 |
|
ABŞ-da dəhşətli yanğını yadplanetlilər törədib.
azpost xəbər verir ki, bu inanc sürətlə amerikanlar arasında yayılmağa başlayıb.
Qeyd olunur ki, yadplanetlilər qalaktikalararası müharibə zamanı Los-Ancelesi yandırıblar. İnternetdə qəribə uçan obyektlərin və şəhərin üstündəki səmada işıq çaxmasının videoları görünməyə başlayıb.
Çinin şəhəri yandırmaq üçün dronlardan istifadə etdiyinə dair bir nəzəriyyə də var.
ABŞ-ın yeni seçilmiş prezidenti Donald Tramp prezidentliyinin ilk günündə 100-dən çox fərmanı təsdiqləməyi planlaşdırır.
"Associated Press" xəbər verir ki, Trampın komandası artıq bu fərmanları hazırlayıb və onun dərhal imzalaması üçün təqdim edəcək.
Fərmanlar əsasən ABŞ-Meksika sərhədinə nəzarətin gücləndirilməsi, enerji sektorunun inkişafı, məktəblərdə gender siyasəti, vaksinasiya və digər seçki vədlərini əhatə edir.
Siyasətçilər hesab edirlər ki, Tramp administrasiyası, həmçinin, hazırkı prezident Co Baydenin bir çox fərmanlarını ləğv edərək, öz təkliflərini həyata keçirməyə çalışacaq.
Senatorlar Trampın bu cür sürətli addımlarını diqqətlə izləyəcəklərini bildiriblər. Yeni administrasiyanın planları ölkədə ciddi dəyişikliklərə səbəb ola bilər və həm daxili, həm də xarici siyasətdə yeni istiqamətlər müəyyənləşdirəcək.
Böyük Britaniyada hər gün 50-yə yaxın xəstəsi pasiyent axınının öhdəsindən gələ bilməyən xəstəxanalarda kömək gözləyərkən ölür.
Report xəbər verir ki, bu barədə “The Times” qəzeti aparıcı həkimlərin apardığı məlumatların təhlilinə istinadən məlumat yayıb.
Məlumatlara görə, xəstələrin axını mövsümi qriplə əlaqələndirilir. Eyni zamanda, Təcili Tibbi Yardım Cəmiyyətinin nümayəndəsi Tim Kukslinin sözlərinə görə, "bu, xəstəxanaların artıq xəstələrdən dolu olduğu və xəstəlik hallarının artmasından əvvəl də vəziyyətin ağır olduğu nəzərə alınarkən gözlənilən və qaçınılmaz idi".
"Bir cəmiyyət olaraq təcili yardım sistemimizdə baş verənləri qəbul edə və normallaşdıra bilmirik", - Krallığın Təcili Tibbi Yardım Kollecinin prezidenti Edrian Boyl deyib. O, hökuməti “həqiqətən ölüm-dirim məsələsi olan” problemi həll etməyə çağırıb.
Türkiyənin Hatay şəhərinin İskəndərun rayonunda 3,8 bal gücündə zəlzələ olub.
Bu barədə AFAD məlumat yayıb.
Yerin 4 km dərinliyində meydana gələn zəlzələ ətraf rayonlarda da hiss edilib.
Tələfat və dağıntı qeydə alınmayıb.
Kreml Ermənistanı Avrasiya İqtisadi İttifaqından qovularaq, dərin böhrana düçar etməklə, təhdid edir... Avropa Birliyi isə Qərbə inteqrasiya kursu seçmiş Ermənistana, qaytara bilməyəcəyi xarici dövlət borclarını daha da artıracaq kreditlərdən başqa alternativ vəd etmir...
