 |
|
Dünya Yaxın Şərq münaqişəsinin perspektivləri, Ukraynadakı müharibə, artıq qapını döyən Efiopiya və Somali arasında müharibə ehtimalı ilə maraqlanır və elə bu vaxt Albaniyanın baş naziri Edi Rama özünün yeni dövlət ideyası tapmacasını meydana atıb.
Bu xəbərin informasiya məkanında peyda olmasından keçən bir neçə gün ərzində İstanbulda bəzi mütəxəssislərlə, necə deyərlər, "məlumatlı” şəxslərlə, eləcə də bir-iki alban dostla danışmağa müvəffəq oldum. Onların heç biri Ramanın Bektaşi dövlətinin yaradılması təşəbbüsünü izah edə bilmədi.
Vatikan mikrodövlətinin və ya hətta Malta ordeninin niyə mövcud olduğunu tarixlə izah etmək olar. Heç bir səbəb olmadan, Bektaşilərin özlərindən belə, heç bir tarixi tələb olmadan Bektaşi Ordeni dövlətinin kimə və nəyə lazım olmasını baş nazir Edi Ramadan və ordenin ruhani lideri, keçmiş zabit dərviş Hacı Baba Mondidən başqa heç kim başa düşə bilmir.
Bu personajlar fikirlərini bu sözlərlə şərh edirlər: "Biz dini tolerantlığa əhəmiyyət verməliyik. Bu, elə bir xəzinədir ki, adi hal kimi qəbul edilməməlidir”, - Albaniyanın baş naziri deyir. "Biz dövlətə layiqik. Dünyada İslam haqqında həqiqəti söyləyən və onu siyasətlə qarışdırmayan yeganə bizik”, deyə Baba Mondi fikrini davam etdirir.
Razılaşın, bir növ inandırıcı görünmür. Bu arada, "Alban Vatikanı”nın təşəbbüskarları artıq layihənin parametrləri barədə məlumat verirlər: yeni dövlətin ərazisi Tirananın şərq hissəsində bir neçə bloku tutacaq ki, bu da hazırda Bektaşi icmasına aiddir – ərazi baxımından Bektaşi Ordeninin Suveren Dövləti Vatikandan təxminən dörd dəfə kiçik olacaq. Bu ərazidə iclaslar və ayinlər üçün bina, orden muzeyi, arxiv, xəstəxana və inzibati idarələr yerləşir.
Yeni dövlətin ordusu, sərhəd xidməti və ya məhkəmələri olmayacaq, "onların da düşmənləri olduğu üçün” kiçik bir kəşfiyyat xidməti olacaq. Təbii ki, "Alban Vatikanının” ömürlük rəhbəri Baba Mondi olacaq, onun gücü əslində mütləq olacaq. Və daha bir şey - Bektaşi Nizamının Suveren Dövləti adlanacaq bir mikrodövlətdə spirt istehlakına icazə veriləcək və qadınlar istədiklərini geyinə biləcəklər.
Arayış üçün: Bektaşilik 13-cü əsrdə müasir Türkiyə ərazisində yaranmış nisbətən kiçik bir müsəlman təriqətidir. Əsrlər boyu Bektaşi ocağının üzvləri Osmanlı İmperiyasının nizami piyadaları olan yeniçərilər idi. Onun süqutundan, Atatürkün hakimiyyətə gəlişindən və ölkənin dünyəviləşməsi kursunun başlamasından sonra bektaşilər repressiyalara məruz qaldılar və onların bir çoxu Türkiyəni tərk etməyə məcbur oldular.
Sonra Albaniya Bektaşi fəaliyyətinin yeni mərkəzi oldu - 1913-cü ildə müstəqillik əldə etdikdən sonra bu ölkənin hakimiyyət orqanları Bektaşi icmasını rəsmən tanıdı. İkinci Dünya Müharibəsindən sonra hakimiyyətə gələn kommunistlər əvvəlcə bektaşilərə nisbətən müsbət yanaşsalar da, 1960-cı illərin sonunda din əleyhinə repressiyalar bu cərəyanaa tam təsir göstərdi. 1967-ci ildə kommunist Albaniyası ateist dövlət elan edildikdən sonra əmlakı milliləşdirildi və kommunist rejiminin süqutundan sonra qalan torpaqların bir hissəsi özəl inşaatçılar tərəfindən ələ keçirildi.
