 |
|
Azərbaycan bu il iqtisadi, mədəni sahələrlə yanaşı, siyasətdə də bir sıra uğurlara imza atdı.
Bu sözləri Axar.az-a açıqlamasında sabiq dövlət müşaviri Qabil Hüseynli deyib. Politoloq bu baxımdan 2018-ci ilin siyasi yekununun daha diqqətçəkici olduğunu deyib:
“Xarici siyasətdə qazandığımız ən önəmli üstünlük Dağlıq Qarabağ probleminin Azərbaycanın ərazi bütövlüyü daxilində həll edilməsinə dair bir çox beynəlxalq təşkilatların və xarici dövlətlərin yekun rəyə gəlməsini təmin etmək idi. Bu mənada Avropa Birliyi və NATO-nun Qarabağ probleminin Azərbaycanın ərazi bütövlüyü daxilində həll edilməsi ilə bağlı bəyanatı böyük rol oynayır. Bu fikirləri Qoşulmayanalar Hərəkatı, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı və BMT-nin qəralarına da şamil etmək olar. Bütövlükdə, Azərbaycan bölgənin lider dövləti kimi beynəlxalq münasibətlərdə çox dinamik siyasət yürüdərək mövqelərini xeyli möhkəmləndirib. Məhz buna görə də bu gün Azərbaycan Dağlıq Qarabağ məsələsinin həllinə dair danışıqlar masası arxasında daha inamlıdır. Bakı mövqelərinin qorunmasını daha cəsarətlə irəliyə sürür. Zənnimcə, 2018-ci ildə əldə edilmiş uğurlar və bünövrəsi qoyulmuş məsələlər gələn il Azərbaycanın beynəlxalq mövqelərini daha da möhkəmləndirəcək”.
Politoloq bildirib ki, bu baxımdan da 2019-cu ildə Dağlıq Qarabağ probleminin həllinə daha nikbin yanaşmaq olar:
“Bu nikbinlik bir çox sahələrdə özünü göstərəcək. Azərbaycanın xarici siyasətinin və beynəlxalq imicinin dinamik inkişafı bunu deməyə əsas verir. Belə ki, Azərbaycan 2019-cu ildə məsuliyyətli seçimlər edə bilər. Söhbət qərbyönümlü siyasətlə yanaşı, Rusiya ilə bağlı siyasətdə müəyyən seçimlərin edilməsindən gedir. Yəni Azərbaycan müəyyən statusla KTMT-yə qoşula bilər. Hər halda Azərbaycanın indiki strateji maraqları bunu diqtə edir. Putin bu günlərdə KTMT daxilində tərəfdaş və müşahidəçi statuslu üzvlərin qəbul edilməsi haqqında qərarı imzalayıb. Bundan sonra ölkələr sözügedən hərbi siyasi təşkilata həm tərəfdaş, həm də müşahidəçi sifətilə qoşula bilərlər. Bu fonda Azərbaycana daha çox diqqət yetirilir. Azərbaycan hazırda bu məsələni ciddi götür-qoy edir. Bakının əsas şərti danışıqlar prosesinin həyata keçirilməsi, Rusiya və KTMT-nin digər üzvlərinin Dağlıq Qarabağ probleminin Azərbaycanın ərazi bütövlüyü daxilində həllini dəstəkləməsidir”.
Politoloq qeyd edib ki, Avropa Birliyi ilə ikitərəfli əlaqələrin daha da inkişaf etdirilməsi haqqında müqavilə bu ilin əvvəllərində imzalana bilər:
“Bütün vektorlar üzrə qeyd edilən tarazlı siyasət ölkəmizə yeni uğurlar gətirməkdə davam edəcək”.
Suriya Prezidenti Bəşər Əsəd İraq Silahlı Qüvvələrinə İŞİD-in nəzarətində olan Suriya bölgələrində Dəməşqin icazəsi olmadan hərbi əməliyyat aparmaq icazəsi verib.
Axar.az xəbər verir ki, bu məlumatı SANA agentliyi yayıb.
Qeyd edək ki, İŞİD Suriyada daha çox İraqla sərhəddə yerləşən bir sıra əraziləri nəzarətdə saxlayırlar. İraq qoşunları yalnız Suriyanın icazəsiylə İŞİD nəzarətindəki bölgələrə atəş aça bilirdilər.
Ermənistan üçün verilən rus qazının qiyməti artacaq, amma istehlakçı bunu hiss etməyəcək.
Axar.az xəbər verir ki, bunu Feysbuk hesabındakı canlı yayım zamanı Ermənistanın baş nazir əvəzi Nikol Paşinyan deyib.