Cənubi Qafqazda növbəti geopolitik mərhələyə keçid dövrü intensiv xarakter almağa başlayıb. Belə ki, Rusiya və İran Suriyada sarsıdıcı məğlubiyyətə düçar olub. İndi bu iki dövlətin Cənubi Qafqaza təsir faktorları da tədricən öz əhəmiyyətini itirmək üzrədir. Üstəlik, onilliklər boyu Cənubi Qafqazda hegemon mövqeyə malik olmuş Rusiya Ukraynada "savaş bataqlığı"na da girov düşüb. Və nəticədə Cənubi Qafqaz tamamilə fərqli inkişaf perspektivləri qazanmaq şansına malikdir.
"Yeni Müsavat" xəbər verir ki, onu da qeyd etmək lazımdır ki, ABŞ və Qərb Rusiya və İranın Cənubi Qafqazda zəifləməsindən maksimum səviyyədə yararlanmaq niyyətini qətiyyən gizlətmir. Xüsusilə də, Qərbin "geopolitik müstəmləkə"sinə çevrilmiş Ermənistanın Rusiyadan tamamilə qoparılmasına cəhd göstərilir. Üstəlik, bu istiqamətdə atılan addımlar Ermənistanın mövcud təhlükəsizlik sisteminin və maliyyə-iqtisadi qaynaqlarının ciddi risk altına salınmasına yol açmaqdadır. Və Qərbə inteqrasiya kursundan geri çəkilmək imkanları məhdud olan rəsmi İrəvan beynəlxalq himayədarlarının maraqlarına uyğun davranmaq məcburiyyətində qalıb.
Maraqlıdır ki, Ermənistan parlamenti Avropa Birliyinə üzvlüklə bağlı qanunu artıq təsdiqləyib. İndi bu sənədin tam hüquqi qüvvəyə minməsi üçün Ermənistanda referendumun keçirilməsi də qaçılmaz xarakter daşıyır. Yəni, rəsmi İrəvan Ermənistanı addım-addım Rusiyanın nəzarətindən çıxartmaq istiqamətində irəliləməyə çalışır. Və bunun Ermənistana indiki situasiyada müəyyən ciddi problemlər yarada biləcəyi qətiyyən şübhə doğurmur.
Məsələ ondadır ki, Ermənistanın Qərbə inteqrasiya kursunun nə vaxtsa, Avropa Birliyinə üzvlüklə nəticələnə biləcəyinə inanmaq sadəlövhlük olardı. Əslində, Ermənistan siyasi elitasında da buna inananların sayı elə də çox deyil. Çünki Avropa Birliyinə Ermənistan kimi zəif və faydasız ölkə lazım deyil. Hər halda, Avropa Birliyi Ermənistan kimi strateji və iqtisadi cəhətdən lazımsız yükü daşımağa həvəs göstərəcək qədər sadəlövh ola bilməz. Və mövcud şərtlər, eləcə də, örnəklər də bunu təsdiqləyir.
Hər halda, Ermənistandan daha ciddi strateji və iqtisadi əhəmiyyətə malik Ukrayna, Gürcüstan və Moldova onilliklər boyu Avropa Birliyinə üzvlük üçün israrlı cəhdlər göstərsələr də, hələ də bu qurumun yalnız qapısı arxasında gözləmək hüququndan başqa heç nəyə nail olmayıblar. Qərb bu üç ölkəni Avropa Birliyinə üzvlük vədləri ilə şirnikləndirərək, öz geopolitik maraqlarına alət etməyə çalışır. Üstəlik, üzvlük öncəsi sənədlərə imza atdırmaqla, Avropa Birliyinin təlimatları ilə fəaliyyət məcburiyyətində buraxır. Və Gürcüstana göstərilən kobud təzyiqləri də nəzərə aldıqda, Ermənistanı fərqli prosesin gözlədiyinə inanmaq çox çətindir.
