 |
|
ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus Boinq RC-135V radioelektron kəşfiyyat təyyarəsi Bakı vaxtı ilə 09:50-də Qara dəniz akvatoriyasına daxil olub.
ABŞ çalışır ki, Yaxın və orta mənzilli raketlərin ləğvi müqaviləsinə düşən silahların bir hissəsini bu müqavilənin şərtlərindən azad etsin.
Axar.az xəbər verir ki, bunu jurnalistlərə açıqlamasında Rusiya Xarici İşlər nazirinin müavini Sergey Ryabkov deyib. O, ABŞ-ın müqavilədən çıxmaq haqqında qərar qəbul etdiyini bildirib:
“Amerika tərəfi öz niyyətini bizə çatdırıb. Mənim anladığım qədər ilə hazırda əsas məsələ zamanla bağlıdır”.
Rusiyanın Xarici İşlər naziri Sergey Lavrov Qərbin Rusiyaya qarşı həyata keçirdiyi fəaliyyətlərə dair açıqlama verib.
Axar.az xəbər verir ki, Lavrov getdikcə artan gərginliyin ciddi fəsadları olacağı barədə xəbərdarlıq edib.
“Rusiya sərhədləri yaxınlarında ABŞ və digər ölkələrin gərginliyi artırmağa hesablanan fəaliyyətləri münasibətləri geri dönüşü olmayan bir yola sürükləyəcək”, - Lavrov bildirib.
Ermənistanın baş nazir əvəzi Nikol Paşinyanın Respublikaçılar Partiyasının seçkidə 0 faiz səs toplayacağını deməsi Ermənistan vətəndaşlarına hörmətsizlikdir.
Türkiyənin Sivas bölgəsinin Ulaş mahalında yük qatarı ilə sərnişin qatarı toqquşub.
Hayastan Fondunun Los-Ancelesdə keçirdiyi illik telemarafon Ermənistanda yeni söz-söhbətin yaranmasına səbəb olub.
Axar.az xəbər verir ki, bu il keçirilən telemarafon əvvəlki dövrlərdən xeyli fərqlənib. Belə ki, builki tədbirdə Rusiyadakı diaspor nümayəndələrindən heç bir ianə verilməyib. Ən böyük ianələr İran, Avropa və ABŞ-dakı diaspor nümayəndələri tərəfindən bağışlanıb.
Builki telemarafonda toplanan yardım əslində son 10 ilin ikinci ən aşağı maliyyə yardımı olub. Son 12 il ərzində telemarafonlar zamanı toplanan maliyyə yardımları ümumilikdə 220 milyon dollar təşkil edib. Ümumiyyətlə, telemarafonda ən az maliyyə yardımı (10,4 milyon dollar) 2015-ci ildə - Rusiyaya qarşı sanksiyaların ən kəskin olduğu və neft qiymətlərinin həddən artıq ucuzlaşdığı vaxtda olub. Son 12 ildə toplanan məbləğ aşağıdakı kimidir:
Telemarafon 2006 - 13,7 milyon dollar;
Telemarafon 2007 – 15,3 milyon dollar;
Telemarafon 2008 – 35 milyon dollar;
Telemarafon 2009 – 15,9 milyon dollar;
Telemarafon 2010 – 21,9 milyon dollar;
Telemarafon 2011 – 12,3 milyon dollar;
Telemarafon 2012 – 21,4 milyon dollar;
Telemarafon 2013 – 22,7 milyon dollar;
Telemarafon 2014 – 12,4 milyon dollar;
Telemarafon 2015 – 10,4 milyon dollar;
Telemarafon 2016 – 15,4 milyon dollar;
Telemarafon 2017 – 12,5 milyon dollar;
Telemarafon 2018 – 11,1 milyon dollar.
Rusiyadakı erməni diasporunun daha nüfuzlu nümayəndələri telemarafonda praktik olaraq 2008-ci ildən iştirak etməyə başlayıblar. Serj Sərkisyanın hakimiyyətə gəldiyi dönəmə düşən bu tarixdə dünyanın ən varlı ermənisi sayılan Samvel Karapetyan və onun de-fakto nəzarətində olan erməni iş adamları fonda aktiv pul yardımları ediblər. Məhz onların yardımı nəticəsində Xankəndidə bir sıra layihələri həyata keçirmək mümkün olub.
Təsadüfi deyil ki, ən böyük ianə də məhz 2008-ci ildə toplanıb. Belə ki, bu tarixdə ermənilər 35 milyondan çox pul toplaya biliblər. Bir çox erməni ekspert belə böyük ianənin məhz 1 mart qırğınlarının yaddan çıxarılması və Rusiyanın imicinin yaxşılaşması üçün toplanıldığını iddia ediblər.