“Dünən iki dəfə Rusiya Prezidenti Vladimir Putinlə telefonla danışdım. Müzakirə mövzusu Ermənistana tədarük edilən qazın qiyməti oldu. Deyə bilərəm ki, biz minimum yaxın gələcək üçün razılaşdıq”, – deyə o bildirib.
O, “Qazprom” və “Qazprom Ermənistan”ın qaz qiymətinə yenidən baxmalı olduğunu deyib.
Paşinyan yeni qərar sayəsində Ermənistanın hansısa borclar alacağı və bundan sonra Rusiyaya hansısa aktivləri verəcəyi ilə bağlı yayılan fikirlərin həqiqət olmadığını bildirib.
O, Putinlə yalnız qaz qiymətləri məsələsini müzakirə etdiyini və digər heç bir məsələyə toxunmadığını bildirib.
Paşinyan qaz qiymətlərinin müzakirəsinə yenidən qayıdacaqlarını və bu razılaşmanın müvəqqəti olduğunu deyib.
Böyük dövlətlər terror qruplaşmalarına silah, pul verərək, qarışıqlıq yaradırlar. Sonra isə televiziyada çıxış edib, "terrora qarşıyıq" deyirlər.
Axar.az xəbər verir ki, bu sözləri Türkiyə Xarici İşlər naziri Süleyman Soylu deyib.
"Amma bizim təhlükəsizlik qüvvələrimiz onlara lazımi cavabı verdilər. Artıq qələbə zamanıdır. Ölkə daxilində təxminən 700 terrorçu var. Onlar hətta əlaqələndirici vasitəsilə belə bir-biriləri ilə danışmaqdan qorxurlar. Ordumuz öz mağaralarına siçan kimi sığınan terrorçuları ötən günlərdə məhv etdi. Bu proses davam edəcək", - Soylu bildirib.
2018-ci il Rusiya üçün ağır oldu. Qlobal güclər birincilik uğrunda mübarizədə Rusiyanı ciddi rəqib gördülər və buna görə də təzyiqləri gücləndirdilər.
Teleqraf.com xəbər verir ki, bunu “Moskva. Kreml. Putin” verilişinə müsahibəsində Rusiya xarici işlər naziri Sergey Lavrov bildirib.
Lavrov Kremlin Avropa ölkələrini xarici siyasətdə daha müstəqil görmək istədiyini bildirib: “Amma onlar ABŞ-ın dalınca gedirlər”.
Əfqanıstan Müstəqil Seçki Komissiyası prezident seçkisinin 20 iyul 2019-cu il tarixinə təxirə salındığını bildirib.
Axar.az xəbər verir ki, komissiya sədri Qulu Abdul Badi Səyyad bəzi problemlərə görə seçkilərin apreldə deyil, iyulda keçiriləcəyini deyib.
Bu dəyişikliyin əsas səbəbi isə hökumətlə Taliban qruplaşması arasında sülh danışıqları ilə əlaqəlidir.
Qeyd edək ki, Əfqanıstanda prezident seçkisi 2019-cu il 20 aprel tarixində keçirilməli idi.
Rusiya Prezidenti Vladimir Putin Yeni il münasibətilə Ermənistanın üçüncü prezidenti Serj Sərkisyana təbrik məktubu ünvanlayıb.
Teleqraf.com xəbər verir ki, Rusiya prezidenti bir sıra sabiq prezidentləri, o cümlədən, Ermənistanın keçmiş prezidentini təbrik edib.
Qeyd edək ki, daha əvvəl Putin hazırda həbsdə olan Ermənistanın ikinci prezidenti Robert Köçəryanı Yeni il münasibətilə təbrik etmişdi.
Xatırladaq ki, dekabrın 27-də Ermənistanın baş naziri vəzifəsini icra edən Nikol Paşinyan Rusiyaya işgüzar səfər edib. O, Moskvada Rusiya Prezidenti Vladimir Putinlə görüşüb.
1994-cü ildən Belarusun Prezidenti olan Aleksandr Lukaşenko rəhbərlik etdiyi ölkənin Ukraynanın taleyini bölüşməsini istəmir. Ona görə də o, Belarusun Rusiyaya birləşməsinin tərəfdarı kimi çıxış edir.
Musavat.com xəbər verir ki, iki slavyan ölkəsinin vahid dövlətdə birləşməsinin 2024-cü ildə olacağı gözlənilir. O da aydındır ki, Aleksandr Lukaşenko ömrünün sonuna qədər Belarusun indiki ərazisinin rəhbəri olaraq qalacaq...