Digər tərəfdən, Avropa Birliyinə üzvlük istiqamətdə atılan addımlar Ermənistanı mövcud maliyyə-iqtisadi qaynaqlardan məhrum buraxa bilər. Belə ki, Kremlə bağlı siyasi dairələr Paşinyan hakimiyyətinin son qərarını artıq Rusiyaya xəyanət olaraq, dəyərləndirməyə başlayıblar. Bu, əslində, Ermənistana dolayısı ilə xəbərdarlıq mesajı kimi də qəbul oluna bilər. Çünki Paşinyan hakimiyyətinin davranışlarını Qafqaz ənənələrinə zidd hesab edən Kreml təmsilçilərinin xəyanətin cəzasız buraxılmayacağına artıq indidən üstüörtülü eyham vururlar. Və rəsmi İrəvanın bundan narahat olması lazımdır.
Məsələn, Rusiya prezidenti Vladimir Putinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Dmitri Peskov vurğulayıb ki, Ermənistan Avropa Birliyinə üzvlük mövzusunu daha detallı düşünməlidir. Kreml təmsilçisi xatırladıb ki, Ermənistan Avrasiya İqtisadi İttifaqının da üzvüdür. Bu qurumun iqtisadi-ticari münasibətlər üzrə fəaliyyət şərtləri Avropa Birliyi sistemi ilə tamamilə fərqli xarakter daşıyır. Və bu, müəyyən mənada, Ermənistana təhdid məzmunlu xəbərdarlıq mesajıdır.
Belə anlaşılır ki, Kreml Avropa Birliyinə heç vaxt üzv olmayacaq Ermənistanın Avrasiya İqtisadi İttifaqından qovula biləcəyinə eyham vurur. Çünki Ermənistan Avropa Birliyinə üzv olmasa belə, rəsmi İrəvanın bu quruma inteqrasiya məqsədli sənədləri təsdiqləməsi Rusiya üçün siyasi önəm daşıyır. Xüsusilə də, Kreml Ermənistanın davranışlarının Rusiyanın orbitində olan digər postsovet ölkələri üçün örnəyə çevrilməsindən ehtiyatlanır. Və bu səbəbdən də, Ermənistanın cəzalandırılma ehtimalını ön plana çəkir.
Təbii ki, Kremlin əlində Ermənistanı ciddi şəkildə cəzalandırmaq üçün kifayət qədər sarsıdıcı zərbə faktorları mövcuddur. Belə ki, ilk növbədə Rusiya Ermənistanla iqtisadi-ticari münasibətləri məhdudlaşdlra bilər. Çünki Ermənistan iqtisadi-ticari tərəfdaş olaraq, Rusiya üçün o qədər də böyük önəm daşımır. Ermənistan üçün isə əksinə, Rusiya hazırda taleyüklü iqtisadi-ticari tərəfdaşdır. Rusiya ilə iqtisadi-ticari münasibətlərin pozulması Ermənistanı ümumiyyətlə, çökdürə bilər.
Digər tərəfdən, Kreml Ermənistanın Avrasiya İqtisadi İttifaqından qovula biləcəyini də qabardır. Halbuki, Ermənistan üçün bu qurum çərçivəsində əldə olunan iqtisadi-ticari və gömrük güzəştləri hazırda əsas maliyyə qaynaqları sırasında ön planda yer alır. Bu güzəştlərin itirilməsi Ermənistanda dərin sosial-iqtisadi böhrana tam təminat verir. Və rəsmi İrəvanın Avropa Birliyinə inteqrasiya siyasətində bütün bunlar böyük strateji risklərin sırasına daxildir.
Ən azından ona görə ki, Avropa Birliyi Ermənistana alternativ maliyyə-iqtisadi qaynaqlar vəd etmir. Bu qurum Ermənistana ən yaxşı halda, müəyyən məbləğlərdə kreditlər ayıra bilər ki, bu da dövlət borcunun artmasından başqa heç nəyə yaramaz. Çünki Ermənistan Rusiyanın maliyyə-iqtisadi sanksiyalarından sonra onsuz da zəif xarici borcları ödəmək potensialını tamamilə itirə bilər. Və bu, Paşinyan hakimiyyətinin Qərbə inteqrasiya siyasətinin Ermənistan üçün böyük avantüradan başqa bir şey olmadığını göstərir.
