|
Bu ilin yanvar-oktyabr aylarında Azərbaycanda hava nəqliyyatı ilə 2 300,9 min və ya keçən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 11,1% çox sərnişin daşınıb.
Dövlət Statistika Komitəsindən xezerxeber.az-a verilən məlumata əsasən, hava nəqliyyatı ilə daşımaların 99,9% dövlət, 0,1% isə özəl müəssisələrə məxsus nəqliyyat vasitələri ilə həyata keçirilib.
Məlumata əsasən, ötən dövr ərzində bu nəqliyyat növü ilə yükdaşıma 4,4% azalaraq 159,1 min ton təşkil edib.
Təbii amillərin təsiri, eləcə də qar uçqunları, torpaq sürüşmələrinin baş verməsi və iri qaya parçalarının yola tökülməsi ölkənin cəlbedici turizm marşrutlarından olan, 2007-ci ildə istifadəyə verilmiş Quba-Xınalıq avtomobil yolunun tez-tez uzunmüddətli bağlanmasına səbəb olur.
Agentlikdən Yol-xeber.az-a verilən məlumata görə, Xınalıq kəndinin ölkəmizdə turizm üçün əhəmiyyəti və əhalinin alternativ yolla rahat gediş-gəlişinin təmin edilməsinin vacibliyi baxımından 24 km uzunluğunda Quba-Susay avtomobil yolunun yenidən qurulması və bu yolun davamı olaraq əlavə 30 km uzunluğunda Susay-Xınalıq, həmçinin yoldan 4,8 km məsafədə dağlıq ərazidə yerləşən Qrız kəndinə gedən avtomobil yolunun tikintisi zərurəti yaranmışdı.
Əhalinin rahat gediş-gəlişinin təmin edilməsinin və turizmin inkişafının vacibliyi nəzərə alınaraq dövlət başçısının imzaladığı sərəncama əsasın, Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyi tərəfindən bir müddətdir start verilən tikinti işləri davam etdirilir. Tikinti işləri respublika əhəmiyyətli Quba-Qusar avtomobil yolunun 9-cu km-dən ayrılan Alpan-Kürkün-Susay istiqamətində aparılır və artıq yükunlaşmaq üzrədir. Quba-Susay-Xınalıq avtomobil yolunun bu hissəsinin uzunluğu 24 km təşkil edir.
Layihə çərçivəsində yol 2 hərəkət zolaqlı olmaqla IV texniki dərəcəyə uyğun olaraq yenidən qurulur. Yolun hərəkət hissəsi 6 metr, çiyinlərin hər birinin eni 2 metr olmaqla torpaq yatağının eni 10 metr təşkil edir.
Tikinti layihəsinə uyğun olaraq yol yatağının deformasiyaya uğramış yararsız qruntu qazılaraq çıxarılıb, əvəzinə yararlı qruntla əks-dolğu aparılaraq kipləşdirmə işləri görülüb və yeni yol yatağı inşa edilib, yolun normativ eninin alınması üçün müəyyən hissələrdə qaya tipli süxurların mexanizmlə kəsilməsi işləri görülüb, yol profilə salınıb. Yol əsasının tikintisi üçün isə lazımi qalınlıqda optimal qırmadaş və qum-çınqıl qarışığından istifadə olunub. Bunun ardınca yola iri və xırda dənəli olmaqla 2 laydan ibarət yeni asfalt-beton örtüyü də döşənib.
Bundan başqa Alpan-Kürkün-Susay avtomobil yolunda 1 düzbucaqlı su keçidi və 2 körpü də inşa edilib. Körpülər 2 aşırımlı olmaqla 61 və 66 metr uzunluğundadir. Ümumilikdə yol boyu hazırda son tamamlanma işləri görülür.
Layihənin növbəti mərhələsi üzrə Alpan-Kürkün-Susay yolunun davamı olaraq 30 km uzunluğunda Susay-Xınalıq, həmçinin yoldan 4.8 km məsafədə dağlıq ərazidə yerləşən Qrız kəndinə gedən yolun da IV texniki dərəcəyə uyğun tikintisi işlərinə də start verilib. Hazırda sözügedən hissədə torpaq işləri görülür.
Beləliklə həyata keçirilən yeni yol infrastrukturu layihəsinin ümumi uzunluğu 58.8 km təşkil edəcək.
