarixdə Şəki Dövlət Texniki Kollecində keçirilən tədbir zamanı, Şəki DYP-nin təbliğat və təşviqat üzrə inspektoru polis baş leytenantı Tural Niftalıyev tələbələrə piyadanın vəzifələri barədə ətraflı məlumat verib,onları maraqlandıran sualları cavablandırıb. Tələbələrə, küçə və yollarda hərəkət edən zaman,mobil telefondan xüsusilədə qulaqlıqdan istifadə etməmələri tövsiyyə olunub.İzah olunub ki,küçə və yollarda hərəkət edən zaman piyada qulaqlıqdan istifadə etməklə mobil telefonla danışarsa və ya musiqiyə qulaq asarsa bu
Gördüyünüz bu şəkil sosial şəbəkələrdə rastıma çıxdı. Vətəndaş gördüyünü maraqlı şəkildə izah edir və düşüncələrini bölüşürdü. Yazırdı ki, polis tərəfindən atılan bu xoşməramlı addım ara-sıra törədilən xırda talamaların və digər cinayət əməllərinin qarşısını almaq üçün həm də bir çağırışdır, uyarıdır.
Əslində, hər birimizin gördüyü, bildiyi, lakin əməl etmədiyi həqiqətləri polis yenidən gözlər önünə sərmişdi.
“Əməl etmək üçün tanış olmaq və həyata keçirmək lazımdır”. Bu fikri də sosial şəbəkə istifadəçisi yazmışdı.
Bu dəfə də polis vətəndaşı düşünmüşdü və illərlə əziyyət çəkib, min bir zəhmətə qatlaşıb yığdıqlarını bir göz qırpımında kimlərinsə aparmasına göz yuma və bu məsələyə laqeyd qala bilməzdi.
Və təəssüflər olsun ki, bizlər bu nüansları görməzlikdən gəlir, “Əşi heç nə olmaz”larla özümüzü aldadırıq. Hadisə baş verəndə isə “polis hara baxır” deməklə onu hətta ittiham belə edirik. Burda atalar gözəl deyib: “İşini ehtiyatlı tut, qonşunu oğru bilmə”.
Gəlin, indi polis nəyi, necə xəbərdar edir, ona diqqət edək. Polis deyir ki, evdən çıxarkən qapınızı asma qıfılla bağlamayın. Bu o deməkdir ki, siz evdə yoxsunuz. Oğrular da bundan istifadə edib oğurluğa cəhd edə bilərlər. Pul və qiymətli əşyalarınızı ailə üzvlərinizdən kənar şəxslər bilməməlidir. Azyaşlı ailə üzvlərinin, qohum və qonaqların evdə olduqları vaxt pul və qiymətli əşyaların saxlanc yerinə qoyulub-götürülməsi hallarına yol verilməməlidir. Evlərinizi və obyektlərinizin daimi stasionar qaydada mühafizəsini təmin etmək üçün mühafizə polisi ilə müqavilə bağlamaq, bu mümkün olmadıqda isə evlərinizn və obyektlərinizin ətrafına kamera quraşdırmaqla mühafizəni təmin etməyiniz məsləhət görülür.
Məsələyə aydınlıq gətirən Xaçmaz RPŞ-nin rəisi, polis polkovnik-leytenantı Həmid Həsənov sözügedən çağırışın şöbənin qarşısında, insanların daha gur toplaşdığı yerlərdə, bazarlarda, böyük marketlərdə, məktəblərdə vurulduğunu dedi. Şöbə rəisi bu istiqamətdə kəndlərdə təbliğatın qurulmasında sahə rəisləri ilə ictimai şura üzvlərinin də fəallığını diqqətimizə çatdırdı. "Vətəndaş bunları oxuduqdan sonra onun həyatını, əmlakını cinayətkar qəsdlərdən qoruyan polisini daha da sevəcək və ona öz köməkliyini əsirgəməyəcək. Vətəndaş məmnunluğu üçün görülən hər bir iş, fəaliyyət cəmiyyətdə təqdir olunur və bu da bizi Vətənə, xalqa xidmət etməyə, işimizdə dönüş yaratmağa ruhlandırır." Bunları da H.Həsənov qeyd etdi.
Cəmiyyətdə dəyişiklik etmək, uzun illər formalaşmış stereotiplərə qarşı mübarizə aparmaq üçün təbliğ edəcəyin ideyanın dönüş yaradacağına inanmalı, bu yolda inadkarlıq nümayiş etdirməlisən. Güc isə hər zaman birlikdədir. Elə polis də bu yolu seçib, arxasında dayanan Gücə-Xalqa arxalanaraq, təbliğ etdiyi fikrin faydalı olacağına şübhə etmir. Bir sözlə, polis ona görə yeniliklərə qucaq açır, ona görə yaxşını tətbiq edir ki, qazananın Xalq olacağına inanır.
Hafiz Təmirov,
polis mayoru
Əksər inkişaf etmiş ölkələrdə metrodan pulsuz istifadə edən vətəndaşlar var.
Məsələn, Moskvada 1, 2 və 3-cü dərəcəli əlillər, Böyük Vətən Müharibəsi veteranları, yetim uşaqlar və digərləri metrodan pulsuz istifadə edirlər.
Bəs Azərbaycanda kimlər metrodan pulsuz istifadə edə bilər?