Böyük ehtimalla rəsmi İrəvan Rusiyanın Ermənistana qarşı radikal addımlar atmayacağına hələ də böyük ümidlər bəsləyir. Ancaq Ermənistanı Rusiyaya xəyanətdə suçlayan Kremlin sərt reaksiyasının olmayacağına ümid bəsləmək də müəyyən mənada, erməni xəyalları ilə izah ediləcək məqamdır. Və bu baxımdan, rəsmi İrəvanın Ermənistanı tədricən böyük fəlakətə doğru yaxınlaşdırmaqda olduğu artıq qətiyyən şübhə doğurmur.
Türkiyə Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan Milliyyətçi Hərəkat Partiyasının sədri Dövlət Baxçalını ziyarət edib.
Görüş Dövlət Baxçalının iqamətgahında baş tutub və təxminən 40 dəqiqə davam edib.
Görüşdən sonra mətbuat mənsublarının suallarını cavablandırılıb.
Prezident Ərdoğan jurnalistlərin Baxçalının ondan fərqli olaraq paltosuz çölə çıxması ilə bağlı sualını da cavablandırıb.
"Dövlət bəyin bir az dəliqanlılığı var", - Ərdoğan cavab verib.
Saqqalını qırxdıran Paşinyan Ermənistanın KTMT-nin üzvü olduğunu xatırlasa, təəccüblənmərəm.
Bunu Rusiya Təhlükəsizlik Şurasının sədr müavini Dmitri Medvedyev deyib.
“Yaxud Ermənistan liderlərinin Avropa İttifaqı ilə nişanlanma niyyəti fonunda başqa variant. AB ilə birbaşa əlaqə saxlaya bilərsiniz, onlar cənnətə namizədlərə pul və silahla kömək etməyi xoşlayırlar. Avropa İttifaqının arxasında mükəmməl Ukrayna təcrübəsi var”, - Medvedyev bildirib.
Pakistanın Baş naziri Şahbaz Şərif fevralda Azərbaycana səfər etməyi planlaşdırır.
“Report” xəbər verir ki, bu barədə Pakistanın “The News International” nəşri mənbələrə istinadən xəbər verir.
"Pakistan "Mərkəzi Asiya baxışı siyasəti" çərçivəsində region dövlətləri ilə fəal şəkildə əməkdaşlığın genişləndirilməsinə çalışır. Cənubi Qafqazın əhəmiyyətli ölkələri ilə əlaqələrini möhkəmləndirir. Bu strategiyaya uyğun olaraq, Baş nazir Şahbaz Şərif fevralın üçüncü həftəsində Azərbaycan və Özbəkistana səfər edəcək", - məlumatda qeyd olunub.
Bildirilib ki, səfər zamanı hökumət başçısını Baş nazirin müavini və xarici işlər naziri senator Məhəmməd İshaq Dar, bir sıra federal nazirlər və biznes ictimaiyyətinin nümayəndələri müşayiət edəcəklər.
"Məlumatlı mənbələrin sözlərinə görə, səfər çərçivəsində Pakistan iki ölkə arasında iqtisadi əməkdaşlığın inkişafına yönəlmiş bir neçə saziş imzalamağı planlaşdırır", - nəşr vurğulayıb.
Azərbaycandan sonra Pakistanın Baş naziri iki günlük səfərlə Özbəkistana gedəcək. Bu səfər zamanı o, tranzit ticarət üçün Kəraçi limanından istifadəni təklif edəcək, həmçinin əsas ticarət sazişlərini imzalayacaq.
Ermənistan Avropa İttifaqına (Aİ) üzvlüyü müzakirə edir, lakin ekspertlər bunu illüziya adlandırır: Qərb İrəvandan öz məqsədləri üçün istifadə edir və real perspektivlər təklif etmir.