Layihə boyu sel sularını və yığılmış yağış sularının yol yatağından kənarlaşdırılması üçün müxtəlif diametrlərə malik 19 dairəvi suötürücü dəmir-beton boruların, 1 düzbucaqlı su keçidinin və 2 körpünün tikintisi nəzərdə tutulur.
Xınalıq kəndi istiqamətində yeni avtomobil yolunun tikintisinin 2020-ci il ərzində yekunlaşdırılması planlaşdırılır.
Yolun tikintisi bu ərazidə 8 minə yaxın əhalinin yaşadığı 8 yaşayış məntəqəsini, həmçinin dəniz səviyyəsindən 2350 metr yüksəklikdə yerləşən və 5 min illik tarixə malik yaşayış məntəqəsi olan Xınalıq kəndini Quba-Qusar avtomobil yolu ilə birləşdirərək sərnişin və yükdaşımasının xeyli yaxşılaşmağa imkan verəcək. Bundan başqa yolun tikintisi mövcud turizm potensialının genişlənməsinə və yeni turizm marşrutlarının yaranmasına gətirib çıxaracaq.
Bakı -Sumqayıt yolunda sürücülərin səbirsizliklə gözlədiyi layihənin icrasına başlanılıb.
Xezerxeber.az-ın məlumatına görə, burada tıxacı azaltmaq üçün yeni tunellər tikiləcək, yol genişləndiriləcək.
"Azərbaycan Avtomobil Yolları" Dövlət Agentiliyinin sözçüsü Anar Nəcəfli deyib ki, yolda tamamilə maneəsiz hərəkət təşkil ediləcək. Zolaqlar dəmir maneələrlə ayrılacaq və sürücülər gedəcəyi istiqaməti əvvəlcədən seçməli olacaqlar.
Yolun üzü paytaxt istiqamətində 2 zolağının genişləndirilməsi nəzərdə tutulur. Bu isə o deməkdir ki, ərazidə olan yol polisinə məxsus ekologiya postunun da yeri dəyişdiriləcək.
Qeyd edək ki, Bakı -Sumqayıt yolunda yaranan tıxacın aradan qaldırılması üçün ölkə başçısı tərəfindən "Azərbaycan Avtomobil Yolları" Dövlət Agentliyinin rəhbərliyinə göstəriş verilib.
Xezerxeber.az mövzu ilə bağlı daha ətraflı videomaterialı təqdim edir:
Prezidentin imzaladığı sərəncama əsasən, Şəmkir rayonunda yerli əhəmiyyətli Şəmkir-Abbaslı-Nərimanlı avtomobil yolu "Azərbaycan Avtomobil Yolları" Dövlət Agentliyi tərəfindən yenidən qurulub.
Agentlikdən Yol-xeber.az-a verilən məlumata görə, III texniki dərəcəli asfalt-beton örtüklü Şəmkir-Abbaslı-Nərimanlı avtomobil yolunun 15 km-lik hissəsi 1976-1977-ci illərdə inşa edilib. Avtomobil yolu uzunmüddətli intensiv və ağır yüklü nəqliyyat vasitələrinin hərəkəti nəticəsində deformasiyaya uğradığından hərəkətin rahat və təhlükəsizliyini təmin etmirdi.
Yolda hərəkət hissəsində çalalar və çökmələr əmələ gəlmiş, en və uzunluq profilləri pozulmuşdur, yolun çiyin hissələri çökmüş və atmosfer yağıntılarından yuyulub. Bundan başqa yolun müxtəlif hissələrində torpaq yatağının hündürlüyü aşağı səviyyədədir. Bu üzdən yolda təxirəsalınmaz tədbirlərin görülməsinə ehtiyac yaranıb.
Sadalanan qüsurların aradan qaldırılması üçün Agentlik tərəfindən yenidənqurma işləri aparılıb. Layihəyə uyğun olaraq mövcud örtük 10 min kubmetr həcmdə sökülərək kənara daşınıb, torpaq yatağının normativ hündürlüyə qaldırılması üçün zəruri ərazilərdə işlər aparılıb. Bu işlərin həcmi 25 min kubmetr təşkil edib.
Yol boyu mövcud boruların bəzilərinin özü, bəzilərinin isə başlıqları yararsız olduğu üçün yenisi ilə dəyişdirilirməsinə, həmçinin kiçik su arxlarının və kommunikasiya xətlərinin keçməsi üçün yolun bəzi hissələrində metal boruların quraşdırılmasına ehtiyac olduğu üçün 5 ədəd 1,25 m diametrli dəmir-beton və 15 ədəd 500 mm diametrli metal boruların quraşdırılması işləri görülüb.
