 |
|
“Azərbaycanla Ermənistan sülhə heç vaxt bu qədər yaxın olmayıb. Biz sülh prosesini irəli aparırıq. Azərbaycan tərəfinin də oxşar yanaşması var. Bəzi məsələlər qalır, amma düşünürəm ki, biz bunu danışıqlar yolu ilə həll edə bilərik”.Ermənistan parlamentinin spikeri Alen Simonyan jurnalistlərə açıqlamasında belə deyib.
“Azərbaycan Cənubi Qafqazda sülhün bərqərar olmasına kömək edən addımlar atır, İrəvanla Bakı arasında Sazişin bağlanması mümkündür”, - deyə Simonyan bildirib.
Qeyd edək ki, Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov da iranlı həmkarı Hüseyn Əmir Abdullahianla telefon danışığı zamanı Ermənistanla aparılan sülh danışıqlarını müsbət qiymətləndirib.
Ceyhun Bayramov yaxın vaxtlarda Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh müqaviləsinin imzalanacağına ümid etdiyini deyib.
Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin Moskvada keçirilən görüşü fonunda sözügedən optimist bəyanatların səslənməsi sülh sazişinin mətninin razılaşdırıldığına dair rəy rəy yaradır.
Xüsusilə də Prezident İlham Əliyev və Nikol Paşinyan arasında Moskvada sülh gendəliyini Rusiya Prezidentinin iştirakı olmadan, ikitərəfli formatda müzakirə etməsi diqqəti cəlb edir.
Bu isə sülh prosesini irəli aparan vacib amillərdən biri kimi çıxış edir. Ancaq bir sıra siyasi müşahidəçilər hesab edir ki, 2023-cü il başa çatdığına görə, yaxın günlərdə sülh müqaviləsinin reallaşması mümkün deyil. Bu proses 2024-cü ilə qaldığı üçün yekun sənədin nə vaxt imzalanacağı barədə dəqiq fikir söyləmək olmaz.
Politoloq Əli Mustafa “Cebhe.info”-ya açıqlamasında bildirib ki, Azərbaycan və Ermənistan rəsmilərinin açıqlaması sülh danışıqlarında mühüm razılaşmaların əldə olunduğunu deməyə əsas verir:
“Ona görə də növbəti ildə sülh müqaviləsi reallaş bilər. Hesab edirəm ki, Azərbaycan və Ermənistan arasında danışıqlar müəyyən bir mərhələni keçib.
Artıq iki ölkə arasında vacib məsələlərdə razılaşmaların olduğu deyilir.
Ümumilkdə, danışıqların təfərrüatı barədə məlumat verilmir. Amma bəzi xəbərlər mühüm mövzularda tərəflərin ortaq mövqeyə gəldiyini göstərir. Yəni sülh sazişlinin imzalanması mümkündür.
Sadəcə olaraq, buna zaman lazım olacaq. Mən də ehtimal edirəm ki, yeni ildə sülh sənədi imzalana bilər. Lakin həm Azərbaycan, həm də Ermənistan üçün vacib olan bir sıra məsələlərlə bağlı müzakirələr hələ davam edəcək.
Bura sərhədlərin delimitasiyası və demarkasiyası, Azərbaycana dəymiş zərərə görə təzminatın ödənilməsi və digər məsələlər gündəmə gələ bilər. Müharibə cinayətkarlarının mühakiməsi ilə bağlı da yəqin ki, müəyyən anlaşma var. Amma kommunikasiyaların açılması, ərazi bütövılüyünün tanınması mövzularında hesab edirəm ki, razılaşma var”.
Əli Mustafanın sözlərinə görə, Qərb və Moskva platformaları sülh prosesində əsas vasitəçi və missioner tərəf kimi tarixə düşmək istəyir:
“Eyni zamanda, vasitəçi tərəflər sülh danışıqları üzərindən özünün geosiyasi maraqlarını həyata keçirmək istəyir. Buna baxmayaraq, Azərbaycan və Ermənistan arasında müəyyən razılaşma əldə olunub.
Yəqin ki, Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin Moskva görüşünün də faydası var. Sülhüm harada imzalanması isə prinsipial məsələdir. Çünki bununla bağlı Rusiya və Qərb arasında rəqabətin şahidi oluruq. Yəqin ki, sülh sazişi ənənəvi olaraq, iki ölkənin sərhəddində, ya da Gürcüstanın paytaxtı Tiflisdə imzalana bilər.