"Bakı Metropoliteni” QSC -nin mətbuat xidməti və ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin rəisi Bəxtiyar Məmmədov bildirib ki, Azərbaycanda da metrodan pulsuz istifadə edən sərnişinlər var:
"7 yaşadək uşaqlar, metropoliten işçiləri, metro veteranları (vaxtilə metropolitendə çalışmış və "veteran" statusu almış şəxslər), xidməti vəzifə başında olan polis əməkdaşları, ədliyyə polisi, müddətli həqiqi hərbi xidmət qulluqçuları Bakı metrosundan pulsuz istifadə hüququna malikdirlər”.(moderator.az)
Bakı şəhər Dövlət Yol Polis İdarəsinin avtomobil sahiblərinə və sürücülərə müraciət edib. İdarənin bölmə rəisi, polis polkovniki Vaqif Əsədov Yol-xeber.az-a bildirib ki, 25-26 oktyabr 2019-cu il tarixlərdə Bakı şəhərində “Qoşulmama Hərəkatı”na üzv ölkələrin dövlət və hökumət başçılarının XVIII Zirvə görüşünün keçirilməsi ilə əlaqədar bəzi küçə və prospektlərdə avtomobillərin hərəkətinə fasilələrlə məhdudiyyət qoyulmaqla istiqamətin dəyişdirilməsi nəzərdə tutulur.
Belə ki, 23-24 oktyabr tarixlərdə hava limanına gələn yüksək çinli qonaqların, tədbir iştirakçılarının qarşılanaraq mərkəzə doğru otellər istiqamətinə hərəkəti müəyyən edilib. Bu məqsədlə qonaqların yerləşdirilməsi və tədbirlərin keçirilməsi üçün nəzərdə tutulmuş “Heydər Əliyev Mərkəzi”, “Bakı Konqres Mərkəzi”, “Hyatt Regency” oteli və digər ərzilərə doğru hərəkətdə təhlükəsizlik tədbirləri həyata keçiriləcək.
Odur ki, 24 oktyabr tarixindən etibarən səhər saat 08:30-dan tədbirlər tam başa çatanadək Azneft dairəsi, Niyazi küçəsi, Neftçilər prospekti, R.Rza, Bakıxanov, Y.Səfərov, K.Rəhimov, Ü.Hacıbəyov, Z.Əliyeva küçələri, İnşaatçılar, N.Nərimanov prospektləri, 10-cu zavod dairəsi, H.Əliyev prospekti, M.Hüseyn və T.Elçin küçələrinə bitişən və kəsişən digər küçələr üzrə avtomobillərin hərəkəti qısa fasilələrlə məhdudlaşdırılacaq. Xüsusi ilə Xətai prospekti və Təbriz küçəsinə Həsənoğlu küçəsi kəsişməsindən Qədirbəyov küçəsi kəsişməsinədək olan hissəsi tam məhdudlaşdırılır.
Ona görə də ictimai nəqliyyat vasitələrindən istifadəyə üstünlük verilməsi tövsiyyə edilir. Hərəkətlə bağlı süni sıxlığın, tıxacların baş verməməsi üçün xahiş olunur ki, keçirilən tədbirlərin dövlət əhəmiyyətli olduğunu nəzərə alaraq sürücü və avtomobil sahibləri göstərilən küçə və prospektlər üzrə şəxsi avtomobillərdən mümkün qədər az istifadə etsinlər və tətbiq olunacaq qısa məhdudiyyətlərə anlayışla yanaşsınlar.
Kanadada çəkilmiş görüntülər izləyənlərlərdə maraq doğurub. Yol-xeber.az xəbər verir ki, şagirdləri məktəbə gətirən avtobus saxlayan zaman avtomatir olaaq təhlükəsizlik qaydaları işə düşür. Avtobusun yolun hərəkət hissəsində olan tərəfindən “STOP” nişanı çıxır. Yol kəsişməsində olan bütün avtomobillər həmin an dayanaraq gözləyir. Eyni zamanda şagirdlərin düşdüyü qapının yolun hərəkət hissəsinə çıxışında da xüsusi şlaqbaum avtomotik olaraq işə düşür. Bununla da şagirdlərin yola qaçmasının qarşısı alınır. Düzdür “STOP” işarəsi ilə bütün avvtomobillər dayansa da əlavə təhlükəsizlik şlaqbaumu bütün ehtimallara qarşıdır.
Videodan da göründüyü kimi təhlükəsizlik qaydalarına ciddi şəkildə həm avtobus sürücüsü, həm də digər sürücülər əməl edir. Eyni zamanda məktəbli avtobusu bütün zəruri təhlükəsizlik avaddanlıqları ilə təhciz edilib.
Xətai rayonu, Neapol küçəsində yerüstü piyada keçidinin inşası davam etdirilir. Yol-xeber.az xəbər verir ki, bu barədə Trend-ə açıqlamasında Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyinin Mətbuat xidmətinin rəhbəri Anar Nəcəfli deyib.
Onun sözlərinə görə, uzunluğu 76 metr, eni isə 3.6 metr olan keçidin yol səviyyəsindən hündürlüyü 9.4 metrdir. Keçidin dayaqlarının üçü də tam olaraq tikilib: "Piyada keçidi aşırım hissəsinin montajı üçün hazırdır. Hal-hazırda aşırım hissəsi zavod şəraitində hazırlanır. Tikinti işlərinin 65 faizi yerinə yetirilib".
A.Nəcəfli bildirib ki, yeraltı keçiddə həm eskalator, həm də lift quraşdırılacaq ki, bu da əlil vətəndaşların keçiddən istifadəsini asanlaşdıracaq.
Xatırladaq ki, Bakıda lift və eskalator olan daha bir yerüstü keçid paytaxtın Moskva prospektində, "Şamaxı yolu" adlanan ərazidə inşa edilir.