Yolun 3-cü və 8-ci km-dəki kiçik körpülərin əvəzinə 2x2 en kəsikli düzbucaqlı dəmir-beton boruların quraşdırılması məqsədə uyğun hesab olunduğu üçün bu istiqamətdə də addımlar atılıb. Bu işlərə paralel olaraq əsasın tikintisi aparılıb. Belə ki, 200 min kv m sahədə əsasın alt layı 20 sm hündürlükdə karxana çınqılı, üst layı isə 16 sm hündürlükdə optimal tərkibli çınqılı ilə tikilib.
Yol əsasından sonra asfaltlanma işlərinə başlanılıb. Bu çərçivədə yol örtüyünün alt qatı 7 sm qalınlıqda iri dənəli, üst qatı isə 5 sm qalınlıqda xırda dənəli asfalt-beton qarışığı ilə inşa edilib.
Bundan başqa Şəmkir-Abbaslı-Nərimanlı avtomobil yolunun 9-cu km-dəki 1989-cu ildə inşa edilən Şəmkir çayı üzərindəki 79 metr uzunluğunda olan körpü qəzalı vəziyyətə düşdüyündən əsaslı şəkildə bərpası işləri aparılıb.
Belə ki, körpünün dayaqları bərkidilib, hər iki tərəfdə su nizamlayıcı beton qurğular inşa edilib, konuslar və körpünün girişlərində keçid pilitələr bərpa edilib, səkilər təmir edilib, məhəccərlər dəyişdirilib.
Tikinti norma və standartlarına uyğun olaraq layihənin sonuncu mərhələsində çiyin hissələr 75 min kv m sahədə 12 sm qalınlığında optimal-çınqıl materialı ilə bərkidilib, 2600 kv m sahədə yol birləşmələri təmir edilib, hərəkətin normal təşkili üçün 30 km göstəricisi, 80 yol nişanı, 660 siqnal dirəyi quraşdırılıb, yolcızgi və yol göstərici xətlər çəkilib.
Şəmkir-Abbaslı-Nərimanlı avtomobil yolunun tikintisi 71 min nəfər əhalinin yaşadığı 8 yaşayış məntəqəsinin rayon mərkəzi ilə nəqliyyat əlaqəsinin yaxşılaşdırılmasında, həmçinin bu bölgədə iqtisadiyyatın və kənd təsərrüfatının inkişafında mühüm rol oynayır.
Son aylar Azərbaycanın avtomobil bazarında yenilik və canlanma müşahidə edilsə də, gömrük rüsumlarının yüksək olması fonunda qiymətlərin bahalığı alıcı qıtlığı , eləcə də durğunluq yaradır. Belə olan halda isə ölkənin avtomobil bazarının inkişafı ləngiyir. Ümumilikdə isə mövcud problem ölkə iqtisadiyyatına təsirsiz ötüşmür. Artıq yeni ilin astanasında olduğumuzu nəzərə alsaq , 2020 –ci ildə ölkəin avtomobil bazarında hansı dəyişikliklərin baş verəcəyi hər birimizə maraqlıdır. Odur ki, mövzunun aktuallığını nəzərə alıb, yeni il ərəfəsində Azərbaycanın avtomobil bazarında real vəziyyəti öyrənməyə çalışdıq.
Mövzu ilə əlaqədar Avtosfer.az saytının baş redaktoru, yol nəqliyyatı eksperti Elməddin Muradlı konkret.az-a açıqlamasında bildirib ki, avtomobil bazarında qiymətlər ilin sonuna yaxın hər zaman bahalaşır: “Bahalaşma ilin əvvəlində də gözlənilir. Çünki Azərbaycanda dövlət proqramı qəbul olunub və köhnə, istismar müddətini başa vuran avtomobillərin çıxdaş edilməsi gündəmdədir. Bəzi vətəndaşlar bundan istifadə edərək gözləmə mövqeyi seçirlər və dövlətin köhnə avtomobillərə görə ödəniş edəcəyini düşünürlər. Hansı ki, bu cür avtomobillərin “metallom” qiyməti heç 100 manatı keçmir. Bəziləri isə öz məsuliyyətini dərk edərək , nisbətən yeni və qaydalara uyğun olan ikinci-üçüncü əl avtomobillər almağa üstünlük verirlər. Bütün bunlar avtomobil bazarında bir yenilik və canlanma olduğunu deməyə əsas verir. Bu canlanma xüsusən hibrid avtomobillərin çoxalması fonunda özünü göstərir”.