Hazırda Ermənistanın silahlanması da diqqəti cəlb edir. dünyanın müxətlif regionlarında vəziyyət gərgindir. Yeni dünya düzəninin formalaşması prosesi davam edir. Amma sülh sazişinin imzalanmasını istəyən qüvvələr də var. Bu baxımdan, Moskva görüşünün yəqin ki, faydası olacaq”.
Prezident İlham Əliyev Qusar rayonunun Qusar‒Xudat (18 km)‒Langi‒Caqarqışlaq‒Urvaoba‒Atlıxan‒Kuzunqışlaq‒Zindanmuruqqışlaq‒Avaranqışlaq avtomobil yolunun əsaslı təmiri ilə bağlı tədbirlər haqqında Sərəncam imzalayıb.
"Yol-xeber.az"ın xəbərinə görə, Sərəncamla beş min nəfər əhalinin yaşadığı 7 yaşayış məntəqəsini birləşdirən Qusar‒Xudat (18 km) ‒ Langi ‒ Caqarqışlaq ‒ Urvaoba ‒ Atlıxan ‒ Kuzunqışlaq‒Zindanmuruqqışlaq ‒ Avaranqışlaq avtomobil yolunun əsaslı təmiri məqsədilə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2023-cü il 23 yanvar tarixli 3720 nömrəli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan Respublikasının 2023-cü il dövlət büdcəsində dövlət əsaslı vəsait qoyuluşu (investisiya xərcləri) üçün nəzərdə tutulan vəsaitin bölgüsü”nün 1.31.25-ci yarımbəndində göstərilmiş məbləğin ilkin olaraq 1,2 milyon (bir milyon iki yüz min) manatı Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyinə ayrılb.
Maliyyə Nazirliyi Sərəncamda göstərilən məbləğdə maliyyələşməni təmin etməlidir.
İqtisadiyyat Nazirliyi Sərəncamda göstərilən avtomobil yolunun əsaslı təmirinin başa çatdırılması üçün zəruri olan maliyyə vəsaitini Azərbaycan Respublikasının 2024-cü il dövlət büdcəsi layihəsində dövlət əsaslı vəsait qoyuluşu xərclərinin bölgüsündə nəzərdə tutmalıdır.
Nazirlər Kabineti Sərəncamdan irəli gələn məsələləri həll etməlidir.
“Yuxarı dövlət orqanı olmayan yoxlayıcı orqanların siyahısı” təsdiqlənib.
Bu barədə Baş nazir Əli Əsədov qərar imzalayıb.
Yuxarı dövlət orqanı olmayan yoxlayıcı orqanların siyahısı aşağıdakı kimidir:
1. Azərbaycan Audiovizual Şurası.
2. Əqli Mülkiyyət Agentliyi publik hüquqi şəxs.
3. Dövlət Reklam Agentliyi publik hüquqi şəxs.
4. İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi publik hüquqi şəxs
5. Şuşa Şəhəri Dövlət Qoruğu İdarəsi publik hüquqi şəxs
6. Dənizkənarı Bulvar İdarəsi publik hüquqi şəxs
7. “Azərişıq” Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
8. “Azəristiliktəchizat” Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
9. Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin “Azəriqaz” İstehsalat Birliyi
Prezident İlham Əliyev Bakı şəhərinin Səbail rayonu ərazisində avtomobil yollarının əsaslı təmiri ilə bağlı tədbirlər haqqında Sərəncam imzalayıb.
Bununla bağlı President.az məlumat yayıb.
Sərəncama əsasən, Bakı şəhərinin Səbail rayonu ərazisində avtomobil yollarının əsaslı təmiri məqsədilə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2023-cü il 23 yanvar tarixli 3720 nömrəli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan Respublikasının 2023-cü il dövlət büdcəsində dövlət əsaslı vəsait qoyuluşu (investisiya xərcləri) üçün nəzərdə tutulan vəsaitin bölgüsü”nün 1.31.25-ci yarımbəndində göstərilmiş məbləğin 350 min manatı Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyinə ayrılıb.
Prezident İlham Əliyev “Gömrük tarifi haqqında” qanunda dəyişiklik edilməsi qanunu təsdiqləyib.