Ermənistan hökuməti Aİ-yə qoşulma proseduruna başlamaq üçün parlamentə qanun layihəsi təqdim edib və Avropa ilə yaxınlaşmaq niyyətini bəyan etsə də, NEWS.ru-nun istinad etdiyi analitiklər bu niyyətlərin səmimiliyinə şübhə edir və bu addımı daha çox siyasi manipulyasiya adlandırırlar.
Baş nazir Nikol Paşinyan etiraf edib ki, qanun layihəsi dərhal üzvlük üçün müraciət deyil, müzakirə və mümkün referendum üçün lazımdır. Politoloq Aleksey Naumov NEWS.ru-ya şərhində təşəbbüsü Paşinyanın mövqeyini gücləndirməyə yönəlmiş “siyasi silah” adlandırıb. “Bu, Paşinyanın siyasi silah kimi istifadə etdiyi güclü bir ideyadır. Avropa İttifaqı bunu görür və onun təşviqindən faydalanacağını başa düşür, xüsusilə də Brüsselin bunun üçün xüsusi bir şey etməsinə ehtiyac yoxdur – sadəcə müşahidəçilər göndərmək, cüzi pul köçürmək və bir az silah göndərmək yetərlidir. Bunun müqabilində Aİ çox şeyə hazır olan bir ölkə əldə edir, o cümlədən regionda Rusiya və Azərbaycanın maraqlarına qarşı durmağa hazır olan bir ölkə”, –Naumov qeyd edib.
Rusiyalı politoloq Gevorq Mirzəyan vurğulayıb ki, Avropa İttifaqı bu cür təşəbbüslərdən Ermənistanı Rusiyanın inteqrasiya orbitindən çıxarmaq üçün istifadə edir. “Qərbin vəzifəsi Ermənistanı istənilən “şirinquşla” Rusiyanın inteqrasiya məkanından çıxarmaqdır. İrəvanın sonra necə olacağından o qədər də narahat deyil. Hər variant yaxşıdır. Əgər suverenliyi qorumaq və dövləti qərbpərəst etmək mümkün olarsa, bu, Qərb üçün daha yaxşıdır. Bu o deməkdir ki, Ermənistan Cənubi Qafqazda Birləşmiş Ştatların bazasına çevrilir”, – Mirzəyan bildirib.
“Ana Ermənistan” hərəkatının lideri Andranik Tevanyan Ermənistanın təhlükəsizlik təhdidlərinə diqqət çəkib: “Ukrayna nümunəsində Aİ-nin və kollektiv Qərbin Ukraynadan nə istədiyini görürük. Onlar hesab edirlər ki, Kiyev Moskvaya qarşı mübarizədə alətdir. Onlar Ermənistanla da eyni şeyi etmək istəyirlər. Gürcüstanda bunu tez başa düşdülər və buna görə də xilas oldular. Paşinyan isə qərb kuratorlarının sifarişlərini yerinə yetirməklə özünü xilas etmək istəyir”.
Rusiya Dövlət Dumasının nümayəndəsi Cəmaləddin Həsənov oxşar mövqe bildirərək vəziyyəti Türkiyənin Aİ-yə üzv olmaq cəhdləri ilə müqayisə edib. “O, Aİ-yə tamhüquqlu və müstəqil subyekt kimi daxil olur. Ermənistan isə xeyli kiçik bir ölkədir, fərqli tarixi, habelə daxili və xarici çağırışlar toplusu var. O, iqtisadi əlaqələrə heç nə qatmadan Avropa orbitinə düşməyi hesablayır”, – o, “NEWS.ru” ilə söhbətində söyləyib.
Kreml də təşəbbüsə skeptik yanaşıb. Rusiya Prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov vurğulayıb ki, Ermənistanın eyni zamanda Aİ və Avrasiya İqtisadi İttifaqında (Aİİ) iştirakı mümkün deyil və əlavə edib ki, “Aİİ ilə əməkdaşlıq artıq Ermənistana əhəmiyyətli iqtisadi fayda gətirir”.