Maraqlıdır ki, ordenin ardıcıllarının sayı 12,5 milyon, yəni Albaniyada olduğundan qat-qat çox olan Türk Bektaşi icması, Albaniyada Bektaşi mikrodövləti ideyasını rədd edərək, "inanc əsaslı dövlət”i heç vaxt xeyir-dua verməyəcəklərini bildiriblər. Onların fikrincə, bektaşilik və "dini dövlət” bir araya sığmayan anlayışlardır. Onlar da maraqlanırlar ki, görəsən bu, eyni ilə türk bektaşilərinin dövləti kimi olacaq, yoxsa sırf albanların dövləti fəaliyyət göstərəcək?
Bundan əlavə, Bektaşi dövlətinin suverenliyinin dünyanın hər hansı başqa ölkəsi tərəfindən tanınıb-tanınmyacağı hələ aydın deyil. Ramanın sözlərinə görə, Albaniya hökuməti bu məsələdə hətta ABŞ və digər NATO müttəfiqləri ilə də məsləhətləşmələr aparmayıb. Baba Mondi öz növbəsində bütün hüquqi prosedurlara əməl olunarsa, Qərbin yeni dövləti tanıyacağına ümid etdiyini bildirib.
Bir sözlə, Edi Rama və Baba Mondinin bu ideyası ilə tanış olanda istər-istəməz sual yaranır ki, son nəticədə onun həyata keçirilməsindən kim faydalanacaq? Və burada yeganə versiya var: suveren yurisdiksiyası olan bektaaşilik alban mafiyası üçün son dərəcə faydalı olacaq. Rusiyada və Azərbaycanda bunu az adam bilir, amma Avropa üçün bu, əsas problemlərdən biridir. Alban mafiyasının maraqlarının bitdiyi və müxtəlif alban elitalarının maraqlarının başladığı xətt haradadır, heç kim deməyəcək. Bektaşi vasitəsilə boz biznes sxemlərini həyata keçirilməsi, cinayət təqibindən yayınma, xarici sxemlərdə peyda olan mafiozların təqibində Alban ədalətinin məsuliyyət daşımaması - mafiya üçün ən yaxşısı budur və onlar bundan yaxşısını arzu edə bilməzlər.
Hələ dənizdəki mülkləri, bankları və şirkətləri demir ki, belə bir vəziyyətdə onlara hər cür şərait yaradıla bilər. Və təbii ki, bektaşi şeyx-müdrikləri inciməzlər. Bir ofşor ölkənin sahibi olduqdan sonra onlar bu həyatdakı toy-bayramdan paylarını alacaqlar.(qaynarinfo)
Mahmud Əhmədinejatın casusluq iddiaları
İranın keçmiş prezidenti Mahmud Əhmədinejat Hizbullah lideri Həsən Nəsrullahın öldürülməsindən sonra ölkədəki casus iddialarından danışıb.
Sabiq prezident İsrailin İrandakı qurumlardan birinə MOSSAD (İsrailin xüsusi xidmət orqanı - red.) agenti yerləşdirdiyini iddia edib:
“İsrailə qarşı bir bölmə yaratdıq, onun başında duran şəxsin MOSSAD agenti olduğu üzə çıxdı”, - deyə söyləyib.
Qeyd edək ki, Hizbullah lideri Həsən Nəsrullah sentyabrın 27-də İsrail ordusunun Beyruta endirdiyi hava zərbələri nəticəsində öldürülüb. Sui-qəsddən sonra casus iddiaları gündəmə gəlib.
2021-ci ildən etibarən Kanada Türkiyə istehsalı olan PUA-ların oynadığı rola görə Türkiyəyə "L3Harris" şirkəti tərəfindən hazırlanmış WESCAM MX-15D EO/IR görüntüləmə sisteminin ixracına embarqo tətbiq edib. Lakin Azərbaycanın səyi ilə bu embarqo aradan qaldırılıb.
Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri TOLUN sursatının və ASELFLİR-500 Elektro-Optik sisteminin tədarükü ilə bağlı müqavilə imzaladığını açıqlayıb
Yeni sistemlərin Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələrinin inventarında olan Bayraktar AKINCI PUA-larında istifadə ediləcək.
ASELFLİR-500-ün ilk ixracını Azərbaycana edən ASELSAN embarqoya cavabı idi.
ASELFLİR-500 gecə və gündüz işləmə qabiliyyəti, genişləndirilmiş interfeys inteqrasiyası və bir çox digər xüsusiyyətləri ilə əhəmiyyətli üstünlüklərə malik olmaqla Kanada istehsalı olan WESCAM MX-15D-dən geri qalmır.