Aleksandr Lukaşenko deyir ki, hazırda dünyada tamamilə müstəqil olan dövlət yoxdur. Ancaq Belarusun Rusiyaya birləşməsi ilə bağlı müxtəlif təkliflər var. Məsələn, Rusiya Liberal Demokrat Partiyasının sədri Vladimir Jirinovski təklif edirdi ki, Belarus hissə-hissə Rusiyaya birləşsin. Prezident Lukaşenko üçün bu variant məqbul deyil. O, ölkəsinin birdəfəyə və bütövlükdə Rusiyaya birləşməsinin tərəfdarıdır.
Prezident bildirib ki, Rusiya və Belarus xalqını bu məsələyə hazırlamaq lazımdır. Beynəlxalq ictimaiyyəti də məlumatlandırmağa ehtiyac var. Ekspertlər hesab edir ki, cənab Lukaşenko Belarusun neft və qaz baxımından Rusiyadan asılı olduğunu yaxşı bilir. Bu amil belarus xalqı arasında Rusiya ilə birləşməyə müsbət impuls verir.
ABŞ-ın Florida ştatında ticarət mərkəzində dava baş verib.
Trend-in məlumatına görə, yerli polis əvvəl mərkəzdə atışmanın baş verdiyi barədə məlumat alıb. Lakin hadisə yerinə gəldikdə müəyyən olunub ki, atışma deyil, kişi və qadın arasında qarşıdurma baş verib.
Hadisə nəticəsində 18 nəfər yüngül xəsarətlər alıb, onlarda 8-i xəstəxanaya yerləşdirilib. Hadisəyə səbəb olan şəxslər saxlanılıb.
Türkiyədə yaşayan azərbaycanlı professor Toğrul İsmayılın Axar.az-a müsahibəsi:
- 2018-ci ildə dünyada gedən siyasi prosesləri necə qiymətləndirirsiniz?
- 2018-ci ildə dünyada gedən proseslərin idarəolunan xaos şəklində davam etdiyini gördük. Dünya gücləri dolları və digər prosesləri ciddi şəkildə idarə etməyə çalışır. Dünya iqtisadiyyatında, ticarətində baş verən hadisələrin də sistematik olduğu ortadadır. Xüsusilə ABŞ və Çin arasında olan rəqabət açıq şəkildə ortaya çıxıb. Eyni zamanda, Yaxın Şərqdə baş verən hadisələr, o cümlədən Suriyadakı krizis, Türkiyə-ABŞ münasibətlərindəki böhran vəziyyəti davam etdi. 2018-ci ilin əsas hadisələri bunlar idi.
- 2019-cu ildə III Dünya müharibəsinin başlayacağı ilə bağlı iddialar səsləndirilir. Bu iddialar nə dərəcədə realdır?
- III Dünya müharibəsi haqqında müxtəlif fikirlər səsləndirilir. Bu fikirlərin həqiqətə söykəndiyini düşünmürəm. Çünki III Dünya müharibəsi dünyanın sonu anlamına gəlir. Bu gün əldə olan atom və digər silahlar olduqca təhlükəlidir. Onların istifadəsi bəşəriyyətin məhvinə gətirib çıxara bilər. Ən önəmli məsələlərdən biri də dünyaya gözlənilən sülhün gəlməməsidir. Təəssüf hissi ilə qeyd etməliyik ki, 2019-cu ildə də dünyada savaşların davam edəcəyini proqnozlaşdırmaq olar. Lokal savaşların davam etmə ehtimalı yüksəkdir.
- 2018-ci ilin ən yadda qalan siyasi hadisəsi nə oldu?
- 2018-ci ildə bir çox mühüm hadisələr oldu. Bunların sırasında 2 hadisə digərlərindən fərqlidir. Birincisi, İstanbuldakı Səudiyyə Ərəbistanı Baş konsulluğunda jurnalist Camal Qaşıqçının öldürülməsi, ikincisi, Fransada “Sarı jiletlilər” hərəkatı. Bu hadisə 2018-ci ilin özünəməxsus fenomeninə çevrilib. Dünyada müxtəlif hadisələr baş versə də, məhz bu iki hadisə fərqliliyi ilə seçilib. Böyük savaşların lokal savaşlar şəklində davam etmək ehtimalı var, dünyanın nüfuzlu nəşrləri baş verən hadisələri izləyərək qarşıdan gələn ildə də böhranların müəyyən nöqtələrini ortaya qoymağa çalışır.
- Bəs Azərbaycanda baş verən siyasi hadisələr haqqında nə deyə bilərsiniz?
- Təəssüf ki, Qarabağ məsələsi hələ də öz həllini tapmayıb. Azərbaycan tərəfi məsələni sülh yolu ilə həll etməyə çalışsa da, buna nail olunmayıb. Digər tərəfdən, dünyada neft qiymətlərinin düşməsi Azərbaycan iqtisadiyyatına da təsir göstərir və təəssüf ki, bu proses 2019-cu ildə də davam edəcək.