Ekspertlər yekdilliklə vurğulayıblar ki, Aİ-yə üzvlük haqqında qanun layihəsi real xarici siyasət məqsədi deyil, Paşinyanın iqtidarı qorumaq və cəmiyyətin əhval-ruhiyyəsini idarə etməyə yönəlmiş daxili strategiyasının bir hissəsidir.
Paşinyanın Əliyevin son müsahibəsində səsləndirdiyi fikirlərə cavab kimi Azərbaycana ünvanladığı təkliflərdə hər şey erməni maraqları kontekstində əks olunsa da, İrəvanın 17 maddəlik sülh sazişi mətnində razılaşdırılmamış 2 maddədən birini və Bakının tələblərindən birini qəbul etdiyi nəticəsi ortaya çıxır.
- Beynəlxalq iddialardan qarşılıqlı şəkildə imtina etmək;
- ATƏT-in Minsk qrupunu buraxmaq;
Birinci məsələ sülh sazişi mətninə daxildir, ikinci məsələ Bakının əsas tələblərindən biridir. Hərçənd, erməni baş nazir birinci məsələni “beynəlxalq məhkəmə orqanları da daxil olmaqla, lakin bununla məhdudlaşmayaraq, bir-birinə qarşı iddialardan imtina etmək” formasında təqdim etməklə mötərizə də açır: bütün iddialardan imtina edilməsi deyəndə Nikol daha çox “ərazi iddiası” kimi təqdim etməyə çalışdıqları Qərbi Azərbaycana qayıdış məsələsini nəzərdə tutur;
Lakin 17 maddədən biri – üçüncü ölkələrin qüvvələrinin sərhəddən çıxarılması (Avropa İttifaqı “müşahidə missiyası”) - açıq olaraq qalır. Nikol təkliflərində buna toxunmur, çünki İrəvan missiyanın vaxtının uzadılmasında maraqlıdır, Mirzoyanın son açıqlaması ilə bu məsələdəki mövqeyi ortaya qoydu.
“90 faiz razılaşdırılmış sülh sazişini imzalamağı” təklif edən Paşinyan bununla razılaşdırılmadan maddəni arxa plana keçirmək istəyir. Halbuki, hər şey 17 maddəlik mətndən ibarət deyil, danışıqların gündəliyi daha genişdir (Ermənistan konstitusiyasının dəyişdirilməsi, kommunikasiyanın açılması (Zəngəzur dəhlizi), demarkasiya prosesi). 17 maddəlik mətn sülh sazişinin yekun yox, ilkin variantı, yaxud belə demək mümkünsə, yekun sülh müqaviləsinə dair çərçivə sazişindən ibarət ola bilər.
Bütün bunların fonunda “2025-ci ildə sülh sazişi imzalana bilərmi” sualı aktuallaşır. İndiyə qədər danışıqların gündəliyi və atmosferini geosiyasi proseslər müəyyən edirdi, sülh sazişi mətninin 17 maddə çərçivəsinə salınması da (eləcə kommunikasiyanın sülh mətnindən çıxarılması) bunun nəticəsi idi. Bundan sonra hadisələrin inkişafının üç məqamdan asılı olacağı görünür:
1. Bu il Bakı-İrəvan danışıqlarının atmosferinin necə olacağı;
2. Sülh sazişi mətninə daxil edilməyən, amma danışıqlarda müzakirə edilən məsələlərə İrəvanın yanaşması;
3. Geosiyasi proseslərin inkişafı və regiona təsiri;
Bu üç məqamın arasında ən həlledici olan sonuncudur – geosiyasi hadisələrin inkişafı, xüsusilə Tramp Amerikasının siyasəti və bunun Cənubi Qafqaza təsirləri.