Yeni sistemin 4096×2880 HD gündüz, 1280×720 HD IR və SWIR kameraları var. O, həmçinin 35 kilometrə qədər lazer hədəfi göstərmə məsafəsini təmin edir. Çəki və ayırdetmədə əhəmiyyətli təkmilləşdirmələr təklif edən bu sistem kritik əməliyyatlarda PUA-lar üçün daha yaxşı təsvir və hədəf aşkarlamasını təmin edir.
TOLUN isə hava platformalarından atılan və həm sərt, həm də yumşaq quru hədəflərinə qarşı istifadə edilə bilən bir sursat kimi diqqət çəkir.
İnteqrasiya edilmiş KKS/ANS (GPS/INS) yönləndirmə sisteminə malik olan bu sursat 139 kq ağırlığında və atıldığı hündürlükdən asılı olaraq 100 kilometr məsafəni qət edə bilir.
İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahu ölkəsinin Yaxın Şərqdə strateji güc balansını dəyişdirdiyini bildirib. Onun sözlərinə görə, İsrail hazırda “böyük, lakin eyni zamanda çətin günlər yaşayır” və “yeddi cəbhədə müharibə aparır”.
İsrail mediası məlumatına görə, Netanyahu qeyd edib ki, Livan və Yəməndəki hədəflərə zərbələr İsrailin gücünü nümayiş etdirir. O, HƏMAS və "Hizbullah"a qarşı mübarizədə uğurları və onların əsas liderlərinin aradan götürülməsini vurğulayıb.
Baş nazir bildirib ki, qüvvələr balansındakı dəyişiklik “İsrail özünü bir daha güclü və qətiyyətli ölkə kimi göstərdiyi” regionda ittifaqlar yaratmaq üçün yeni imkanlar açır.
Bundan əlavə, "Axios" yazır ki, İsrail ABŞ-dən İsrailin Beyrutda "Hizbullah" lideri Həsən Nəsrullahın və yüksək rütbəli iranlı generalın ölümünə səbəb olan hava hücumundan sonra İranı qisas almaqdan çəkindirmək üçün hərəkətə keçməsini istəyib.
ABŞ prezidenti Co Bayden “təcavüzün qarşısını almaq və daha geniş regional müharibə riskini azaltmaq” üçün Yaxın Şərqdə Amerika qüvvələrinin gücləndirilmiş müdafiə mövqeyini gücləndirməyi əmr edib. O, həmçinin bəyan edib ki, “atəşkəs vaxtı çatıb”.
"ABŞ administrasiyası Nəsrullaha hücumla bağlı əvvəlcədən məlumatı olmadığını, lakin İsrailin özünümüdafiə hüququnu dəstəklədiyini vurğulayıb. Lakin Amerika rəsmiləri əməliyyatdan əvvəl İsraillə məsləhətləşmələrin olmamasından məyus olduqlarını bildiriblər.
İranın ali lideri Əli Xameneyi İsrailin hücumlarının "Hizbullah"ı zəiflətməyəcəyini deyib.
İsrailin müdafiə naziri Yoav Qalant amerikalı həmkarı Lloyd Ostin ilə söhbətində ABŞ-dən İranı cilovlamaq üçün sürətli addımlar atmağı və ictimaiyyətə açıqlamalar verməsini istəyib.
Yeri gəlmişkən, ABŞ-nin müdafiə naziri Lloyd Ostin Amerikanın Yaxın Şərqdə hərbi mövcudluğunu gücləndirməyi əmr edib", - deyə portal yazıb.
Suriya mənbələri Əsədin qardaşının İsrailin hücumundan sonra öldürülməsi və ya yaralanması ilə bağlı xəbərləri təkzib edib.
Belə ki, İsrailin Suriya prezidentinin qardaşı Maher Əsədin Dəməşq yaxınlığında yerləşən villasına endirdiyi hava zərbəsi itkisiz ötüşüb.
Bu barədə Suriya İnsan Haqları Müşahidə Qrupu məlumat yayıb. Təşkilatın məlumatına görə, Suriya ordusunun 4-cü diviziyasının komandiri Maher Əsəd hücum zamanı paytaxtdan kənarda olub.
Ərəb mediasının məlumatına görə, villadan tez-tez "Hizbullah" liderləri və İran hərbçiləri istifadə ediblər.
Avqustun 1-də bildirilib ki, "Hizbullah"ın yüksək rütbəli məmuru Suriya prezidentinin qardaşından onun nəzarətində olan diviziyanın şəxsi heyəti ilə Colan təpələrində yeni cəbhə açmağı xahiş edib.
"Ukraynalılara Zelenskinin "qələbə planı"nın artıq amerikalılara məlum olan gizli məqamları göstərilməyəcək".