Bu yardımlar Rusiya ermənilərinin Ermənistandakı nüfuzunu artırmaqla bərabər, onların hakimiyyətə nəzarəti yüksəltmələrinə də səbəb olub. Ermənistan mətbuatının iddiasına görə, bunun sayəsində onlar 2016-cı ildə Karen Karapetyanı vəzifəyə gətirərək Ermənistana nəzarət etməyə çalışıblar. Karapetyanın vəzifəyə gətirilməsindən az sonra Samvel Karapetyan və nəzarətindəki iş adamları Ermənistana 1 milyard dollar investisiya gətirəcəklərini bildirmişdilər.
“Lragir.am” saytı telemarafonda yaranan vəziyyəti Rusiya ilə əlaqələndirib. Bildirilib ki, Moskvanın sayəsində erməni diasporu daxilində birlik pozulub. Bunun uzun müddətə hesablanan plan olduğu bildirilir.
Türkiyə Prezidentinin sözçüsü İbrahim Qalın Dağlıq Qarabağ probleminin həlli üçün Rusiya ilə Türkiyə arasında çox ümidverici müzakirələr getdiyini, lakin hansısa qüvvənin müdaxiləsi nəticəsində prosesin dayandığını açıqlayıb. Bu açıqlamanın kifayət qədər yüksək ranqlı şəxs tərəfindən verilməsi həqiqətən də ciddi prosesin getdiyinə şübhə yeri qoymur. Prosesin dayanmasına səbəb olan qüvvənin konkret kim və ya hansı dövlət olmasını isə Qalın açıqlamayıb.
Axar.az xəbər verir ki, mövzunu politoloq Qabil Hüseynli Musavat.com-a şərh edib. O bildirib ki, Türkiyə ilə Rusiya arasında Qarabağla bağlı proses gedib:
“Amma bu prosesdə əslində Rusiya səmimi deyildi. Sadəcə olaraq, ”Türk axını" layihəsinin həyata keçirilməsi, S-400 raketlərinin Türkiyəyə satılması və sair məsələlərdə Rusiya istəyinə nail olmaq üçün Türkiyənin bəzi istəklərinə pozitiv reaksiyalar, vədlər verə bilərdi. Amma bu vədlər səmimi deyildi. Zənnimcə, prosesin başında Rusiyanın Xarici İşlər naziri Sergey Lavrov dayanırdı və Rusiyanın müəyyən qayğılarının həllindən sonra prosesə elə Rusiya tərəfindən Lavrovun simasında “yox” deyildi. Bəhanə isə bu oldu ki, guya Dağlıq Qarabağ məsələsi beynəlmiləlləşib, beynəlxalq güclərin nəzarəti altındadır, bu, tək Rusiyanın sərəncam verə biləcəyi bir şey deyil, bu, mütləq ATƏT, BMT və digər böyük güclərlə razılaşdırılmalıdır. Beləliklə, məncə, prosesə ən ağır zərbəni Lavrov vurdu. Bundan başqa Rusiyada güclü erməni lobbisi var. Bu lobbi yəqin ki, Kremlin təsir altına düşə biləcək yerlərini bilirlər və o səbəbdən də təkcə Lavrovun vasitəsilə deyil, digər yollarla da Putinə yol tapa bildikləri istisna deyil. Erməni lobbisi istisna deyil ki, Türkiyə ilə Dağlıq Qarabağ məsələsində razılaşmalar olacağı halda Ermənistanın Rusiyanın əlindən çıxacağı kimi rəy yarada biliblər".
Q.Hüseynlinin sözlərinə görə, Rusiya tərəfi nə zaman Dağlıq Qarabağla bağlı normal bir prosesin dayanmasını istəyibsə, “Kompromis variantları münaqişə tərəflərinin özləri öz aralarında tapmalı və razılığa gəlməlidirlər” kimi açıqlamalar veriblər:
"Yəni Dağlıq Qarabağ məsələsinin həllinə əngəl yaratmaq istəyəndə çoxsaylı bəhanələr irəli sürürlər. Böyük ehtimalla bu dəfə də Türkiyə ilə aparılan prosesi dayandırmaq üçün yuxarıda qeyd etdiyimiz və ya başqa hansısa bəhanələrlə istəklərinə nail olublar. Bu dəfə rosesin alına bilməyəcəyi də ilk dəfə Sergey Lavrov tərəfindən ifadə olunmuşdu.
Rusiya onu da bilirdi ki, Türkiyənin iştirakı Dağlıq Qarabağ məsələsinin həlli həm də bölgədə Ankaranın təsirinin ciddi şəkildə artması demək olacaq. Bunu isə başda Sergey Lavrov olmaqla, Moskva istəmir".