Elməddin Muradlının sözlərinə görə, avtomobil bazarının müəyyən problemləri də mövcuddur:“Belə ki, dəllallar avtomobil almaq istəyən şəxslərin sayının artmasından istifadə edərək qiymətləri qaldırırlar. Hesab edirəm ki, bu düzgün yanaşma deyil. Təəssüflər olsun ki, hər kəs bazara öz şəxsi əmlakını çıxarır deyə, burada dövlət nəzarətini həyata keçirmək, yaxud inzibati üsullara əl atmaq mümkün olmur. Buna görə də, bazar dəllalların ümidinə qalıb. Ancaq ümumilikdə hesab edirəm ki, Azərbaycana avtomobil idxalı son aylarda artıb. Bu artım köhnə avtomobillərə qadağa qoyulacağı məsələsi gündəmə gələndən sonra müşahidə edilir”.
Ekspert əlavə edib ki, biz ekoloji cəhətdən təmiz olan avtomobillərin idxalına üstünlük verməliyik:”Bunun üçün gömrük rüsumları azaldılmalıdır. Gələn ildən elektromobillər üçün gömrük rüsumları sıfıra endiriləcək. Lakin hibrid avtomobillər üçün hələlik heç bir güzəşt tətbiq olunmayıb. Bu avtomobil bazarının inkişafına mənfi təsir göstərən amildir”.
Elməddin Muradlı bildirib ki, qonşu Gürcüstanda, İranda hibrid avtomobillərə 50-60 faiz güzəşt tətbiq olunur: “Yəni biz benzinlə işləyən hansısa bir avtomobil modelini ölkəyə gətirsək 10 min azn rüsum ödəməli oluruqsa, hibrid matorda bu məbləğ 4-5 min manat civarınadək aşağı düşür. Ona görə də, adıçəkilən ölkələrdə insanlar ətraf mühiti çirkləndirməmək üçün hibrid avtomobillərə maraq göstərirlər. Müqayisə üçün deyim ki, Tayota “Rav4” hibrid avtomobili Gürcüstanda 23 min dollara satılırsa, Azərbaycanda bu rəqəm 35 min dollara qalxır. Hesab edirəm ki, bu qədər fərqin olması, ölkənin avtomobil bazarının inkişafına mənfi təsir göstərir. Ona gösrə də, Azərbaycanda avtomobillər üçün tətbiq olunan gömrük rüsumları 2017-ci il səviyyəsinə qaytarılmalıdır. Bununla biz köhnə və ölüm saçan avtomobillərdən canımızı qurtararıq”.
Gələn ay “Sınıq Körpü” gömrük-keçid məntəqəsindən Batumi şəhərinə qədər ölkənin uzanan əsas magistral avtomobil yolunun Tercola (Terjola) məntəqəsi yaxınlığında böyük bir multifunksional yanacaqdoldurma məntəqəsi (YDM) açılacaq.
Bunu Reporta açıqlamasında “SOCAR Energy Georgia” şirkətinin Baş direktoru Mahir Məmmədov deyib.
Onun sözlərinə görə, bu, adıçəkilən yolda “SOCAR” brendi ilə fəaliyyət göstərəcək üçüncü böyük kompleks olacaq:
“Gürcüstanda yeni yollar inşa edilir. Əvvəlki vacib sayılan yol yenisi inşa edildikdən sonra ikinci dərəcəli yol olur. Artıq aktuallığını itirə biləcək YDM-ləri bağlamalı və ya fəaliyyətini məhdudlaşdırmalı oluruq”.
M.Məmmədov bildirib ki, burada digər prioritetlər yaranır:
“Yaxın vaxtlarda Gürcüstan dövləti Acarıstan Muxtar Respublikasının ərazisində yeni bir çoxfunksiyalı YDM-in açılması üçün tender elan edəcək. Biz bu tenderdə iştirak edəcəyik. Bu YDM-lərdə əsas məqsəd isə turistlərin və bu yoldan keçənlərin istirahətinin təşkil edilməsidir. Əsas məqsəd onların asudə vaxtının səmərəli təşkil olunmasıdır. Yanacağın satılması orada ikinci dərəcədə olacaq”.
O qeyd edib ki, hazırda Gürcüstan ərazisində SOCAR brendi altında 114 YDM fəaliyyət göstərir.