Bunu Ukrayna Prezident Ofisinin rəhbəri Andrey Yermak deyib.
Onun sözlərinə görə, planın ABŞ-da təqdimatından sonra o, Ukrayna cəmiyyətinə göstəriləcək. Bununla belə, bəzi müddəalar bağlı qalacaq.
“İctimaiyyətə çıxan hər şeyi təkcə biz deyil, düşmən də eşidir. Və buna görə də, təbii ki, bu planın bəzi təfərrüatları bağlı saxlanılacaq. Ancaq bilirsiniz ki, bu planın düşmən ərazisində həyata keçirilməsi vacibdir”, - deyə Ukrayna prezidentinin ofisinin rəhbəri bildirib.
HƏMAS hərəkatın liderlərindən biri Şərif Əbu Əl-Əminin öldüyünü elan edib.
"Report" bu barədə xarici KİV-ə istinadən xəbər verir.
Məlumata görə, o, İsrail Ordusunun endirdiyi zərbələr nəticəsində Livanın cənubunda ölüb.
Onun HƏMAS rəhbər şəxslərindən biri olduğu bildirilir.
“Yəmən və Livandakı zərbələr indi Yaxın Şərqdə güc balansını dəyişən İsrailin gücünü göstərir.
“Report” xəbər verir ki, bu fikri İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu bəyan edib.
“Biz Qəzzada HƏMAS-ı məğlub etdik, onun komanda zəncirinin çoxunu məhv etdik, Hizbullaha güclü zərbə vurduq, Nəsrullahı məhv etdik, biz sistematik olaraq onun yüksək səviyyəli komandirlərini, o cümlədən bu gün Livandakı digər komandirləri sıradan çıxarırıq.
Paralel olaraq bir müddət əvvəl İsrail Müdafiə Qüvvələri Yəməndə düşmənlərimizə yenidən zərbələr endirib. Hər kəs əhatə dairəsini görür, hamı hədəflərə atılan atəşi görür, hamı bizə hücum edənlərin verdiyi əvəzi görür ”, - deyə o qeyd edib.
Baş nazirin sözlərinə görə, onun ölkəsi hazırda yeddi cəbhədə müharibə apararaq böyük, lakin eyni zamanda çətin dövrlərdən keçir:
“Gözəl günlərdir, çünki biz Yaxın Şərqdəki strateji reallığı dəyişirik. Dəyişən güc balansı İsrailin qalib gəlməsi ilə bölgəmizdə yeni ittifaqlar ehtimalını da meydana gətirir. Düşmənlərimiz və dostlarımız yenidən İsraili güclü, qətiyyətli, qüdrətli ölkə kimi görürlər”.
Hizbullah təkzib etdi - "Xəbərlər əsassızdır..."
Paşinyan xəbərdarlıq etdi: Rusiya “sehri” bitir, azalacaq…
Həsən Nəsrullahın yerinə bu şəxs keçdi
Bakı metrosunda problem: sərnişinlər düşürüldü
“Zelenski elə bir iş görüb ki...” - Kiyevdə ona “hücum” etdilər
ABŞ hərəkətə keçdi - Bu bölgədə hərbi kontingentini artırır
Moskvada yaşayış binasında 8 partlayışdan sonra güclü yanğın başladı...
İsrail Yəmənə yenidən zərbələr endirib
"ABŞ Ukraynanın uğur qazanması üçün əlavə tədbirlər üzərində işləyir" - Entoni Blinken
Rusiyanın Baş naziri Ermənistana işgüzar səfərə gedəcək
Trampın kürəkənindən İsrailə ÇAĞIRIŞ: "İrana hücum edin!"
Bu və gündəmdəki bir çox xəbərləri bu gün saat 09.10-da aparıcı Sevinc Telmanqızının təqdimatındakı “Səhər Xəbər” verilişində izləyə bilərsiz.
Müzakirədə tamaşaçılarımız da iştirak edə bilər.
İran və Rusiya qaz müqaviləsi üzrə danışıqlar aparır.
Bunu İslam Respublikasının energetika naziri Abbas Əliabadi deyib.
“Neft Nazirliyindən verilən məlumata görə, müqavilə üzrə danışıqlar hələ də davam edir”, - Əliabadi bildirib.
Onun sözlərinə görə, nüvə sahəsində də əməkdaşlıq davam edir. Hazırda İran “Rosatom”un iştirakı ilə Buşehr atom elektrik stansiyasının ikinci və üçüncü enerji bloklarını tikir.