Yenilənmiş qanuna əsasən, gələn ildən neft-qaz ehtiyatlarının kəşfiyyatı, işlənməsi və hasilatın pay bölgüsü, ixrac boru kəmərləri haqqında və bu qəbildən olan digər sazişlərə uyğun olaraq Azərbaycana verilməsi nəzərdə tutulan əsas fondların, daşınar əmlakın və digər aktivlərin müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqana (quruma) və yaxud hasilatın pay bölgüsü haqqında sazişlərdə Azərbaycanı təmsil edən hüquqi şəxslərə hər hansı şəkildə təqdim edilməsi üzrə əməliyyatlar gömrük rüsumlarından azad ediləcək.
Bundan başqa, Azərbaycan ərazisində qanunla müəyyən edilmiş qaydada qeydiyyatdan keçmiş humanitar təşkilatlar, həmçinin müvafiq qurumun razılığı ilə digər hüquqi və fiziki şəxslər tərəfindən humanitar yardım kimi gətirilən mallar, eləcə də müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqanın (qurumun) aktivlərində yerləşdirilməsi üçün idxal olunan qızıl, ixrac məqsədli neft-qaz fəaliyyəti ilə əlaqədar avadanlıq və materiallar, müvafiq qurum və tabeliyindəki müəssisələr tərəfindən müdafiə təyinatlı məmulatların yaradılması və istehsalı məqsədilə idxal edilən texnologiyalar, avadanlıqlar və dəstləşdirici hissələrin idxalı gömrük rüsumlarından azad olunacaq.
Prezident İlham Əliyev İcbari tibbi sığorta fondunun 2024-cü il büdcəsini təsdiq edib.
Gələn il üçün Fondun gəlirləri və xərcləri 2 811 428 292 manat məbləğində təsdiq olunub.
2024-cü ildə Fondun gəlirlərinin 1 375 987 690 manatı dövlət büdcəsindən ayırmalar, 815 053 804 manatı İşəgötürən və işçi tərəfindən icbari tibbi sığorta üzrə ödənilən sığorta haqları hesabına formalaşacaq.
Fondun xərclərinin isə 2 503 074 032 manatını icbari tibbi sığorta ödənişləri və dotasiya təşkil edəcək.
Nazirlər Kabineti “Dəmiryol nəqliyyatında istehsalatla əlaqəsi olmayan insanlarla baş vermiş nəqliyyat hadisələrinin və ya digər bədbəxt hadisələrin xidməti araşdırılması və qeydiyyatı (uçotu) Qaydaları”nı təsdiq edib.
Bununla bağlı Baş nazir Əli Əsədov yeni qərar imzalayıb.
Qaydalar dəmiryol nəqliyyatı obyektlərində istehsalatla əlaqəsi olmayan insanların xəsarət alması, o cümlədən ölümü ilə nəticələnən hadisələrin ümumi istifadəli dəmiryol nəqliyyatı infrastrukturunun sahibi və qeyri-ümumi istifadəli dəmir yolunun sahibi tərəfindən xidməti araşdırılması və qeydiyyatı (uçotu) qaydalarını müəyyən edir.
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin və Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın Sankt-Peterburqda MDB ölkələrinin liderlərinin qeyri-rəsmi sammitində görüşü sülh müqaviləsi hazırlayan iki lider arasında dialoqa dəstək vermək üçün fürsətdir.
Bunu Kremlin rəsmi nümayəndəsi Dmitri Peskov "İzvestiya"ya bildirib.
“Bu həm də sülh müqaviləsi üzərində işi hələ başa çatdırmamış iki dövlətin liderləri arasında ünsiyyəti dəstəkləmək üçün bir fürsətdir. Bu çox vacibdir”,- o deyib.
Peskov əlavə edib ki, son vaxtlar hər iki tərəf bu səylərə hazır olduqlarını dəfələrlə nümayiş etdiriblər. Onun sözlərinə görə, Rusiya da bu işdə kömək etməyə hazırdır, lakin öz vasitəçiliyini tətbiq etmir.
Peskov deyib ki, Moskva üçün onun iki tərəfdaşının mümkün qədər tez sülh müqaviləsi bağlaması çox vacibdir: “Bu və digər məsələlər Rusiyanın Qafqazda sülh və sabitlik mühitində maraqlı olması ilə bağlıdır”.