Politoloq vurğulayıb ki, bir çox sadə insanlar İbrahim Qalının adını çəkmədiyi qüvvənin ABŞ olduğunu zənn edir, lakin bu yanlışdır:
“ABŞ bölgəyə nüfuz etmək, öz təsirini gücləndirmək istəyir. Bunun üçün də ABŞ-a Dağlıq Qarabağ probleminin həlli hava-su kimi lazımdır. Düzdür, o, problemin həllində hələ ki, bütün kartları açmasa da, Rusiyadan fərqli olaraq daha cəlbedici, daha beynəlxalq hüquq normalarına uyğun olan həll variantını təklif edir - Dağlıq Qarabağın ətrafındakı işğal olunmuş rayonlardan erməni qoşunlarının çıxarılması kimi təklifi irəli sürür. Dağlıq Qarabağ ətrafındakı işğal olunmuş rayonlardan erməni qoşunları çıxarılmalıdır fikrini Ermənistanda ABŞ-ın səfiri də, ABŞ prezidentinin köməkçisi Con Bolton və digər amerikalı rəsmilər bu yaxınlarda açıq dilə gətirdilər. Bununla ABŞ Azərbaycanın 7 rayonun Ermənistan tərəfindən işğal edildiyini rəsmən dilən gətirmiş oldu və işğala son qoyulmasını istədiyini ifadə etdi. Bu mövqeni ATƏT-in Minsk Qrupunun digər iki həmsədri olan ölkədən eşidə bilmirik. Belə olduğu halda Amerika münaqişənin həlli istiqamətində Türkiyə ilə aparılan prosesə mane olmaq istəməzdi. Mən bu fikirlərlə ABŞ-ın mövqeyinin tam olaraq bizim arzularımıza, maraqlarımıza uyğun gəldiyi iddiasında deyiləm, amma məsələ burasındadır, bu gün Amerika Fransadan da, Rusiyadan da səmərəli həll variantı təklif edir və mövqe nümayiş etdirir”.
Almaniya kansleri Angela Merkel Avropa Birliyinin Breksit anlaşmasını təsdiqləməsi ilə bağlı danışıb.
Axar.az xəbər verir ki, bu barədə Türkiyə mətbuatı yazıb.
“Bu çox qeyri-müəyyən hislərə səbəb olan tarixi bir gündür. İngiltərənin 45 il sonra Avropa Birliyindən ayrılması məyusluq doğurur, ancaq Böyük Britaniyanın da qərarına hörmətlə yanaşırıq”, - Merkel bildirib.
Ukraynanın BMT-dəki Daimi Nümayəndəliyinin rəhbəri Vladimir Yelçenko BMT Baş katibinə müraciət edərək, BMT Təhlükəsizlik Şurasını təcili çağırmağı tələb edib.
Axar.az xəbər verir ki, bunu jurnalistlərə açıqlamasında Ukraynanın vitse-spikeri İrina Geraşenko deyib. O, bununla bağlı Yelçenkoya birbaşa Ukrayna Prezidenti Pyotr Poroşenonun tapşırıq verdiyini bildirib.
00:40
Ukrayna Prezidenti Poroşenko Ukraynaya məxsus 3 gəminin Rusiya tərəfindən ələ keçirilməsi ilə bağlı Hərbi Komitənin təcili toplanmasına qərar verib.
Axar.az xəbər verir ki, bu barədə məlumatı Ukrayna Milli Təhlükəsizlik və Müdafiə Şurasının katibi Aleksandr Turçinov bildirib.
“Saat 22:00-da (Bakı vaxtı ilə gecə yarısı) Poroşenko olayla bağlı Hərbi Komitəni toplayıb”, - məlumatda bildirilib.
Ukrayna Prezident Administrasiyasından isə bildirilib ki, Poroşenko Rusiyanın bu aqressiyası ilə bağlı Böyük Yeddilik və BMT TŞ-nin üzv ölkələrini məlumatlandırıb.
***
Turçinov Hərbi Komitənin iclasından sonra Ukrayna Milli Təhlükəsizlik və Müdafiə Şurasının təcili toplantısının keçirilməsinin qərara alındığını bildirib.
O qeyd edib ki, Rusiya aqressiyası ilə bağlı Ukraynada müharibə rejimi elan edilib-edilməyəcəyi məsələsi müzakirə ediləcək:
"Rusiyanın bu hücumu hərbi aqressiya sayılır. Ukrayna Təhlükəsizlik və Müdafiə Şurası hərbi vəziyyətin elan edilib-edilməməsini müzakirə etməlidir".
Turçinov bildirib ki, Şuranın toplantısı gecə yarısı (Bakı vaxtilə 02:00-da) başlayır.
***
Poroşenko UTMŞ-nın toplantısında Hərbi Komitənin müharibə vəziyyəti elan edilməsi ilə bağlı qərarını dəstəkləyib.
Bu barədə Poroşenko uranın toplantısında çıxış edib. Poroşenko Ali Radaya müraciət edilməsini istəyib.
***
Şura Ukraynada 60 gün müddətində hərbi vəziyyət elan edilməsi barədə təklifi dəstəkləyib.
Təklifin qüvvəyə minməsi üçün Ali Rada təsdiqləməlidir.
Qeyd edək ki, bu gün Rusiya donanmasının Ukrayna gəmilərinə hücumu baş verib. Hücum nəticəsində 6 Ukrayna hərbçisi yaralanıb (Rusiya 3 dənizçinin yaralandığını açıqlayıb), 3 Ukrayna gəmisi ələ keçirilib və Rusiya ərazisinə aparılmaqdadır.