Rusiyanın Sankt-Peterburq şəhərində MDB Dövlət Başçılarının qeyri-rəsmi görüşündə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanla ayaqüstü söhbəti olub.
Söhbət əsnasında Azərbaycan-Ermənistan sülh gündəliyi müzakirə edilib.
ABŞ və Qərb Ermənistanı Rusiyadan uzaqlaşdırmaq planları qurarkən, əslində, reallaşması mümkün olmayan hədəflərə indeksləşib... Ukrayna savaşında təşəbbüsü Kremlə verməkdə olan kollektiv Qərbi bu dəfə Ermənistanda da Rusiyaya qarşısında məğlubiyyət gözləyir...
Rusiya-Ermənistan münasibətlərində çatlar artıq hər iki tərəf üçün taleyüklü həddə çatıb. Kreml Paşinyan hakimiyyətinin Ermənistanı Rusiyadan uzaqlaşdırma siyasətinə qarşı konkret addımlar atmaq məcburiyyətində qalmış kimi görünür. Və hesab etmək olar ki, Rusiya siyasi dairələri bu istiqamətdə ilk sərt addımı artıq atmış oldular.
Məsələ ondadır ki, Paşinyan hakimiyyəti son vaxtlar Rusiyanın patronajlığı altında olan bütün qurumların zirvə toplantılarını açıq-aşkar baykot edirdi. Bu, istər-istəməz Rusiyanın beynəlxalq imicini korlayırdı, nüfuzunu ciddi zərbə altında buraxırdı. Kremldə sinirlər tarıma çəkilmişdi və belə davam etməsinin mümkün olmayacağına eyham vurulurdu.
Maraqlıdır ki, Paşinyan hakimiyyəti Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının (KTMT) ilsonu toplantısını yenə də baykot etdi. Ancaq bu qurumun rəhbər heyəti İrəvana səfər etməklə, Paşinyan hakimiyyətini qurumun Ermənistan üçün böyük önəm daşıdığını izah etməyə çalışdılar. Yəni, Paşinyan hakimiyyəti KTMT-ya yaxın getməsə də, KTMT Ermənistana gələrək, rəsmi İrəvanı heç yana buraxmayacağının açıq mesajını verdi.
Ancaq Kreml üçün istənilən halda, Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyanın Rusiyaya səfər etmək məcburiyyətində buraxılması artıq prinsipial məsələyə çevrilmişdi. İrəvandan verilən mesajlar Paşinyan hakimiyyətinin belə bir səfər niyyətindən uzaq olduğunu təsdiqləyirdi. Belə situasiyada Kreml Ermənistanın məhz Rusiyanın nəzarətində olan "axilles dabanları"ndan birinə sadəcə, yüngülcə zərbə vurdu.
Məsələ ondadır ki, rəsmi İrəvana baş nazir Nikol Paşinyanın Rusiyaya səfər etməyəcəyi təqdirdə, Ermənistana təbii qaz nəqlinin kəsiləcəyi, enerji resursları görə ödənişlərin dünya bazarları standartlarına uyğunlaşdırılacağı, yığılmış borcların tələb ediləcəyi bildirildi. Nəticəsi isə göz qabağındadır, erməni baş nazir artıq Rusiyaya səfərə gedib. Və bəzi məlumatlara görə, prezident Vladimir Putinlə qapalı görüşdə baş nazir Nikol Paşinyana Rusiya əleyhinə atılan israrlı addımların Ermənistana vəd etdiyi təhlükələr onun anlayacağı dildə izah edilib.
Belə anlaşılır ki, Kreml Paşinyan hakimiyyətinin cilovlanması əməliyyatına artıq start verib. İndi baş nazir Nikol Paşinyanın ABŞ və Qərbin qarşısında özünə necə haqq qazandırmağa çalışacağı da böyük maraq doğurmaqdadır. Halbuki, Roma statutunu ratifikasiya etməklə, öz üzərinə prezident Vladimir Putinin həbsi ilə bağlı beynəlxalq hüquqi öhdəlik götürmüş Ermənistanın baş naziri üçün Rusiya qarşısında daha ağır suallara cavab vermək məcburiyyəti də nəzərdən qaçırılmamalıdır. Və bu, o deməkdir ki, erməni baş nazir hamıdan faydalanmaq ümidi ilə yürütdüyü "xarici siyasət kursu" ilə əslində, Ermənistanı ümumi günahkar durumuna salmağı bacarıb.
Onu da qeyd etmək lazımdır ki, baş nazir Nikol Paşinyan Rusiya səfərinə haqq qazandırmaq cəhdlərinə elə Avrasiya İqtisadi İttifaqının zirvə toplantısında çıxış edərkən başlayıb. O, bildirib ki, Avrasiya İqtisadi İttifaqının toplantısında iştirakı iqtisadi faktorlar ilə birbaşa bağlıdır. Erməni baş nazir iddia edib ki, bu qurumun fəaliyyətində hərbi-siyasi və geopolitik faktorlar heç bir rol oynamır. Yəni, erməni hiyləgərliyinə sığınmağa çalışan baş nazir Nikol Paşinyan ABŞ və Qərbə Rusiya əleyhinə kursa sadiq olduğunun mesajını verməyə çalışıb. Və bu, Kreml sahibinin qarşısında nümayiş etdirilən növbəti erməni riyakarlığının ən bəsit örnəklərindən biridir.
Məsələ ondadır ki, dünyada siyasətdən və geopolitikadan kənarda hər hansı iqtisadi fəaliyyət mövcud deyil. Hətta dünya ölkələri arasında siyasəti də, geopolitikanı da məhz iqtisadi maraqlar müəyyən edir. Bəzi ölkələr hətta öz geopolitik düşmənlərinə qarşı hərbi xarakterli bəzi əməliyyatları məhz iqtisadi alətlər üzərindən də reallaşdlra bilirlər. Yəni, erməni baş nazir nə qədər hiyləgər olsa da, "Rusiyaya iqtisadi hədəflər üçün gəlmişəm" siyasi manipulyasiyası ilə həm Qərbi, həm də Rusiyanı eyni vaxtda aldada bilməz.
Böyük ehtimalla ABŞ və Qərb Ermənistan iqtisadiyyatının Rusiyanın nəzarəti altında olduğunu bilir. Çünki Kremlin iqtisadi və enerji faktorlarına bağlı manevrlərlə Ermənistanı hər an diz çökdürə biləcəyi sübuta ehtiyacı olmayan bir reallıqdır. Elə erməni baş nazirin Rusiyaya səfər etməyə məcbur edilməsi də ABŞ və Qərb üçün Ermənistanın durumunu izah edir. Qərb siyasi dairələri nə qədər "xəyal" qursalar da Ermənistan Rusiyadan uzaqlaşa bilməz. Və bu, Qərbin Cənubi Qafqaz siyasətinin iflasa məhkum olduğunu da təsdiqləyir.
Belə anlaşılır ki, ABŞ və Qərbə sığınıb, Ermənistanı Rusiyadan uzaqlaşdırma təlimatlarını yerinə yetirməyə çalışın Paşinyan hakimiyyəti əslində, öz beynəlxalq tərəfdaşlarını məyus etmək məcburiyyətində qalıb. Belə ki, rəsmi İrəvanın ABŞ və Qərbin həmin təlimatlarını reallığa çevirmək şansı ümumiyyətlə, mövcud deyil. Ermənistan istəsə də, istəməsə də Rusiyaya itaət etməyə məhkumdur. Və Qərbin də bu reallığı dəyişmək imkanları yoxdur.
Buradan isə belə nəticəyə gəlmək olar ki, ABŞ və Qərb Ermənistanı Rusiyadan uzaqlaşdırmaq planları qurarkən, əslində, reallaşması mümkün olmayan hədəflərə indeksləşib. Ukrayna savaşında təşəbbüsü Kremlə verməkdə olan ABŞ və Qərbi daha bir uğursuz nəticə gözləyir. Hər halda, Ukraynadan sonra, bu dəfə Ermənistan da ABŞ və Qərbi Rusiya qarşısında məğlub duruma salacaq. Prezident Vladimir Putinin "ipə-sapa yatmayan" baş nazir Nikol Paşinyanı məcburən "öz ayağına gətirərək", aşağılaması ABŞ və Qərbin Ermənistanda Rusiya ilə rəqabət şansının olmadığını göstərir.(musavat.com)